ZATRUCIE NIKOTYNĄ I

JEJ WPŁYW NA

ORGANIZM

ALBO

ALBO
:

ALBO:

ALBO:

?

?

NIKOTYNA

• struktura chem.:

3-

(1-metylo-2-
pirolidyno)-pirydyna

• Surowiec -

Nicotiana tabacum

• Zawartość w

papierosie:

ok.

1mg/ 1szt.

• LD50= 1mg/kg m.c.

• Słaba zasada
• Łatwo: przenika

przez barierę K-M,
wchłania się z jamy
ustnej i płuc

RECEPTORY NIKOTYNOWE -

UMIEJSCOWIENIE

MECHANIZM POBUDZENIA

RECEPTORA N

ZALEŻNOŚĆ

DAWKA



DZIAŁANIE

• Charakterystyczne dla JADÓW ZWOJOWYCH:
• Małe dawki: agonista + receptor N

depolaryzacja aktywacja przekaźnictwa

zwojowego

• Większe dawki: agonista + receptor N

depolaryzacja desensytyzacja rec.N 

zablokowanie przekaźnictwa zwojowego

• Nikotyna pobudza też wydzielanie:
-DOPAMINY
-NORADRENALINY

EFEKT DZIAŁANIA NIKOTYNY

• Małe dawki: działanie stymulujące -związane z:
-wydz. NA (przysp.akcji serca,  ciśn. tętn.)
-wydz. dopaminy (mechanizm nagrody)
-pobudz.ukł.cholinergicznego (skurcz m.gładkich oskrzeli,

przew.pokarm., pęcherza mocz., wydzielania

gruczołów: śliny, soku żołądkowego)

-dział.ośrodkowe: pobudzenie ośr.oddechu i drżenia mięśni

• Większe dawki: działanie depresyjne na

OUN, drgawki

• Dawki ekstremalne: zgon w wyniku

porażenia układu oddechowego i serca

CHOROBY PALACZY

• Nowotwory: dróg oddechowych,

nerek, trzustki, żołądka

• Zmiany w układzie sercowo-

naczyniowym

(ch.niedokrwienna serca, zatory,

zawał)

• Przewlekłe zapalenie oskrzeli z

rozedmą

• Uszkodzenia płodu-

zmniejszenie masy urodzeniowej,

opóźnienie rozwoju płodu

• „tytoniowa twarz”
• Obniżenie potencji i płodności

u mężczyzn

OBJAWY ODSTAWIENIA

PAPIEROSÓW

• NZA – Nikotynowy zespół abstynencyjny
• Objawy abstynencji (utrzymują się

zazwyczaj 2-3 tygodnie, jednak ochota
wznowienia palenia znacznie dłużej):

-rozdrażnienie, agresja
-zwiększenie masy ciała
-zaburzenia koncentracji i snu
-obniżenie częstości tętna

TERAPIA WYCHODZENIA Z

NAŁOGU

• NTZ – terapia I

rzutu

• Leki wpływające

na rec.nikotynowy

• Leki hamujące

„głód nikotynowy”
(bez wpływu na
receptory
nikotynowe)

NTZ – NIKOTYNOWA TERAPIA

ZASTĘPCZA

• Aerozole (1-

2x1h, do

nosa)

• Inhalatory

(co ok.2h po

20min, nie do

płuc)

• „NIKOTYNA

TERAPEUTYCZNA”

• Plastry naskórne

(np.1xdzień, 10tyg.)

• Gumy (1x2h, min.3 mies.)

LEKI WPŁYWAJĄCE NA REC.”N”

• MEKAMYLAMINA - niekompetytywny

antagonista receptora N; leczenie nie

odniosło skutków klinicznych

• CYTYZYNA (TABEX) – analog nikotyny,

kompetytywny agonistawypiera nikotynę

• WARENIKLINA (CHAMPIX)
-częściowy agonista receptorów N (a

antagonista w obecności nikotyny)

• Nowe metody: szczepionki indukujące

powstawanie przeciwciał przeciwko nikotynie

(w fazie badań klinicznych)

HAMOWANIE „GŁODU

NIKOTYNOWEGO”

• AMFEBUTAMON (BUPROPION)-lek I

rzutu, NORTRYPTYLINA-lek II rzutu

-zmniejszają wychwyt zwrotny NA i dopaminy
• KLONIDYNA-lek II rzutu
-agonista receptorów α

2

(ham.akt.neuronów

NA)

• DEKSTROZA
-pochodna cukrowa, wg badań: zwiększa

odsetek osób wytrzymujących abstynencję

Dziękuję i Wesołych Świąt

życzę!!