WARRANTY
–
instrumenty rynku
kasowego
Aleksandra Białas
Paulina Bielska
Ilona Jankowska
Mariusz Krzemiński
Zarządzanie rok III
Plan prezentacji:
1.
Ogólna charakterystyka warrantów.
2.
Rodzaje warrantów.
3.
Realizacja zobowiązań emitenta.
4.
Mnożnik
5.
Zasady obrotu giełdowego
6.
Opis i profil wypłaty warrantów
7.
Ryzyko związane z warrantami
8.
Zalety warrantów.
Warranty 1/5
W sensie ekonomicznym warrant jest to
instrument finansowy, którego cena zależy
od ceny lub wartości tzw. instrumentu
bazowego. Instrumentem bazowym może
być papier wartościowy (akcje, obligacje),
indeks, stopa procentowa, kurs walut lub
inne wartości.
Są to instrumenty rynku kasowego (papiery
wartościowe)
posiadające
cechy
instrumentu pochodnego.
Warranty 2/5
Warranty, podobnie jak akcje, obligacje,
certyfikaty strukturyzowane są papierami
wartościowymi.
Mają emitenta –dla 90 serii wprowadzanych
21 lipca 2011 emitentem jest Raiffeisen
Centrobank AG z Wiednia,
mają
prospekt
emisyjny
(jeden
dla
wszystkich serii) i Dokument Informacyjny
(dla każdej serii osobny),
każda seria ma określoną wielkość emisji,
nie ma depozytów.
Warranty 3/5
Warrant jest:
papierem
wartościowym
posiadającym
emitenta.
bezwarunkowym
i
nieodwołalnym
zobowiązaniem się jego emitenta do wypłacenia
uprawnionym właścicielom warrantów kwoty
rozliczenia.
W przypadku warrantu kupna jest to dodatnia
różnica
pomiędzy
ceną
instrumentu
bazowego, a ceną wykonania (strike price)
określoną przez emitenta.
W przypadku warrantu sprzedaży kwotą
rozliczenia jest dodatnia różnica między ceną
wykonania (strike price), a ceną instrumentu
bazowego.
Warranty 4/5
Wykonanie zobowiązania emitenta może
polegać nie tylko na przekazaniu pieniędzy,
lecz również na dostawie (tj. odpowiednio -
sprzedaży
lub
kupnie)
instrumentu
bazowego po ustalonej cenie wykonania. O
ile
jednak
w
pierwszym
przypadku
instrumentem bazowym może być w
zasadzie każda wartość (np. indeks), w
drugim wyłącznie to, co może być
przedmiotem obrotu i dostawy (indeks już
nie,
ale
akcje
firmy
"X"
tak).
Warranty 5/5
Pierwszymi warrantami notowanymi na
Giełdzie
Papierów
Wartościowych
w
Warszawie były europejskie warranty kupna
Banku Rozwoju Eksportu S.A. na akcje
Elektrim S.A oraz na indeks NIF.
Notowane jak akcje, ale:
zlecenia po każdej cenie, zlecenia po cenie
rynkowej oraz zlecenia po cenie rynkowej na
otwarcie nie są przyjmowane
kurs otwarcia, kurs transakcyjny i kurs
zamknięcia
może
być
wyższy
(górne
ograniczenie) lub niższy (dolne ograniczenie) od
kursu odniesienia najwyżej o 100%.
Warranty opcyjne:
Mogą one być emitowane przez banki i inne
instytucje finansowe, np. domy maklerskie -
na akcje spółek notowanych na giełdzie,
indeksy itp.
W zależności od przyjętego
przez emitenta zobowiązania
możemy wymienić następujące
rodzaje warrantów: 1/2
•
Europejski warrant kupna (ang. call warrant),
który
umożliwia
inwestorowi
nabycie
instrumentu bazowego po ustalonej wcześniej
cenie wykonania, w wyznaczonym dniu
wygaśnięcia, lub otrzymania kwoty rozliczenia.
•
Europejski warrant sprzedaży (ang. put
warrant), który umożliwia inwestorowi sprzedaż
instrumentu bazowego po ustalonej wcześniej
cenie, w wyznaczonym dniu wygaśnięcia, lub
otrzymania kwoty rozliczenia.
W zależności od przyjętego
przez emitenta zobowiązania
możemy wymienić następujące
rodzaje warrantów: 2/2
Amerykański
warrant
kupna
umożliwia
inwestorowi nabycie instrumentu bazowego po
ustalonej
cenie
w
dowolnym
dniu,
nie
późniejszym niż wyznaczony dzień wygaśnięcia,
albo otrzymania w takim dniu kwoty rozliczenia.
Amerykański
warrant
sprzedaży
umożliwia
inwestorowi sprzedaż instrumentu bazowego po
ustalonej
cenie
w
dowolnym
dniu,
nie
późniejszym niż wyznaczony dzień wygaśnięcia,
albo otrzymania w takim dniu kwoty rozliczenia.
Jak odczytywać nazwy
skrócone warrantów? 1/2
RC
KGH
2
A
125
EMITEN
T
INSTRUME
NT
BAZOWY
ROK
WYGASAN
IA
K/S,
MIESIĄC
WYKONANI
A
STRIK
E
Powyższa nazwa skrócona oznacza warrant wyemitowany przez
Raiffeisen
Centrobank AG opiewający na akcje KGHM S.A., wygasający w lipcu
2012 r.,
z ceną wykonania 130 PLN. Litera „G” informuje o miesiącu wykonania
oraz
o rodzaju warrantu. W powyższym przypadku jest to warrant kupna.
Pamiętajmy,
że w nazwie warrantu nie ma informacji na temat mnożnika.
CZYM JEST MNOŻNIK?
Jest to liczba instumentów bazowych
(np. akcji) przypadająca na jeden
warrant (jeżeli np. mnożnik dla
warrantów opiewających na akcje „X”
wynosi 0,2 oznacza to, że jednemu
warrantowi odpowiada 0,2 akcji „X”).
Jeżeli inwestor handlujący
warrantami chce uzyskać ekspozycję w
tych instrumentach odpowiadającą
ilości 100 akcji „X”, musi kupić 500
warrantów kupna lub
sprzedaży w zależności od tego, jak
obstawia zachowanie się kursu akcji
„X” w przyszłości.
Jak odczytywać nazwy
skrócone warrantów? 2/2
Miesiąc
Kod warrantów kupna
Kod warrantów
Styczeń
A
M
Luty
B
N
Marzec
C
O
Kwiecień
D
P
Maj
E
Q
Czerwiec
F
R
Lipiec
G
S
Sierpień
H
T
Wrzesień
I
U
Październik
J
V
Listopad
K
W
Grudzień
L
X
ILE KOSZTUJE WARRANT?
Warranty wyceniane są podobnie jak opcje. Ich cena
uzależniona jest od
kilku czynników. Najważniejsze z nich to:
-wartość instrumentu bazowego,
-poziom ceny wykonania,
-czas pozostały do dnia wygaśnięcia (im dłuższy, tym
większa wartość
warrantów),
-zmienność instrumentu bazowego (im większa, tym
droższe warranty).
Zanim rozpocznie się handel warrantami, należy sprawdzić
wartość mnożnika danego warrantu.
ZASADY OBROTU
GIEŁDOWEGO
Warranty notowane są w systemie notowań ciągłych, w
tych samych godzinach co akcje. Aby handlować
warrantami, wystarczy otworzyć rachunek inwestycyjny
w dowolnym domu maklerskim. Większość brokerów
umożliwia obrót warrantami również na Indywidualnych
Kontach Emerytalnych (IKE).
Sczegółowe regulacje dotyczące obrotu warrantami
można znaleźć w Szczegółowych Zasadach Obrotu
Giełdowego na stronie:
http://www.gpw.pl/regulacje_prawne.
Realizacja zobowiązań
emitenta 1/2
W przypadku europejskich i amerykańskich warrantów
kupna zobowiązanie emitenta wygasa, gdy w dniu
wygaśnięcia różnica pomiędzy ceną lub kursem
instrumentu stanowiącego instrument bazowy, a ceną
wykonania jednego warrantu określona przez emitenta
jest równa lub mniejsza od zera.
Odpowiednio, dla europejskich i amerykańskich
warrantów sprzedaży, zobowiązanie emitenta wygasa,
gdy w dniu wygaśnięcia różnica pomiędzy ceną
wykonania jednego warrantu określoną przez emitenta,
a ceną lub wysokością instrumentu stanowiącego
instrument bazowy, jest równa lub mniejsza od zera.
Realizacja zobowiązań
emitenta 2/2
Dodatkowo, dla warrantów amerykańskich inwestor
ma możliwość wyboru momentu (w dowolnym dniu
– od daty pierwszego notowania danej serii warrantu
– aż do dnia poprzedzającego expiry date) realizacji
praw z niego wynikających. Należy przyjąć, iż
dokona tego w sytuacji, gdy stan rynku i cena
instrumentu
bazowego
może
mu
zapewnić
oczekiwany zysk.
Dla każdego typu warrantu notowanego na Giełdzie
inwestor ma prawo do sprzedania posiadanego
warrantu w trakcie sesji giełdowej. Obrót
warrantami wspierany jest przez animatora
(najczęściej jest nim emitent warrantów). Obrót
warrantami odbywa się w notowaniach ciągłych.
Opis i profil wypłaty
warrantów 1/2
W przypadku warrantów na akcje, jeden warrant
opiewa na część lub wielokrotność jednej akcji
spółki lub na część wartości indeksu giełdowego,
wyrażoną w złotych. Wykonanie warrantów
notowanych na GPW może być dokonane
wyłącznie poprzez rozliczenie pieniężne.
Opis i profil wypłaty
warrantów 2/2
Oznacza to, że inwestor, w dniu wykonania za każdy
posiadany warrant otrzyma kwotę rozliczenia równą:
Dla warrantów kupna – różnicy pomiędzy kursem akcji
spółki w dniu wygaśnięcia, a ceną wykonania, pomnożonej
przez liczbę akcji przypadających na warrant, (oczywiście
tylko w wypadku, gdy cena akcji instrumentu bazowego
przewyższy ceną wykonania, w przeciwnym wypadku
warrant wygaśnie bez wartości)
Dla warrantów sprzedaży – różnicy pomiędzy ceną
wykonania a kursem akcji spółki w dniu wygaśnięcia,
pomnożonej przez liczbę akcji przypadających na warrant,
(oczywiście tylko w wypadku, gdy cena akcji instrumentu
bazowego jest niższa od ceny wykonania, w przeciwnym
wypadku warrant wygaśnie bez wartości.
Dla warrantów typu amerykańskiego powyższe zasady
dotyczą każdego dnia obrotu warrantu na GPW (jeżeli inwestor
przedstawi warrant do wykonania emitentowi).
Wykres 1. Powyższy wykres pokazuje zwrot z inwestycji dla nabywcy warrantu kupna
w zależności od ceny instrumentu bazowego. Wykres obrazuje sytuacją, gdy ustalona
przez emitenta cena wykonania warrantu wynosi 10, cena (rynkowa) warrantu
wynosi 2, a liczba jednostek instrumentu bazowego na która opiewa warrant wynosi
1. Na wykresie widać, że zwrot z inwestycji jest dodatni, gdy cena instrumentu
bazowego przekroczy wartość 12, a więc sumy ceny wykonania i ceny zapłaconej za
warrant. Maksymalna strata ograniczona jest do wartości,
jaką inwestor zapłacił za warrant. Wykres nie uwzględnia wartości czasowej
warrantu.
Wykres 2. Powyższy wykres pokazuje zwrot z inwestycji dla nabywcy warrantu
sprzedaży w zależności od ceny instrumentu bazowego. Wykres obrazuje sytuacją, gdy
ustalona przez emitenta cena wykonania warrantu wynosi 10, cena (rynkowa)
warrantu wynosi 2 a liczba jednostek
instrumentu bazowego, na którą opiewa warrant wynosi 1. Na wykresie widać, że zwrot
z inwestycji jest dodatni, gdy cena instrumentu bazowego spadnie poniżej 8 zł, a więc
różnicy miedzy ceną wykonania i ceną zapłaconej za warrant. Maksymalna strata
ograniczona jest do wartości, jaką inwestor zapłacił za warrant. Wykres nie uwzględnia
wartości czasowej warrantu.
ZALETY WARRANTÓW
1/2
Zastanawiając się nad kolejnymi inwestycjami warto
rozważyć kupno warrantów, ponieważ:
umożliwiają osiąganie zysków zarówno w czasie
wzrostów, jaki spadków,
stosunkowo niska wartość czyni je dostępnymi dla
każdego inwestora,
warrant jest prawem, a nie zobowiązaniem
inwestora; właściciel warrantu jest w pozycji
uprzywilejowanej,
ryzyko straty dla nabywcy warrantów jest
ograniczone do kwoty zapłaconej za warrant,
ZALETY WARRANTÓW
2/2
potencjalny zysk jest nieograniczony,
Obrót odbywa się na zasadach
obowiązujących na rynku akcji,
oferta jest szeroka – różne typy, serie i
terminy wygaśnięcia warrantów,
warranty pozwalają na spekulacje z
wykorzystaniem dźwigni finansowej,
mogą służyć do zabezpieczenia pozycji na
rynku akcji,
dają możliwość tworzenia wielu ciekawych
strategii inwestycyjnych.
Ryzyko związane z warrantami
Załóżmy że mamy doczynienia z
warrantami na kurs akcji danej spółki
Ceną odniesienia jest 15 zł za akcje
spółki X
Wystawca warrantu zakłada, że za pół
roku cena nie przekroczy 18 zł (jeśli
przekroczy wystawca płaci 20 zł za
każde 10 gr powyżej 18 zł)
Cena warrantu wynosi 100 zł
Przypadek 1
– cena akcji poniżej 18 zł
Emitent warrantu zarabia 100 zł
Nabywca warrantu traci 100 zł – całą
zainwestowaną kwotę
Przypadek 2
- cena akcji między 18 a 18,5
zł
Emitent warrantu zarabia mniej niż 100 zł
ale więcej niż 0
Nabywca warrantu ponosi stratę mniejszą
niż 100 zł
Przypadek 3
– cena akcji przekracza
18,5 zł
Emitent warrantu nie zarabia, im cena
bardziej przekracza 18,5 zł, tym
większą ponosi stratę
Przy cenie 18,5 nabywca warrantu
„wychodzi na 0”, każde 10 gr ponad
18,5 to 20 zł zysku dla niego, a 20 zł
straty dla emitenta
Przykład 1
– wyznaczanie
kwoty rozliczenia na
przykładzie warrantów
opcyjnych
Inwestor posiada warrant kupna na akcje
Elektrim S. A. o cenie wykonania 30 zł
W dniu wygaśnięcia cena akcji Elektrimu
wynosi 35 zł
Kwota rozliczenia = (35 zł – 30 zł) x liczba
akcji na 1 warrant
Przykład 2
– wyznaczanie kwoty
rozliczenia należnej inwestorowi w
przypadku warrantów opcyjnych na
indeks NIF
Wartość indeksu NIF w dniu wygaśnięcia
wynosi 140 punktów indeksowych
Cena wykonania wynosi 130 zł
Kwota rozliczenia = (140 zł x 1zł – 130
zł) = 10 zł
Wykorzystanie mechanizmu dźwigni na
przykładzie warrantów opcyjnych
kupna na akcje spółki Elektrim S.A. o
sześciomiesięcznym okresie ważności
Inwestor A inwestuje swoje 10000 zł w 250 akcji
Elektrim S.A.
Inwestor B inwestuje 1000 zł w 25 warrantów na zakup
akcji Elektrim S.A. po cenie wykonania 40 zł (warranty
opiewają więc na 250 akcji). Cena warrantu wynosi 40 zł,
bowiem opiewa on na 10 akcji spółki.
Pozostałe 9 000 zł inwestuje w obligacje przynoszące
20% zwrotu w skali roku, a więc 10% w skali
sześciomiesięcznej. Zwrot z
obligacji w tym okresie wyniesie więc 900 zł.
Inwestor C inwestuje całą sumą w warranty. Nabywa
więc 250 warrantów kupna na akcje Elektrimu S.A.
(warranty opiewają więc na 2500 akcji).
Cena akcji
Elektrim S. A
w dniu
wygaśnięcia
Procentowy zwrot z inwestycji
Inwestor A
Inwestor B
Inwestor C
37
-7,5
-1
-100
38
-5
-1
-100
39
-2,5
-1
-100
40
0
-1
-100
41
2,5
1,5
-75
42
5
4
-50
43
7,5
6,5
-25
44
10
9
0
45
12,5
11,5
25
46
15
14
50
47
17,5
16,5
75
48
20
19
100