Metody rekultywacji
Trzy grupy metod:
Metody techniczne
Metody biologiczno-techniczne
Metody biologiczne
Metody techniczne
• Uwzględniają
możliwość
nawiezienia
na
obiekt
rekultywowany warstwy gleby lub
potencjalnie żyznego gruntu o
odpowiedniej miąższości.
W przypadku nawożenia warstwy
gleby powinno się zachować w
miarę
możliwości
poziomy
genetyczne gleby.
Miąższość warstwy nawożonej zależy
od
jakości
gruntu
który
przykrywamy – grunty toksyczne
wymagają większych miąższości
niż grunty jałowe lecz nietoksyczne.
Metody techniczne
Warstwą nawożoną może być np.
część
skał
zalegających
w
nadkładzie, pod warunkiem, że
cechują się one odpowiednimi
właściwościami (np. lessowy).
Innym źródłem materiału służącego
do
pokrycia
nieużytku
jest
warstwa
gleby
próchnicznej
zdejmowana przed rozpoczęciem
zwałowania. Jest to tzw. zabieg
humusowania.
Metody techniczne
Zalety:
- Łatwa rekultywacja biologiczna.
- Możliwość wprowadzenia bardziej
wymagających gatunków roślin.
- Szybszy rozwój gleby
Wady:
- Koszt!
- Problemy z pozyskaniem dużych
ilości materiału o odpowiedniej
jakości.
- Pozyskanie materiału do pokrycia
nieużytku wiąże się z koniecznością
dewastacji innego terenu.
Metody techniczno-
biologiczne
Metody te łączą elementy techniczne
i elementy biologiczne.
Dość często stosowane np. w
górnictwie węgla brunatnego
W
ramach
części
technicznej
wyróżniamy;
- Kierowaną gospodarkę nadkładem
(ewentualnie
selektywną
gospodarkę nadkładem)
- Dekoncentrację
- Neutralizację
Metody techniczno-
biologiczne
Metody te łączą elementy techniczne
i elementy biologiczne.
Dość często stosowane np. w
górnictwie węgla brunatnego
W
ramach
części
technicznej
wyróżniamy;
- Kierowaną gospodarkę nadkładem
(ewentualnie
selektywną
gospodarkę nadkładem)
- Dekoncentrację
- Neutralizację
Metody techniczno-
biologiczne
Kierowana gospodarka nadkładem
polega na przetransportowaniu na
powierzchnię
zwałowiska
wybranego piętra nadkładu w
którym udział utworów potencjalnie
najżyźniejszych jest jak największy.
Selektywna gospodarka nadkładem
jest bardziej skomplikowana –
wśród utworów budujących nadkład
wyróżnia się te o najlepszych
właściwościach
i
tak
kieruje
procesem zwałowania aby tylko one
trafiły na powierzchnie zwałowiska.
Metody techniczno-
biologiczne
Nieselektywna gospodarka nadkładem
jest najmniej korzystna. W wyniku
takiej gospodarki na powierzchni
zwałowiska mogą znaleźć się utwory
toksyczne co utrudnia rekultywację i
podnosi jej koszty.
W przypadku pojawienia się takich
utworów
konieczna
jest
ich
neutralizacja albo izolacja.
Neutralizacja stosowana jest często w
przypadku
gruntów
toksycznie
kwaśnych
Metody techniczno-
biologiczne
Dekoncentracja
–
polega
na
przemieszaniu
utworów
nieproduktywnych z utworami
produktywnymi,
przemieszczonymi
na
obiekt
rekultywowany.
Przykładem dekoncentracji może
być np. dodawanie do utworów
toksycznie kwaśnych popiołów z
elektrowni, które charakteryzują
się wysokim odczynem i działają
neutralizująco.
Metody biologiczne
Polegają na wprowadzeniu odpowiednio
dobranej roślinności bezpośrednio na
nieużytek i powierzeniu jej funkcji
glebotwórczej.
Zaleta: metoda jest tania
Wada:
wymaga dużej wiedzy z zakresu
hodowli lasu, dendrologii, chemii
gleby
efektywność tej metody jest mocno
uzależniona
od
jakości
gruntów
budujących nieużytek
Metody biologiczne
Do metod biologicznych zaliczmy
metodę sukcesji kierowanej.
Polega
ona
na
wykorzystaniu
roślinności
samorzutnie
wkraczającej na nieużytek.
Warunki ekologiczne panujące na
nieużytku można modyfikować
tak
aby
proces
sukcesji
kontrolować
i
ewentualnie
przyspieszyć.
Metody techniczno-
biologiczne
Część
biologiczna
metod
techniczno-biologicznych
obejmuje
wprowadzenie
roślinności i jej pielęgnację.
W
ramach
części
biologicznej
można
stosować
roślinność
testową (np. celem wykrycia
powierzchni
o
gorszych
właściwościach) lub roślinność
przedplonową (np. jako tzw.
nawóz zielony).