LECZENIE

LECZENIE

SOLANKAMI

SOLANKAMI

Malwina Gralec

fizjoterapia II rok

gr I

Charakterystyka wód chlorkowo

Charakterystyka wód chlorkowo

- sodowych

- sodowych

Do wód chlorkowo – sodowych (solanek) zalicza się te

wody, które mają zawartość składników stałych nie
mniejszą niż 1g/dm

3

oraz cechują się przewagą

jonów chlorkowych wśród anionów i jonów
sodowych wśród kationów. Wody chlorkowo –
sodowe o stęż. mniejszym niż 1,5% zwane często
wodami słonymi, służą przede wszystkim do kuracji
pitnych i inhalacji. Wody chlorkowo – sodowe o
stężeniu większym niż 1,5% nazywamy solankami i
służą one do kąpieli leczniczych. W uzdrowiskach
występują solanki o dużej zawartości składników
stałych w 1dm

3

bo od ok.1 do 260g.

Działanie biologiczne kąpieli

Działanie biologiczne kąpieli

solankowych

solankowych

W zależności od stężenia różnią się właściwości

fizyczne solanek. Wysokie stęż. solanek a więc
duże ciśnienie osmotyczne drażni skórę, więc
solanki stosowane do zabiegów są rozcieńczane.
Ciśnienie hydrostatyczne wywierane przez
solankę na ciało kąpanego jest nieco większe niż
zwykłej wody. Przy stęż. solanki mieszczących
się w granicach 2 – 5 %, zazwyczaj stosowanych
do zabiegów kąpielowych, wzrost ten odpowiada
podniesieniu poziomu wody w wannie od 1 do 2
cm w stosunku do kąpieli w zwykłej wodzie.

Działanie fizjologiczne wód

Działanie fizjologiczne wód

chlorkowo - sodowych

chlorkowo - sodowych

Kąpiel w wodzie która z powodu odpowiedniej

zawartości chlorku sodu ma ciśnienie osmotyczne

większe lub mniejsze od izotonicznego musi wywierać

wpływ na stykające się z nią tkanki. Siła działania

takiej wody zależy od stęż. soli, temperatury i czasu

trwania kąpieli. Kąpiel w roztworze hipotonicznym o

stężeniu mniejszym od 0,9% powoduje pobieranie

wody przez zanurzony organizm, a w hipertonicznym

– odciąganie wody z tkanek. Jony sodu, potasu,

wapnia, chloru i jodu ulegają wchłonięciu przez skórę

i odkładanie w warstwie rogowej naskórka. Podczas

każdej następnej kąpieli impregnacja naskórka solą

zwiększa się.

Działanie fizjologiczne wód

Działanie fizjologiczne wód

chlorkowo - sodowych

chlorkowo - sodowych

Kąpiele solankowe ciepłe powodują intensywniejsze

pocenie niż kąpiele w zwykłej wodzie ponieważ nie

zwężają się gruczoły potowe. Po kąpieli skóra jeszcze

przez jakiś czas ma podwyższoną temp. Odłożona w

naskórku sól powoduje na drodze osmotycznej

zmiany jonowe w zakończeniach nerwów

znajdujących się w górnej warstwie skóry właściwej

wpływając w ten sposób na czynność układu

nerwowego autonomicznego. Działanie miejscowe

polega na rozszerzaniu naczyń i poprawie ukrwienia

skóry. Kąpiele solankowe zwiększają rumieniotwórczy

wpływ promieniowania nadfioletowego. Kąpiele

pomagają też w normalizacji ciśnienia krwi.

Kąpiele solankowe

Kąpiele solankowe

Dawkowanie:

zależy od stanu ukł.autonomicznego, ukł.krążenia, wieku, rodzaju i

okresu

choroby.

Rodzaje:

kąpiele całkowite, ¾, półkąpiele, kąpiele nasiadowe.

Temperatura:

początkowo temp.35 – 36

o

ze wzrostem do 38

o

C.

Czas trwania:

najpierw 10 – 12 min, przy każdej następnej kąpieli przedłuża się o

ok.2

min maksymalnie do 20min, zwykle co 2 dzień przez około 3tygodnie.
Po kąpieli nie należy się obmywać wodą ani wycierać.

Wskazania do kąpieli

Wskazania do kąpieli

solankowych

solankowych



u dorosłych w chorobach dróg oddechowych i zatok,



przewlekłe zwyrodnieniowe choroby reumatyczne,



mała odporność na infekcje,



rekonwalescencja po ciężkich chorobach,



uzupełnienie leczenia dermatologicznego np.łuszczycy,
atopowego zapalenia skóry, trądziku,



bezpłodność, bolesne miesiączki, nerwica wegetatywna,
zespół klimakteryczny, starczy zanik narządów płciowych,



u dzieci i młodzieży w przewlekle nawracających



infekcjach dróg oddechowych, alergiach z astmą
oskrzelową, zaburzenia neurowegetatywne,
rekonwalescencja, otyłość.

Przeciwwskazania do kąpieli

Przeciwwskazania do kąpieli

solankowych

solankowych



niewydolność jajników, zaburzenia rozwojowe narządów

rozrodczych, mięśniaki macicy, ostre i podostre stany

zapalne, endometrioza, hipersekrecja szyjki macicy,

gruźlica narządów rodnych, ciąża, nowotwory złośliwe,



gruźlica, choroby przewlekle wyniszczające, choroby z

napadami,



gorączka, gorączka reumatyczna,



niewydolność sercowo naczyniowa, choroba wieńcowa,



stany pozawałowe,



wady zastawkowe serca,



niewydolność nerek,



psychozy, psychopatie,



nadczynność tarczycy.

Sztuczne kąpiele solankowe

Sztuczne kąpiele solankowe

Pacjent może je stosować samodzielnie w

domu. Najlepsza jest sól ważona
ciechocińska. Należy pamiętać o
odpowiednich proporcjach wody i soli
którą rozpuszczamy. Kąpiele sztuczne
są wykonywane podobnie do tych z
naturalnej solanki. Również wskazania i
przeciwwskazania są podobne.

Kuracja pitna

Kuracja pitna

Stosuje się wody chlorkowo – sodowe o stęż.

od 0,3 do 1,5%. Są to wody słone, te o

większym stężeniu zwane solankami nie są

stosowane do kuracji pitnych gdyż mają

działanie drażniące na śluzówkę. Wody o

stęż.0,9% zwiększają ruchy robaczkowe,

szybko przechodzą z żołądka do

dwunastnicy, stanowią silny bodziec

wydzielniczy. Siarczany lub magnez zawarte

w wodzie pobudzają perystaltykę jelit, a jony

wapnia mają działanie przeciwzapalne.

Kuracja pitna

Kuracja pitna

Wskazania:

Przewlekłe, niedokwaśne i bezkwaśne nieżyty

żołądka,

zaparcie nawykowe.

Przeciwwskazania:

Wrzody żołądka i dwunastnicy, wrzodziejące,

kurczowe

zapalenie jelita grubego, niewydolność

krążeniowa,

niewydolność nerek, nieżyt dróg moczowych.

Inhalacje

Inhalacje



Aerozole solanki unoszące się w
powietrzu wokół tężni czy występujące
w komorach powyrobiskowych kopalń
soli,



Aerozole wytwarzane dla celów
leczniczych np. za pomocą inhalatorów
(pneumatycznych – dyszowych,
ultradźwiękowych).

Inhalacje za pomocą inhalatorów

Inhalacje za pomocą inhalatorów



Inhalacje wykonuje się za pomocą maski
nakładanej na jamę ustną i nos lub za pomocą
ustnika. Wdech i wydech przez usta, głębokie
oddechy.



Używa się roztworu solanki 0,9%



Mogą być inhalacje:
zimne 18 – 25

o

C

o temp.obojętnej 33 – 35

o

C

ciepłe 36 – 38

o

C



Są wskazane przy chorobach górnych dróg
oddechowych.

Inhalacje okołotężniowe

Inhalacje okołotężniowe

Tężnie solankowe w Ciechocinku zostały

zbudowane w I połowie XIX w. początkowo
dla celów gospodarczych. W otoczeniu tężni
w skutek parowania solanki powstaje aerozol
podobny do morskiego. Tężnie są czynne od
wczesnej wiosny do jesieni. Najwięcej
aerozolu w pobliżu tężni jest w dni słoneczne
i przy umiarkowanym wietrze.

Wskazania do inhalacji: przewlekły nieżyt

oskrzeli, wczesne fazy nadczynności tarczycy.

Tężnia solankowa w Ciechocinku

Tężnia solankowa w Ciechocinku

Miejscowości uzdrowiskowe w

Miejscowości uzdrowiskowe w

których wykorzystuje się solanki

których wykorzystuje się solanki



Ciechocinek



Cieplice Śląskie



Kamień Pomorski



Kołobrzeg



Krynica Morska



Sopot



Międzyzdroje



Busko Zdrój



Solec



Iwonicz



Rabka