Podstawy
prawoznawstwa
Przestrzeganie prawa
dr Karol
Dąbrowski
karoldabrowski@o2.pl
Przestrzeganie
prawa
zachowanie adresata
normy prawnej zgodne
z jej dyspozycją
w warunkach
określonych hipotezą
przeżycia psychiczne?
przestrzeganie
a
realizowanie prawa
posłuszeństwo wobec
prawa
a
normy pozaprawne
Postawy wobec
prawa
* legalistyczna
* oportunistyczna
* konformistyczna
a) nie kradnę, ponieważ
prawo tego zabrania
b) nie kradnę, ponieważ nie
mogę (nie mam okazji, boję
się kary)
c) nie kradnę, ponieważ inni
nie kradną (nie wypada
kraść, potępią mnie za to)
Koncepcja legalizmu
krytycznego
źródło: Wikimedia Commons, autor: Jarekt, 14:01, 19 sie 2008.
Nieprzestrzeganie
prawa
* naruszenie prawa
* obejście prawa
* obywatelskie
nieposłuszeństwo
* nadużycie prawa
Obywatelskie
nieposłuszeństwo
* celowe, świadome, pokazowe
naruszenie prawa
* protest i manifest przeciwko
prawu uważanemu za niesłuszne
i niesprawiedliwe
* zgoda na sankcję
Każdy, kto podporządkowuje się
niesprawiedliwemu prawu, ponosi
odpowiedzialność za to wszystko,
co jest tego konsekwencją. Toteż,
jeżeli prawo i sprawiedliwość są
w konflikcie, musimy wybrać
sprawiedliwość i nieposłuszeństwo
wobec prawa.
Mohandas Karamchand Gandhi (1869 - 1948)
Zasady współżycia
społecznego
Kodeks Cywilny z 23 kwietnia 1964 roku.
(Dz.U. 1964, nr 16, poz. 93 ze zm.)
Nie można czynić ze swego prawa
użytku, który by był sprzeczny ze
społeczno-gospodarczym
przeznaczeniem tego prawa lub
zasadami współżycia społecznego. (...)
Fikcja powszechnej
znajomości prawa
ignorantia iuris nocet
Znajomość prawa
* inflacja przepisów prawnych
* zmiany w prawie
* specjalizacja
* dostępność
* rola mediów
* doświadczenia własne i wiedza
potoczna
* szkolenia i samokształcenie
* wiedza prawników
Skuteczność prawa
* skuteczność finistyczna
prawo jako środek do celu i osiągnięcie celu dzięki
przestrzeganiu prawa
* skuteczność behawioralna
kształtowanie zachowania adresatów
prawo -
między pełną
skutecznością
a całkowitą
nieskutecznością...
W prezentacji wykorzystano ikonki Nuvola icons ze zbiorów Wikimedia Commons.