Obraz morfologiczno

kliniczny zespołu złego

wchłaniania.

Klasyfikacja zaniku

kosmków wg. Marsha

Marta Swarowska

Złe wchłanianie to niedostateczna

absorpcja tłuszczów, witamin, białek,
węglowodanów, elektrolitów,
związków nieorganicznych i wody

Zespł złego wchłaniania

To końcowe następstwa upośledzonego

transportu substancji pokarmowych z
jelita

Objawy kliniczne

• Oddawanie pienistego żółtego lub

szarego stolca o objętości powyżej
500ml

• Oddawanie 6g tłuszczu w stolcu na

dobę

• Biegunka
• Wydalanie niestrawionych pokarmów
• Bolesne skurcze jelit

Konsekwencje złego

wchłaniania dotyczące układów

1.

Układ kriowtwórczy

–

Niedokrwistość z niedoboru żelaza, wit. B

6

,kwasu foliwego lub wit. B

12

–

Krwawienia z powodu niedoru wit.K

2.

Układ mięśniowo-szkieletowy

–

Spadek masy kostnej

–

Tężyczka wywołana zaburzenimi wchłaniania wapnia, magnezu, wit. D, białek

3.

Układ wydzielania wewnetrznego

–

Zatrzymanie miesiączki

–

Impotencja

–

Bezpłodność

–

Nadczynność przytarczyc w przelekłych niedoborach wapnia i wit. D

4.

Skóra

–

Plamica i wybroczyny z powodu niedoboru wit. K

–

Obrzęk z powodu niedoboru białek

–

Zapalenie skóry

–

Nadmierne rogowaqcenie z powodu niedobru wit. A, cynku, kwasów

tłuszczowych, kwasu nikotynowego

5.

Układ nerwowy

–

Obwodowa neuropatia z powodu niedoboru wit. B

12

Celiakia

• Jest wynikiem reakcji immunologicznej

na bialko- gliaolynę- składnik glutenu

• Prawdopodobnie z powodu defektu w

budowie nabłonka jelita gluten uszkadza
komórki nabłonkowe, powodując zanik
kosmków jelitowych

• Ich brak uniemożliwia prawidłowe

wchłanianie wartościowych składników

Obra kliniczny

• Celiakia pojawia się w 4-6 tygodniu po wprowadzeniu

do diety dziecka jedzenia zawierającego gluten

• Zdrowe do tej pory dziecko zaczyna oddawać stolce:

– obfite
– Płópłynne
– Cuchnące
– Połyskliwe (bo zawierają niestrawione tłuszcze)

• Dziecko przestaje przybierać na wadze
• Brzuch staje się duży, wzdęty
• Dziecko jest ospałe, drażliwe, częściej choruje
• Spotyka się również objawy nuerologincze, skazę

krwotoczną, tężyczkę

Obraz morfologiczny

W badaniu histopatologicznym wycnków błony

śluzowej j. cienkiego stwierdza się:

• Intensywny naciek zapalny w warstwie

właściwej błony śluzowej, złożony z

limfocytów i komórek plazmatycznych

Mikroskopia elektronowa ujawnia:
• Uszkodzenie i zanik mikrokosmków

enterocytow

• Krypty jelita cienkiego upodobniają się do

krypt jelita cienkiego, w ich ścianie pojawiają

się w wielkiej liczbie komórki kubkowe

Choroba Whipple’a

• Etiologia jest nie do końca poznana
• Dochodzi do uszkodzenia ściany jelit i

wtórnie do upośledzenia wchłaniania
tłuszczy

Objawy kliniczne

• Zmiany na błonach śluzowych i

skórze

• Zmiany stawowe
• Powiększenie węzłów chłonnych
• Zaburzenia neurologiczne

Obraz morfologiczny

• W wycinku ze śluzówki jelita cienkiego stwierdza

się charakterystyczne dla tej choroby makrofagi

obładowane dodatnimi glikoproteinami

• W jelicie cienkim makrofagi znajdują się z zrębie

błony śluzowej główine w koskach

• Widać również poszerzone naczynia chłonne

zawierajace w swietle lipidy

• Ściana jelita pogrubiała
• Powierzchnia błony śłuzowej przypomina ręcznik

frotowy lub kosmaty dywan

• Błona surowicz jest matowa
• Krezka zgrubiała i twarda

Skala Marsha

• Skala ta jest nowoczesną metodą

opisu wyników biopsji jelitowej-
podstawowego badania w
diagnostyce celiakii

• Ocenia się nie tylko wysokość

kosmków ale także inne cechy
wycinka tj. głębokość krypt jelitowych
i obecność nacieków
sródnabłonkowych

W skali Marsha wyróżnia się

• Fazę zerową (przed naciekową) w której brak jest

zmian morfologicznych w jelicie

• Fazę pierwszą (naciekową) w której wymiary kosmków i

krypt nie są zmienione, ale śródnabłonkowo stwierdza

się obfity naciek z limfocytów

• Fazę drugą (rozrostową) w której oprócz nacieku

limfocytarnego w nabłonku widoczne są cechy rozrostu

krypt

• Fazę trzecią (destrukcyjną) dzieloną na stadia IIIa, IIIb,

IIIc – z zanikiem kosmków

• Niekiedy wyróżnia się fazę czwartą ( atroficzną) w

której zanik kosmków nie ustępuje nawet po eliminacji

glutenu z diety, jest to uważane za stan przedrakowy

Stadia fazy III

A.

-zanik częściowy
-kosmki zaokrąglone
-naciek limfocytarny nabłonka
-hiperplazja krypt
-stosunek kosmkowo-kryptowy <1:1

B.
-zanik całkowity/prawie całkowity
-błona śluzowa- raczej przerost, ale nadal są pojedyncze

kosmki

-krypty wydłużone, nasilone mitozy
C.
-zanik całkowity
-błona śluzowa płaska ( jak błona śluzowa okrężnicy)
-hiperplazja krypt