Temat:
Pooperacyjna opieka pielęgniarska, podstawowe
zasady
pielęgnowania.
Cel: Ukazanie problemów pielęgnacyjnych w bezpośrednim okresie po zabiegu operacyjnym.
Treści:
1.W czasie pobytu chorego w oddziale pooperacyjnym zwracamy
uwagę na:
-Stan ogólny pacjenta,
-Zmiany wskaźników podstawowych czynności życiowych,
-Właściwe prowadzenie bilansu płynów,
-Opatrunek oraz gojenie się rany,
-Pozycję pacjenta w łóżku,
-Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych,
-Ocenę układu krążenia,
-Ocenę układu oddechowego,
-Ból pooperacyjny.
Wykład IV
Pytania sprawdzające:
1.Co to są podstawowe objawy życiowe i jakie są ich
normy?
2.Na czym polega ocena układu krążenia, układu
oddechowego
w bezpośrednim okresie pooperacyjnym?
3.Na czym polega prowadzenie bilansu wodnego?
4.Od jakich czynników zależy nasilenie bólu
pooperacyjnego?
Postępowanie po zabiegu operacyjnym z
uwzględnieniem rodzaju znieczulenia.
W bezpośrednim okresie pooperacyjnym pacjent
jest pod ścisłą kontrolą pielęgniarki anestezjologicznej
i lekarza anestezjologa w tzw. sali wybudzeń.
Obserwacja ta trwa około 2 godziny, do momentu
ustąpienia działania środków znieczulających,
powrócenia odruchów i ustabilizowania się
podstawowych funkcji życiowych organizmu.
Wyróżniamy znieczulenie ogólne
i znieczulenie przewodowe.
Znieczulenie ogólne
- anestezja, dawniej zwana narkozą,
polega na wyłączeniu świadomości pacjenta.
Stan ten charakteryzuje się wystąpieniem bezbolesności,
snu i zniesieniem odruchów.
Środki znieczulające mogą być podane drogą dożylną lub
oddechową i w związku z tym mówimy o znieczuleniu
ogólnym
dożylnym lub wziewnym.
Zastosowanie środków zwiotczających pozwala na zmniejszenie
dawek
anestetyków wziewnych i ograniczenie toksycznego wpływu
znieczulenia.
Środki zwiotczające działają obwodowo na połączenia
nerwowo-mięśniowe i przerywają przewodnictwo bodźców.
Ze względu na różny mechanizm działania środka rozróżnia się
leki działające depolaryzująco, np. sukcynylocholina, lub
działające niedepolaryzująco, np. tubokuraryna.
Znieczulenie
przewodowe
Jest to odwracalne, kontrolowane upośledzenie czynności
nerwów obwodowych wywołane za pomocą środków
znieczulenia miejscowego.
Środek może działać na dowolny odcinek nerwu
obwodowego, więc w zależności od miejsca działania środka
i przerwania przewodnictwa nerwowego znieczulenie
przewodowe dzielimy na:
Znieczulenie powierzchniowe -polegające na wyłączeniu
zakończeń nerwów czuciowych przez rozpylenie środka
znieczulającego na powierzchnię błony śluzowej lub
nałożenie maści, żelu. Stosowane często w okulistyce,
laryngologii.
Znieczulenie nasiękowe-
polegające na blokowaniu zakończeń
nerwowych włókien czuciowych w miejscu,
w którym wykonywany jest zabieg środkami wstrzykiwanymi
do skóry i tkanki podskórnej. Stosowane jest np. do usunięcia
niewielkiego guzka, zszycia rany.
Znieczulenie pni nerwowych- (blokady),
które uzyskuje się przez wstrzyknięcie leku znieczulającego
w okolicy pni nerwów, w której będzie wykonany zabieg
operacyjny,
np. znieczulenie nerwu łokciowego, strzałkowego,
doopłucnowe.
Znieczulenie zewnątrzoponowe-
które uzyskuje się
przez wstrzyknięcie środka miejscowo znieczulającego
do przestrzeni zewnątrzoponowej
Nakłucie przestrzeni zewnątrzoponowej wykonuje się tak,
jak punkcję lędźwiową.
Zakres znieczulenia zależy od ilości wstrzykniętego leku.
Podczas tego rodzaju znieczulenia obserwuje się czasem
spadek
ciśnienia tętniczego krwi, bóle kręgosłupa w miejscu wkłucia
oraz może dojść do podania leku do przestrzeni
podpajęczynówkowej i wystąpienia w związku z tym
„wysokiego znieczulenia podpajęczynówkowego”.
Znieczulenie podpajęczynówkowe- które uzyskuje się
przez wstrzyknięcie środka miejscowo znieczulającego do
przestrzeni podpajęczynówkowej, w której znajduje się płyn
mózgowo-rdzeniowy.
Nakłucie wykonuje się w przestrzeni lędźwiowej, najczęściej
na wysokości L3-L4. Zmiana pozycji chorego wpływa na
wysokość znieczulenia.
Podczas tego rodzaju znieczulenia obserwuje się czasem
spadek ciśnienia tętniczego krwi, nudności, wymioty oraz
bóle głowy, porażenie oddechu, które wymaga niekiedy
intubacji i oddechu zastępczego.
O gotowości pacjenta do przewiezienia z sali wybudzeń bloku
operacyjnego na oddział pooperacyjny informuje
telefonicznie jeden z członków zespołu anestezjologicznego.
Pielęgniarka zatrudniona na oddziale pooperacyjnym odbiera
pacjenta
z sali wybudzeń, przedstawiając się pyta go o nazwisko i
samopoczucie, nawiązuje z nim kontakt. W ten sposób
potwierdza, że pacjent jest przytomny i wybudzony.
Sprawdza opatrunek, uzyskuje informacje na temat: rodzaju
zabiegu, znieczulenia, stanu pacjenta podczas zabiegu i we
wczesnym okresie pooperacyjnym, otrzymywanych leków i
sprawdza dokumentację.
Pacjent umieszczany jest na wcześniej przygotowanej sali
oddziału pooperacyjnego.
Zespół pielęgniarski pomaga choremu ułożyć się w łóżku.
Pozycja chorego uzależniona jest od rodzaju znieczulenia
podczas zabiegu.
Pacjent po operacji w znieczuleniu ogólnym- najczęściej
przyjmuje pozycję na plecach półwysoką.
Przeciwwskazaniem do takiej pozycji są nudności i wymioty.
Choremu należy zaproponować wtedy pozycję półwysoką
na boku.
Pacjent po operacji w znieczuleniu zewnątrzoponowym
lub podpajęczynówkowym -przyjmuje pozycję płaską na
grzbiecie
lub boku z głową uniesioną pod kątem 30°.
Pielęgniarka po ułożeniu chorego w łóżku
ocenia jego stan:
• Określa stan przytomności chorego (nawiązuje kontakt
werbalny z chorym).
• Sprawdza drożność układu oddechowego, liczbę, rodzaj
oddechów, zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych.
• Kontroluje trzy cechy tętna (rytm, napięcie, częstotliwość),
mierzy ciśnienie tętnicze krwi.
• Obserwuje kolor skóry.
• Sprawdza drożność dostępu żylnego.
• Sprawdza opatrunek na ranie operacyjnej, czy jest suchy, czy
przesiąknięty wydzielinami (np. krew, żółć, płyn surowiczy,
ropa).
• Obecne dreny podłącza do systemu ssania lub na spływ.
• Ssanie typu Redona polega na połączeniu drenu założonego do
loży po usuniętym narządzie lub usunięciu części narządu z
naczyniem, w którym istnieje podciśnienie. Dren może być
umieszczony również w tkance podskórnej. Obecność ssania w
naczyniu obrazuje np. harmonijkowy wskaźnik .
• Inną metodą odprowadzenia wydzieliny (np. płyn wysiękowy)
jest założenie drenów połączonych z jałowymi pojemnikami na
spływ.
• Sprawdza dokumentację i potwierdza informacje uzyskane
wcześniej ustnie od pielęgniarki anestezjologicznej.
• Zapoznaje się z kartą pooperacyjną i wykonuje zawarte w
niej
zlecenia lekarskie.
•
Harmonijkowy wskaźnik informuje o istniejącym
podciśnieniu
w pojemniku.
Harmonijkowy wskaźnik informuje o braku
podciśnienia
w pojemniku.
Rodzaj wykonanego zabiegu operacyjnego ma wpływ
na różnorodność zabiegów pielęgniarskich
wykonywanych w tym okresie.
Wszyscy chorzy wymagają zabiegów, dzięki którym:
• utrzymywana jest prawidłowa wentylacja płuc,
• utrzymywane jest prawidłowe krążenie krwi,
• zapewniony jest komfort pacjenta w łóżku.
• We wczesnym okresie pooperacyjnym pielęgniarka
zapobiega hipoksji i hiperkapnii, które mogą
powstać
na skutek hipowentylacji lub niedrożności dróg
oddechowych.
• Niedrożność dróg oddechowych może nastąpić
na skutek:
-zapadnięcia się języka (mięśnie są jeszcze
zwiotczałe
na skutek działania środków stosowanych podczas
znieczulenia ogólnego)
- gromadzenia się dużej ilości wydzieliny w gardle,
tchawicy i oskrzelach.
Ułożenie chorego na boku z odchyloną do tyłu głową
lub zastosowanie rurki ustno-gardłowej zabezpiecza
przed zapadnięciem języka.
Gromadzoną wydzielinę można usunąć, stosując ssak
do momentu, kiedy chory sam odkrztusi wydzielinę.
• Przyczyną hipowentylacji -jest upośledzone
rozprężanie klatki piersiowej -na skutek leków
wdychanych podczas zabiegu lub podanych dożylnie,
-wysokiego znieczulenia przewodowego
powodującego porażenie mięśni międzyżebrowych,
-bólu,-otyłości, -zbyt ściśle założonych opatrunków.
• Pielęgniarka podaje choremu zgodnie z kartą zleceń
leki przeciwbólowe, tlen, proponuje ćwiczenia
oddechowe, monitoruje utlenowanie tkanek
nieinwazyjną metodą za pomocą pulsoksymetru.
• Obserwacja chorego w kierunku spadku ciśnienia
tętniczego krwi i arytmii serca ma zapobiegnąć
zmniejszeniu objętości wyrzutowej serca.
• Przyczyną spadku ciśnienia tętniczego krwi mogą
być: ból, upośledzona wentylacja, krwotok, wpływ
leków narkotycznych, znieczulenie przewodowe,
wstrząsy ciałem przy transporcie i
przemieszczeniu chorego.
• Pacjent ma zapewniony komfort w łóżku
poprzez zmianę pozycji, stosowanie udogodnień.
Temat: Reakcje organizmu na zabieg
operacyjny, rodzaje powikłań
pooperacyjnych i zapobieganie im.
Cel: Zapoznanie studentów z zasadami
postępowania pielęgniarskiego w okresie
pooperacyjnym.
Treści:
1.Powikłania po zabiegu operacyjnym:
Wczesne - rozwijające się do 24 godzin po
zabiegu operacyjnym.
Późne-rozwijające się powyżej 24 godzin od
zabiegu operacyjnego.
Wczesne
-ból rany operacyjnej,
-krwotok,
-nudności, wymioty,
-duszność,
-retencja moczu,
-ból głowy,
-ból okolicy lędźwiowej.
Późne
- zapalenie płuc w 24-48 godzin po zabiegu,
- wzdęcia brzucha 24-48 godzin po zabiegu,
- krwotok po 48 godzinach lub na 6-7 dzień po zabiegu,
- ból rany operacyjnej,
- zakażenie rany, 3-6 dzień po zabiegu,
- rozejście się brzegów rany 6-8 dzień lub około 14 dnia,
- choroba zakrzepowo-zatorowa,
- przepukliny, przetoki.
2.Rola pielęgniarki w zapobieganiu
powikłaniom pooperacyjnym.
Przygotowanie psychiczne i fizyczne chorego
do zabiegu operacyjnego
ma na celu zmniejszenie ryzyka powikłań
pooperacyjnych, ale nie wyklucza ich całkowicie.
Obserwacja pacjenta pozwala na wcześniejsze
wykrycie niepokojących objawów powikłań
pooperacyjnych oraz zapobieganie im.
Pytania sprawdzające:
1.Opisz ogólne zasady usprawniania
ruchowego pacjenta po operacji.
2.Jakich powikłań możemy oczekiwać
przy niskim poziomie białka u
pacjenta chirurgicznego?
3 .Kiedy prawidłowo powraca ruch
perystaltyczny jelit po zabiegu
operacyjnym?.
Model opieki pielęgniarskiej nad chorym
w dobie zabiegu operacyjnego
Problem zdrowotny I
Ryzyko wystąpienia krwotoku uwarunkowane techniką
wykonywanego zabiegu.
Cel opieki - wczesne wykrycie objawów krwotoku i
przeciwdziałanie zagrożeniu życia.
Plan działania:
Prowadzenie karty pooperacyjnej:
- mierzenie tętna, ciśnienia tętniczego krwi, oddechów
w pierwszych dwóch godzinach po zabiegu
operacyjnym, co 15 mi nut, następnie co 1 godzinę
do 8.00 godziny następnego dnia, udokumentowanie
w karcie.
• Obserwacja opatrunku na ranie operacyjnej oraz
ilości i rodzaju wydzieliny gromadzącej się w
pojemnikach połączonych z drenami.
• Obserwacja koloru, wilgotności skóry.
• Obserwacja pacjenta, jego zachowania, nastroju;
• Objawami niepokojącymi, wymagającymi zgłoszenia
lekarzowi są: tachykardia, tętno nitkowate, słabo wy
czuwalne, obniżone ciśnienie krwi, przyspieszony
oddech, skóra blada, spocona, 50-100 ml wydzieliny
krwistej nagromadzonej w pojemnikach w ciągu
jednej godziny po zabiegu operacyjnym,
narastający niepokój chorego, zawroty głowy,
mroczki przed oczami.
Problem zdrowotny II
• Możliwość wystąpienia duszności z
powodu zmniejszonej powierzchni
oddechowej w wyniku bólu rany
pooperacyjnej, zalegania wydzieliny w
drzewie oskrzelowym, utrzymującej
się wiotkości mięśni po znieczuleniu
ogólnym.
Cel opieki - ułatwienie oddychania.
Plan działania:
• Ułożenie chorego w pozycji wysokiej lub półwysokiej.
• Zapewnienie mikroklimatu sali.
• Kontrolowanie liczby oddechów i udokumentowanie w
karcie pooperacyjnej.
• Nacieranie klatki piersiowej i oklepywanie co 2
godziny.
• Prowadzenie gimnastyki oddechowej i wykonywanie
ćwiczeń oddechowych oporowych.
• Nakłanianie do efektywnego kaszlu, odkrztuszania
wydzieliny z drzewa oskrzelowego.
• Podanie środków przeciwbólowych zgodnie z kartą
pooperacyjną przed ćwiczeniami oddechowymi.
• Doraźne podawanie tlenu.
Problem zdrowotny III
• Ból rany operacyjnej z powodu urazu nerwów somatycznych,
ucisku opatrunku, założonych szwów skórnych.
• Cel opieki - likwidacja bólu.
• Plan działania:
• Podwyższenie progu bólowego.
• Ułożenie pacjenta w pozycji zmniejszającej napięcie rany
pooperacyjnej.
• Stosowanie środków przeciwbólowych zgodnie ze zleceniem
lekarza, podawanych przez cewnik zewnątrzoponowy,
założony podczas zabiegu operacyjnego, w ciągłym wlewie
dożylnym, domięśniowo lub dożylnie.
• Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych po podaniu środków
przeciwbólowych.
Problem zdrowotny IV
• Możliwość wystąpienia nudności, wymiotów lub czkawki
z powodu nietolerancji leków anestetycznych,
podrażnienia nerwu przeponowego.
Cel opieki - złagodzenie dolegliwości,
zapewnienie bezpieczeństwa i higieny.
Plan działania:
• Przekazanie choremu informacji na temat przyczyn tych
dolegliwości.
• Ułożenie chorego po znieczuleniu ogólnym
w pozycji wysokiej lub półwysokiej z głową odchyloną
na bok, po znieczuleniu zewnątrzoponowym w pozycji
płaskiej na boku, z głową uniesioną pod kątem 30°.
• Zapewnienie miski nerkowatej, płatów
ligniny, kubka z wodą do przepłukania ust.
• Obserwacja chorego, kontrolowanie ilości i
treści wymiocin, udokumentowanie w
karcie pooperacyjnej.
• Wietrzenie pomieszczenia, w którym
przebywa chory.
• Polecenie wykonania głębokich oddechów.
• Podanie środków farmakologicznych
zmniejszających nudności i wymioty
zgodnie ze zleceniem lekarza.
Problem zdrowotny V
• Możliwość retencji moczu z powodu stanu spastycznego cewki
moczowej jako reakcji na zabieg operacyjny w obrębie jamy
brzusznej lub na zastosowane leki z grupy opioidów.
Cel opieki - oddanie moczu (6-8 godzin po zabiegu
operacyjnym).
Plan działania:
• Prowokowanie diurezy różnymi sposobami z wyjątkiem
zastosowania ciepłych okładów lub polewania krocza ciepłą wodą,
gdy zabieg przeprowadzony był w jamie brzusznej.
• Zachowanie intymności.
• Proponowanie przyjęcia pozycji siedzącej na basenie.
• Założenie cewnika do pęcherza moczowego, jeżeli chory nie odda
moczu w 6-8 godzin po zabiegu.
Problem zdrowotny VI
• Możliwość wystąpienia bólu głowy po znieczuleniu
zewnątrzoponowym z powodu zaburzenia gospodarki wodnej i
zmian w ciśnieniu osmotycznym.
Cel opieki - zapobieganie powikłaniom.
Plan działania:
• Ułożenie chorego w pozycji płaskiej z głową uniesioną pod kątem
30°.
• Wyjaśnienie pacjentowi konieczności pozostania w zalecanej pozycji.
• Współudział w uzupełnianiu płynów przez wlew kroplowy dożylny
zgodnie z kartą pooperacyjną.
• Wyjaśnienie choremu konieczności przyjmowania doustnie płynów
(wieczorem w dniu zabiegu operacyjnego).
• Pomiar tętna, ciśnienia tętniczego krwi, oddechów zgodnie z kartą
pooperacyjną.
• Prowadzenie bilansu płynów.
• Obserwacja w kierunku dolegliwości bólowych głowy.
Problem zdrowotny VII
• Możliwość wystąpienia bólu w okolicy lędźwiowej po nakłuciu
wykonywanym do znieczulenia zewnątrzoponowego, z
powodu fizycznych i chemicznych podrażnień zakończeń
nerwowych.
Cel opieki - zmniejszenie bólu.
Plan działania:
• Wyjaśnienie choremu przyczyny bólu.
• Ułożenie pacjenta w pozycji płaskiej na boku z głową
uniesioną pod kątem 30°. Poinformowanie chorego o
konieczności pozostania w zaleconej pozycji mimo bólu
(przyjęcie takiej pozycji zapobiega bólowi głowy).
• Zastosowanie sposobów podwyższenia progu bólowego.
• Obserwacja w kierunku narastających dolegliwości.
• Współudział w farmakoterapii: podanie środków
przeciwbólowych zgodnie z kartą pooperacyjną.
Problem zdrowotny VIII
• Niepokój pacjenta o własne zdrowie i wyniki leczenia.
Cel opieki - zmniejszenie niepokoju.
Plan działania:
• Umożliwienie kontaktu z lekarzem w celu przeprowadzenia
rozmowy na temat przebiegu operacji.
• Informowanie chorego o wszystkich czynnościach i
zabiegach wykonywanych przy nim.
• Umożliwienie kontaktu z psychologiem, rodziną, osobami
znaczącymi.
• Stosowanie psychoterapii elementarnej.
• Zapewnienie choremu spokoju, profesjonalnej opieki.
• Okazanie choremu życzliwości, zrozumienia i wsparcia.
Problem zdrowotny IX
• Ograniczenie aktywności pacjenta z powodu
osłabienia, konieczności podawania dożylnie płynów
i obecności drenażu.
Cel opieki - zapewnienie potrzeb biologicznych.
Plan działania:
• Określenie potrzeb i ocena zdolności pacjenta w
zakresie samoopieki.
• Pomaganie pacjentowi lub przejęcie za pacjenta
czynności w zaspokajaniu potrzeb biologicznych
(czystości, odżywiania, wydalania).
• Wykonanie działań pielęgnacyjnych zapobiegających
odparzeniom, odleżynom zgodnie z procedurą.
• Współudział w gimnastyce oddechowej oraz
stopniowej rehabilitacji ruchowej pacjenta.
• Wyjaśnienie pacjentowi znaczenia stopniowego
zwiększania samodzielności w zakresie
zaspokajania podstawowych potrzeb codziennych
i mobilizowanie chorego do działania.
• Zachęcanie do zwiększania samodzielności.
• Wspieranie chorego w samodzielnym
podejmowaniu celowych działań.
• Organizacja czasu wolnego choremu.
• Proponowanie rodzinie, osobom znaczącym
włączenia się do opieki nad chorym.
Model opieki pielęgniarskiej
nad chorym w kolejnych
dniach po zabiegu
operacyjnym.
Problem zdrowotny I
Możliwość wystąpienia zapalenia płuc (24-48 godz.
po zabiegu) z powodu hipowentylacji, znieczulenia,
zachłyśnięcia, zalegania wydzieliny w drzewie
oskrzelowym lub infekcji dróg oddechowych.
Cel opieki - niedopuszczenie do zapalenia płuc,
poprawa wentylacji.
Plan działania:
• Mobilizowanie chorego do gimnastyki oddechowej
zgodnie ze schematem wykonywanym podczas
przygotowania do zabiegu (ćwiczenia oddechowe
oporowe).
• Nacieranie klatki piersiowej chorego i oklepywanie
3 razy dziennie lub częściej, jeżeli taka potrzeba
zachodzi.
• Zmiana pozycji chorego co 2 godziny. Pozycja
wysoka lub półwysoka na plecach lub boku,
uruchamianie chorego.
• Wietrzenie pomieszczenia i utrzymanie wilgotności
powietrza 50-70%, temperatury 18-20°C.
• Stosowanie pulsoksymetrii (przezskórna kontrola
wysycenia hemoglobiny tlenem).
• Obserwacja zabarwienia skóry i błon śluzowych.
• Obserwacja, pomiar i udokumentowanie oddechów
chorego.
• Doraźne podawanie tlenu przez maskę zwykłą: 5-6
litrów na minutę lub przez cewnik donosowy 2-4
litry na minutę.
Problem zdrowotny II
• Możliwość wystąpienia krwotoku późnego
(po 48 godzinach lub w 6-7 dniu) po
zabiegu z powodu odpadnięcia skrzepliny
i/lub martwicy naczynia krwionośnego na
skutek ucisku.
Cel opieki - rozpoznanie zagrożenia,
zapewnienie choremu bezpieczeństwa
Plan działania:
• Obserwacja opatrunku i ewentualnie
pozostawionego drenażu.
• Mierzenie i udokumentowanie tętna,
ciśnienia tętniczego krwi.
• Obserwacja wilgotności i zabarwienia skóry.
• Uzyskanie informacji od chorego na temat
jego objawów subiektywnych: złe
samopoczucie, zawroty głowy.
Problem zdrowotny III
• Możliwość wystąpienia wzdęć (w 24-48 godzinie) po
zabiegu operacyjnym na skutek gromadzenia się
gazów w jelitach i braku perystaltyki.
Cel opieki - likwidacja wzdęć.
Plan działania:
• Jak najszybsze uruchamianie pacjenta, uzależnione
od stanu chorego.
• Założenie suchej rurki do odbytu (z wyjątkiem
zabiegu na odbycie).
• Masowanie brzucha zgodnie ze wskazówkami zegara.
Problem zdrowotny IV
• Ryzyko zakażenia rany operacyjnej lub w miejscu założenia
drenów na skutek zmniejszonej odporności chorego,
wyniszczenia, otyłości, kolonizacji flory bakteryjnej.
Cel opieki - zmniejszenie ryzyka zakażenia i jego wczesne
wykrycie.
Plan działania:
• Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia.
• Wykonywanie codziennej toalety rano i wieczorem.
• Obserwacja rany w kierunku objawów zapalenia:
obrzęk i zaczerwienienie brzegów rany, ból, podwyższona
temperatura ciała (objawy zakażenia można
zaobserwować w 3-6 dniu po zabiegu, ewentualnie w 1 dniu,
jeżeli doszło do masywnego inwazyjnego zakażenia na bloku
operacyjnym).
• Obserwacja ilości i zabarwienia wydzieliny w zbiornikach i
udokumentowanie.
• Asystowanie przy zmianie opatrunku zgodnie z zasadami
aseptyki i antyseptyki.
• Stosowanie procedur postępowania pielęgniarskiego i
standardów zapobiegania zakażeniom.
• Zabezpieczenie drenów założonych do rany pooperacyjnej
lub jamy otrzewnej przed mechanicznym drażnieniem,
zaginaniem ich.
• Zapewnienie zamkniętego systemu drenującego.
• Opróżnianie pojemników z wydzielin przynajmniej 1 raz na
dobę, przestrzegając zasad aseptyki, utrzymanie ich poniżej
poziomu łóżka.
• Współdziałanie w płukaniu drenów w celu zapewnienia
drożności.
Problem zdrowotny V
• Możliwość rozejścia się brzegów rany po zabiegu
operacyjnym i ewentualnego wypadnięcia trzewi -
wytrzewienie (eventratio) z powodu stanu
wyniszczenia chorego lub choroby nowotworowej.
Cel opieki - niedopuszczenie do rozejścia się
brzegów rany.
Plan działania:
• Współudział w wykonywaniu opatrunku,
obserwacja założonych podczas zabiegu
operacyjnego szwów antyprolaptycznych.
• Bandażowanie powłok brzusznych bandażem
elastycznym lub założenie pasa
ściągającego.
• Zapobieganie infekcjom dróg oddechowych
(podczas kaszlu zwiększa się praca
tłoczni brzusznej).
• Mobilizowanie chorego do przyjmowania
posiłków z diety wyrównującej niedobory
żywieniowe.
• W razie wytrzewienia zawiadomienie lekarza,
zabezpieczenie trzewi jałowym kompresem.
Problem zdrowotny VI
• Możliwość wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej z
powodu unieruchomienia, reakcji organizmu na uraz
operacyjny (wzrost krzepliwości).
Cel opieki - niedopuszczenie do choroby zakrzepowo-
zatorowej.
Plan działania:
• Stosowanie zaleceń profilaktyki przeciwzakrzepowej
(bandażowanie kończyn dolnych z żylakami i podawanie
zgodnie z kartą zleceń heparyny drobnocząsteczkowej).
• Wczesne uruchamianie.
• Wykonywanie ćwiczeń izometrycznych kończyn dolnych
przez okres pozostawania chorego w łóżku. Ćwiczenia
czynne kończyn dolnych w łóżku.
Problem zdrowotny VII
• Możliwość powstania przepukliny w bliźnie pooperacyjnej na
skutek rozejścia się powięzi (ryzyko jest zwiększone szczególnie
w grupie chorych z zakażeniem lub ropieniem rany, u chorych
otyłych, z cukrzycą lub z napadowym kaszlem).
Cel opieki - zmniejszenie ryzyka powstania przepukliny.
Plan działania:
• Współudział w wykonywaniu ćwiczeń wzmacniających mięśnie
brzucha.
• Poinformowanie chorego o uciskaniu dłonią rany operacyjnej
podczas kaszlu.
• Zapobieganie infekcjom dróg oddechowych.
• Zastosowanie pasa ściągającego, bandaża elastycznego
zgodnie ze zleceniem lekarza.
• Wyjaśnienie choremu konieczności unikania obciążeń przez
okres 3-6 miesięcy po zabiegu operacyjnym.
Problem zdrowotny VIII
• Możliwość wystąpienia powikłań dostępu
naczyniowego.
Cel opieki - zmniejszenie ryzyka zapalenia.
Plan opieki:
• Utrzymanie wkłucia dożylnego w naczyniu żylnym
obwodowym nie dłużej niż 72 godziny.
• Umocowanie dostępu naczyniowego jałowym
opatrunkiem typu np. Vena-plast.
• Zapewnienie czystości chorego i otoczenia.
• Unikanie manipulacji przy dostępie naczyniowym.
• Zabezpieczenie wkłucia jałowym koreczkiem lub
na czas wyłączenia mandrynem (zmniejszenie
ryzyka tworzenia skrzepów w świetle kaniuli).
• Obserwacja miejsca wkłucia pod kątem cech
zapalenia (zaczerwienienie,obrzęk, ból,
miejscowo podwyższona temperatura).
• Zmiana opatrunku 1 raz dziennie lub jeżeli
zachodzi taka potrzeba (brudny, zamoczony po
kąpieli, nasiąknięty krwią).
• Udokumentowanie w karcie daty założenia,
rodzaju dostępu i wyników obserwacji.