background image

WYKŁAD III 

WYKŁAD III 

DR JOANNA JOŃCZYK

DR JOANNA JOŃCZYK

Przywództwo
Praca zespołowa
Motywowanie

background image

Pojęcia 

Pojęcia 

Przywództwo i kierowanie 

ludźmi

styl kierowania

Efektywny styl kierowania

władza

Praca zespołowa

zespół

praca zespołowa czy indywidualna

Jak działa efektywny zespół?

Jak budować i kierować zespołem?

Jaka są role w zespole?

2

background image

Pojęcia 

Pojęcia 

Motywowanie do pracy

 Problem motywowania pracowników

 Co motywuje ludzi do pracy

 W jaki sposób motywować ludzi?

3

background image

Styl kierowania

Styl kierowania

Styl kierowania jest to 

charakterystyczny dla danej 

osoby, względnie trwały sposób 

oddziaływania na motywacje i 

zachowania podwładnych. 

4

background image

Styl kierowania zależy od…

Styl kierowania zależy od…

Osobowości kierowników

Ich systemów wartości

Przyjętych założeń dotyczących 

natury człowieka

Percepcji sytuacji

5

background image

Style kierowania

Style kierowania

Styl I – A - SYMULATOR

Lubią otrzymywać dokładne 

wskazówki, w jaki sposób mają 

wykonać zadanie

Kierują się głównie zaleceniami, 

przepisami i regulaminami

Nie angażują się w życie 

społeczne, pozostając z boku 

zdarzeń

Przyjmują jak to tylko możliwe 

postawę neutralną

Nastawieni są na przestrzeganie 

przepisów, nie dążąc do 

osiągania konkretnych celów

Mają niewielki wpływ na klimat i 

atmosferę 

W zasadzie nie kieruje, a jedynie 

„jest” na stanowisku 

kierowniczym

Przyjmuje postawę asekurancką, 

nigdy nie naraża się 

przełożonym

Styl II – B - DEMOKRATA

Koncentrują się przede 

wszystkim na ludziach i ich 

zachowaniach

Dokładnie rozważają problemy 

kierując się zasadą współpracy

Pozostawiają pracownikom dużo 

swobody

Mają wysokie zaufanie do 

kompetencji pracowników

Sprawiają wrażenie życzliwych, 

spokojnych i miłych

Często wspierają pracowników

W dużym stopniu kreują 

stosunki międzyludzkie

Mają niewielki wpływ na 

wyznaczanie i realizację 

konkretnych celów

Wprowadzają rodzinną 

atmosferę, akcentując znaczenie 

wzajemnej życzliwości

6

background image

Style kierowania

Style kierowania

Styl III – C- AUTOKRATA

Są wymagający i stawiają wysokie 

cele

W pierwszej kolejności myślą o zysku i 

kosztach

Zależy im przede wszystkim na 

sukcesie

Są bardzo wymagające wobec siebie

Wierzą przede wszystkim w swoje 

umiejętności i kwalifikacje

Potrafią bronić swojej opinii w danej 

sprawie

Wywierają ogromny wpływ na 

realizację konkretnych celów

W znikomym stopniu kreują stosunki 

międzyludzkie

Wydają polecenia co, jak i na kiedy 

ma być zrobione

Nie przekazują pracownikom 

informacji o zmianach i nie 

wspomagają  ich rozwoju

Styl IV – D - KOOPERATOR

Elastycznie reagują na wymagania 

sytuacji koncentrując się zależnie od 

potrzeb na problemach 

międzyludzkich lub kosztach i 

wydajności

Nastawienie na pracę zespołową, 

lubią sięgać do opinii 

współpracowników

Mają jasno sprecyzowane cele i 

zadania

Są kreatywni

Potrafią analizować problemy i 

dociekają ich przyczyn

Jednocześnie wywierają wpływ na 

realizację konkretnych celów i kreują 

stosunki międzyludzkie

Mają świadomość, że bez 

współpracowników sobie nie poradzą

Przypominają trenera drużyny, 

doradcę

Kierownicy jutra

7

background image

Najefektywniejszy…

Najefektywniejszy…

Styl IV KOOPERATOR - uznaje się za 

najskuteczniejszy. W większości 

sytuacji prowadzi do zwiększenia 

efektywności, obniżenia fluktuacji 

i zadowolenia pracowników, czyli 

proefektywnościowego klimatu 

pracy.

8

background image

Przyjmuje się, że 

Przyjmuje się, że 

efektywność stylu kierowania 

efektywność stylu kierowania 

zależy od…

zależy od…

Cech kierownika

Cech podwładnych

Struktury organizacji

Rodzaju kultury organizacji itp.

9

background image

Władza może pochodzić z wielu 

Władza może pochodzić z wielu 

źródeł

źródeł

Z przepisów – formalna, związana 

z wykonywanym stanowiskiem

Nagradzania lub karania 

(wymuszania)

Posiadania dostępu do informacji

Posiadania umiejętności i wiedzy 

eksperckiej

Bycia autorytetem moralnym, 

oparta na szacunku i podziwie

Cech osobowości, tzw. charyzmy 

10

background image

11

Podejście do władzy i jej 

wykorzystania przez 

kierownika decyduje o 

jego sposobie kierowania 

ludźmi.

background image

Zespół

Zespół

grupa społeczna, obejmująca więcej niż dwie osoby, 

które:

Spostrzegają siebie jako członków grupy i 
identyfikujących się z nią

Świadomie kontaktują się ze sobą, czyli wchodzą 
we wzajemne interakcje

Mają wspólny cel, wspólne normy i tworzących 
pewną charakterystyczną strukturę

Stanowią element organizacji, powiązany 
formalnie i nieformalnie

Wykonują określone zadania w celu uzyskania 
określonej gratyfikacji materialnej i 
niematerialnej

Są wewnętrznie zróżnicowani funkcjonalnie z 
podziałem pracy. 

12

background image

Zespoły mogą być powołane 

Zespoły mogą być powołane 

do…

do…

wykonywania zadań

rozwiązywania problemów

podejmowania decyzji

dzielenia się informacjami

formułowania nowych pomysłów 

(kreatywności)

13

background image

Cechy zespołu

Cechy zespołu

Wielkość zespołu – Musi liczyć co 
najmniej trzy osoby, gdyż w tych 
okolicznościach zachodzą procesy 
właściwe dla zespołów. Na przykład 
dwóch członków może stworzyć koalicję 
przeciwko trzeciemu.

gdy konieczne jest szybkie działanie mała 
grupa jest lepsza. Gdy zaś dąży się do jak 
najlepszego jakościowo rozwiązania 
konieczne są osoby reprezentujące różną 
wiedzę i specjalności itd.

14

background image

Cechy zespołu

Cechy zespołu

Spójność zespołu – pomiędzy członkami zespołu 
pojawiają się więzi, związane z poczuciem wzajemnej 
lojalności i poszanowaniem norm, zasad zespołu. Siła i 
natężenie tych więzi zależą od bliskości przestrzennej, 
systemu pracy, wielkości grupy, posiadania 
„przeciwników” grupowych, stylu kierowania itp.

Spójny zespół jest wydajniejszy, gdyż w takim zespole 
w mniejszym stopniu ma miejsce absencja, a 
członkowie są bardziej zmotywowani.

Uwaga: Najbardziej dysfunkcjonalny jest typ zespołu 
o wysokiej spójności, ale nie identyfikujący się z 
celami organizacji.

15

background image

Fazy rozwoju zespołu

Fazy rozwoju zespołu

Zespół w fazie rozwoju

Zespół niepewny swoich celów

Większość decyzji podejmuje kierownik

Członkowie unikają wyrażania uczuć

Zespół w fazie 

eksperymentowania

Większa otwartość na rozwiązywanie 
problemów

Większy udział członków w 
podejmowaniu decyzji

16

background image

Fazy rozwoju zespołu

Fazy rozwoju zespołu

Zespół w fazie konsolidacji

Relacje nastawione na współpracę

Jasne dla wszystkich zadania i cele

Opracowane procedury dyskusji i 

rozwiązywania problemów

Zespół w fazie dojrzałości

Członkowie w sposób otwarty wyrażają 

uczucia, generują wiele pomysłów i opcji 

rozwiązań

Mają opracowane metody współpracy

Lider zespołu docenia jednostkowy wkład 

pracy oraz potrafi wziąć na siebie 

odpowiedzialność za wykonanie jej na rzecz 

firmy

17

background image

Cechy zespołu

Cechy zespołu

Normy zespołowe - obowiązujące w 

zespole zasady, reguły i standardy 

zachowań dotyczące relacji społecznych i 

obowiązków pracowniczych.

Rodzaj norm uzależniony jest od:

stylu kierowania, 

rodzaju procedur zgodnie, z którymi zespół 

musi pracować 

działania najbardziej wpływowych jednostek.

W obrębie grupy panują zjawiska 

wzmacniające i podtrzymujące te normy. 

Grupa może wykluczyć członka łamiącego 

te normy. 

18

background image

Podstawowe normy pracy 

Podstawowe normy pracy 

zespołowej 

zespołowej 

Wszyscy jesteśmy potrzebni

Wykorzystujmy pracę wszystkich 

członków

Rezygnujemy z sukcesu 

indywidualnego na rzecz sukcesu 

całego zespołu

Sprawdzamy, czy wszyscy mają 

zasoby potrzebne do pracy

Najważniejsze jest współdziałanie

Wszyscy czują się dobrze

19

background image

Rola grupowa

Rola grupowa

ujawniana przez człowieka w 

trakcie pracy zespołowej 
tendencja do zachowywania się, 
współpracy i kontaktowania się w 
charakterystyczny dla siebie 
sposób z innymi członkami 
zespołu. 

20

background image

Rola grupowa: Podsuwający 

Rola grupowa: Podsuwający 

pomysły

pomysły

Ma wiele pomysłów,wyróżnia się 
oryginalnością

nastawiony na rozwiązywanie problemów

niektóre jego propozycje są trochę szalone i 
niepraktyczne 

czasami próbuje zdominować grupę i 
narzucić swoje rozwiązanie

mocne strony: z wyobraźnią, pokonuje 

momenty zastoju i zniechęcenia, dostarcza 
wiele niekonwencjonalnych rozwiązań

słabe strony: może działać zbyt 

powierzchownie i gubić ważne szczegóły, 
krytykuje pomysły innych

21

background image

Rola grupowa: Poszukujący 

Rola grupowa: Poszukujący 

informacji

informacji

wykazuje entuzjazm, duże zaangażowanie

dużo mówi, nawiązuje kontakt z innymi w 
zespole

pyta, chce jak najwięcej się dowiedzieć

gdy coś idzie nie tak, zniechęca się

mocne strony: optymista, potrafi 

kontaktować się z ludźmi, lubi wyzwania

słabe strony: nie wspiera innych w pracy, 

gdy opada entuzjazm, traci 
zainteresowanie pracą

22

background image

Rola grupowa: Koordynujący

Rola grupowa: Koordynujący

spokojny, budzi zaufanie

przypomina, co jest celem pracy i 

jakie zadanie jest do wykonania

podkreśla znaczenie 

odpowiedzialności 

czasami sprawia wrażenie, jakby 

tylko sobie przypisywał sukcesy

mocne strony: wyjaśnia cele i 

zadania, odpowiedzialny, 

zrównoważony emocjonalnie

słabe strony: manipuluje innymi, 

sobie przypisuje efekty pracy

23

background image

Rola grupowa: Pędzący naprzód

Rola grupowa: Pędzący naprzód

dynamiczny, aktywny

nastawiony na walkę i przezwyciężanie 

przeszkód

czasami wybuchowy i agresywny

bardzo poważnie traktuje swoje zadanie

mocne strony: przełamuje chwile 

impasu i braku efektywności, 

nastawiony na działanie

słabe strony: bywa wybuchowy i 

prowokujący, nie potrafi przyznać się 

do błędu, wprowadza napięcie

24

background image

Rola grupowa: Oceniający

Rola grupowa: Oceniający

ocenia sytuację i wyciąga wnioski

stara się działać strategicznie

widzi różne opcje działania

pesymistyczny i mało w nim entuzjazmu

mocne strony: ostrożny, zdystansowany 

emocjonalnie, zdolny do realnej oceny 

sytuacji

słabe strony: pesymistyczny, czasami 

zbyt krytyczny i mało taktowny, mało 

zaangażowany, nie potrafi motywować 

innych

25

background image

Rola grupowa: Współpracujący

Rola grupowa: Współpracujący

dąży do współpracy

rozładowuje napięcia i stara się 

stworzyć dobrą atmosferę pracy

wykazuje takt i umiejętności 

dyplomatyczne

słucha innych

mocne strony: zorientowany na 

ludzi, potrafi wczuć się w sytuację 

innych, wrażliwy, kreuje ducha zespołu

słabe strony: nie lubi pracować pod 

presją, może mieć trudności z 

podejmowaniem decyzji

26

background image

Rola grupowa: Wdrażający

Rola grupowa: Wdrażający

organizuje i porządkuje pracę zespołu

zwraca uwagę na dyscyplinę

stara się pracować rzetelnie i dokładnie

negatywnie reaguje na zmiany i nowe 

pomysły

mocne strony: rzetelny, pracowity, 

dobrze zorganizowany, 

zdyscyplinowany

słabe strony: konserwatywny, może 

blokować wprowadzanie zmian i 

nowych pomysłów

27

background image

Rola grupowa: Doskonalący

Rola grupowa: Doskonalący

zwraca uwagę na błędy i 

niedociągnięcia

stara się wszystko poprawić i 

udoskonalić

pilnuje czasu i porządku

martwi się o jakość pracy i czy 

wszystko jest zrobione dobrze

mocne strony: perfekcjonista, 

staranny, ostrożny, wyczulony na błędy

słabe strony: spięty, zbyt obawiający 

się porażki

28

background image

Rola grupowa: Informujący

Rola grupowa: Informujący

wykazuje się wiedzą i informacjami, jakich 

inni nie posiadają

w wysokim stopniu zaangażowany

raczej skoncentrowany na sobie

zbyt dużo uwagi poświęca na szczegóły z 

wąskiej dziedziny wiedzy

mocne strony: posiada rzadką wiedzę i 

umiejętności, potrafi motywować samego 

siebie

słabe strony: skupiony na wąskim aspekcie 

problemu może zgubić obraz całości, 

lekceważy problemy, na których się nie zna

29

background image

Budując zespół…

Budując zespół…

Lider powinien wykorzystywać efekt 

synergii ról, czyli  dopasowywać 

osoby o konkretnych 

predyspozycjach psychicznych, 

składających się na pełnioną przez 

nich rolę tak, aby wzajemnie się 

uzupełniały.

pędzący naprzód – współpracujący, 

koordynujący – informujący,

podsuwający pomysły – wdrażający,

poszukujący informacji – doskonalący.

30

background image

Obowiązki lidera zespołu

Obowiązki lidera zespołu

odpowiada za dobór ludzi albo 

przynajmniej ma na to wpływ,

kreuje proefektywnościowe normy 

zespołowe,

przydziela obowiązki i steruje 

wykorzystaniem zasobów,

kieruje tworzeniem strategii i planów,

dba o kontakty zespołu z innymi 

grupami i jednostkami 

zaangażowanymi w realizację celów.

31

background image

Lider powinien upewnić się, 

Lider powinien upewnić się, 

czy zespół…

czy zespół…

zna cel swojego działania i wie dokąd 

zmierza,

ustala realne cele,

potrafi wykorzystać wszystkie swoje 

zasoby,

opracowuje różnorodne sposoby i 

warianty działania,

monitoruje postępy swojej pracy,

ufa, że każdy wykona swoje zadanie,

ma realistyczne poczucie własnej 

wartości i kompetencji,

jest wrażliwy na stosunki z otoczeniem.

32

background image

Jak zwiększyć efektywność 

Jak zwiększyć efektywność 

zespołu

zespołu

Wskazówki dla lidera

Wskazówki dla lidera

Zachęcaj do dyskusji nieśmiałych i 

milczących 

Taktownie ograniczaj gadatliwych

Dbaj o słabych i wycofanych

Zachęcaj do dyskusji i wygłaszania opinii 

Nie bój się sprzeczek i tarć

Uważaj na reakcje sprzeciwu wobec 

propozycji innych rozwiązań

Udzielaj głosu osobom o najwyższej pozycji 

i prestiżu na końcu

Spraw by na koniec wszyscy mieli poczucie 

zadowolenia z wykonanego zadania

33

background image

Jeśli kiedykolwiek trafiliście na 

firmę, której – zdaniem jej liderów – 
przydaliby się lepsi pracownicy, 
pozbądźcie się jej akcji. Nie ma 
czegoś takiego, jak lepsi 
pracownicy. Trzeba korzystać z tych 
zwyczajnych, którzy niczym się nie 
wyróżniają i sprawić, aby potrafili 
dobrze pracować.

Peter Drucker

34

background image

Podstawowe pojęcia 

Podstawowe pojęcia 

Motywacja – stan napięcia, 

którego wystąpienie pobudza do 

aktywności i działania

Motywowanie – oddziaływanie na 

innych w celu wywołania motywacji 

do określonej aktywności

Motywator – instrument, czynnik, 

który wykorzystujemy w celu 

wywołania motywacji

35

background image

Poziomy motywowania

Poziomy motywowania

Kierownik – pracownik

Zespół – pracownik

Organizacja - pracownik

Oraz…

Pracownik – kierownik

Pracownik – zespół

36

background image

Teorie motywowania

Teorie motywowania

1) Teoria hierarchii potrzeb A. 

Maslowa – człowieka motywują 
niezaspokojone potrzeby. Założenia:

Potrzeby układają się w hierarchię ważności 
– piramida potrzeb - rysunek na slajdzie

Każdy jest motywowany dążeniem do 
realizacji niezaspokojonych potrzeb. 
Potrzeby zaspokojone nie wywołują dalszej 
motywacji

Po zaspokojeniu danej potrzeby pojawia się 
inna – wyższego rzędu.

37

background image

Hierarchia potrzeb A. Maslowa

Hierarchia potrzeb A. Maslowa

Samorealizacji – twórczej 

ekspresji, zaspokojenia 

ciekawości

Potrzeba szacunku – 

osiągnięć, wiary w swoje 

zdolności

Potrzeby społeczne – 

akceptacja, przywiązanie

Potrzeba bezpieczeństwa 

Potrzeby fizjologiczne

38

background image

Konsekwencje 

Konsekwencje 

niezaspokojonych potrzeb

niezaspokojonych potrzeb

Fizjologicznych

Bezpieczeństwa

Społecznych

Szacunku

samorealizacji

Choroba, fizyczny 

dyskomfort, brak 
satysfakcji

Stres, napięcie, lęk

Poczucie osamotnienia, 

znudzenia

Brak pewności siebie, 

niska samoocena

Poczucie braku sensu, 

rozgoryczenie

39

background image

2) Dwuczynnikowa teoria 

2) Dwuczynnikowa teoria 

motywacji Herzberga

motywacji Herzberga

pewna grupa czynników związanych z 

pracą daje satysfakcję i ma siłę 

motywującą (motywatory) pracowników. 

Inne czynniki są wyłącznie przyczyną 

niezadowolenia pracowników – nie działają 

motywacyjnie (czynniki higieny). 

Może powstać sytuacja, w której kierownicy 

starający się wyeliminować czynniki 

powodujące niezadowolenie z pracy, mogą 

osiągnąć spokój, ale nie koniecznie samą 

motywację do pracy. Na to wpłynąć mogą 

poprzez wykorzystanie czynników 

motywacyjnych.

40

background image

Dwuczynnikowa teoria 

Dwuczynnikowa teoria 

motywacji Herzberga

motywacji Herzberga

41

Zad
owol
enie

Brak 
zad
owol
enia

czynniki motywacji

Osiągnięcia
Uznanie
Odpowiedzialność
Awanse i rozwój

Nieza
dowol
enie

Brak 
niezad
owole
nia

czynniki higieny

Przełożeni i jakość nadzoru
Fizyczne warunki pracy
Stosunki interpersonalne
Płaca i bezpieczeństwo 
zatrudnienia
Polityka i administracja 
firmy

background image

Teoria oczekiwań

Teoria oczekiwań

Motywacja pracownika zależy:

Od tego, jak silnie czegoś pragnie

Od oczekiwanego przez niego 

prawdopodobieństwa (szansy) 

zaspokojenia tego pragnienia

Koncepcja przyjmuje, że:

Zachowanie jest wynikiem sił tkwiących w 

jednostce i otoczeniu,

Ludzie mają różne rodzaje potrzeb, pragnień, 

celów

Ludzie wybierają spośród alternatywnych 

planów zachowania, opierając się na 

postrzeganiu zakresu, w jakim dane 

zachowanie będzie prowadziło do osiągnięcia 

pożądanych celów.

42

background image

Teoria ustalania celów - 

zamiary wyrażane jako cele mogą 
stanowić same w sobie ważne 
źródło motywacji do pracy.

Konkretne cele prowadzą do 

wyższej wydajności, a trudne do 
osiągnięcia cele, jeżeli zostaną 
przyjęte, prowadzą do wyższej 
efektywności niż cele łatwe 

43

background image

Wskazówki dla kierowników 

Wskazówki dla kierowników 

według Robbina

według Robbina

Dostrzegaj różnice indywidualne

Dostosuj ludzi do zadań i zadania do 
ludzi

Posługuj się celami

Doprowadź do tego, żeby cele były 
postrzegane jako osiągalne

Indywidualizuj nagrody

Kojarz nagrody z efektywnością

Sprawdzaj, czy system jest 
sprawiedliwy

44

background image

Organizacyjni „zabójcy” 

Organizacyjni „zabójcy” 

motywacji

motywacji

Organizacje mogą przeszkadzać w realizacji zadań 
poprzez: 

Nieprawidłową organizację pracy

Niewystarczający przepływ informacji

Niejasny zakres obowiązków

Niewłaściwy (niejasny, sprzeczny, niedopasowany 
do potrzeb ) system motywacyjny

Przewagę kar

Błędy w zarządzaniu ludźmi:

Zbyt ścisła kontrola pracowników

Nieuzasadniony, stały brak zaufania

Niskie oczekiwania wobec pracowników

45


Document Outline