Niekonwencjonalne sposoby
żywienia
Wykład 3
Przedmiot: Podstawy żywienia człowieka
dr inż. Joanna Wyka
DIETA KETOGENNA
(inaczej nisko-
węglowodanowa
wysoko - tłuszczowa
dieta optymalna )
Produkty zalecane :
sery, jaja, podroby, wędliny, galarety
mięsne, pasztety, mięsa wieprzowe,
kaszanki, tłuste ryby, gęsi, kaczki,
tłuszcze tylko zwierzęce jak masło,
smalec, słonina, majonezy, tłuste
mleko, śmietana, ale także orzechy,
słonecznik
Produkty
nie
zalecane :
cukier, słodycze, miód, owoce i
warzywa,
ryż, kasze, chleb, ciasta, potrawy mączne
- 1860 r - William Banting
„Letter on corpulence. Addressed to the Public”
-
1972 r - Robert Atkins
„Dr Atkins’ Diet Revolution”
-
1998 r - „ Dr Atkins’ New Diet Revolution”
-
1996/97 r - Jan Kwaśniewski
„Dieta optymalna”
„Tłuste życie”
ZAŁOŻENIA DIETY KETOGENNEJ:
TŁUSZCZE : Białko + Węglowodany
4 : 1
Proporcje: tłuszcze 62%
białko 30%
węglowodany 8%
(nie więcej niż 60 g dziennie)
zalecenia WHO
2003
15 - 30%
10 - 15%
55 - 75%
( na 1 g białka powinno przypadać powyżej 2,5 g tłuszczu
i nie więcej niż 0,8 g węglowodanów )
dieta
zbilansowana
dieta ketogenna
ketonemia > 0,2 mmol/l
ketonuria > 1 mg/ dobę
K E T O Z A
glukoza
tłuszcze
związki ketonowe
W grupie 51 dzieci z uporczywymi atakami padaczki w wieku
1 do 8 lat z siedmiu miast w USA stosujących dietę ketogenną
(4:1), zanotowano zmniejszenie częstotliwości napadów o
połowę
u 54% stosujących dietę przez 3 miesiące ,
u 55% ( 6 miesięcy) ,
u 40% (1 rok)
a 10% dzieci po zastosowaniu tej diety przez rok nie
miało w ogóle
ataków
Arch Neurol 1998
(55), 1433-1437
Przebadano 150 rodzin dzieci stosujących dietę ketogenną przez 3
do 6 lat, wykazano:
13% dzieci nie miało ataków epileptycznych
u 14% dzieci liczba napadów zmniejszyła się o 90%
29% dzieci nie przyjmowało lekarstw
28% dzieci przyjmowało tylko1 lekarstwo
Pediatrics 2001
(108), 898-905
JADŁOSPIS
Śniadanie: 2 jajka sadzone na boczku z
plastrem żółtego sera
Obiad: kotlet z karkówki panierowany w jajku,
żeberka pieczone oraz smażony na smalcu
ziemniak i 2 łyżki zasmażanej kapusty
Podwieczorek: sernik
Kolacja: wino czerwone, lody
Porównanie przykładowej diety ketogennej z zaleceniami
0
50
100
150
200
250
300
350
400
witamina C
wapń
cholesterol
nasycone KT
tłuszcze
węglowodany
białko
energia
% realizacji zaleceń
Opinie:
„Dieta optymalna jest niskokaloryczną dietą o nieprawidłowym
stosunku
składników odżywczych, cechującą się niedoborami niektórych
ważnych
składników. Jest skuteczna w terapii odchudzającej podobnie jak
inne
diety niskokaloryczne. Polecana jako prawidłowy sposób żywienia
ludzi
zdrowych a stosowana przez długie okresy czasu, może okazać się
miazdżycorodna”
Instytut
Żywności Żywienia
„...zalecanie pacjentom z chorobami układu krążenia diety bogatej w nasycone
KT pochodzenia zwierzęcego wiąże się z poważnym ryzykiem nasilenia się zmian
miażdżycowych, a w konsekwencji incydentów wieńcowych.....ponadto należy
stwierdzić, że uzyskiwane pozorne efekty poprawy obrazu lipidowego u pacjentów
stosujących ten typ diety wynikają z faktu iż jest to dieta ubogokaloryczna....
Z całą ostrością potępiamy powyższe praktyki i zwracamy się z prośbą o
interwencję do lokalnych Izb Lekarskich.”
Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą
Opinie :
„ ...dzienne racje pokarmowe zawierały wielokrotnie przekroczone normy na
cholesterol pokarmowy....stwierdzono bardzo niską zawartość błonnika...
bardzo wysoką zawartość retinolu...bardzo niską zawartość witaminy C... racje
zawierały duże ilości sodu ...fosforu przekroczoną normę na żelazo.. ..
obserwowano niedobory potasu, wapnia, magnezu i miedzi.
Stosowanie diety tłuszczowej przez dłuższy okres czasu może powodować
zakwaszenie ustroju, zaburzać endogenną produkcję cholesterolu w wyniku
dużej ilości cholesterolu egzogennego....sprzyja zaparciom....nadmiar retinolu i
żelaza może kumulować się w komórce wątrobowej i ją uszkadzać....
dieta wymaga suplementacji witaminami ...”
Ostrowska i wsp. Med.Metab. 2002 (6), 69
Opinie :
„ Badaniom poddano 20 zdrowych (bez nadwagi) mężczyzn z wyrównaną
gospodarką lipidową. Przez 6 tygodni 12 osób stosowało ketogenną dietę
( 30% b, 8% w, 61% t) a 8 osób pozostawało na zwyczajowej diecie
(17% b, 47% w, 32% t).
W grupie na diecie ketogennej wykazano statystycznie istotne obniżenie
stężenia trójglicerydów i insuliny na czczo (o 34%), poziom całkowitego
cholesterolu i LDL – chol nie uległ zmianie a stężenie HDL –chol
podwyższyło się o 11%.
Nie wykazano statystycznie istotnych różnic u osób na diecie kontrolnej.
Sharman i wsp. J. Nutr. 2002 (132), 1879-1885
Opinie :
Opinie:
W przeglądowej pracy autorzy badali skuteczność i bezpieczeństwo
stosowania
niskowęglowodanowej diety w zależności od ilości węglowodanów w
diecie, zmian masy ciała, gospodarki lipidowej i węglowodanowej,
ciśnienia krwi.
W opracowaniu wykorzystano 107 prac opisujących 94 badania w
których brało udział w sumie 3268 osób. Zróżnicowane warunki badań
utrudniały racjonalne wnioskowanie.
Wśród otyłych pacjentów utrata masy ciała była związana z czasem
trwania diety (p=0,002), deficytem podaży energii (p=0,03), a nie z
obniżeniem ilości węglowodanów w diecie (p=0,9).
Wykazano, że niskowęglowodanowa dieta nie wywołuje statystycznie
potwierdzonego niekorzystnego wpływu na wskaźniki lipidowe krwi,
poziom glukozy, insuliny i ciśnienia krwi.
We wnioskach autorzy podkreślili, że
brak
jest dostatecznych
naukowych dowodów
za
lub
przeciwko
stosowaniu diety
niskowęglowodanowej, szczególnie wśród pacjentów powyżej 50 r. ż.
stosujących dietę z zawartością < 20g węglowodanów dłużej niż 90 dni.
Bravata i wsp. JAMA 2003,
(289), 1837-1850
Diety jednoskładnikowe
Diety jednoskładnikowe
spożywanie jednego rodzaju produktu w krótkim okresie czasu (1 –
spożywanie jednego rodzaju produktu w krótkim okresie czasu (1 –
2 dni)
2 dni)
owocowe (np. jabłkowa, grejpfrutowa, bananowa)
owocowe (np. jabłkowa, grejpfrutowa, bananowa)
warzywne (np. marchwiowa, selerowa)
warzywne (np. marchwiowa, selerowa)
mleczne, jogurtowe
mleczne, jogurtowe
ryżowe, makaronowe
ryżowe, makaronowe
DIETA BANANOWA
ŚNIADANIE
OBIAD
340 g banany
340 g banany
KOLACJA
170 g banany
PRZYKŁADOWY JADŁOSPIS
% realizacji normy i zaleceń
0%
25%
50% 75% 100% 125% 150% 175%
wit. B2
wit.B1
wit.A
wit.C
wapń
żelazo
węglowodany
tłuszcz ogółem
białko ogółem
wartość energetyczna
Wartość energetyczna i zawartość podstawowych składników
odżywczych w przykładowej diecie bananowej
Podsumowując
należy podkreślić, że typowe monodiety, jak
przedstawiona wcześniej bananowa nie mogą
być stosowane przez długi okres czasu,
ponieważ mogą przynieść tylko krótkotrwałe,
korzystne efekty np. obniżenie masy ciała. W
dłuższym okresie czasu prowadzą do znaczących
niedoborów składników odżywczych i mogą
niekorzystnie oddziaływać na zdrowie. Tylko
dieta jednostronna wzbogacona o inne produkty
spożywcze i dobrze zbilansowana może być
wykorzystana jako np. dieta odchudzająca.
DIETA A GRUPY KRWI
Grupa krwi jest kluczem, który otwiera
Grupa krwi jest kluczem, który otwiera
drzwi do tajemnic zdrowia, choroby,
drzwi do tajemnic zdrowia, choroby,
długowieczności, witalności i odporności
długowieczności, witalności i odporności
psychicznej
psychicznej
wg dr P.J. D`Adamo
wg dr P.J. D`Adamo
– twórcy podstaw żywienia zgodnego z grupami
– twórcy podstaw żywienia zgodnego z grupami
krwi
krwi
Każda grupa krwi wiąże się z jej odmiennością
Każda grupa krwi wiąże się z jej odmiennością
– a dokładnie z zawartymi w niej antygenami.
– a dokładnie z zawartymi w niej antygenami.
Antygeny – są to markery chemiczne,
Antygeny – są to markery chemiczne,
znajdujące się w komórkach naszego ciała.
znajdujące się w komórkach naszego ciała.
Antygeny produkują przeciwciała,
Antygeny produkują przeciwciała,
czyli wyspecjalizowane związki
czyli wyspecjalizowane związki
chemiczne. Rola przeciwciał polega na
chemiczne. Rola przeciwciał polega na
atakowaniu i oznakowaniu obcego
atakowaniu i oznakowaniu obcego
antygenu po to, aby go zniszczyć.
antygenu po to, aby go zniszczyć.
GRUPA KRWI 0
FUKOZA
GRUPA KRWI A
FUKOZA +
N-
acetylogalaktozamina
GRUPA KRWI B
FUKOZA + D-
galaktozamina
GRUPA KRWI AB
FUKOZA +
N-
acetylogalaktozamina
+ D-
galaktozamina
GRUPA KRWI 0: MYŚLIWY
GRUPA KRWI 0: MYŚLIWY
•
ZJADACZ MIĘSA
ZJADACZ MIĘSA
•
ODPORNY UKŁAD POKARMOWY
ODPORNY UKŁAD POKARMOWY
•
AKTYWNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
AKTYWNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
•
NIETOLERANCYJNY NA ADAPTACJE
NIETOLERANCYJNY NA ADAPTACJE
DIETETYCZNE I ŚRODOWISKOWE
DIETETYCZNE I ŚRODOWISKOWE
•
NAJLEPIEJ ROZŁADOWUJĄ STRES PRZY
NAJLEPIEJ ROZŁADOWUJĄ STRES PRZY
INTENSYWNEJ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
INTENSYWNEJ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
PRODUKTY ZALECANE I
PRODUKTY ZALECANE I
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
0
0
PRODUKTY
PRODUKTY
ZALECANE:
ZALECANE:
czerwone mięso
czerwone mięso
ryby i owoce morza
ryby i owoce morza
warzywa
warzywa
owoce
owoce
orzechy
orzechy
masło
masło
oleje
oleje
PRODUKTY
PRODUKTY
NIEWSKAZANE:
NIEWSKAZANE:
produkty mleczne
produkty mleczne
jaja
jaja
produkty zbożowe
produkty zbożowe
pochodzenia
pochodzenia
pszennego
pszennego
rośliny strączkowe
rośliny strączkowe
truskawki
truskawki
GRUPA KRWI A: ROLNIK
GRUPA KRWI A: ROLNIK
•
PIERWSZY WEGETARIANIN
PIERWSZY WEGETARIANIN
•
WRAŻLIWY UKŁAD POKARMOWY
WRAŻLIWY UKŁAD POKARMOWY
•
TOLERANCYJNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
TOLERANCYJNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
•
ADAPTUJE SIĘ DOBRZE DO WARUNKÓW
ADAPTUJE SIĘ DOBRZE DO WARUNKÓW
DIETETYCZNYCH I ŚRODOWISKOWYCH
DIETETYCZNYCH I ŚRODOWISKOWYCH
•
NAJLEPIEJ ODREAGOWUJE STRES POPRZEZ
NAJLEPIEJ ODREAGOWUJE STRES POPRZEZ
WYCISZENIE SIĘ
WYCISZENIE SIĘ
PRODUKTY ZALECANE I
PRODUKTY ZALECANE I
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
A
A
PRODUKTY
PRODUKTY
ZALECANE:
ZALECANE:
białe mięso
białe mięso
ryby
ryby
warzywa (oprócz
warzywa (oprócz
ziemniaków)
ziemniaków)
owoce (oprócz bananów,
owoce (oprócz bananów,
mandarynek i
mandarynek i
pomarańczy
pomarańczy
orzechy
orzechy
produkty mleczne
produkty mleczne
niskotłuszczowe
niskotłuszczowe
oliwa z oliwek
oliwa z oliwek
PRODUKTY
PRODUKTY
NIEWSKAZANE:
NIEWSKAZANE:
czerwone mięso
czerwone mięso
jaja
jaja
produkty mleczne
produkty mleczne
pełnotłuste
pełnotłuste
produkty zbożowe
produkty zbożowe
pochodzenia
pochodzenia
pszennego
pszennego
owoce morza
owoce morza
GRUPA KRWI B: KOCZOWNIK
GRUPA KRWI B: KOCZOWNIK
•
ZRÓWNOWAŻONY
ZRÓWNOWAŻONY
•
TOLERANCYJNY UKŁAD POKARMOWY
TOLERANCYJNY UKŁAD POKARMOWY
•
SILNY UKŁAD IMMUNOLOGICZNY
SILNY UKŁAD IMMUNOLOGICZNY
•
JEDYNA GRUPA KRWI, KTÓRA W PEŁNI
JEDYNA GRUPA KRWI, KTÓRA W PEŁNI
MOŻE
MOŻE
KORZYSTAĆ Z DOBRODZIEJSTW NABIAŁU
KORZYSTAĆ Z DOBRODZIEJSTW NABIAŁU
•
NAJLEPIEJ ODREAGOWUJE STRES POPRZEZ
NAJLEPIEJ ODREAGOWUJE STRES POPRZEZ
DZIAŁANIA TWÓRCZE
DZIAŁANIA TWÓRCZE
PRODUKTY ZALECANE I
PRODUKTY ZALECANE I
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
B
B
PRODUKTY
PRODUKTY
ZALECANE:
ZALECANE:
chude
chude
czerwone
czerwone
mięso
mięso
ryby
ryby
warzywa
warzywa
owoce
owoce
przetwory mleczne
przetwory mleczne
jaja
jaja
masło
masło
oleje
oleje
PRODUKTY
PRODUKTY
NIEWSKAZANE:
NIEWSKAZANE:
produkty zbożowe
produkty zbożowe
pochodzenia
pochodzenia
pszennego i
pszennego i
jęczmiennego
jęczmiennego
owoce morza
owoce morza
orzechy i pestki
orzechy i pestki
pomidory
pomidory
GRUPA KRWI AB:
GRUPA KRWI AB:
NOWOCZESNOŚĆ
NOWOCZESNOŚĆ
•
NOWOCZESNE POŁĄCZENIE GRUPY A i B
NOWOCZESNE POŁĄCZENIE GRUPY A i B
•
WRAŻLIWY UKŁAD POKARMOWY
WRAŻLIWY UKŁAD POKARMOWY
•
TOLERANCYJNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
TOLERANCYJNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
•
ZACHOWANIE „KAMELEONA” NA ZMIANY
ZACHOWANIE „KAMELEONA” NA ZMIANY
ŚRODOWISKOWE I POKARMOWE
ŚRODOWISKOWE I POKARMOWE
•
EWOLUCYJNA TAJEMNICZOŚĆ
EWOLUCYJNA TAJEMNICZOŚĆ
PRODUKTY ZALECANE I
PRODUKTY ZALECANE I
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
NIEWSKAZANE DO SPOŻYCIA
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
PRZEZ OSOBY Z GRUPĄ KRWI
AB
AB
PRODUKTY
PRODUKTY
ZALECANE:
ZALECANE:
dziczyzna i drób
dziczyzna i drób
ryby i owoce morza
ryby i owoce morza
warzywa
warzywa
owoce
owoce
produkty mleczne
produkty mleczne
produkty zbożowe
produkty zbożowe
orzechy
orzechy
oliwa z oliwek
oliwa z oliwek
PRODUKTY
PRODUKTY
NIEWSKAZANE:
NIEWSKAZANE:
czerwone mięso
czerwone mięso
jaja
jaja
pełnotłuste produkty
pełnotłuste produkty
mleczne
mleczne
masło
masło
z gr. makros - wielki, długi,
z gr. makros - wielki, długi,
bios - życie
bios - życie
oznacza to życie długie i
oznacza to życie długie i
pełne harmonii
pełne harmonii
Makrobiotyka
Makrobiotyka
„
„
...aby żywność była
...aby żywność była
lekiem a lek
lekiem a lek
żywnością...”
żywnością...”
Hipokrates
Hipokrates
(ok. 460-377 p.n.e.)
(ok. 460-377 p.n.e.)
Makrobiotyka
Makrobiotyka
jest nie tylko dietą, ale całym systemem
jest nie tylko dietą, ale całym systemem
żywienia i filozofią życia
żywienia i filozofią życia
jej celem jest dążenie do równowagi, pełnego
jej celem jest dążenie do równowagi, pełnego
zdrowia, spokoju, ładu wewnętrznego i
zdrowia, spokoju, ładu wewnętrznego i
harmonii z otaczającą nas przyrodą.
harmonii z otaczającą nas przyrodą.
korzenie tej filozofii wywodzą się buddyzmu
korzenie tej filozofii wywodzą się buddyzmu
Makrobiotyka
Makrobiotyka
postrzega harmonię poprzez
postrzega harmonię poprzez
równoważenie
równoważenie
uzupełniających się
uzupełniających się
przeciwieństw
przeciwieństw
,
,
dwóch sił leżących u podstawy bytu
dwóch sił leżących u podstawy bytu
materialnego i duchowego określanych
materialnego i duchowego określanych
na
na
Dalekim Wschodzie
Dalekim Wschodzie
jako
jako
jin i jang
jin i jang
Makrobiotyka
Makrobiotyka
twórcą współczesnej makrobiotyki był
twórcą współczesnej makrobiotyki był
Japończyk
Japończyk
George Oshawa
George Oshawa
,
,
uczniem i kontynuatorem jest
uczniem i kontynuatorem jest
Michio
Michio
Kushi
Kushi
centra edukacji makrobiotycznej (filozofia,
centra edukacji makrobiotycznej (filozofia,
medycyna chińska, techniki masażu i
medycyna chińska, techniki masażu i
kuchnia makrobiotyczna) działają na całym
kuchnia makrobiotyczna) działają na całym
świecie
świecie
Makrobiotyka
Makrobiotyka
choroba jest wynikiem zaburzenia
choroba jest wynikiem zaburzenia
równowagi, zachwiania równowagi z
równowagi, zachwiania równowagi z
naturą, proces powrotu do zdrowia musi
naturą, proces powrotu do zdrowia musi
więc być skorelowany z powrotem do
więc być skorelowany z powrotem do
natury, z odzyskiwaniem wewnętrznej
natury, z odzyskiwaniem wewnętrznej
harmonii
harmonii
najlepszą drogą do osiągnięcia zdrowia
najlepszą drogą do osiągnięcia zdrowia
jest odpowiednio dobrana
jest odpowiednio dobrana
makrobiotyczna dieta
makrobiotyczna dieta
Przykłady jin i jang
Przykłady jin i jang
Jin
Jin
płeć żeńska
płeć żeńska
układ nerwowy
układ nerwowy
współczulny
współczulny
elektron
elektron
kultura materialna
kultura materialna
praca umysłowa
praca umysłowa
Jang
Jang
płeć męska
płeć męska
układ nerwowy
układ nerwowy
przywspółczulny
przywspółczulny
proton
proton
kultura duchowa
kultura duchowa
praca fizyczna
praca fizyczna
Wybrane produkty silnie jin
Wybrane produkty silnie jin
biały ryż, mąka, produkty mrożone i
biały ryż, mąka, produkty mrożone i
konserwowane
konserwowane
owoce i warzywa tropikalne
owoce i warzywa tropikalne
mleko, śmietana, jogurt, lody
mleko, śmietana, jogurt, lody
olej rafinowany
olej rafinowany
ostre przyprawy, kawa, czarna herbata
ostre przyprawy, kawa, czarna herbata
miód cukier, alkohol
miód cukier, alkohol
produkty spożywcze konserwowane
produkty spożywcze konserwowane
chemicznie
chemicznie
narkotyki i leki
narkotyki i leki
Produkty silnie jang
Produkty silnie jang
rafinowana sól
rafinowana sól
jajka
jajka
mięso
mięso
ser
ser
drób
drób
ryby
ryby
zwierzęta morskie
zwierzęta morskie
Produkty zrównoważone
Produkty zrównoważone
całe ziarna zbóż
całe ziarna zbóż
sól morska
sól morska
produkty strączkowe
produkty strączkowe
warzywa korzeniowe i liściaste
warzywa korzeniowe i liściaste
glony morskie
glony morskie
owoce z umiarkowanych stref klimatycznych
owoce z umiarkowanych stref klimatycznych
nasiona i orzechy
nasiona i orzechy
słód ryżowy, jęczmienny i inne
słód ryżowy, jęczmienny i inne
nie rafinowany olej roślinny
nie rafinowany olej roślinny
woda źródlana i studzienna i niearomatyczne
woda źródlana i studzienna i niearomatyczne
herbaty
herbaty
Założenia diety
Założenia diety
makrobiotycznej
makrobiotycznej
model odżywiania oparty na
model odżywiania oparty na
intuicyjnym rozumieniu związku
intuicyjnym rozumieniu związku
człowieka z otaczającym
człowieka z otaczającym
środowiskiem
środowiskiem
propagowanie pożywienia
propagowanie pożywienia
naturalnego, jak najmniej
naturalnego, jak najmniej
przetworzonego, najlepiej
przetworzonego, najlepiej
pochodzącego z czystych ekologicznie
pochodzącego z czystych ekologicznie
gospodarstw rolnych
gospodarstw rolnych
Założenia diety
Założenia diety
makrobiotycznej
makrobiotycznej
specjalne podejście do wartości
specjalne podejście do wartości
biologicznej i jakości pożywienia
biologicznej i jakości pożywienia
zależnie od rodzaju, sposobu
zależnie od rodzaju, sposobu
pozyskania i metod obróbki surowca
pozyskania i metod obróbki surowca
podział produktów spożywczych na
podział produktów spożywczych na
jin, jang i zrównoważone
jin, jang i zrównoważone
Talerz makrobiotyczny
przemysłowej cywilizacji strefy
umiarkowanej
Talerz makrobiotyczny - udziały
poszczególnych składników w
dostarczaniu energii
Zalecane
pobranie energii
1400-1800
kcal/dzień
Sos sojowy, sól
morska, inne
Codzienni
e
Raz w
tygodniu
Rzadko
raz w miesiącu
opcjonalnie
Czerwone mięso
słodycze
nasiona
orzechy
Warzywa
20-30% pożywienia
głównie gotowane i surowe
Rośliny strączkowe
i produkty sojowe 5-10%
Glony morskie
Pikle
Przyprawy
Całe ziarna zbóż
ok. 40-60 % pożywienia
brązowy ryż, proso, jęczmień,
pszenica, gryka, kukurydza,
kasze, mąki razowe, płatki
Olej roślinny
Owoce sezonowe i regionalne
Ryby i owoce morza
nabiał
Jaja
i drób
Makrobiotyka – zalecenia dla
Makrobiotyka – zalecenia dla
zdrowia
zdrowia
jedz wtedy gdy jesteś głodny
jedz wtedy gdy jesteś głodny
żuj dokładnie swoje pożywienie
żuj dokładnie swoje pożywienie
jedz odprężony i skupiony, z wdzięcznością za
jedz odprężony i skupiony, z wdzięcznością za
otrzymane dary natury
otrzymane dary natury
po jedzeniu powinieneś być zaspokojony ale
po jedzeniu powinieneś być zaspokojony ale
nie przepełniony
nie przepełniony
pij umiarkowanie i tylko gdy jesteś spragniony
pij umiarkowanie i tylko gdy jesteś spragniony
unikaj jedzenia na 3 godziny przed snem
unikaj jedzenia na 3 godziny przed snem
kładź się spać przed północą i wstawaj o świcie
kładź się spać przed północą i wstawaj o świcie
bądź jak najbardziej aktywny fizycznie
bądź jak najbardziej aktywny fizycznie
Założenia „nowej” diety
Założenia „nowej” diety
makrobiotycznej
makrobiotycznej
"Standardowe pożywienie" nie jest
"Standardowe pożywienie" nie jest
wszędzie jednakowe i zależy od:
wszędzie jednakowe i zależy od:
warunków środowiska (klimat, pora
warunków środowiska (klimat, pora
roku, temperatura i pogoda),
roku, temperatura i pogoda),
czynników osobistych (wiek, płeć,
czynników osobistych (wiek, płeć,
aktywność i podłoże kulturowe),
aktywność i podłoże kulturowe),
od stanu zdrowia i potrzeb osobistych
od stanu zdrowia i potrzeb osobistych
Rolnictwo biodynamiczne
Rolnictwo biodynamiczne
Rezygnacja ze stosowania nawozów
Rezygnacja ze stosowania nawozów
sztucznych i chemicznych środków ochrony
sztucznych i chemicznych środków ochrony
roślin
roślin
Poprawa struktury gleby przez stosowanie
Poprawa struktury gleby przez stosowanie
kompostowanych nawozów organicznych
kompostowanych nawozów organicznych
Wykorzystanie interakcji między różnymi
Wykorzystanie interakcji między różnymi
roślinami
roślinami
Stosowanie kalendarza upraw
Stosowanie kalendarza upraw
Zapewnienie zwierzętom gospodarskim
Zapewnienie zwierzętom gospodarskim
optymalnych warunków bytu
optymalnych warunków bytu
WEGETARIANIZM
DLACZEGO CHCEMY BYĆ WEGETARIANAMI ?
DLACZEGO CHCEMY BYĆ WEGETARIANAMI ?
•
mięso jest drogie
mięso jest drogie
•
„
„
żyj i daj żyć innym”
żyj i daj żyć innym”
•
bądź zdrowy
bądź zdrowy
•
dbaj o środowisko
dbaj o środowisko
•
bądź modny
bądź modny
FORMY WEGETARIANIZMU
FORMY WEGETARIANIZMU
•
weganizm
weganizm
•
witarianizm
witarianizm
•
frutarianizm
frutarianizm
•
laktowegetarianizm
laktowegetarianizm
•
laktoowowegetarianizm
laktoowowegetarianizm
•
semiwegetarianizm
semiwegetarianizm
ŻYWNOŚĆ WEGETARIŃSKA
produkty sporządzone na bazie białka sojowego, przeznaczone dla osób,
które nie spożywają produktów pochodzenia zwierzęcego
• sterylizowane, np. gulasz sojowy, soja po bretońsku, bigos sojowy
• produkty do sporządzania kanapek, np. pasztet sojowy, pasta sojowa
z pomidorami, pasta sojowo-warzywna, pasta sojowo-grzybowa
• suszone koncentraty do przyrządzania potraw, np. gulasz sojowy,
kostka sojowa, soyburgery, sznycle sojowo-żytnie
• suszone gotowe potrawy wegetariańskie, np. kotlety sojowe
• mleko sojowe
ZALETY
ZALETY
NISKA GĘSTOŚĆ ENERGETYCZNA
WYSOKA GĘSTOŚĆ ODŻYWCZA
OGRANICZONA ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU I
NASYCONYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH
ZWIĘKSZONY UDZIAŁ NNKT
BRAK LUB NISKA ZAWARTOŚĆ CHOLESTEROLU
WYŻSZA ZAWARTOŚĆ WĘGLOWODANÓW
ZŁOŻONYCH I BŁONNIKA POKARMOWEGO
•
ZWIĘKSZONA PODAŻ WITAMINY C
•
KORZYSTNY STOSUNEK SODU DO POTASU
WEGETARIANIZM
WEGETARIANIZM
WADY
KŁOPOTY Z POKRYCIEM
ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ
NIEDOSTATECZNA PODAŻ BIAŁKA
• BRAK (DEFICYT) WITAMINY D
• NIEDOSTATECZNA PODAŻ WAPNIA, ŻELAZA I CYNKU
ORAZ NISKA ICH BIODOSTĘPNOŚĆ
OBNIŻONA STRAWNOŚĆ SKŁADNIKÓW
ODŻYWCZYCH
BRAK (DEFICYT) WITAMINY B12
KONSEKWENCJE ZDROWOTNE
KONSEKWENCJE ZDROWOTNE
ŻYWIENIA WEGETARIAŃSKIEGO
ŻYWIENIA WEGETARIAŃSKIEGO
ZMNIEJSZONE ZAGROŻENIE
[choroby występujące rzadziej]
- otyłość
- otyłość
- cukrzyca
- cukrzyca
insulinoniezależna
insulinoniezależna
- hipercholesterolemia
- hipercholesterolemia
- nadciśnienie tętnicze
- nadciśnienie tętnicze
- niedokrwienna choroba
- niedokrwienna choroba
serca
serca
- zaparcia i hemoroidy
- zaparcia i hemoroidy
- nowotwory jelita grubego,
- nowotwory jelita grubego,
sutka
sutka
i płuc
i płuc
- kamica żółciowa i nerkowa
- kamica żółciowa i nerkowa
- próchnica zębów
- próchnica zębów
ZWIĘKSZONE ZAGROŻENIE
[choroby występujące częściej]
- niedorozwój fizyczny i
- niedorozwój fizyczny i
umysłowy
umysłowy
- marasmus i kwashiorkor
- marasmus i kwashiorkor
- anemia megablastyczna
- anemia megablastyczna
- krzywica
- krzywica
- osteomalacja
- osteomalacja
- zaburzenia neurologiczne
- zaburzenia neurologiczne
- biegunki
- biegunki
- zaburzenia miesiączkowania
- zaburzenia miesiączkowania
Stanowisko Amerykańskiego
Stanowisko Amerykańskiego
Stowarzyszenia Dietetyków i
Stowarzyszenia Dietetyków i
Dietetyków Kanadyjskich
Dietetyków Kanadyjskich
(czerwiec2003)
(czerwiec2003)
„
„
Dane naukowe wskazują na pozytywny
Dane naukowe wskazują na pozytywny
związek pomiędzy dietą wegetariańską a
związek pomiędzy dietą wegetariańską a
zmniejszonym ryzykiem zachorowalności
zmniejszonym ryzykiem zachorowalności
na chroniczne schorzenia degeneracyjne
na chroniczne schorzenia degeneracyjne
w
tym
otyłość,
choroby
naczyń
w
tym
otyłość,
choroby
naczyń
wieńcowych i nadciśnienie, cukrzycę i
wieńcowych i nadciśnienie, cukrzycę i
niektóre
typy
nowotworów.
Aby
niektóre
typy
nowotworów.
Aby
zaspokajać potrzeby organizmu, dieta
zaspokajać potrzeby organizmu, dieta
wegetariańska musi być jak każdy inny
wegetariańska musi być jak każdy inny
rodzaj diety właściwie zaplanowana.”
rodzaj diety właściwie zaplanowana.”
Dziekuję za uwagę