MENOPAUZA

MENOPAUZA



MENOPAUZA – to ostatnie krwawienie

MENOPAUZA – to ostatnie krwawienie

miesiączkowe po którym przez 12 miesięcy

miesiączkowe po którym przez 12 miesięcy

miesiączka nie występuje

miesiączka nie występuje



PREMENOPAUZA – okres kilku lat

PREMENOPAUZA – okres kilku lat

poprzedzających ostatnią miesiączkę, w

poprzedzających ostatnią miesiączkę, w

którym zaznaczają się objawy wygasania

którym zaznaczają się objawy wygasania

czynności jajników

czynności jajników



POSTMENOPAUZA – okres zycia po

POSTMENOPAUZA – okres zycia po

menopauzie

menopauzie

menopauza występuje średnio w wieku 50 lat

menopauza występuje średnio w wieku 50 lat

Sytuacja hormonalna po

Sytuacja hormonalna po

menopauzie

menopauzie



spadek stężenia estrogenów

spadek stężenia estrogenów



wzrost stężenia FSH

wzrost stężenia FSH



głównym estrogenem po menopauzie jest

głównym estrogenem po menopauzie jest

ESTRON (pochodzący z tkanki tłuszczowej,

ESTRON (pochodzący z tkanki tłuszczowej,

mięśni i wątroby)

mięśni i wątroby)

ZESPÓŁ KLIMAKTERYCZNY

ZESPÓŁ KLIMAKTERYCZNY



objawy naczynioruchowe (uderzenia

objawy naczynioruchowe (uderzenia

gorąca, nocne poty)

gorąca, nocne poty)



objawy somatyczne (zawroty i bóle głowy)

objawy somatyczne (zawroty i bóle głowy)



objawy psychiczne (nadpobudliwość,

objawy psychiczne (nadpobudliwość,

obniżenie nastroju, bezsenność)

obniżenie nastroju, bezsenność)

Choroby związane z

Choroby związane z

wygasaniem czynności

wygasaniem czynności

jajników

jajników



Zmiany w układzie moczowo-płciowym

Zmiany w układzie moczowo-płciowym



Osteoporoza pomenopauzalna

Osteoporoza pomenopauzalna



Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera



Zagrożenia nowotworowe okresu

Zagrożenia nowotworowe okresu

pomenopauzalnego

pomenopauzalnego



Seksuologia okresu przekwitania

Seksuologia okresu przekwitania

Układ moczowo - płciowy

Układ moczowo - płciowy



W tkance łącznej degradacja wiązań

W tkance łącznej degradacja wiązań

włókien kolagenowych

włókien kolagenowych



zmiany regresyjne w skórze sromu i jej

zmiany regresyjne w skórze sromu i jej

przydatkach

przydatkach



w pochwie

w pochwie



w szyjce macicy

w szyjce macicy

Nietrzymanie moczu po

Nietrzymanie moczu po

menopauzie

menopauzie



Wysiłkowe nietrzymanie moczu

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

(niewydolność zwieracz wewn. cewki)

(niewydolność zwieracz wewn. cewki)



Naglące nietrzymanie moczu (zaburzenie

Naglące nietrzymanie moczu (zaburzenie

m. wypieracza pęcherza moczowego)

m. wypieracza pęcherza moczowego)



Nietrzymanie moczu z przepełnienia

Nietrzymanie moczu z przepełnienia

(upośledzenie kurczliwości m. wypieracza)

(upośledzenie kurczliwości m. wypieracza)



Obniżenie ścian pochwy

Obniżenie ścian pochwy

Osteoporoza

Osteoporoza



Zmniejszenie masy kostnej

Zmniejszenie masy kostnej



Destrukcja mikroarchitektury kości

Destrukcja mikroarchitektury kości



> ryzyko złamań:

> ryzyko złamań:

kompresyjne kręgów

kompresyjne kręgów

szyjki kości udowej

szyjki kości udowej

typu Collesa

typu Collesa

Maksymalna masa kostna

Maksymalna masa kostna

zależy od:

zależy od:



predyspozycji genetycznych (rasa

predyspozycji genetycznych (rasa

kaukaska, drobna budowa ciała)

kaukaska, drobna budowa ciała)



odżywiania (mało Ca, dużo białka,

odżywiania (mało Ca, dużo białka,

alkoholizm, kofeina, nikotyna)

alkoholizm, kofeina, nikotyna)



aktywności fizycznej

aktywności fizycznej



hormonów (sterydów nadnerczowych,

hormonów (sterydów nadnerczowych,

kalcytoniny, estrogenów, androgenów)

kalcytoniny, estrogenów, androgenów)

Osteoporoza

Osteoporoza



Pomiar masy kostnej BMD:

Pomiar masy kostnej BMD:



kość prawidłowa T-score: -1 SD

kość prawidłowa T-score: -1 SD



osteopenia T-score: -1 a -2,5

osteopenia T-score: -1 a -2,5

SD

SD



osteoporoza T-score: > -2,5 SD

osteoporoza T-score: > -2,5 SD

(normy wg Światowej Organizacji

(normy wg Światowej Organizacji

Zdrowia)

Zdrowia)

Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera



E redukują tworzenie beta-amyloidu

E redukują tworzenie beta-amyloidu



E zmniejszają tworzenie płytek nerwowych

E zmniejszają tworzenie płytek nerwowych



E poprawia przepływ krwi i utylizację

E poprawia przepływ krwi i utylizację

glukozy w mózgu

glukozy w mózgu



E zmniejszają ryzyko wystąpienia choroby

E zmniejszają ryzyko wystąpienia choroby

Alzheimera

Alzheimera

Układ krążenia

Układ krążenia



niedobór estrogenów nasila niekorzystne

niedobór estrogenów nasila niekorzystne

zmiany w profilu lipidowym (miażdżyca)

zmiany w profilu lipidowym (miażdżyca)



niedobór estrogenów nasila

niedobór estrogenów nasila

insulinooporność tkanek

insulinooporność tkanek



kobiety po menopauzie mają zwiększone

kobiety po menopauzie mają zwiększone

ryzyko zawału mięśnia sercowego

ryzyko zawału mięśnia sercowego

Skóra

Skóra



spadek zawartoścki kolagenu i kwasu

spadek zawartoścki kolagenu i kwasu

hialuronowego

hialuronowego



ścieńczenie naskórka

ścieńczenie naskórka



zmniejszenie liczby fibroblastów

zmniejszenie liczby fibroblastów



starzenie się skóry

starzenie się skóry

HORMONALNA TERAPIA

HORMONALNA TERAPIA

ZASTĘPCZA

ZASTĘPCZA

Decyzję o rozpoczęciu HTZ podejmuje

Decyzję o rozpoczęciu HTZ podejmuje

pacjentka, a lekarz ma zapewnić jej pełną

pacjentka, a lekarz ma zapewnić jej pełną

informację na temat korzyści i ryzyka oraz

informację na temat korzyści i ryzyka oraz

o możliwych objawach niepożądanych w

o możliwych objawach niepożądanych w

pierwszych miesiącach.

pierwszych miesiącach.

HTZ

HTZ

PRZECIWSKAZANIA DO HTZ:

PRZECIWSKAZANIA DO HTZ:

1.

1.

NIEZDJAGNOZOWANE KRWAWIENIA Z

NIEZDJAGNOZOWANE KRWAWIENIA Z

DRÓG RODNYCH

DRÓG RODNYCH

2.

2.

RAK TRZONU MACICY, RAK SUTKA,

RAK TRZONU MACICY, RAK SUTKA,

3.

3.

USZKODZENIE CZYNNOŚCI WĄTROBY

USZKODZENIE CZYNNOŚCI WĄTROBY

4.

4.

ZAKRZEPOWE ZAPALENIE ŻYL

ZAKRZEPOWE ZAPALENIE ŻYL

HTZ

HTZ

DROGA PODANIA LEKÓW:

DROGA PODANIA LEKÓW:

1.

1.

DOUSTNA

DOUSTNA

2.

2.

PRZEZSKÓRNA

PRZEZSKÓRNA

3.

3.

DOPOCHWOWA

DOPOCHWOWA

ZASADA: STOSOWANIE NAJNIŻSZEJ

ZASADA: STOSOWANIE NAJNIŻSZEJ

SKUTECZNEJ DAWKI

SKUTECZNEJ DAWKI

Fitoestrogeny

Fitoestrogeny



związki występujące w roślinach, o budowie

związki występujące w roślinach, o budowie

przypominającej budowę estrogenów

przypominającej budowę estrogenów



stosowanie fitoestrogenów prowadzi do

stosowanie fitoestrogenów prowadzi do

zmniejszenia nasilenia objawów wypadowych

zmniejszenia nasilenia objawów wypadowych

HTZ

HTZ



naturalne estrogeny w najmniejszej

naturalne estrogeny w najmniejszej

skutecznej dawce

skutecznej dawce



w przypadku zachowania macicy

w przypadku zachowania macicy

konieczne dołączeni gestagenów (ochrona

konieczne dołączeni gestagenów (ochrona

endometrium)

endometrium)

HTZ

HTZ

TETAPIA SEKWENCYJNA –regularne krwawienia

TETAPIA SEKWENCYJNA –regularne krwawienia

przypominające miesiączki

przypominające miesiączki

estrogen

estrogen

estrogen+gestagen

estrogen+gestagen

CIĄGA – prowadzi do atrofii endometrium i braku

CIĄGA – prowadzi do atrofii endometrium i braku

krwawień

krwawień

estrogen+gestagen

estrogen+gestagen

Zalecana po 12 m-cach od ostatniej miesiączki;

Zalecana po 12 m-cach od ostatniej miesiączki;

wcześniej okresowa aktywność jajników

wcześniej okresowa aktywność jajników