POGLĄDY

PEDEUTOLOGICZNE

MARII GRZEGORZEWSKIEJ

PLAN PRACY

1. Życie i twórczość M. Grzegorzewskiej

2.

Poglądy

pedeutologiczne

Grzegorzewskiej

3. Cechy dobrego nauczyciela

4. Koncepcja osobowości nauczyciela

5. Dyskusja

6. Podsumowanie

ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ

Maria Grzegorzewska (1888 –

1967)

twórczyni

polskiej

pedagogiki specjalnej. Otrzymała

tytuł naukowy profesora zwyczajnego.

Przyczyniła się do rozwoju polskiej

pedeutologii (kształcenie nauczycieli)

i deontologii (aspekt etyczny w

zawodzie

nauczyciela).

Podjęła

systematyczne

badania

nad

zagadnieniami

pedagogiki

niepełnosprawnych i stworzyła jej

podstawy.

Zajmowała

się

tyflopedagogiką i tyflopsychologią,

a także zagadnieniami pracy z

osobami głucho – niewidomymi. Była

twórczynią

czasopisma

„Szkoła

Specjalna”.

POGLĄDY PEDEUTOLOGICZNE

Maria

Grzegorzewska

traktowała

pedagogikę jako naukę integralnie

związaną z praktyką wychowawczą, w

takim stopniu, w jakim medycyna jest

związana z praktyką lekarską.

Pedagogika

musi

służyć

aktualnej

rzeczywistości

wychowawczej,

a

pedagog,

obok

wiedzy

fachowej

powinien posiadać kwalifikacje moralne,

pozwalające mu zajmować właściwe

stanowisko wobec pracy wychowawczej.

W procesie wychowania dostrzegała

wielką rolę nauczyciela.

Szukała odpowiedzi na bardzo ogólne

pytania

o

wartości

nauczyciela

jako

człowieka.

Przejawiała

myśl,

iż

bogactwo

wewnętrzne

nauczyciela

stanowi

jego największą siłę, zaś zrozumienie

godności

zawodu

zobowiązuje

nauczyciela do "budowania siebie

samego".

Dominującymi motywami

Marii Grzegorzewskiej w

jej działalności i dewizą

życia były zdania: „Nie ma

kaleki, jest człowiek”.

Uporczywie

i

bezkompromisowo

walczyła o pełne prawo do

nauki, do pracy i do

szacunku

osób

upośledzonych.

Przekonywała, że kalectwo

nie pomniejsza wartości i

godności człowieka.



wyzwalający (działa przez miłość,

sympatię, chęć pomocy);



hamujący (działa poprzez obcość,

chłód);

Maria Grzegorzewska wyróżniła

dwa typy nauczycieli:

„Życzliwość

wywołuje

życzliwość,

przyjaźń rodzi przyjaźń”

„Każdy człowiek ma prawo do miejsca

w społeczeństwie i do osobistego

szczęścia”

CECHY DOBREGO NAUCZYCIELA

W TYM PEDAGOGA

SPECJALNEGO



zainteresowanie człowiekiem w ogóle,



miłość i dobroć,



życzliwość dla dziecka,



odpowiedzialność,



postawa służby społecznej,



skromność,



własna hierarchia wartości,



bogactwo wewnętrzne,



postawa twórcza,



postawa badawcza,

 sprawiedliwy,

 pomocny w trudnych sytuacjach,

 ciekawie prowadzący zajęcia,

 nowatorski, szukający ciekawych

rozwiązań,

 akceptujący każde chore dziecko,

 zdolny do łatwego nawiązywania

kontaktu

z dzieckiem,

 posiadający szeroką i rzetelną wiedzę,



posiadający

dużą

odporność

psychiczną,

 powinien być "żywym” człowiekiem,

który nie popada w rutynę.

KONCEPCJA OSOBOWOŚCI

NAUCZYCIELA

Maria

Grzegorzewska

przywiązywała

dużą wagę do osobowości nauczyciela

–

wychowawcy.

Stawia

przed

nauczycielem

szereg

wymogów

formalnych z których najważniejsze

dotyczą charakteru. W „Listach do

Młodego Nauczyciela” wyróżniła za

niezbędne, w jego pracy: miłość, dobroć

i poczucie odpowiedzialności. Domagała

się od pedagogów specjalnych przede

wszystkim dobroci, wiary w skuteczność

swej pracy oraz optymizmu. Kładąc

nacisk na dobroć, nie zapominała o

ciągłym rozwoju nauczycieli.

Prawdziwie wartościowym pracownikiem

jest ten, kto się całe życie uczy, kto się

całe życie w pracy i przy pracy kształci z

własnej

woli.

Poznając

swoje

predyspozycje i relacje, które zespalają

nas z samym sobą i ze światem, musimy

podjąć

przemyślaną

decyzję

zanim

wkroczymy w środowisko szkolne i świat

dziecka.

Mówiąc o działaniu poprzez miłość i

sympatię oraz chęć niesienia pomocy,

wspominała, iż w atmosferze pogody, ładu

i

życzliwości,

nauczyciel

stopniowo

zdobywa sobie autorytet o wielkiej sile

wewnętrznej.

DYSKUSJA

Bycie pedagogiem specjalnym – dla całej

rzeszy nauczycieli jest zawodem, dla

niewielu

bywa

powołaniem,

a

dla

wybranych jest misją.

Czy rozumiesz głębię słowa nauczyciel?

Słowa, które kryje w sobie treść potrzeb

życia ludzkiego.

PODSUMOWANIE

Trudno

nie

zgodzić

się

z

Marią

Grzegorzewską, że nauczyciel, pedagog

specjalny

musi

być

człowiekiem

odpowiedzialnym

za

ucznia

niepełnosprawnego, za wyniki swojej

pracy, za kontakty z rodziną dziecka oraz

innymi

specjalistami.

Powinien

być

człowiekiem skromnym, optymistą i mieć

poczucie humoru. Nauczyciel, pedagog

specjalny musi dobrze poznać samego

siebie, mieć wgląd we własne cechy

osobowości. Praca ta bywa trudna, ale

dostarcza też wiele radości i satysfakcji.

BIBLIOGRAFIA

1

. Borzyszkowska H., Osobowość pedagoga

specjalnego, „Szkoła Specjalna” 1983, nr 1.

2. Doroszewski J., Pedagogika Specjalna,

Wrocław 1989.

3. Eckert U., Zadania nauczyciela specjalnego,

„Szkoła Specjalna” 1986, nr 2.

4. Grzegorzewska M., Listy do młodego

nauczyciela, Warszawa 1996.

5. Grzegorzewska M., Z notatek o nauczycielu

wychowawcy, „Szkoła Specjalna”, 1957, nr 3.

6. Żabczyńska E. (red)., Maria Grzegorzewska

pedagog w służbie dzieci niepełnosprawnych,

WSPS, Warszawa 1985.