Temat:

Pooperacyjna opieka pielęgniarska, podstawowe

zasady
pielęgnowania.

Cel: Ukazanie problemów pielęgnacyjnych w bezpośrednim okresie po zabiegu operacyjnym.

Treści:

1.W czasie pobytu chorego w oddziale pooperacyjnym zwracamy

uwagę na:

-Stan ogólny pacjenta,
-Zmiany wskaźników podstawowych czynności życiowych,
-Właściwe prowadzenie bilansu płynów,
-Opatrunek oraz gojenie się rany,
-Pozycję pacjenta w łóżku,
-Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych,
-Ocenę układu krążenia,
-Ocenę układu oddechowego,
-Ból pooperacyjny.

Wykład IV

Pytania sprawdzające:
1.Co to są podstawowe objawy życiowe i jakie są ich
normy?
2.Na czym polega ocena układu krążenia, układu
oddechowego
w bezpośrednim okresie pooperacyjnym?
3.Na czym polega prowadzenie bilansu wodnego?
4.Od jakich czynników zależy nasilenie bólu
pooperacyjnego?

Postępowanie po zabiegu operacyjnym z

uwzględnieniem rodzaju znieczulenia.

W bezpośrednim okresie pooperacyjnym pacjent
jest pod ścisłą kontrolą pielęgniarki anestezjologicznej
i lekarza anestezjologa w tzw. sali wybudzeń.

Obserwacja ta trwa około 2 godziny, do momentu

ustąpienia działania środków znieczulających,
powrócenia odruchów i ustabilizowania się
podstawowych funkcji życiowych organizmu.

Wyróżniamy znieczulenie ogólne
i znieczulenie przewodowe.

Znieczulenie ogólne

- anestezja, dawniej zwana narkozą,
polega na wyłączeniu świadomości pacjenta.
Stan ten charakteryzuje się wystąpieniem bezbolesności,
snu i zniesieniem odruchów.

Środki znieczulające mogą być podane drogą dożylną lub

oddechową i w związku z tym mówimy o znieczuleniu

ogólnym

dożylnym lub wziewnym.

Zastosowanie środków zwiotczających pozwala na zmniejszenie

dawek
anestetyków wziewnych i ograniczenie toksycznego wpływu
znieczulenia.
Środki zwiotczające działają obwodowo na połączenia
nerwowo-mięśniowe i przerywają przewodnictwo bodźców.

Ze względu na różny mechanizm działania środka rozróżnia się
leki działające depolaryzująco, np. sukcynylocholina, lub
działające niedepolaryzująco, np. tubokuraryna.

Znieczulenie

przewodowe

Jest to odwracalne, kontrolowane upośledzenie czynności

nerwów obwodowych wywołane za pomocą środków
znieczulenia miejscowego.

Środek może działać na dowolny odcinek nerwu

obwodowego, więc w zależności od miejsca działania środka
i przerwania przewodnictwa nerwowego znieczulenie
przewodowe dzielimy na:

Znieczulenie powierzchniowe -polegające na wyłączeniu

zakończeń nerwów czuciowych przez rozpylenie środka
znieczulającego na powierzchnię błony śluzowej lub
nałożenie maści, żelu. Stosowane często w okulistyce,
laryngologii.

Znieczulenie nasiękowe-

polegające na blokowaniu zakończeń

nerwowych włókien czuciowych w miejscu,

w którym wykonywany jest zabieg środkami wstrzykiwanymi
do skóry i tkanki podskórnej. Stosowane jest np. do usunięcia
niewielkiego guzka, zszycia rany.

Znieczulenie pni nerwowych- (blokady),
które uzyskuje się przez wstrzyknięcie leku znieczulającego
w okolicy pni nerwów, w której będzie wykonany zabieg

operacyjny,

np. znieczulenie nerwu łokciowego, strzałkowego,

doopłucnowe.

Znieczulenie zewnątrzoponowe-

które uzyskuje się

przez wstrzyknięcie środka miejscowo znieczulającego

do przestrzeni zewnątrzoponowej
Nakłucie przestrzeni zewnątrzoponowej wykonuje się tak,
jak punkcję lędźwiową.

Zakres znieczulenia zależy od ilości wstrzykniętego leku.
Podczas tego rodzaju znieczulenia obserwuje się czasem

spadek

ciśnienia tętniczego krwi, bóle kręgosłupa w miejscu wkłucia
oraz może dojść do podania leku do przestrzeni

podpajęczynówkowej i wystąpienia w związku z tym

„wysokiego znieczulenia podpajęczynówkowego”.

Znieczulenie podpajęczynówkowe- które uzyskuje się

przez wstrzyknięcie środka miejscowo znieczulającego do

przestrzeni podpajęczynówkowej, w której znajduje się płyn

mózgowo-rdzeniowy.

Nakłucie wykonuje się w przestrzeni lędźwiowej, najczęściej

na wysokości L3-L4. Zmiana pozycji chorego wpływa na

wysokość znieczulenia.

Podczas tego rodzaju znieczulenia obserwuje się czasem

spadek ciśnienia tętniczego krwi, nudności, wymioty oraz

bóle głowy, porażenie oddechu, które wymaga niekiedy

intubacji i oddechu zastępczego.

O gotowości pacjenta do przewiezienia z sali wybudzeń bloku

operacyjnego na oddział pooperacyjny informuje

telefonicznie jeden z członków zespołu anestezjologicznego.

Pielęgniarka zatrudniona na oddziale pooperacyjnym odbiera

pacjenta

z sali wybudzeń, przedstawiając się pyta go o nazwisko i

samopoczucie, nawiązuje z nim kontakt. W ten sposób

potwierdza, że pacjent jest przytomny i wybudzony.

Sprawdza opatrunek, uzyskuje informacje na temat: rodzaju

zabiegu, znieczulenia, stanu pacjenta podczas zabiegu i we

wczesnym okresie pooperacyjnym, otrzymywanych leków i

sprawdza dokumentację.

Pacjent umieszczany jest na wcześniej przygotowanej sali
oddziału pooperacyjnego.
Zespół pielęgniarski pomaga choremu ułożyć się w łóżku.
Pozycja chorego uzależniona jest od rodzaju znieczulenia

podczas zabiegu.

Pacjent po operacji w znieczuleniu ogólnym- najczęściej

przyjmuje pozycję na plecach półwysoką.

Przeciwwskazaniem do takiej pozycji są nudności i wymioty.

Choremu należy zaproponować wtedy pozycję półwysoką

na boku.

Pacjent po operacji w znieczuleniu zewnątrzoponowym

lub podpajęczynówkowym -przyjmuje pozycję płaską na

grzbiecie

lub boku z głową uniesioną pod kątem 30°.

Pielęgniarka po ułożeniu chorego w łóżku
ocenia jego stan:

• Określa stan przytomności chorego (nawiązuje kontakt

werbalny z chorym).

• Sprawdza drożność układu oddechowego, liczbę, rodzaj

oddechów, zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych.

• Kontroluje trzy cechy tętna (rytm, napięcie, częstotliwość),

mierzy ciśnienie tętnicze krwi.

• Obserwuje kolor skóry.

• Sprawdza drożność dostępu żylnego.

• Sprawdza opatrunek na ranie operacyjnej, czy jest suchy, czy

przesiąknięty wydzielinami (np. krew, żółć, płyn surowiczy,

ropa).

• Obecne dreny podłącza do systemu ssania lub na spływ.

• Ssanie typu Redona polega na połączeniu drenu założonego do

loży po usuniętym narządzie lub usunięciu części narządu z

naczyniem, w którym istnieje podciśnienie. Dren może być

umieszczony również w tkance podskórnej. Obecność ssania w

naczyniu obrazuje np. harmonijkowy wskaźnik .

• Inną metodą odprowadzenia wydzieliny (np. płyn wysiękowy)
jest założenie drenów połączonych z jałowymi pojemnikami na

spływ.

• Sprawdza dokumentację i potwierdza informacje uzyskane
wcześniej ustnie od pielęgniarki anestezjologicznej.

• Zapoznaje się z kartą pooperacyjną i wykonuje zawarte w

niej

zlecenia lekarskie.

Rodzaj wykonanego zabiegu operacyjnego ma wpływ
na różnorodność zabiegów pielęgniarskich

wykonywanych w tym okresie.

Wszyscy chorzy wymagają zabiegów, dzięki którym:
• utrzymywana jest prawidłowa wentylacja płuc,
• utrzymywane jest prawidłowe krążenie krwi,
• zapewniony jest komfort pacjenta w łóżku.
• We wczesnym okresie pooperacyjnym pielęgniarka
zapobiega hipoksji i hiperkapnii, które mogą

powstać

na skutek hipowentylacji lub niedrożności dróg

oddechowych.

• Niedrożność dróg oddechowych może nastąpić

na skutek:

-zapadnięcia się języka (mięśnie są jeszcze

zwiotczałe

na skutek działania środków stosowanych podczas
znieczulenia ogólnego)
- gromadzenia się dużej ilości wydzieliny w gardle,
tchawicy i oskrzelach.
Ułożenie chorego na boku z odchyloną do tyłu głową

lub zastosowanie rurki ustno-gardłowej zabezpiecza

przed zapadnięciem języka.

Gromadzoną wydzielinę można usunąć, stosując ssak
do momentu, kiedy chory sam odkrztusi wydzielinę.

• Przyczyną hipowentylacji -jest upośledzone

rozprężanie klatki piersiowej -na skutek leków

wdychanych podczas zabiegu lub podanych dożylnie,

-wysokiego znieczulenia przewodowego
powodującego porażenie mięśni międzyżebrowych,
-bólu,-otyłości, -zbyt ściśle założonych opatrunków.
• Pielęgniarka podaje choremu zgodnie z kartą zleceń
leki przeciwbólowe, tlen, proponuje ćwiczenia

oddechowe, monitoruje utlenowanie tkanek

nieinwazyjną metodą za pomocą pulsoksymetru.

• Obserwacja chorego w kierunku spadku ciśnienia

tętniczego krwi i arytmii serca ma zapobiegnąć

zmniejszeniu objętości wyrzutowej serca.

• Przyczyną spadku ciśnienia tętniczego krwi mogą

być: ból, upośledzona wentylacja, krwotok, wpływ

leków narkotycznych, znieczulenie przewodowe,

wstrząsy ciałem przy transporcie i

przemieszczeniu chorego.

• Pacjent ma zapewniony komfort w łóżku
poprzez zmianę pozycji, stosowanie udogodnień.

Temat: Reakcje organizmu na zabieg

operacyjny, rodzaje powikłań

pooperacyjnych i zapobieganie im.

Cel: Zapoznanie studentów z zasadami

postępowania pielęgniarskiego w okresie

pooperacyjnym.

Treści:
1.Powikłania po zabiegu operacyjnym:
Wczesne - rozwijające się do 24 godzin po

zabiegu operacyjnym.

Późne-rozwijające się powyżej 24 godzin od

zabiegu operacyjnego.

Wczesne

-ból rany operacyjnej,
-krwotok,
-nudności, wymioty,
-duszność,
-retencja moczu,
-ból głowy,
-ból okolicy lędźwiowej.

Późne

- zapalenie płuc w 24-48 godzin po zabiegu,
- wzdęcia brzucha 24-48 godzin po zabiegu,
- krwotok po 48 godzinach lub na 6-7 dzień po zabiegu,
- ból rany operacyjnej,
- zakażenie rany, 3-6 dzień po zabiegu,
- rozejście się brzegów rany 6-8 dzień lub około 14 dnia,
- choroba zakrzepowo-zatorowa,
- przepukliny, przetoki.

2.Rola pielęgniarki w zapobieganiu

powikłaniom pooperacyjnym.

Przygotowanie psychiczne i fizyczne chorego
do zabiegu operacyjnego
ma na celu zmniejszenie ryzyka powikłań

pooperacyjnych, ale nie wyklucza ich całkowicie.

Obserwacja pacjenta pozwala na wcześniejsze

wykrycie niepokojących objawów powikłań
pooperacyjnych oraz zapobieganie im.

Pytania sprawdzające:
1.Opisz ogólne zasady usprawniania

ruchowego pacjenta po operacji.

2.Jakich powikłań możemy oczekiwać

przy niskim poziomie białka u

pacjenta chirurgicznego?

3 .Kiedy prawidłowo powraca ruch

perystaltyczny jelit po zabiegu

operacyjnym?.

Model opieki pielęgniarskiej nad chorym
w dobie zabiegu operacyjnego
Problem zdrowotny I
Ryzyko wystąpienia krwotoku uwarunkowane techniką

wykonywanego zabiegu.

Cel opieki - wczesne wykrycie objawów krwotoku i

przeciwdziałanie zagrożeniu życia.

Plan działania:
Prowadzenie karty pooperacyjnej:
- mierzenie tętna, ciśnienia tętniczego krwi, oddechów

w pierwszych dwóch godzinach po zabiegu

operacyjnym, co 15 mi nut, następnie co 1 godzinę

do 8.00 godziny następnego dnia, udokumentowanie

w karcie.

• Obserwacja opatrunku na ranie operacyjnej oraz

ilości i rodzaju wydzieliny gromadzącej się w

pojemnikach połączonych z drenami.

• Obserwacja koloru, wilgotności skóry.
• Obserwacja pacjenta, jego zachowania, nastroju;
• Objawami niepokojącymi, wymagającymi zgłoszenia

lekarzowi są: tachykardia, tętno nitkowate, słabo wy

czuwalne, obniżone ciśnienie krwi, przyspieszony

oddech, skóra blada, spocona, 50-100 ml wydzieliny

krwistej nagromadzonej w pojemnikach w ciągu

jednej godziny po zabiegu operacyjnym,

narastający niepokój chorego, zawroty głowy,

mroczki przed oczami.

Problem zdrowotny II
• Możliwość wystąpienia duszności z

powodu zmniejszonej powierzchni
oddechowej w wyniku bólu rany
pooperacyjnej, zalegania wydzieliny w
drzewie oskrzelowym, utrzymującej
się wiotkości mięśni po znieczuleniu
ogólnym.

Cel opieki - ułatwienie oddychania.

Plan działania:

• Ułożenie chorego w pozycji wysokiej lub półwysokiej.

• Zapewnienie mikroklimatu sali.

• Kontrolowanie liczby oddechów i udokumentowanie w

karcie pooperacyjnej.

• Nacieranie klatki piersiowej i oklepywanie co 2

godziny.

• Prowadzenie gimnastyki oddechowej i wykonywanie

ćwiczeń oddechowych oporowych.

• Nakłanianie do efektywnego kaszlu, odkrztuszania

wydzieliny z drzewa oskrzelowego.

• Podanie środków przeciwbólowych zgodnie z kartą

pooperacyjną przed ćwiczeniami oddechowymi.

• Doraźne podawanie tlenu.

Problem zdrowotny III

• Ból rany operacyjnej z powodu urazu nerwów somatycznych,

ucisku opatrunku, założonych szwów skórnych.

• Cel opieki - likwidacja bólu.

• Plan działania:

• Podwyższenie progu bólowego.

• Ułożenie pacjenta w pozycji zmniejszającej napięcie rany

pooperacyjnej.

• Stosowanie środków przeciwbólowych zgodnie ze zleceniem

lekarza, podawanych przez cewnik zewnątrzoponowy,

założony podczas zabiegu operacyjnego, w ciągłym wlewie

dożylnym, domięśniowo lub dożylnie.

• Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych po podaniu środków

przeciwbólowych.

Problem zdrowotny IV
• Możliwość wystąpienia nudności, wymiotów lub czkawki
z powodu nietolerancji leków anestetycznych,

podrażnienia nerwu przeponowego.

Cel opieki - złagodzenie dolegliwości,
zapewnienie bezpieczeństwa i higieny.
Plan działania:
• Przekazanie choremu informacji na temat przyczyn tych
dolegliwości.
• Ułożenie chorego po znieczuleniu ogólnym
w pozycji wysokiej lub półwysokiej z głową odchyloną
na bok, po znieczuleniu zewnątrzoponowym w pozycji
płaskiej na boku, z głową uniesioną pod kątem 30°.

• Zapewnienie miski nerkowatej, płatów

ligniny, kubka z wodą do przepłukania ust.

• Obserwacja chorego, kontrolowanie ilości i

treści wymiocin, udokumentowanie w

karcie pooperacyjnej.

• Wietrzenie pomieszczenia, w którym

przebywa chory.

• Polecenie wykonania głębokich oddechów.

• Podanie środków farmakologicznych

zmniejszających nudności i wymioty

zgodnie ze zleceniem lekarza.

Problem zdrowotny V

• Możliwość retencji moczu z powodu stanu spastycznego cewki

moczowej jako reakcji na zabieg operacyjny w obrębie jamy

brzusznej lub na zastosowane leki z grupy opioidów.

Cel opieki - oddanie moczu (6-8 godzin po zabiegu

operacyjnym).

Plan działania:

• Prowokowanie diurezy różnymi sposobami z wyjątkiem

zastosowania ciepłych okładów lub polewania krocza ciepłą wodą,

gdy zabieg przeprowadzony był w jamie brzusznej.

• Zachowanie intymności.

• Proponowanie przyjęcia pozycji siedzącej na basenie.

• Założenie cewnika do pęcherza moczowego, jeżeli chory nie odda

moczu w 6-8 godzin po zabiegu.

Problem zdrowotny VI

• Możliwość wystąpienia bólu głowy po znieczuleniu

zewnątrzoponowym z powodu zaburzenia gospodarki wodnej i

zmian w ciśnieniu osmotycznym.

Cel opieki - zapobieganie powikłaniom.
Plan działania:

• Ułożenie chorego w pozycji płaskiej z głową uniesioną pod kątem

30°.

• Wyjaśnienie pacjentowi konieczności pozostania w zalecanej pozycji.

• Współudział w uzupełnianiu płynów przez wlew kroplowy dożylny

zgodnie z kartą pooperacyjną.

• Wyjaśnienie choremu konieczności przyjmowania doustnie płynów

(wieczorem w dniu zabiegu operacyjnego).

• Pomiar tętna, ciśnienia tętniczego krwi, oddechów zgodnie z kartą

pooperacyjną.

• Prowadzenie bilansu płynów.

• Obserwacja w kierunku dolegliwości bólowych głowy.

Problem zdrowotny VII

• Możliwość wystąpienia bólu w okolicy lędźwiowej po nakłuciu

wykonywanym do znieczulenia zewnątrzoponowego, z

powodu fizycznych i chemicznych podrażnień zakończeń

nerwowych.

Cel opieki - zmniejszenie bólu.
Plan działania:

• Wyjaśnienie choremu przyczyny bólu.

• Ułożenie pacjenta w pozycji płaskiej na boku z głową

uniesioną pod kątem 30°. Poinformowanie chorego o

konieczności pozostania w zaleconej pozycji mimo bólu

(przyjęcie takiej pozycji zapobiega bólowi głowy).

• Zastosowanie sposobów podwyższenia progu bólowego.

• Obserwacja w kierunku narastających dolegliwości.

• Współudział w farmakoterapii: podanie środków

przeciwbólowych zgodnie z kartą pooperacyjną.

Problem zdrowotny VIII

• Niepokój pacjenta o własne zdrowie i wyniki leczenia.
Cel opieki - zmniejszenie niepokoju.
Plan działania:

• Umożliwienie kontaktu z lekarzem w celu przeprowadzenia

rozmowy na temat przebiegu operacji.

• Informowanie chorego o wszystkich czynnościach i

zabiegach wykonywanych przy nim.

• Umożliwienie kontaktu z psychologiem, rodziną, osobami

znaczącymi.

• Stosowanie psychoterapii elementarnej.

• Zapewnienie choremu spokoju, profesjonalnej opieki.

• Okazanie choremu życzliwości, zrozumienia i wsparcia.

Problem zdrowotny IX

• Ograniczenie aktywności pacjenta z powodu

osłabienia, konieczności podawania dożylnie płynów

i obecności drenażu.

Cel opieki - zapewnienie potrzeb biologicznych.
Plan działania:

• Określenie potrzeb i ocena zdolności pacjenta w

zakresie samoopieki.

• Pomaganie pacjentowi lub przejęcie za pacjenta

czynności w zaspokajaniu potrzeb biologicznych

(czystości, odżywiania, wydalania).

• Wykonanie działań pielęgnacyjnych zapobiegających

odparzeniom, odleżynom zgodnie z procedurą.

• Współudział w gimnastyce oddechowej oraz

stopniowej rehabilitacji ruchowej pacjenta.

• Wyjaśnienie pacjentowi znaczenia stopniowego

zwiększania samodzielności w zakresie

zaspokajania podstawowych potrzeb codziennych

i mobilizowanie chorego do działania.

• Zachęcanie do zwiększania samodzielności.
• Wspieranie chorego w samodzielnym

podejmowaniu celowych działań.

• Organizacja czasu wolnego choremu.
• Proponowanie rodzinie, osobom znaczącym

włączenia się do opieki nad chorym.

Model opieki pielęgniarskiej

nad chorym w kolejnych
dniach po zabiegu

operacyjnym.

Problem zdrowotny I

Możliwość wystąpienia zapalenia płuc (24-48 godz.

po zabiegu) z powodu hipowentylacji, znieczulenia,

zachłyśnięcia, zalegania wydzieliny w drzewie

oskrzelowym lub infekcji dróg oddechowych.

Cel opieki - niedopuszczenie do zapalenia płuc,

poprawa wentylacji.

Plan działania:

• Mobilizowanie chorego do gimnastyki oddechowej

zgodnie ze schematem wykonywanym podczas

przygotowania do zabiegu (ćwiczenia oddechowe

oporowe).

• Nacieranie klatki piersiowej chorego i oklepywanie

3 razy dziennie lub częściej, jeżeli taka potrzeba

zachodzi.

• Zmiana pozycji chorego co 2 godziny. Pozycja

wysoka lub półwysoka na plecach lub boku,

uruchamianie chorego.

• Wietrzenie pomieszczenia i utrzymanie wilgotności

powietrza 50-70%, temperatury 18-20°C.

• Stosowanie pulsoksymetrii (przezskórna kontrola

wysycenia hemoglobiny tlenem).

• Obserwacja zabarwienia skóry i błon śluzowych.

• Obserwacja, pomiar i udokumentowanie oddechów

chorego.

• Doraźne podawanie tlenu przez maskę zwykłą: 5-6

litrów na minutę lub przez cewnik donosowy 2-4

litry na minutę.

Problem zdrowotny II

• Możliwość wystąpienia krwotoku późnego
(po 48 godzinach lub w 6-7 dniu) po

zabiegu z powodu odpadnięcia skrzepliny
i/lub martwicy naczynia krwionośnego na
skutek ucisku.

Cel opieki - rozpoznanie zagrożenia,

zapewnienie choremu bezpieczeństwa

Plan działania:

• Obserwacja opatrunku i ewentualnie

pozostawionego drenażu.

• Mierzenie i udokumentowanie tętna,

ciśnienia tętniczego krwi.

• Obserwacja wilgotności i zabarwienia skóry.

• Uzyskanie informacji od chorego na temat

jego objawów subiektywnych: złe

samopoczucie, zawroty głowy.

Problem zdrowotny III
• Możliwość wystąpienia wzdęć (w 24-48 godzinie) po

zabiegu operacyjnym na skutek gromadzenia się

gazów w jelitach i braku perystaltyki.

Cel opieki - likwidacja wzdęć.

Plan działania:

• Jak najszybsze uruchamianie pacjenta, uzależnione

od stanu chorego.

• Założenie suchej rurki do odbytu (z wyjątkiem

zabiegu na odbycie).

• Masowanie brzucha zgodnie ze wskazówkami zegara.

Problem zdrowotny IV

• Ryzyko zakażenia rany operacyjnej lub w miejscu założenia

drenów na skutek zmniejszonej odporności chorego,

wyniszczenia, otyłości, kolonizacji flory bakteryjnej.

Cel opieki - zmniejszenie ryzyka zakażenia i jego wczesne

wykrycie.

Plan działania:

• Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia.

• Wykonywanie codziennej toalety rano i wieczorem.

• Obserwacja rany w kierunku objawów zapalenia:
obrzęk i zaczerwienienie brzegów rany, ból, podwyższona

temperatura ciała (objawy zakażenia można

zaobserwować w 3-6 dniu po zabiegu, ewentualnie w 1 dniu,
jeżeli doszło do masywnego inwazyjnego zakażenia na bloku

operacyjnym).

• Obserwacja ilości i zabarwienia wydzieliny w zbiornikach i

udokumentowanie.

• Asystowanie przy zmianie opatrunku zgodnie z zasadami

aseptyki i antyseptyki.

• Stosowanie procedur postępowania pielęgniarskiego i

standardów zapobiegania zakażeniom.

• Zabezpieczenie drenów założonych do rany pooperacyjnej

lub jamy otrzewnej przed mechanicznym drażnieniem,

zaginaniem ich.

• Zapewnienie zamkniętego systemu drenującego.

• Opróżnianie pojemników z wydzielin przynajmniej 1 raz na

dobę, przestrzegając zasad aseptyki, utrzymanie ich poniżej

poziomu łóżka.

• Współdziałanie w płukaniu drenów w celu zapewnienia

drożności.

Problem zdrowotny V

• Możliwość rozejścia się brzegów rany po zabiegu

operacyjnym i ewentualnego wypadnięcia trzewi -

wytrzewienie (eventratio) z powodu stanu

wyniszczenia chorego lub choroby nowotworowej.

Cel opieki - niedopuszczenie do rozejścia się

brzegów rany.

Plan działania:
• Współudział w wykonywaniu opatrunku,

obserwacja założonych podczas zabiegu

operacyjnego szwów antyprolaptycznych.

• Bandażowanie powłok brzusznych bandażem

elastycznym lub założenie pasa

ściągającego.

• Zapobieganie infekcjom dróg oddechowych

(podczas kaszlu zwiększa się praca

tłoczni brzusznej).

• Mobilizowanie chorego do przyjmowania

posiłków z diety wyrównującej niedobory

żywieniowe.

• W razie wytrzewienia zawiadomienie lekarza,

zabezpieczenie trzewi jałowym kompresem.

Problem zdrowotny VI

• Możliwość wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej z

powodu unieruchomienia, reakcji organizmu na uraz

operacyjny (wzrost krzepliwości).

Cel opieki - niedopuszczenie do choroby zakrzepowo-

zatorowej.

Plan działania:

• Stosowanie zaleceń profilaktyki przeciwzakrzepowej

(bandażowanie kończyn dolnych z żylakami i podawanie

zgodnie z kartą zleceń heparyny drobnocząsteczkowej).

• Wczesne uruchamianie.

• Wykonywanie ćwiczeń izometrycznych kończyn dolnych

przez okres pozostawania chorego w łóżku. Ćwiczenia

czynne kończyn dolnych w łóżku.

Problem zdrowotny VII

• Możliwość powstania przepukliny w bliźnie pooperacyjnej na

skutek rozejścia się powięzi (ryzyko jest zwiększone szczególnie

w grupie chorych z zakażeniem lub ropieniem rany, u chorych

otyłych, z cukrzycą lub z napadowym kaszlem).

Cel opieki - zmniejszenie ryzyka powstania przepukliny.
Plan działania:

• Współudział w wykonywaniu ćwiczeń wzmacniających mięśnie

brzucha.

• Poinformowanie chorego o uciskaniu dłonią rany operacyjnej

podczas kaszlu.

• Zapobieganie infekcjom dróg oddechowych.

• Zastosowanie pasa ściągającego, bandaża elastycznego

zgodnie ze zleceniem lekarza.

• Wyjaśnienie choremu konieczności unikania obciążeń przez

okres 3-6 miesięcy po zabiegu operacyjnym.

Problem zdrowotny VIII

• Możliwość wystąpienia powikłań dostępu

naczyniowego.

Cel opieki - zmniejszenie ryzyka zapalenia.
Plan opieki:
• Utrzymanie wkłucia dożylnego w naczyniu żylnym

obwodowym nie dłużej niż 72 godziny.

• Umocowanie dostępu naczyniowego jałowym

opatrunkiem typu np. Vena-plast.

• Zapewnienie czystości chorego i otoczenia.
• Unikanie manipulacji przy dostępie naczyniowym.

• Zabezpieczenie wkłucia jałowym koreczkiem lub

na czas wyłączenia mandrynem (zmniejszenie

ryzyka tworzenia skrzepów w świetle kaniuli).

• Obserwacja miejsca wkłucia pod kątem cech

zapalenia (zaczerwienienie,obrzęk, ból,

miejscowo podwyższona temperatura).

• Zmiana opatrunku 1 raz dziennie lub jeżeli

zachodzi taka potrzeba (brudny, zamoczony po

kąpieli, nasiąknięty krwią).

• Udokumentowanie w karcie daty założenia,

rodzaju dostępu i wyników obserwacji.