Wpływ reakcji stresowej na
układ krążenia –
choroba niedokrwienna serca

Przemysław Fijałkowski

Izabella Ligęza

Rafał Mellem

Katarzyna Sorek

Choroba niedokrwienna
serca

•

Choroba niedokrwienna jest to objawowy

okres miażdżycy naczyń wieńcowych.

Spowodowana jest zmianami morfologicznymi

w naczyniach wieńcowych lub naczyniach ich

odgałęzień.

Jest to ostre lub długotrwałe pogorszenie

czynności serca wywołane zaburzeniem

równowagi między aktualnym

zapotrzebowaniem na tlen i związki

energetyczne a ich dostawą.

Choroba niedokrwienna
serca

Przyczyny choroby niedokrwiennej

serca

•

najczęstszą przyczyną choroby niedokrwiennej

jest miażdżyca, która powoduje uszkodzenie

ściany naczyń wieńcowych (zmiany miażdżycowe

dotyczą także innych tętnic), a następnie

powstanie zmian powodujących zwężenie światła

naczynia wieńcowego -mówimy wtedy o chorobie

wieńcowej

•

Wymienione poniżej inne przyczyny choroby

niedokrwiennej serca są bardzo rzadkie:

•

zwężenia naczynia w przebiegu: kiły, reumatoidalnego

zapalenia stawów, tocznia układowego, guzkowego

zapalenia tętnic, zapalenia zakrzepowo - zarostowego

tętnic, twardziny układowej (sclerodermia - choroba

tkanki łącznej), skrobiawicy, idiopatycznego

młodzieńczego zapalenia tętnic;

•

zatory naczyń wieńcowych w przebiegu: infekcyjnego

zapalenia wsierdzia, zakrzepów w lewym przedsionku i

komorach oraz na sztucznych zastawkach,

koronarografii i pomostowania aortalno - wieńcowego.

•

wady anatomiczne tętnic wieńcowych - ujście lewej

tętnicy wieńcowej od tętnicy płucnej, tętniaki, przetoki

wieńcowe.

•

Naczynia wieńcowe są szczególnie wrażliwe
na zmiany miażdżycowe ze względu na
nieciągły przepływ, małą rezerwę przepływu
oraz brak wydolnego krążenia obocznego.

•

Spadek przepływu krwi i niedotlenienie
skutkuje bólem dławicowym, jeśli
niedotlenienia się nasila – powstaje zawał.

STRES

↑ Miażdżyca

↑ RR

↑ Akcja serca

↑ Marnowanie tlenu

Zwężenie światła naczynia

Wzrost oporów naczyniowych

Wzrost zapotrzebowania

serca na tlen, skrócenie

fazy rozkurczu

↓ Podaż tlenu

Niedokrwienie

mięśnia

sercowego

•

Stres, wywołując miażdżycę zmniejsza
przepływ przez tętnice wieńcowe. Jest to
działanie długotrwałe, stopniowo
uszkadzające naczynia.

•

Reakcja stresowa powoduje wzrost
ciśnienia tętniczego, co pociąga za sobą
zwiększenie pracy mięśnia sercowego i
zwiększone zapotrzebowanie na tlen.

•

Aminy katecholowe, przyspieszając akcję
serca, skracają fazę rozkurczu – skrócenie
fazy przepływu krwi przez naczynia
wieńcowe. Jednocześnie powoduje to wzrost
zapotrzebowania serca na tlen (zwiększenie
pracy serca). Połączenie tych czynników może
doprowadzić do deficytu tlenu.

•

Aminy katecholowe wywołują efekt
marnowania tlenu – konsumpcja tlenu jest
większa niż jego podaż, metabolizm staje się
rozrzutny, duża produkcja ciepła – przyrost
pracy serca jest mniejszy niż przyrost zużycia
tlenu.

Choroba niedokrwienna
serca

Zapobieganie

•

unikanie nadmiernego stresu

•

odpowiednia dieta mająca na celu obniżenie

poziomu cholesterolu w surowicy.

Ograniczenie spożycia tłuszczów

zawierających wiązania nasycone - tłuszcze

zwierzęce. Zgodnie z zaleceniami należy

zwiększyć spożycie owoców (także

suszonych) i warzyw.

•

dążenie do uzyskania należnej masy ciała -

wskaźnik masy ciała (BMI) pacjenta powinien

mieścić się między 20 a 25

Choroba niedokrwienna
serca

•

kontrola ciśnienia tętniczego krwi

•

okresowo należy wykonywać badania

kontrolne poziomu frakcji cholesterolu we

krwi

•

rzucenie palenia tytoniu (zarówno palenia

papierosów, fajki jak i cygar)

•

regularny wysiłek fizyczny - co najmniej 3

razy w tygodniu przez min. 30 minut.

bibliografia

•

„Skrypt z medycyny i epidemiologii
środowiskowej” pod red. Jadwigi Jośko