Benchmarking i controlling
Joanna Woźniak
Warszawa, 17 stycznia 2007r.
Co oznacza
benchmarking?
Benchmarking jest metodą, która ma pomóc w podwyższeniu
konkurencyjności przedsiębiorstwa. Charakteryzuje się ona,
oprócz klasycznego porównania firm, systematycznym
poszukiwaniem poza własną organizacją, branżą racjonalnych
sposobów działania oraz lepszych rozwiązań. Nie różnice
wobec innych stanowią sedno procesu benchmarkingu, lecz
zamierzona identyfikacja najlepszych praktyk (Best-
Practices), które umożliwią polepszenie pozycji
przedsiębiorstwa na rynku i dostarczą korzyści na tle
konkurencji
.
Benchmarking można scharakteryzować następującym
pytaniem: "Dlaczego inni robią to lepiej, czego my się
możemy od nich nauczyć?"
Benchmarking - definicja
c.d.
Benchmarking to ciągły proces, w którym porównywane
są produkty, usługi, a przede wszystkim procesy i
metody funkcjonowania wielu firm. Przy czym podane
powinny być różnice między przedsiębiorstwami,
powinny być ustalone powody dla zaistniałych różnic i
zaproponowane powinny zostać możliwości ich
doskonalenia. Porównanie należy przeprowadzać z
przedsiębiorstwami, które są wiodące w badanych
metodach i procesach. Firmy te określane są mianem
"Best in Class", czyli najlepszych we własnej klasie,
branży.
Charakter benchmarkingu:
strategiczny - firma porównuje się z liderami
w swojej branży,
proceduralny - firma porównuje się z liderami
dowolnej branży, wiodącymi w różnych
dziedzinach działalności,
marketingowy - firma systematycznie bada i
porównuje opinie, dotyczące jakości i istotnych
cech produktu firmy z opiniami o wyrobach
firm konkurencyjnych.
Benchmarking...
Wśród rodzajów benchmarkingu wymienia się:
benchmarking wewnętrzny - porównuje się oddziały tej
samej firmy, stąd też znajduje zastosowanie głównie w
większych przedsiębiorstwach; jego zaletą jest łatwy dostęp
do danych oraz możliwość pozyskania do współpracy
zaproszonych do benchmarkingu oddziałów przedsiębiorstwa
benchmarking zewnętrzny - dotyczy bezpośrednich
konkurentów firmy, polega na zakupie produktów konkurencji
i poddaniu analizie ich cech i atrybutów. Prowadzi zwykle do
tzw. odwrotnego projektowania (revese engineering), którego
celem jest zaprojektowanie podobnego produktu na
podstawie modelu konkurencji.
benchmarking funkcjonalny - polega na porównywaniu
procesów produkcyjnych, metod zarządzania, sposobów
projektowania i innych obszarów działania przedsiębiorstwa z
innymi firmami, niezależnie od ich branży.
Korzyści benchmarkingu
Bezpośrednie korzyści benchmarkingu to:
Analiza przedsiębiorstwa
Porównanie całej firmy lub tylko jej poszczególnych
obszarów
Zdefiniowanie najlepszych metod
Zidentyfikowanie deficytów
Pośrednie korzyści benchmarkingu to:
Zrozumienie procesów zachodzących we własnym
przedsiębiorstwie
Poddanie krytyce celów przedsiębiorstwa
Sprawdzenie strategii firmy
Wzmocnienie konkurencyjności
Zainicjowanie ciągłego procesu poprawy (KAIZEN)
Benchmarkingowy Kodeks
Postępowania
Zasada zgodności z prawem - należy unikać dyskusji i działań,
które mogłyby prowadzić do ograniczenia wolnej konkurencji. Nie
można prowadzić z konkurencją rozmów na temat jakichkolwiek
kosztów, jeśli stanowią one element mechanizmu samoistnego
kształtowania się cen na wolnym rynku.
Zasada wymiany - przy każdym benchmarkingu należy być
gotowym udzielić takich samych informacji, jakich oczekuje się
od pozostałych uczestników.
Zasada zaufania - benchmarking należy traktować jako poufną
wymianę pomiędzy uczestniczącymi osobami i
przedsiębiorstwami. Otrzymane informacje nie mogą być
udostępniane osobom trzecim, bez uprzedniej zgody partnerów
biorących udział w benchmarkingu. Uczestnictwo w projekcie
jakiejkolwiek organizacji nie powinno się podawać do publicznej
wiadomości bez uprzedniej zgody.
Benchmarkingowy Kodeks
Postępowania
Zasada użytkowania - uzyskane w ramach
benchmarkingu informacje należy używać wyłącznie na
wewnętrzne potrzeby firmy, w celu ulepszenia metod i
działania danego przedsiębiorstwa.
Zasada czynności przygotowawczych - poprzez
odpowiednie przygotowanie należy wykazywać
zaangażowanie na każdym etapie procesu
benchmarkingu, w celu uzyskania jak najwyższej jego
skuteczności oraz wydajności.
Controlling - definicja
Pojęcie controllingu rozumiane jest jako
wsparcie przy planowaniu, sterowaniu i kontroli
organizacji, procesów lub projektów jak
również przygotowywanie i udostępnianie
potrzebnych do tego informacji. Controlling ma
w swojej istocie przekrojową i koordynacyjną
funkcję wspierania kierownictwa. Jego celem
jest zapewnienie efektywności we wszystkich
obszarach działania przedsiębiorstwa.
Controlling – definicja c.d.
Proces planowania, koordynowania i kontroli przebiegu
procesów ekonomicznych dla utrzymania organizacji na
drodze do osiągnięcia wyznaczonych celów.
Controlling strategiczny zajmuje się oceną mocnych i
słabych stron przedsiębiorstwa (analiza SWOT) oraz
możliwości i szans zapewnienia długotrwałej i stabilnej
egzystencji przedsiębiorstwa.
Controlling operatywny (operacyjny) zorientowany
na regulację procesów biznesowych w krótkich
horyzontach czasowych, opiera się na analizie relacji
koszty-przychody-zysk oraz wpływy-wydatki.
Controlling wymaga utworzenia w przedsiębiorstwie
sprawnego systemu informacji ekonomicznej. Źródłem
danych dla takiego systemu jest rachunkowość
zarządcza.
Analiza i narzędzia na poziomie
strategicznym
Produkować czy kupować?
Krzywa doświadczeń
Analiza konkurencji
Logistyka
Analizy portfelowe
Analiza możliwości
Krzywa cyklu życia produktu
Analiza mocnych i słabych stron
Luka strategiczna
Technika scenariuszy
Analiza i narzędzia na poziomie
operacyjnym
Analiza metodą ABC
Analiza wielkości zamówień
Optymalizacja wielkości zamówień
Analiza break-even
Rachunek kosztów bezpośrednich
Analiza wąskich gardeł
Metody rachunku inwestycyjnego
Krótkookresowy rachunek wyników
Optymalizacja wielkości partii
Prowizja od zysku (prowizja od marży pokrycia)
Koła jakości
Analiza rabatów
Analiza obszarów sprzedaży
Analiza wartości
Analiza XYZ
Cykl zarządzania opartego na
controllingu
wyznaczenie okresu planistycznego,
okresy planistyczne powinny być ustalane z uwzględnieniem cyklu
księgowania, tak, aby informacja zwrotna docierałą do decydentów w
czasie umożliwiającym reakcję,
wyznaczenie celu dla tego okresu,
cele, ze względu na uniwersalność miernika, wyznacza się w
wymiarze finansowym; rozpisanie wszystkich czynników jest
budżetem przedsiębiorstwa,
opracowanie planu strategicznego,
opracowanie planu operatywnego,
plany powinny zawierać zadania cząstkowe dla wszystkich komórek
organizacyjnych przedsiębiorstwa związane z wyznaczonym celem,
kontrola realizacji planu,
w miarę możliwości analiza powinna ujawniać niekorzystne
tendencje, aby zapobiegać powstawaniu odchyleń,
działania zapobiegające i korygujące,
osiągnięcie celu.