Udział kom. tucznych i

bazofilów

Kom. tuczne odgrywają zasadniczą rolę w
reakcjach alergicznych. Posiadają :

• receptory TLR, poprzez które aktywująco na te

komórki oddziałuje wiele produktów bakteryjnych
i wirusowych

• receptory o dużym powinowactwie dla IgG- FcyRI

Komórki tuczne i bazofile posiadają w cytoplazmie

liczne ziarna zawierające mediatory procesów
zapalnych

Komórki tuczne- dwie

populacje

• MCt-kom. tuczne

tryptazododatnie

Zawierają tryptazę lecz nie

zawierają chymazy

Wytwarzają preferencyjnie

IL-5 IL-6

Do rozwoju niezbędna jest

w mikrośrodowisku

obecność SCF i IL-4,

wymagają również IL-6
IL-9 oraz kwas

lizofasfatydylowy

• MCtc-komórki tuczne

tryptazododatnie i

chymazodadatnie

Zawierają tryptazę i chymazę

Wytwarzają preferencyjnie IL-

4

Do rozwoju niezbędna jest w

mikrośrodowisku obecność

SCF iczynnika

wydzielanego przez

fibroblasty, wymagają

również IL-6
IL-9 oraz kwas

lizofasfatydylowy

Bazofile

• Są to komórki krążące we krwi i

występują w tkankach tylko w
niewielkiej ilości

• Posiadają receptory FcεRI
• Żyją parę dni w przeciwieństwie do kom.

tucznych, które żyją do kilku miesięcy

• Reagują wolniej na bodźce prowadzące

do degranulacji, ale są bardziej na nie
wrażliwe

Mechanizm aktywacji

Naturalnym i najczęstszym mechanizmem

aktywującym kom. tuczne i bazofile jest

związanie antygenu( alergenu ) przez

połączenie z bł. komórkową (za pośrednictwem

FcεRI ) przeciwciała IgE. W reakcji z alergenem

dochodzi do agregacji receptorów i

tworzenia ,,plamek”. Skupienie się receptorów

indukuje szereg biochemicznych przemian,

prowadzących w ostatecznym efekcie do

degranulacji i wytworzenia mediatorów

procesu zapalnego. Kom. Tuczne i bazofile

mogą być też aktywowane z pominięciem

mechanizmów immunologicznych

Aktywatory uwalniania

mediatorów

• Anafilatoksyny (C3a, C4a,C5a)- polipeptydy

powstałe w wyniku aktywacji układu

dopełniacza.

• Morfina

• Substancja P

• Fosforan sfingiozyny

• Acetylocholina

• Cytokiny: IL-4,5,16

• Defensyny

• Neurotensyny

• Przeciwciała anty-IgE

Mediatory i czynniki

wytwarzane przez kom. tuczne

i bazofile

Można podzielić na trzy grupy:

• Mediatory magazynowane w ziarnach

–preformowane

• Mediatory powstające w wyniku

określonego bodźca- generowane

• cytokiny

Mediatory preformowane

A) aminy biogenne np. histamina-

najważniejszy mediator procesów zapalnych

istotny w odpowiedzi natychmiastowej na

alergeny. Magazynowany w ziarnach w formie

związanej z proteoglikanami. Powoduje:

 Zwiększoną przepuszczalność naczyń

 Skurcz mięśni gładkich oskrzeli

 Podrażnienie zakończeń nerwów czuciowych

 Nasila wrażliwość prostaglandyn

 Aranżuje w procesy zapalne, działając

chemotaktycznie inne komórki np. eozynofile

B) Proteoglikany- są dwa typy:

I-zawiera heparynę charakterystyczny dla

kom. tucznych typu CMC

II-zawiera siarczan chondroityny

charakterystyczny dla komórek MMC gryzoni

Rola:
Tworzenie ,,rusztowania” dla innych

mediatorów( histaminy i proteaz
serynowych)

Hamują interakcje składników dopełniacza

• C) Neutralne proteazy serynowe (tryptaza,

chymaza,karboksypeptydaza Ai B) i

kwaśne hydrolazy (arylosulfataza A, β-

glukuronoidaza, β-galaktozydaza.

Magazynowane w ziarnach w kompleksie z

proteoglikanami.Proteazy serynowe

posiadają silne właściwości proteolityczne,

ich główną funkcja jest aktywowanie

niektórych mediatorów reakcji zapalnych

• D)czynniki chemotaktyczne

• E) białko kryształów Charcota-Leydena

• F) TNF

Mediatory generowane

• A) prostaglandyny- cykliczne

nadtlenki kwasu arachidonowego.
Najistotniejsza prostaglandyna to
PGD2- współodpowiedzialna za
wzrost przepuszczalności i
rozszerzenie naczyń oraz skurcz
oskrzeli . Ponadto hamuje agregację
płytek krwi

• B) Leukotreinynp.:
• LTB4 jest czynnikiem odpowiedzialnym

za migrację różnego rodzaju komórek do

miejsca objętego procesem zapalnym,

wzmaga adherencję leukocytów do

komórek śródbłonka oraz działa silnie

chemotaktycznie na neutrofile

• LTC4,LTD4,LTE4 – wzmagają kurczliwość

mięśni gładkich w oskrzelach, oraz

nasilają przepuszczalność żyłek

pozawłosowatych,co prowadzi do

obrzęku

C) PAF-czynnik aktywujący płytki-

pochodna fosfatydylocholiny błony
komórkowej odpowiedzialny za:

>skurcz oskrzeli
>wzrost przepuszczalności naczyń
D) Fosforan sfingiozyny- wpływa na

migrację komórek

Cytokiny

U człowieka wytwarzane są:

• TNF
• IL-4
• IL-5
• IL-6