Wiek przedszkolny-
Czynności myślowe
- porównywanie
- szeregowanie
- klasyfikowanie
- rozwój obrazów
umysłowych
- dziecięce rozumowanie
przyczynowo- skutkowe
szeregowanie
• Małe szeregi: układanie przedmiotów z tej samej
grupy z uwzględnieniem wielkości
(charakterystyczne dla inteligencji
przedoperacyjnej)
• Szeregowanie systematyczne – doskonalsza
forma, (charakterystyczne dla inteligencji
operacyjnej)
charakteryzuje się:
- ujmowaniem relacji mniejszy – większy w obu
kierunkach równocześnie
- wybieranie najmniejszego i największego
elementy oraz dobieranie do nich elementów
dodatkowych
Klasyfikowanie
Klasyfikowanie jest to grupowanie przedmiotów wg. Ich
równoważników.
Jest odzwierciedleniem hierarchii struktur opracowanych
spontanicznie.
Umiejętność tworzenie zbiorów figuratywnych
świadczy o:
- zdolności tworzenia układów na zasadzie użytku
(kwadrat i trójkąt dla dziecka = domek)
- występowanie bliskości przestrzennej
(łyżka – talerz, młotek – gwóźdź)
Jest to odzwierciedlenie obrazów z otoczenia znane są dziecku z
doświadczenia.
Klasyfikacja ma więc charakter obrazowy a nie operacyjny.
Tworzenie zbiorów niefiguratywnych:
z obrazów rozwija się abstrakcja.
- wyodrębnienie małych grup ( metoda zstępująca)
- łączenie ich w większe grupy(metoda wstępująca)
Klasyfikowanie
- Na poziomie przedoperacyjnym dzieci nie są w stanie stosować
więcej niż jednego
kryterium (np. koloru) do tworzenia grupy
- klasyfikacja multiplikacyjna polega na stosowaniu więcej niż
jednego kryterium w ustalaniu równorzędności elementów
(np.kryterium koloru i kształtu)
- klasyfikacja hierarchiczna: polega na swobodnym łączeniu
metody wstępującej i zstępującej
* porównywanie ilościowe zbiorów z podzbiorem
* logiczne porównywanie zbiorów i podzbiorów
( zwierząt jest więcej niż ptaków, ptaków jest mniej niż nie
ptaków)
Człowiek tworzy układy podobnych obiektów poprzez
porównywanie ich do prototypu
( dobrego przykładu, zakodowanego w dzieciństwie)
Klasyfikacja wg E. Rosch
zachodzi na 3 poziomach:
NADRZĘDNY ( superordinate)
charakteryzuje się różnorodnością percepcyjną, ich
treściowe podobieństwo wyraża się we wspólnej nazwie
(np. owoce, zwierzęta)
PODSTAWOWY (basic)
wymagaja mniej wysiłku umysłowego, cechuje je
wysoka spójność, podobieństwo percepcyjne posiadają
wiele wspólnych charakterystyk, proste i krótkie nazwy
przykładów, potoczny język, (np. jabłko, ptak)
PODRZĘDNY (subordinate)
przykłady tego poziomu są subtelnie zróżnicowane
percepcyjnie i językowo (np.. Gatunki jabłek:
antonówka, złota reneta)
Rozwój obrazów umysłowych
Rozwój obrazów umysłowych jest traktowany jako
narzędzie wiedzy:
- jest forma kopii rzeczywistości
- ma charakter:
* zarysowy
* symboliczny
* indywidualny
Obrazy dzielimy (zgodnie z kierunkiem rozwoju) na :
- reprodukcyjne
- antycypacyjne
- statyczne
- kinetyczne
- transformacyjne
Dziecięce rozumowanie
przyczynowo skutkowe
- ujmowanie sekwencji w czasie
- dostrzeganie i rozumienie transformacji
obiektów
- zwracanie uwagi na różnice między
stanami początkowymi i końcowymi
Dziecięcy egocentryzm
- Dziecko jest przekonane, że każdy spostrzega świat tak samo jak
ono
- Dziecko wyjaśnia zjawiska odnosząc do swojej aktywności (np.
słońce zachodzi- dziecko idzie spać)
- Przypisuje zwierzętom ludzkie cechy
(np.. Mis boi się ciemności)
- Ma przekonanie, że świat jest skonstruowany przez człowieka lub
Boga podobnie do ludzkiej wytwórczości
( np. zasadzenie kamieni – urosły góry)
Wiek młodszy szkolny
Rozwój społeczny
Teoria interakcjonistyczna- kładą nacisk na aktywne i
dwustronne relacje jednostki ze środowiskiem.
Przyjmuje że:
1. Rozwój jest rezultatem aktywnej interakcji dziecka z
otoczeniem, zarówno społecznym jak i fizycznym
2. Środowisko oznacza rzeczywistość nie tyle obiektywną,
ile spostrzegalną przez dziecko
3. Środowisko wpływa na dziecko zarówno w sposób
bezpośredni jak i pośredni
Zgodnie z tymi założeniami dziecko rozwija się dzięki:
- inicjowanej przez siebie aktywności własnej
- możliwościom stwarzanym przez otoczenie
- regulowany przez dziecko wpływ otoczenia
H. Sullivan ukazał jak wielki wpływ
na rozwój dzieci w tym wieku mają
relacje społeczne
Wyodrębnił szereg wewnętrznych procesów:
1. Zmiana w sposobie akceptowania
autorytetów
2. Społeczna akomodacja – proces
uświadamiania sobie różnic między ludźmi i
akceptowanie ich
3. Różnicowanie osób będących źródłem
autorytetu między sobą