Medycyna sportowa jest gałęzią
medycyny zajmującą się zdrowiem
ludzi uprawiających szeroko
rozumiany sport. Historia
medycyny sportowej jest
prawdopodobnie równie stara jak
uprawianie sportu. Z lekarskiego
punktu widzenia uprawianie sportu
jest ze wszech miar zalecane, gdyż
sprzyja prawidłowemu rozwojowi
fizycznemu i psychicznemu,
poprawia samopoczucie i ogólny
stan zdrowia. Sport kształtuje
charakter, uczy systematyczności,
radzenia sobie z przeciwnościami
losu, poprawia zdolność szybkiej
oceny sytuacji i podejmowania
właściwych decyzji, a także
zwiększa zaufanie do swoich
możliwości i sprawia wiele radości.
Medycyna sportowa ma ogromny wpływ na rozwój traumatologii
i ortopedii, zwłaszcza na rozwiązywanie problemów, jakie stwarzają
urazy tkanek miękkich i przeciążenia układu kostno-stawowego.
Dzięki temu znacznie polepszyła się diagnostyka urazów tkanek
miękkich: mięśni, aparatu wiązadłowego, stanów zapalnych
pochewek ścięgnistych itd. Pozwoliło to na prawidłowe postępowanie
lecznicze, w tym znaczny rozwój różnych metod operacyjnych.
Do codziennego użytku weszły w medycynie sportowej: USG,
rezonans magnetyczny, artroskopia diagnostyczna i operacyjna,
badania wysiłkowe i wiele innych metod.
Z rozwojem medycyny sportowej w Polsce kojarzą się nazwiska
wybitnych lekarzy, ale nie tylko lekarzy, np.; profesorowie Adam
Gruca, Wiktor Dega, Marian Garlicki, Stefan Łukasik, Wojciech Maria
Kuś; dr Jerzy Moskwa - przez wiele lat opiekujący się kadrą bokserską,
dr Jerzy Widuchowski - ponad 25 lat związany z hokejem na lodzie,
prof. Jerzy Smorawiński, którego osiągnięcia łączymy z hokejem na
trawie, prof. Jerzy Sowiński - związany z lekkoatletyką, dr Mieczysław
Kowalski - z narciarstwem, doktorzy Zbigniew Rusin, Tadeusz Trzciński
- z kolarstwem, Tadeusz Trzaska, Jacek Kwarecki - z zapasami, Jan
Orłowski - z siatkówką, stanowią oni czołówkę wybitnych lekarzy
prowadzących oddziały urazowo-ortopedyczne i kliniki, nadal służą
sportowcom najlepszą wiedzą i doświadczeniem.
Medycyna sportowa wg
Zajączkowskiego :
…jest gałęzią
medycyny, której
przedmiotem badania i
kontroli jest człowiek
zdrowy uprawiający
jakiekolwiek formy
wychowania fizycznego
w celu podniesienia
swego potencjału
zdrowia oraz
sprawności fizycznej i
psychicznej… [1984,
PZWL]
Medycyna sportowa
zajmuje się:
1.Profilaktyką
orzekanie o zdolności do
podejmowania aktywności
ruchowej
systematyczna kontrola
wpływu aktywności na zdrowie
człowieka
bezpieczeństwo w organizacji
treningów i zawodów, sprzęt i
ubiór zawodnika, odżywianie,
nawadnianie, wspomaganie
farmakologiczne, doping
zapobieganie nieszczęśliwym
wypadkom oraz urazom
sportowym,
profilaktyka zmian
przeciążeniowych
2. Leczeniem i
rehabilitacją
BADANIA WSTĘPNE I
OKRESOWE
Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 22.12.2004 r. w sprawie koniecznych
badań lekarskich oraz częstotliwości ich
przeprowadzania w stosunku do dzieci i
młodzieży do 21 roku życia, ubiegających się o
przyznanie licencji albo posiadających licencję
na amatorskie uprawianie określonej
dyscypliny sportu (Dz .U. Z 2004 r. Nr 282,
poz.2815)
Damy
radę…
…a nawet tak …
§ 1.
1. W stosunku do dzieci i młodzieży do ukończenia 21. roku
życia, ubiegających się o przyznanie licencji na amatorskie
uprawianie określonej dyscypliny sportu, przeprowadza się
wstępne badania lekarskie i wydaje orzeczenie lekarskie o
zdolności do uprawiania określonej dyscypliny sportu.
2. W stosunku do dzieci i młodzieży do ukończenia 21. roku
życia, uprawiających amatorsko określoną dyscyplinę sportu i
posiadających licencję na jej uprawianie, przeprowadza się
okresowe badania lekarskie i wydaje orzeczenie lekarskie o
zdolności do uprawiania określonej dyscypliny sportu.
3. W stosunku do dzieci i młodzieży do ukończenia 21. roku
życia, uprawiających amatorsko określoną dyscyplinę sportu i
posiadających licencję na jej uprawianie, które podczas
uprawiania określonych dyscyplin sportu doznały urazów, w tym
urazu głowy, zmian przeciążeniowych, utraty przytomności lub
porażki przez nokaut, przeprowadza się kontrolne badanie
lekarskie i wydaje orzeczenie lekarskie o zdolności do
uprawiania określonej dyscypliny sportu
§ 2.
1. Badania, o których mowa w § 1,
przeprowadza lekarz specjalista w
dziedzinie medycyny sportowej, a w
odniesieniu do niepełnosprawnych - lekarz
specjalista w dziedzinie rehabilitacji
medycznej, na podstawie skierowania lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej.
2. W przypadku braku lekarza specjalisty w
dziedzinie medycyny sportowej, badania, o
których mowa § 1, przeprowadza lekarz
posiadający certyfikat nadany przez
Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej.
§ 3.
Wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie
obejmują:
1) ogólne badanie lekarskie;
2) badania specjalistyczne i diagnostyczne w zakresie
niezbędnym do wydania orzeczenia.
Badania okresowe obejmują badania
przeprowadzane:
1) co 6 miesięcy - w przypadku badań, o których mowa
w pkt 1-3;
2) co roku - w przypadku badań, o których mowa w pkt
4-7;
3) co dwa lata - w przypadku badań, o których mowa w
pkt 8 i 9.
§ 3.
Badania ogólne, specjalistyczne i diagnostyczne obejmują:
1) pomiary antropometryczne;
2) ogólne badanie lekarskie;
3) badanie ortopedyczne;
4) próbę wysiłkową;
5) przegląd stomatologiczny;
6) badanie elektrokardiograficzne;
7) badanie ogólne moczu z oceną mikroskopową osadu, odczyn opadania krwinek czerwonych,
morfologię
8) konsultację laryngologiczną;
9) konsultację okulistyczną;
10) konsultację neurologiczną i badanie elektroencefalograficzne ( boks ,wschodnie sztuki
walki, płetwonurkowanie ,skoki spadochronowe i sport lotniowy, paralotniowy i motolotniowy -
powtarza się co dwa lata)
12) oznaczenie stężenia glukozy w surowicy krwi (płetwonurkowanie oraz skoki spadochronowe
i sport lotniowy, paralotniowy i motolotniowy oraz sporty motorowe i powtarza co roku.)
13) badanie radiologiczne odcinka szyjnego kręgosłupa (judo, zapasy)
14) badanie radiologiczne odcinka lędźwiowego kręgosłupa (podnoszenie ciężarów)
15) badanie spirometryczne (płetwonurkowanie)
16) konsultację psychologiczną (skoki spadochronowe i sporty lotniowe, paralotniowe i
motolotniowe)
***
płetwonurkowanie *
Rozporządzenie Ministra
Sportu
z dnia 8 stycznia 2007 r.
w sprawie zakresu opieki medycznej nad
zawodnikami kadry narodowej osób
niepełnosprawnych oraz kadry
paraolimpijskiej (Dz.U. Z 2007 r. Nr 7, poz. 56)
§ 1.
Zawodnicy kadry narodowej osób
niepełnosprawnych oraz kadry
paraolimpijskiej są kierowani przez
organizację przygotowującą zawodników do
udziału w międzynarodowym
współzawodnictwie sportowym osób
niepełnosprawnych na badanie, które
przeprowadza lekarz specjalista medycyny
sportowej
§ 3.
1. Wstępne badanie lekarskie przeprowadza się
po zakwalifikowaniu zawodnika do kadry
narodowej osób niepełnosprawnych lub
paraolimpijskiej.
2. Badanie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje
ogólne badanie lekarskie, próbę wysiłkową i
badanie echokardiograficzne serca oraz przegląd
stomatologiczny, a także, w zależności od
rodzaju uprawianej dyscypliny sportu, inne
badania i konsultacje określone
w § 4 ust. 1.
§ 4.
Badanie okresowe obejmuje:
1. ogólne badanie lekarskie - co 6 miesięcy i przegląd stomatologiczny - raz w
roku oraz w zależności od rodzaju uprawianej dyscypliny sportu:
- pomiary antropometryczne
- konsultację ortopedyczną
-badanie elektrokardiograficzne
- badanie ogólne moczu z oceną mikroskopową osadu
odczyn opadania krwinek czerwonych
-morfologię krwi obwodowej z wzorem odsetkowym
-rentgen klatki piersiowej, odcinka szyjnego (u osób uprawiających sporty
walki), odcinka lędźwiowego kręgosłupa (u osób uprawiających podnoszenie
ciężarów )
- konsultację laryngologiczną
-konsultację okulistyczną
-oznaczenie poziomu glukozy w surowicy krwi
- konsultację neurologiczną
- badania serologiczne w celu wykluczenia zakażenia wirusami zapalenia
wątroby typu B i C
-badanie EEG (dotyczy zawodników uprawiających sporty walki);
-badanie psychologiczne (dotyczy zawodników z upośledzeniem umysłowym)
2. Lekarz przeprowadzający badanie może zlecić dodatkowo wykonanie
innych badań lub konsultacji, których potrzeba wykonania wynika z oceny stanu
zdrowia, w tym rodzaju i stopnia niepełnosprawności.
§ 5.
1. Kontrolnemu badaniu lekarskiemu
podlegają zawodnicy, o których mowa w § 1,
w przypadku gdy:
1) doznany uraz lub przebyty proces
chorobowy uniemożliwił im uczestniczenie w
zajęciach sportowych przez okres dłuższy niż
14 dni albo
2) utracili przytomność lub doznali urazu
głowy.
§ 9.
Opieka medyczna obejmuje ponadto
profilaktykę zdrowotną, leczenie, rehabilitację
i działania koordynujące procesy leczenia i
rehabilitacji - udzielane przez Centralny
Ośrodek Medycyny Sportowej w Warszawie.
A na koniec można tak…
Dziękujemy
…