Nawożenie w rekultywacji

Najczęściej stosowane jest nawożenie

trzema podstawowymi składnikami

odżywczymi roślin: azotem, fosforem

i potasem (tzw. nawożenie NPK).

Dawki nawożenia ustala się w oparciu

o analizę gruntu i zapotrzebowanie

roślin.

Zasobność gleb w fosfor i potas

określa się metodą Egnera-Riehma
i wyraża odpowiednio w mg P

2

O

5

lub mg K

2

O na kg gleby.

Metoda polega na ekstrakcji fosforu i potasu

z gleby roztworem mleczanu wapnia

buforowanym do pH ok. 3,6.

Zakłada się, że formy fosforu i potasu

ekstrahowane tym odczynnikiem stanowią

pulę obu pierwiastków przyswajalną dla

roślin.

Liczby graniczne, określające stopień

zasobności gleb w fosfor i potas,

stosowane w Stacjach Chemiczno-

Rolniczych, odnoszą się wyłącznie do tej

metody ekstrakcji.

Zawartość przyswajalnego fosforu w mg P

2

O

5

/ kg

gleby określona metodą Egnera Riehma.

Zasobność

gleby

Gleby lekkie

piaszczysto-

gliniaste

Gleby średnie

piaszczysto-

gliniaste i gliniaste

Gleby ciężkie

ilasta glina i iły

pH

pH

pH

<5,5 5,6 –

6,5

>6,6 <5,5 5,6 –

6,5

>6,6 <5,5 5,6 –

6,5

>6,6

ubogie

<70 <85 <100 <50 <60 <75 <40 <50 <60

średnio

zasobne

71 –

140

86 –

170

101 –

200

51 –

100

61 –

120

76 –

150

41 –

80

51 –

100

61 –

120

zasobne >140 >170 >200 >100 >120 >150 >80 >100 >120

Zawartość przyswajalnego K określona metoda
Egnera – Riehma

Zasobność

mg K

2

O kg

-1

ubogie

<100

średnio zasobne

101 – 200

zasobne

>200

Przykłady zastosowanych

nawożeń.

Wierzchowina zwałowiska zewnętrznego

odkrywki „Lubstów”. Rekultywacja w
kierunku leśnym. Rekultywacja według
tzw. „szkoły poznańskiej”

Dawki nawożenia:

Rok

N

P

2

O

5

kg czystego składnika

1

200

100

2

400

200

3

400

200

4

400

200

Suma

1400

700

Nie zastosowano nawożenia potasem, gdyż grunty
były zasobne w ten składnik.
Nawożenie w pierwszym roku mniejsze niż w
latach kolejnych z uwagi na niewielkie
zapotrzebowanie małych sadzonek
wprowadzanych roślin.

Nawożenie gruntów zwłowiskowych w Turowie
zaproponowane przez Skawinę i Trafas:
Neutralizacja wodą amoniakalną 6 – 8 % i mączką
fosforytową w ilości 1,5 T/ha. Następnie nawożenie
50 kg/ha K

2

O, 200 kg/ha P

2

O

5

i 100 kg /ha N.

Dawki nawożenia w Zagłębiu Cottbus:
200 - 240 kg/ha K

2

O, 100 - 200 kg/ha P

2

O

5

i 20 - 30

kg /ha N. Azot stosuje się głównie w celu
pobudzenia wzrostu roślinności motylkowej (tzw.
dawka startowa azotu). W późniejszych latach
rekultywacji pod rośliny rolnicze stosuje się:
120 kg/ha K

2

O, 90 - 120 kg/ha P

2

O

5

i 100 – 200 kg

/ha N.

Do nawożenia zielonego przeznacza się rośliny
dające wysoki plon zielonej masy i korzeni zasobny
w azot i inne składniki mineralne. Rośliny te po
przyoraniu wzbogacają warstwę orną gleby w
substancję organiczną i składniki pokarmowe,
wywierając jednocześnie bardzo korzystny wpływ
na jej właściwości fizykochemiczne i biologiczne.

Nawozy zielone

Nawozy zielone należą do tzw. nawozów pełnych,
ponieważ zawierają wszystkie składniki niezbędne
dla życia roślin. Spełniają one również rolę
„regulatorów” zniekształconych stosunków
chemicznych w glebie, gdyż w pewnym stopniu
oddziałują neutralizująco na występujące w glebie
związki toksyczne dla roślin.

Nawozy zielone

W nawożeniu zielonym stosuje się głównie rośliny z
rodziny motylkowatych. Duża wartość tych roślin
wynika m.in. z ich zdolności wiązania za
pośrednictwem bakterii brodawkowatych azotu
atmosferycznego, niektóre mają ponadto zdolność
pobierania z gleby składników mineralnych
będących w związkach niedostępnych dla innych
roślin.

Najbardziej rozpowszechnione są łubiny, peluszka,
seradela i wyka siewna.

Nawozy zielone

Nawozy organiczno - mineralne

Węgiel brunatny może być stosowany jako nawóz.

Nawozowe właściwości węgla brunatnego wynikają
z jego składu chemicznego tj. zawartości
pierwiastków odżywczych, kwasów huminowych i
ich soli. Pośrednie oddziaływanie jest związane z
silnie rozwiniętym układem porowatym i
właściwościami sprzyjającymi rozwojowi mikroflory.

Nawozy organiczno - mineralne

Węgiel brunatny jako nawóz może być stosowany w
stanie surowym lub w mieszankach nawozowych.

Przykładowo produkowany w Bełchatowie Eko-
Lignite zawiera 70% węgla brunatnego i 30 % kredy
jeziornej.

Nawozy organiczno - mineralne

W Koninie produkowane są
Plonofoska W – nawóz organiczno-mineralny
zawierający 40 % materii organicznej, 6% N, 4 %
P

2

O

5

, 5 % K

2

O 5 % CaO w postaci dolomitu,

mikroelementy oraz supersorbent zwiększający
skuteczność nawozu w okresie suszy.
Rekulter zawiera 40 % materii organicznej, 0,15 %
N, 0,2 % P

2

O

5

, 0,15 % K

2

O, 10 % Ca w postaci

dolomitu, oraz wszystkie mikroelementy.
 

Nawozy organiczno - mineralne

 
Nawozy z węgla brunatnego produkowane są
również przez firmy prywatne. Przykładem jest
preparat Humidol zawierający:
60 - 70 % węgla brunatnego,
20 – 30 % mączki dolomitowej i
10 – 20 % mączki wapiennej.