Pełzak
czerwonki
Entamoeba
histolytica
- endopasożyt
Biologia
kształt ciała zmienny o średnicy 10-60
µm
wytwarza wypustki cytoplazmatyczne,
dzięki czemu porusza się (pełzając)
posiada wodniczki pokarmowe,
tętniące, jedno jądro i materiały
zapasowe
pożera krwinki czerwone i enterocyty
występuje w dwóch formach:
minuta (drobna 10-20 µm) i magna
(wielka 30-60 µm). Forma mała ma
zdolność tworzenia cyst, podczas gdy
forma magna nie ma tej zdolności.
Minuta odżywia się w świetle jelita
grzybami i bakteriami. Magna jest
pasożytem i fagocytuje komórki jelita
Rozmnażanie
rozmnażają się przez podział
minuta tworzy cysty, które są wydalane
z kałem. Zakażenie następuje po
spożyciu wody lub pokarmu
zanieczyszczonych cystami. W jelicie
następuje ekscystacja – wydostanie się
wielojądrowej (4) metacysty i podział jej
na osobniki monokariotyczne (po
mitozie 8 osobników)
Definicja choroby
Pełzakowica, inaczej czerwonka
pełzakowa jest pasożytniczą
chorobą przewodu pokarmowego
wywołaną przez pierwotniaka z
rodziny Entamoebidae –
Entamoebida histolytica (pełzaka
czerwonki).
Chorobotwórczośc
przyczyną schorzenia jest zarażenie
pierwotniakiem Entamoeba histolytica
do zarażenia pełzakiem czerwonki dochodzi
zwykle przez skażony pokarm lub wodę,
które zawierają cysty tego pierwotniaka
Entamoeba histolyticum są oporne na
stężenie chloru stosowanego w sieciach
wodociągowych, stosunkowo długo mogą
pozostawać na powierzchni owoców i
warzyw jedzonych w postaci surowej
• cysty uwalniane są w jelicie cienkim,
gdzie szybko dzielą się na 8
potomnych osobników
• pierwotniak ten występuje na
terenie całej kuli ziemskiej.
Najbardziej narażone na zakażenie
są osoby podróżujące do strefy
tropikalnej oraz subtropikalnej
Objawy
bóle brzucha, kolki, gorączka, dreszcze,
wzdęcia, biegunka z domieszką krwi,
owrzodzenia jelit, brak apatetu,
przyśpieszone OB., powiększenie i bóle
wątroby. W poważnym przebiegu dochodzi do
rozdęcia jelita grubego, a nawet jego
przedziurawienia (ostry brzuch), co grozi
zgonem (50% śmiertelność). W razie
przedostania się pełzaka do narządów
miąższowych powstają ropnie, np. ropień
wątroby.
Zapobieganie
przestrzeganiu higieny osobistej
ochronie wody przed stycznością z
odchodami
gotowaniu wody pitnej
ochronie pożywienia i wody przed
muchami
Leczenie
W leczeniu pełzakowicy stosuje się takie
leki jak metronidazol lub tynidazol:
Metronidazol (Flagyl) – 10-15 mg/kg mc.
3 razy dziennie przez 8-10 dni lub
Tinidazol –
1 g 2 razy dz. przez 3 dni