MEDYCYNA

MEDYCYNA

RATUNKOWA

RATUNKOWA

PIERWSZA POMOC W

PIERWSZA POMOC W

ZRANIENIACH

ZRANIENIACH

OPANOWANIE KRWOTOKU

OPANOWANIE KRWOTOKU

ZEWNĘTRZNEGO

ZEWNĘTRZNEGO

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU

OPARZEŃ

OPARZEŃ

RANĄ

RANĄ

nazywamy przerwanie ciągłośći

nazywamy przerwanie ciągłośći

tkanek z rozejściem się brzegów,

tkanek z rozejściem się brzegów,

krwawieniem i bólem.

krwawieniem i bólem.

W każdej ranie wyróżniamy brzegi,

W każdej ranie wyróżniamy brzegi,

ściany i dno.

ściany i dno.

Szczególne postacie ran to rana

Szczególne postacie ran to rana

zatruta, postrzałowa.

zatruta, postrzałowa.

PODZIAŁ RAN

PODZIAŁ RAN



RANY KŁUTE

RANY KŁUTE



RANY CIĘTE

RANY CIĘTE



RANY TŁUCZONE

RANY TŁUCZONE



RANY RĄBANE, MIAŻDŻONE,

RANY RĄBANE, MIAŻDŻONE,

SZARPANE

SZARPANE



RANY KĄSANE

RANY KĄSANE



RANY POSTRZAŁOWE

RANY POSTRZAŁOWE



RANY ZATRUTE

RANY ZATRUTE

PIERWSZA POMOC W

PIERWSZA POMOC W

KRWAWIENIACH

KRWAWIENIACH



ZATAMOWANIE KRWAWIENIA

ZATAMOWANIE KRWAWIENIA

1.

1.

Opatrunek uciskowy

Opatrunek uciskowy

2.

2.

Opaska uciskowa

Opaska uciskowa

3.

3.

Opaska zaciskająca

Opaska zaciskająca



PRZYKRYCIE RANY STERYLNYM

PRZYKRYCIE RANY STERYLNYM

OPATRUNKIEM NA CZAS TRANSPORTU

OPATRUNKIEM NA CZAS TRANSPORTU



PRZEMYCIE SKÓRY WOKÓŁ RANY

PRZEMYCIE SKÓRY WOKÓŁ RANY

PŁYNEM DEZYNFEKUJĄCYM

PŁYNEM DEZYNFEKUJĄCYM

REWIZJA, OCZYSZCZENIE RANY

REWIZJA, OCZYSZCZENIE RANY



ROZCHYLENIE RANY

ROZCHYLENIE RANY

HACZYKAMI

HACZYKAMI



USUNIĘCIE CIAŁ OBCYCH,

USUNIĘCIE CIAŁ OBCYCH,

SKRZEPLIN

SKRZEPLIN



PRZEPŁUKANIE RANY JAŁOWYM

PRZEPŁUKANIE RANY JAŁOWYM

PŁYNEM FIZJOLOGICZNYM

PŁYNEM FIZJOLOGICZNYM

Krwawienie, krwotok, wstrząs

Krwawienie, krwotok, wstrząs

krwotoczny

krwotoczny



KRWAWIENIE

KRWAWIENIE

- zaburzenie w krążeniu

- zaburzenie w krążeniu

polegające na wydostaniu się krwi w

polegające na wydostaniu się krwi w

pełnym składzie poza obręb łożyska

pełnym składzie poza obręb łożyska

naczyniowego.

naczyniowego.



RODZAJE

RODZAJE

:

:

tętnicze, żylne, miąższowe,

tętnicze, żylne, miąższowe,

krwotok z serca.

krwotok z serca.



KRWOTOK

KRWOTOK

- POWYŻEJ 500 ml.

- POWYŻEJ 500 ml.



WSTRZĄS KRWOTOCZNY

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

-

-

POWYŻEJ

POWYŻEJ

30% OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ.

30% OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ.

.

.

W przypadku wydostawania się krwi na

W przypadku wydostawania się krwi na

zewnątrz mówimy o

zewnątrz mówimy o

krwotoku

krwotoku

zewnętrznym.

zewnętrznym.

Krwotok wewnętrzny

Krwotok wewnętrzny

to krew

to krew

gromadząca się w jamach ciała.

gromadząca się w jamach ciała.

Objawy krwotoku zależą od szybkości i

Objawy krwotoku zależą od szybkości i

ilości traconej krwi- utrata 30% krążącej

ilości traconej krwi- utrata 30% krążącej

krwi powoduje objawy

krwi powoduje objawy

wstrząsu

wstrząsu

krwotocznego

krwotocznego

.

.

Rozpoznanie krwotoku zewnętrznego nie

Rozpoznanie krwotoku zewnętrznego nie

przysparza trudności, natomiast krwotok

przysparza trudności, natomiast krwotok

wewnętrzny rozpoznajemy na podstawie

wewnętrzny rozpoznajemy na podstawie

objawów wtórnych

objawów wtórnych

:

:



Zblednięcia powłok

Zblednięcia powłok



Przyspieszenia pracy serca

Przyspieszenia pracy serca



Zmniejszenie napięcia tętna

Zmniejszenie napięcia tętna



Spadku ciśnienia tętniczego

Spadku ciśnienia tętniczego



Niepokoju

Niepokoju



Przyspieszeniu oddechów

Przyspieszeniu oddechów



Zwrotów głowy

Zwrotów głowy



Omdlenia ortostatycznego

Omdlenia ortostatycznego

W warunkach szpitalnych mierzone jest OCŻ i

W warunkach szpitalnych mierzone jest OCŻ i

diureza godzinowa

diureza godzinowa

Pierwsza pomoc:

Pierwsza pomoc:



Zatrzymanie krwawienia lub zmniejszenie

Zatrzymanie krwawienia lub zmniejszenie

jego intensywności

jego intensywności



Zatrzymanie krwawienia uzyskuje się

Zatrzymanie krwawienia uzyskuje się

zazwyczaj przez ucisk krwawiącego

zazwyczaj przez ucisk krwawiącego

naczynia.

naczynia.



Wdrożenie postępowania objawowego

Wdrożenie postępowania objawowego

Pomoc lekarska polega na ostatecznym

Pomoc lekarska polega na ostatecznym

zatrzymaniu krwawienia poprzez

zatrzymaniu krwawienia poprzez

podwiązanie, podkłucie bądź zeszycie

podwiązanie, podkłucie bądź zeszycie

uszkodzonego naczynia krwionośnego.

uszkodzonego naczynia krwionośnego.

Oparzenie (combustio) - zmiany miejscowe powstają

pod wpływem szkodliwego działania czynnika

termicznego lub chemicznego.

PODZIAŁ

PODZIAŁ

Oparzenie I*

Oparzenie I*

-

-

obejmuje jedynie naskórek.

obejmuje jedynie naskórek.

Chory zgłasza ból, uczucie pieczenia, swędzenia. Zaczerwienienie i obrzęk

Chory zgłasza ból, uczucie pieczenia, swędzenia. Zaczerwienienie i obrzęk

skóry, zaczerwienienie blednie przy ucisku

skóry, zaczerwienienie blednie przy ucisku

.

.

Oparzenie II*

Oparzenie II*

typu A

typu A

–

–

obejmuje całą grubość naskórka i część skóry

obejmuje całą grubość naskórka i część skóry

właściwej

właściwej

chory odczuwa ból. Skóra jest zaczerwieniona, obrzęknięta, blednie przy

chory odczuwa ból. Skóra jest zaczerwieniona, obrzęknięta, blednie przy

ucisku, tworzą się pęcherze wypełnione treścią surowiczą.

ucisku, tworzą się pęcherze wypełnione treścią surowiczą.

Oparzenie II*

Oparzenie II*

typu B

typu B

– obejmuje całą grubość naskórka oraz głębokie

– obejmuje całą grubość naskórka oraz głębokie

warstwy skóry właściwej

warstwy skóry właściwej

.

.

Chory odczuwa ból. Częściowe zniszczenie zakończeń nerwowych powoduje,

Chory odczuwa ból. Częściowe zniszczenie zakończeń nerwowych powoduje,

że powierzchnia oparzenia jest mniej bolesna niż w I* i II*. Skóra ma barwę

że powierzchnia oparzenia jest mniej bolesna niż w I* i II*. Skóra ma barwę

czerwoną i nie blednie przy ucisku.

czerwoną i nie blednie przy ucisku.

Oparzenie III*

Oparzenie III*

-

-

uszkodzenie wszystkich warstw skóry ze

uszkodzenie wszystkich warstw skóry ze

zniszczeniem przydatków, niekiedy tkanki tłuszczowej powięzi i

zniszczeniem przydatków, niekiedy tkanki tłuszczowej powięzi i

mięśni.

mięśni.

chory nie odczuwa bólu. Zachowane jest tylko czucie głębokie. Powierzchnia

chory nie odczuwa bólu. Zachowane jest tylko czucie głębokie. Powierzchnia

oparzenia jest sucha, twarda, biało-szara lub brunatna. Objaw blednięci przy

oparzenia jest sucha, twarda, biało-szara lub brunatna. Objaw blednięci przy

ucisku nie występuje.

ucisku nie występuje.

Oparzenia IV*

Oparzenia IV*

=

=

zwęglenie tkanek w oparzeniu III*

zwęglenie tkanek w oparzeniu III*

Pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc

1.

1.

Chronić samego siebie przed płomieniami,

Chronić samego siebie przed płomieniami,

dymem, gazem i innymi niebezpieczeństwami

dymem, gazem i innymi niebezpieczeństwami

2.

2.

Usunąć poszkodowanego z miejsca wypadku

Usunąć poszkodowanego z miejsca wypadku

3.

3.

Przewrócić poszkodowanego na ziemię (nie

Przewrócić poszkodowanego na ziemię (nie

pozwolić na ucieczkę)

pozwolić na ucieczkę)

4.

4.

Stłumić palącą lub ćmiącą odzież poprzez

Stłumić palącą lub ćmiącą odzież poprzez

szczelne owinięcie kocem lub płaszczem, a w

szczelne owinięcie kocem lub płaszczem, a w

razie ich braku przetoczyć poszkodowanego po

razie ich braku przetoczyć poszkodowanego po

ziemi

ziemi

5.

5.

Jak najszybciej usunąć ubranie przesiąknięte

Jak najszybciej usunąć ubranie przesiąknięte

gorącym płynem bądź parą bez odrywania na siłę

gorącym płynem bądź parą bez odrywania na siłę

rzeczy przylepionych lub wtopionych w skórę

rzeczy przylepionych lub wtopionych w skórę

Pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc

6.

6.

Sprawdzić drożność dróg oddechowych oraz

Sprawdzić drożność dróg oddechowych oraz

podstawowe funkcje życiowe, zabezpieczyć

podstawowe funkcje życiowe, zabezpieczyć

drogi oddechowe rurką ustno-gardłową i ew.

drogi oddechowe rurką ustno-gardłową i ew.

położyć poszkodowanego w pozycji bocznej

położyć poszkodowanego w pozycji bocznej

ustalonej

ustalonej

7.

7.

Ustalić źródło i rodzaj oparzenia, informacje

Ustalić źródło i rodzaj oparzenia, informacje

te przekazać dalej z poszkodowanym

te przekazać dalej z poszkodowanym

8.

8.

Przy współistnieniu urazu wielonarządowego

Przy współistnieniu urazu wielonarządowego

usunąć najgroźniejsze dla życia

usunąć najgroźniejsze dla życia

niebezpieczeństwo, np. zaopatrzyć krwotok

niebezpieczeństwo, np. zaopatrzyć krwotok

zewnętrzny, zaopatrzyć odmę opłucnową

zewnętrzny, zaopatrzyć odmę opłucnową

Pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc

9.

9.

Zdjąć pierścionki, obrączki, bransoletki, zegarki

Zdjąć pierścionki, obrączki, bransoletki, zegarki

gdyż później może to się okazać niemożliwe ze

gdyż później może to się okazać niemożliwe ze

względu na obrzęki

względu na obrzęki

10.

10.

Jak najszybciej przystąpić do chłodzenia

Jak najszybciej przystąpić do chłodzenia

powierzchni oparzonej- reguła 15

powierzchni oparzonej- reguła 15

11.

11.

Nie zdejmować pęcherzy i naskórka

Nie zdejmować pęcherzy i naskórka

12.

12.

Osłonić ranę pooparzeniową jałowym

Osłonić ranę pooparzeniową jałowym

opatrunkiem

opatrunkiem

13.

13.

Zastosować w miarę możliwości opatrunki

Zastosować w miarę możliwości opatrunki

hydrożelowe

hydrożelowe

14.

14.

Zabezpieczyć przed nadmiernym wychłodzeniem

Zabezpieczyć przed nadmiernym wychłodzeniem

Pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc

15.

15.

Założenie dostępu dożylnego

Założenie dostępu dożylnego

16.

16.

Podanie opioidowych środków

Podanie opioidowych środków

przeciwbólowych

przeciwbólowych

17.

17.

Pobranie krwi do oznaczenia grupy

Pobranie krwi do oznaczenia grupy

krwi

krwi

18.

18.

Przetaczanie płynów

Przetaczanie płynów

krwiozastępczych i krwi

krwiozastępczych i krwi

Rozległość oparzeń

Rozległość oparzeń

1.

1.

Reguła dłoni

Reguła dłoni

2.

2.

Reguła Wallace’a (dziewiątek)

Reguła Wallace’a (dziewiątek)

3.

3.

Reguła piątek

Reguła piątek

Podział ciężkości oparzeń

Podział ciężkości oparzeń

Oparzenia ciężkie:

Oparzenia ciężkie:



Oparzenie II* - powyżej 25% ciała u dorosłych

Oparzenie II* - powyżej 25% ciała u dorosłych



Oparzenie II* - powyżej 20% ciała u dzieci

Oparzenie II* - powyżej 20% ciała u dzieci



Oparzenie III* - powyżej 10% ciała

Oparzenie III* - powyżej 10% ciała



Oparzenie rąk, twarzy, oczu, uszu, stóp, krocza

Oparzenie rąk, twarzy, oczu, uszu, stóp, krocza



Oparzenia dróg oddechowych

Oparzenia dróg oddechowych



Oparzenie elektryczne

Oparzenie elektryczne



Oparzenie powikłane innym, dużym urazem

Oparzenie powikłane innym, dużym urazem

Podział ciężkości oparzeń

Podział ciężkości oparzeń

Oparzenia średnie:

Oparzenia średnie:



Oparzenie II* - od 15-25% ciała u dorosłych

Oparzenie II* - od 15-25% ciała u dorosłych



Oparzenie II* - od 10-20% ciała u dzieci

Oparzenie II* - od 10-20% ciała u dzieci



Oparzenie II* - od 2-10% ciała

Oparzenie II* - od 2-10% ciała

Oparzenie lekkie:

Oparzenie lekkie:



Oparzenie II* - poniżej 15% ciała u dorosłych

Oparzenie II* - poniżej 15% ciała u dorosłych



Oparzenie II* - poniżej 10% ciała u dzieci

Oparzenie II* - poniżej 10% ciała u dzieci



Oparzenie III* - poniżej 2% ciała

Oparzenie III* - poniżej 2% ciała

W przypadku oparzenia dróg oddechowych zabiegiem
nierzadko ratującym życie jest tracheostomia. W ramach
pomocy lekarskiej dokonuje się chirurgicznego
opracowaniu rany oparzeniowej z odbarczeniem tkanek
miękkich i usunięciem ich spalonych części.
Bezwzględnie

należy

podać

anatoksynę

i surowicę przeciwtężcową.

Oparzenia prądem

Oparzenia prądem

elektrycznym

elektrycznym

Charakter i nasilenie obrażeń zależy od:

Charakter i nasilenie obrażeń zależy od:



Natężenia prądu

Natężenia prądu



Napięcia prądu

Napięcia prądu



Rodzaju prądu

Rodzaju prądu



Oporności skóry (wilgotności, grubości,

Oporności skóry (wilgotności, grubości,

unaczynienia)

unaczynienia)



Powierzchni kontaktu (zwiększenie przekroju drogi

Powierzchni kontaktu (zwiększenie przekroju drogi

przepływu powoduje mniejsze wydzielanie ciepła i

przepływu powoduje mniejsze wydzielanie ciepła i

mniejsze uszkodzenie tkanek)

mniejsze uszkodzenie tkanek)



Drogi, przez którą przepłynął prąd

Drogi, przez którą przepłynął prąd



Czasu przepływu prądu

Czasu przepływu prądu



Współistniejących urazów

Współistniejących urazów

Oparzenia prądem

Oparzenia prądem

elektrycznym

elektrycznym

Mechanizmy urazu elektrycznego:

Mechanizmy urazu elektrycznego:



Bezpośredni kontakt

Bezpośredni kontakt

(dochodzi do niego w wyniku

(dochodzi do niego w wyniku

przepływu prądu przez ciało ofiary, która została

przepływu prądu przez ciało ofiary, która została

włączona w obwód elektryczny)

włączona w obwód elektryczny)



Łuk elektryczny

Łuk elektryczny

(powstaje jako iskra pomiędzy nie

(powstaje jako iskra pomiędzy nie

stykającymi się obiektami o różnych napięciach.

stykającymi się obiektami o różnych napięciach.

Wyzwala się temperatura 2500*)

Wyzwala się temperatura 2500*)



Błysk elektryczny

Błysk elektryczny

(powstaje, gdy prąd elektryczny

(powstaje, gdy prąd elektryczny

uderzający w ciało ofiary spływa po jej powierzchni

uderzający w ciało ofiary spływa po jej powierzchni

nie docierając do głębszych tkanek- zjawisko

nie docierając do głębszych tkanek- zjawisko

przeskoku- uderzenie pioruna)

przeskoku- uderzenie pioruna)



Uraz mechaniczny

Uraz mechaniczny

(spowodowany skurczem mięśni w

(spowodowany skurczem mięśni w

wyniku działania prądu zmiennego lub powstały jako

wyniku działania prądu zmiennego lub powstały jako

uraz wtórny po odrzuceniu od źródła prądu stałego)

uraz wtórny po odrzuceniu od źródła prądu stałego)

Oparzenia prądem

Oparzenia prądem

elektrycznym

elektrycznym

1.

1.

Prąd zmienny

Prąd zmienny

50-60Hz szczególnie

50-60Hz szczególnie

niebezpieczny:

niebezpieczny:

przy natężeniu 6-9mA skurcz mięśni

przy natężeniu 6-9mA skurcz mięśni

zginaczy

zginaczy

przy natężeniu 50-100mA migotanie

przy natężeniu 50-100mA migotanie

komór

komór

Oparzenia prądem

Oparzenia prądem

elektrycznym

elektrycznym

2.

2.

Prąd stały

Prąd stały

powoduje jeden silny

powoduje jeden silny

skurcz mięsni i ofiara zostaje

skurcz mięsni i ofiara zostaje

odrzucona od źródła, wtórne urazy

odrzucona od źródła, wtórne urazy



Uderzenie bezpośrednie

Uderzenie bezpośrednie



Uderzenie w sąsiedztwie

Uderzenie w sąsiedztwie



Porażenie kontaktowe

Porażenie kontaktowe



Porażenie uziemieniowe

Porażenie uziemieniowe



Oparzenie

Oparzenie



Tępy uraz

Tępy uraz

Oparzenia prądem

Oparzenia prądem

elektrycznym

elektrycznym

1.

1.

Nagłe zatrzymanie krążenia

Nagłe zatrzymanie krążenia

2.

2.

Oparzenia

Oparzenia

3.

3.

Urazy oczu

Urazy oczu

4.

4.

Rozerwanie błony bębenkowej

Rozerwanie błony bębenkowej

5.

5.

Objawy neurologiczne (przejściowe

Objawy neurologiczne (przejściowe

porażenie kończyn, stałe niedowłady,

porażenie kończyn, stałe niedowłady,

dezorientacja i niepamięć, zmiany

dezorientacja i niepamięć, zmiany

osobowości, śpiączka)

osobowości, śpiączka)

Zapewnienie

Zapewnienie

podstawowych

podstawowych

parametrów życiowych

parametrów życiowych

Oddech :

Oddech :



uszkodzenie ośrodka oddechowego w

uszkodzenie ośrodka oddechowego w

śródmózgowiu

śródmózgowiu



Skurcz tężcowy mięśni oddechowych

Skurcz tężcowy mięśni oddechowych



Często porażenie czynności oddechowej

Często porażenie czynności oddechowej

trwa dłużej niż zatrzymanie krążenia:

trwa dłużej niż zatrzymanie krążenia:

chory umiera na skutek wtórnego

chory umiera na skutek wtórnego

zatrzymania krążenia w wyniku hipoksji

zatrzymania krążenia w wyniku hipoksji

PRAWIDŁOWA CZYNNOŚĆ

PRAWIDŁOWA CZYNNOŚĆ

UKŁADU KRĄŻENIA

UKŁADU KRĄŻENIA

Badanie polega na ocenie

Badanie polega na ocenie

częstości akcji serca,

częstości akcji serca,

rytmu pracy serca,

rytmu pracy serca,

ciśnienia tętniczego krwi,

ciśnienia tętniczego krwi,

perfuzji tkankowej.

perfuzji tkankowej.