Rozwój naczyń

Rozwój naczyń

krwionośnych

krwionośnych

Katarzyna Tomkiewicz

Katarzyna Tomkiewicz

Aleksandra Dawiskiba

Aleksandra Dawiskiba

Wstęp

Wstęp



Pochodzenie: do przestrzeni między mezodermą

Pochodzenie: do przestrzeni między mezodermą

a endodermą wnikają komórki mezenchymy

a endodermą wnikają komórki mezenchymy

(tzw. ANGIOBLASTY)

(tzw. ANGIOBLASTY)



Skupienia angioblastów - WYSPY

Skupienia angioblastów - WYSPY

ANGIOBLASTYCZNE

ANGIOBLASTYCZNE



W 17 dniu rozwoju w wyspach zaczyna tworzyć

W 17 dniu rozwoju w wyspach zaczyna tworzyć

się światło oraz zachodzi różnicowanie się

się światło oraz zachodzi różnicowanie się

komórek angioblastycznych

komórek angioblastycznych



Pierwotne naczynia tworzą podkowiaste sploty

Pierwotne naczynia tworzą podkowiaste sploty

Rozwój naczyń - stadia rozwoju

Rozwój naczyń - stadia rozwoju



Kom.otaczające wyspę -

mięśniówka i tk. łączna

naczynia



Kom. zewnętrznej cz. wyspy –

śródbłonek



Kom. w środku- pierwotne

komórki krwiotwórcze

Układ tętniczy

Układ tętniczy



Początek 4 tyg: 2 pierwotne aorty - przedłużenie

Początek 4 tyg: 2 pierwotne aorty - przedłużenie

wsierdziowej cewy serca

wsierdziowej cewy serca



Po krótkim przebiegu, wnikają do 1 łuku

Po krótkim przebiegu, wnikają do 1 łuku

skrzelowego, przedłużając się w

skrzelowego, przedłużając się w aorty grzbietowe



Pierwotne odgałęzienia aorty:

Pierwotne odgałęzienia aorty:

1)

1)

Tt. Międzysegmentowe ściany ciała zarodka

Tt. Międzysegmentowe ściany ciała zarodka

2)

2)

Tt żółtkowe pęcherzyka żółtkowego

Tt żółtkowe pęcherzyka żółtkowego

3)

3)

Tt. Pępowinowe dla łożyska

Tt. Pępowinowe dla łożyska

Pierwotne aorty i ich odgałęzienia

Pierwotne aorty i ich odgałęzienia

Tętnice międzysegmentowe

Tętnice międzysegmentowe



Brzuszne- łączą się w krezce i

Brzuszne- łączą się w krezce i

wytwarzają:

wytwarzają:

-układy tętnicze trzewne

-układy tętnicze trzewne

-tt.pnia trzewnego

-tt.pnia trzewnego

-t.krezkową górną i dolną

-t.krezkową górną i dolną



Grzbietowe-nie łączą

Grzbietowe-nie łączą

się,unaczyniają cewę nerwową

się,unaczyniają cewę nerwową

Tętnice żółtkowe

Tętnice żółtkowe



Naczynia zaopatrujące pęcherzyk żółciowy

Naczynia zaopatrujące pęcherzyk żółciowy



Stopniowo zlewają się ze sobą biegnąc w krezce

Stopniowo zlewają się ze sobą biegnąc w krezce

grzbietowej jelita

grzbietowej jelita

Powstaja z nich:

Powstaja z nich:



Tętnice trzewne

Tętnice trzewne



Tętnice krezkowe górne i dolnej

Tętnice krezkowe górne i dolnej



Zaopatrują obszar jelit

Zaopatrują obszar jelit

Tętnice pępowinowe

Tętnice pępowinowe



Biegną w sąsiedztwie omoczni do łożyska

Biegną w sąsiedztwie omoczni do łożyska



Powstają z brzusznych odgałęzień aorty grzbietowej

Powstają z brzusznych odgałęzień aorty grzbietowej



W 4 tyg rozwoju uzyskują połączenie z tętnicą

W 4 tyg rozwoju uzyskują połączenie z tętnicą

biodrową wspólną, zatracając w ten sposób

biodrową wspólną, zatracając w ten sposób

pierwotne pochodzenie

pierwotne pochodzenie



Po urodzeniu:

Po urodzeniu:

-części bliższe tych tętnic: tętnice biodrowe

-części bliższe tych tętnic: tętnice biodrowe

wewnętrzne oraz tt. pęcherzowe górne

wewnętrzne oraz tt. pęcherzowe górne

- części dalsze: zrastają się i przekształcają się w

- części dalsze: zrastają się i przekształcają się w

więzadła pępkowe przyśrodkowe

więzadła pępkowe przyśrodkowe



W 4-5tyg. Do każdego z

W 4-5tyg. Do każdego z

kształtujących się łuków

kształtujących się łuków

skrzelowych dołączają nerw z

skrzelowych dołączają nerw z

tętnicą-

tętnicą-

tętnicą łuków=łukiem

tętnicą łuków=łukiem

tętniczym

tętniczym



Tętnice łuków powstają z

Tętnice łuków powstają z

worka tętniczego

worka tętniczego

(najdalsza

(najdalsza

część pnia tętniczego)

część pnia tętniczego)



Wszystkie tętnice łuków

Wszystkie tętnice łuków

uchodzą do aorty grzbietowej

uchodzą do aorty grzbietowej

Układ tętniczy



Podział pnia tętniczego na

Podział pnia tętniczego na

tętnicę płucną i aortę brzuszną

tętnicę płucną i aortę brzuszną

(na skutek wytworzenia

(na skutek wytworzenia

przegrody aortalno- płucnej)

przegrody aortalno- płucnej)



wytworzenie rogów w worku

wytworzenie rogów w worku

tętniczym:

tętniczym:

- prawego- początek pnia

- prawego- początek pnia

ramienno- głowowego

ramienno- głowowego

- lewego- początek łuku

- lewego- początek łuku

aorty

aorty

W dalszym etapie embriogenezy następuje:

W dalszym etapie embriogenezy następuje:

W dalszym rozwoju układ łuków skrzelowych wraz z

W dalszym rozwoju układ łuków skrzelowych wraz z

przebiegajacymi w nich tętnicami ulega istotnym

przebiegajacymi w nich tętnicami ulega istotnym

modyfikacjom:

modyfikacjom:

Łuk

Łuk

Powstają:

Powstają:

I

I

Większa część zanika, reszta tworzy t. szczękową i t

Większa część zanika, reszta tworzy t. szczękową i t

szyjną zewnętrzną

szyjną zewnętrzną

II

II

Zanika, pozostałości to tętnica strzemiączka i t.

Zanika, pozostałości to tętnica strzemiączka i t.

gnykowa

gnykowa

III

III

Tt. Szyjne wspólne i początek t szyjnej wewnętrznej, t

Tt. Szyjne wspólne i początek t szyjnej wewnętrznej, t

szyjna zewnętrzna jest wypustką tętnicy łuku

szyjna zewnętrzna jest wypustką tętnicy łuku

trzeciego

trzeciego

IV

IV

Strona prawa: najbliższy odcinek t. podobojczykowej

Strona prawa: najbliższy odcinek t. podobojczykowej

Strona lewa: łuk aorty (z niego lewa t.

Strona lewa: łuk aorty (z niego lewa t.

podobojcztykowa)

podobojcztykowa)

V

V

Nie powstaje lub tworzą się szczątkowe zanikające

Nie powstaje lub tworzą się szczątkowe zanikające

naczynia, twór przejściowy

naczynia, twór przejściowy

VI

VI

(łuk płucny)

(łuk płucny)

Strona prawa: cz.bliższa odcinek bliższy prawej t.

Strona prawa: cz.bliższa odcinek bliższy prawej t.

płucnej, cz.dalsza zanika

płucnej, cz.dalsza zanika

Strona lewa: przewód tętniczy:połączenie z aortą

Strona lewa: przewód tętniczy:połączenie z aortą

grzbietową(aż do porodu) w życiu pozapłodowym

grzbietową(aż do porodu) w życiu pozapłodowym

pozostałością jest

pozostałością jest

więzadło tętnicze

więzadło tętnicze

Od dwóch grzbietowych aort odchodzą

Od dwóch grzbietowych aort odchodzą

naczynia metameryczne, czyli

naczynia metameryczne, czyli

segmentalne. Z nich powstają:

segmentalne. Z nich powstają:



Gałęzie grzbietowe aorty wstępującej

Gałęzie grzbietowe aorty wstępującej



Gałęzie boczne aorty wstępującej

Gałęzie boczne aorty wstępującej

Gałęzie brzuszne powstają z tętnic

Gałęzie brzuszne powstają z tętnic

żółtkowych

żółtkowych

W 5 tyg w środkowej części zarodka

W 5 tyg w środkowej części zarodka

następuje połączenie się dwóch aort

następuje połączenie się dwóch aort

grzbietowych w jedną

grzbietowych w jedną

Anomalie tętnicze:

Anomalie tętnicze:



Drożny przewód tętniczy (8/10000 urodzeń)

Drożny przewód tętniczy (8/10000 urodzeń)



Zwężenie światła aorty

Zwężenie światła aorty



Patologiczne odejście t. podobojczykowej prawej,

Patologiczne odejście t. podobojczykowej prawej,

powoduje trudności w połykaniu i oddychaniu

powoduje trudności w połykaniu i oddychaniu



Rozdwojony łuk aorty-zachowanie prawej aorty

Rozdwojony łuk aorty-zachowanie prawej aorty

grzbietowej, wytwarza się pierścień naczyniowy

grzbietowej, wytwarza się pierścień naczyniowy

otaczający tchawice i przełyk, utrudniając połykanie i

otaczający tchawice i przełyk, utrudniając połykanie i

oddychanie

oddychanie



Przerwany łuk aorty, wada spowodowana nieprawidłowym

Przerwany łuk aorty, wada spowodowana nieprawidłowym

odejściem tętnicy podobojczykowej prawej

odejściem tętnicy podobojczykowej prawej



Prawy łuk aorty na skutek niedrożności lewej aorty

Prawy łuk aorty na skutek niedrożności lewej aorty

grzbietowej

grzbietowej

Układ żylny

Układ żylny

Sieć żylna zarodka w 4 tyg rozwoju:

Sieć żylna zarodka w 4 tyg rozwoju:



Sieć żylna grzbietowa

Sieć żylna grzbietowa



Podwójna sieć żylna odżywcza

Podwójna sieć żylna odżywcza

Sieć układu grzbietowego

Sieć układu grzbietowego



Żyły zasadnicze przednie zbierają

Żyły zasadnicze przednie zbierają

krew z części głowowej

krew z części głowowej



Żyły zasadnicze tylne drenują

Żyły zasadnicze tylne drenują

pozostałe części zarodka

pozostałe części zarodka



Łączą się w krótkie żyły zasadnicze

Łączą się w krótkie żyły zasadnicze

wspólne i wnikają do zatoki żylnej

wspólne i wnikają do zatoki żylnej

W 8 tyg powstają anastomozy

W 8 tyg powstają anastomozy

między żyłami zasadniczymi

między żyłami zasadniczymi

przednimi, prowadzi to do:

przednimi, prowadzi to do:



Powstania lewej żyły ramienno-

Powstania lewej żyły ramienno-

głowowej

głowowej



Zanik żyły sercowej zasadniczej lewej

Zanik żyły sercowej zasadniczej lewej



Powstanie żyły głównej górnej z

Powstanie żyły głównej górnej z

połączenia żyły zasadniczej przedniej

połączenia żyły zasadniczej przedniej

prawej z żyłą zasadniczą wspólną

prawej z żyłą zasadniczą wspólną

prawą

prawą

W 12 tyg embriogenezy powstają

W 12 tyg embriogenezy powstają

żyły dodatkowe:

żyły dodatkowe:



Żż. podzasadnicze - drenują nerki

Żż. podzasadnicze - drenują nerki



Żż. Krzyżowo-zasadnicze - drenują

Żż. Krzyżowo-zasadnicze - drenują

obszar kończyn dolnych

obszar kończyn dolnych



Żż. Nadzasadnicze – drenują

Żż. Nadzasadnicze – drenują

powłoki ciała za pośrednictwem żył

powłoki ciała za pośrednictwem żył

międzyżebrowych

międzyżebrowych

Żyły podzasadnicze pojawiają się

Żyły podzasadnicze pojawiają się

jako pierwsze i tworzą:

jako pierwsze i tworzą:



Żyły nerkowe lewe

Żyły nerkowe lewe



Żyły nadnerczowe

Żyły nadnerczowe



Żyły gonad (jadrowa i jajnikowa)

Żyły gonad (jadrowa i jajnikowa)



Część żyły głównej dolnej

Część żyły głównej dolnej

Z żył nadzasadniczych powstają:

Z żył nadzasadniczych powstają:



żyła nieparzysta

żyła nieparzysta



żyła nieparzysta krótka

żyła nieparzysta krótka

Ogonowo:

Ogonowo:

•

żyła nadzasadnicza lewa zanika

żyła nadzasadnicza lewa zanika

•

żyła nadzasadnicza prawa jest częścią

żyła nadzasadnicza prawa jest częścią

•

żyły głównej dolnej

żyły głównej dolnej



Żyły krzyżowo-zasadnicze tworzą

Żyły krzyżowo-zasadnicze tworzą

-anastomozy dając początek

-anastomozy dając początek

-żyle biodrowej wspólnej lewej

-żyle biodrowej wspólnej lewej



Żyła krzyżowo-zasadnicza prawa

Żyła krzyżowo-zasadnicza prawa

staję się odcinkiem krzyżowym żyły

staję się odcinkiem krzyżowym żyły

głównej dolnej

głównej dolnej

W rozwoju żyły głównej dolnej wyróżnia się

W rozwoju żyły głównej dolnej wyróżnia się

cztery odcinki:

cztery odcinki:

1.

1.

Wątrobowy-z żyły watrobowej

Wątrobowy-z żyły watrobowej

2.

2.

Przednerkowy- z żyły podzasadniczej

Przednerkowy- z żyły podzasadniczej

prawej

prawej

3.

3.

Nerkowy- z połaczenia żył podzasadniczych

Nerkowy- z połaczenia żył podzasadniczych

i nadzasadniczych

i nadzasadniczych

4.

4.

Pozanerkowy- z żyły nadzasadniczej prawej

Pozanerkowy- z żyły nadzasadniczej prawej

Sieć żylna odżywcza

Sieć żylna odżywcza

Żyły żółtkowe prowadzą krew z

Żyły żółtkowe prowadzą krew z

pęcherzyka żółtkowego do zatoki

pęcherzyka żółtkowego do zatoki

żylnej

żylnej

Żyły pępkowe prowadzą utlenowaną

Żyły pępkowe prowadzą utlenowaną

krew do zarodka

krew do zarodka

Żyły żółtkowe

Żyły żółtkowe



Tworzą splot wokół dwunastnicy, z którego

Tworzą splot wokół dwunastnicy, z którego

powstaje żyła wrotna

powstaje żyła wrotna



W wątrobie poprzerywane przez sznury

W wątrobie poprzerywane przez sznury

wątrobowe tworzą sieć naczyń włosowatych

wątrobowe tworzą sieć naczyń włosowatych

wątroby

wątroby



Rozszerzenie prawej żyły żółtkowej tworzy część

Rozszerzenie prawej żyły żółtkowej tworzy część

wątrobowo-sercową żyły głównej dolnej

wątrobowo-sercową żyły głównej dolnej



Prawa żyła żółtkowa daje początek żyle

Prawa żyła żółtkowa daje początek żyle

krezkowej górnej

krezkowej górnej



Żyła żółtkowa lewa zanika

Żyła żółtkowa lewa zanika

Żyły pępowinowe

Żyły pępowinowe



Początkowo biegną po obydwu stronach

Początkowo biegną po obydwu stronach

wątroby

wątroby



Następnie ulegają przekształceniom:

Następnie ulegają przekształceniom:



Żyła pępowinowa prawa i część lewej

Żyła pępowinowa prawa i część lewej

zanikają

zanikają



Między żyła pępowinową lewą a żyłą

Między żyła pępowinową lewą a żyłą

głowową dolna powstaje przewód żylny z

głowową dolna powstaje przewód żylny z

a z niego w życiu pozapłodowym więzadło

a z niego w życiu pozapłodowym więzadło

obłe watroby i więzadło żylne

obłe watroby i więzadło żylne

Koniec

Koniec