Fizjologia naczyń krwionośnych

Tętnice

Żyły

Naczynia włosowate

Tętnice i tętniczki

Aorta i tętnice o dużej średnicy zawierają dużą ilość tkanki łącznej sprężystej. Drobne tętnice i tętniczki zawierają stosunkowo mniej elementów sprężystych, natomiast o wiele więcej mięśni gładkich

Śródbłonek

• Stanowi barierę pomiędzy krwią naczyń włosowatych a przestrzenią zewnętrznaczyniową

• Spełnia funkcje metaboliczne, dezaktywując lub aktywując substancje naczynioaktywne znajdujące się w osoczu

• Uczestniczy w procesach koagulacji

• Wydzielają szereg substancji modulujących stan napięcia mięśniówki gładkiej naczyń

Ciśnienie napędowe ruchu krwi

Różnica wartości ciśnień panujących na początku i na końcu danego odcinka układu krążenia

Krążenie systemowe : gradient ciśnień napędowych ok 100-95 mm Hg

Krążenie płucne – ok 8-10 mm Hg

Opór obwodowy – istotą jego jest tarcie krwi wynikające z przesuwania się względem siebie poszczególnych warstw strumienia krwi

Opór kształtowany jest przez:

• Średnicę naczyń krwionośnych

• Lepkości krwi

• Szybkości przepływu

• Właściwości fizyczne krwi

Największy opór przypada na małe tętnice i tętniczki – tzw. naczynia oporowe.

Lepkość krwi zależy od:

• Obecności białek w osoczu, zwłaszcza fibrynogenu i globulin

• Krwinek czerwonych, pomiędzy którymi zachodzi tarcie podczas ruchu krwi

Rola lepkości krwi w kształtowaniu oporu przepływu

Lepkość dynamiczna krwi zależy od:

• Ilości i rodzaju białek osocza

• Ilości erytrocytów i ich zdolności do odkształcania się

• Temperatury

• Prędkości przepływu krwi

Lepkość dynamiczna krwi jest zmniejszana dzięki:

• Zjawisku akumulacji osiowej krwinek, wywołanej gradientem poprzecznym ciśnienia w naczyniu i różnicą prędkości liniowej poszczególnych warstw krwi

• Zbieraniu osocza

• Pakietyzacji krwinek – efekt sumy

Zbieranie osocza

Krew wpływająca do naczyń pod kątem prostym zawiera więcej osocza niż krwinek. Wartość Ht w naczyniach włosowatych jest około 25% niższa niż we krwi pobranej z dużego naczynia.

Przepływ burzliwy pojawia się gdy gradient ciśnień w poprzek strumienia cieczy nadmiernie wzrasta i przekracza wartość krytyczną, opisaną przez Reynoldsa ( > 2000). Dochodzi wówczas do zaburzenia warstwowości przepływu, mieszania się poszczególnych warstw i zderzeń cząsteczek ( towarzyszą temu zmiany akustyczne) a w strumieniu krwi pojawiają się wiry