Badanie neurologiczne
Wywiad (Badanie podmiotowe)

Dr Andrzej Tutaj

Plan postępowania

Oddział neurologiczny



Wywiad chorobowy
(pełny!)



Badanie fizykalne
(pełne)



Badania laboratoryjne
podstawowe (+
celowane)



Konsultacje
specjalistyczne



Rozpoznanie



Leczenie

Izba Przyjęć – zagrożenie

życia !!



Pobieżny wywiad



Skrócone badanie
fizykalne
(ukierunkowane !)



Badania laboratoryjne
(podstawowe)



Rozpoznanie



Leczenie



Badanie przez
specjalistę

Badanie neurologiczne



Który element badania jest najważniejszy ?



Wywiad chorobowy ? *



Badanie przedmiotowe (neurologiczne) ?



Badania laboratoryjne ?

Badanie neurologiczne



Bóle głowy



Padaczka

Badanie neurologiczne



Który element badania jest najważniejszy ?



Wywiad chorobowy ?



Badanie przedmiotowe (neurologiczne) ? *



Badania laboratoryjne ?

Badanie neurologiczne



Czy pacjent wydaje się cierpiący ?



Czy używa jakiegokolwiek sprzętu
wspomagającego (laska, kula, wózek
inwalidzki, proteza, aparat słuchowy) ?



Czy daje się zauważyć oczywiste
nieprawidłowości (jednostronne
osłabienie mięśni, asymetria twarzy,
zaniki mięśniowe, ruchy mimowolne,
nieprawidłowy chód) ?

Badanie neurologiczne



Który element badania jest najważniejszy ?



Wywiad chorobowy ?



Badanie przedmiotowe (neurologiczne) ?



Badania laboratoryjne ?

Wywiad chorobowy

„ pozwól choremu mówić, a powie ci, na co jest chory”

Seneka

„jeżeli masz 30 minut na ocenę chorego, poświęć 29

minut na zbieranie wywiadu, a jedną na badanie”

A.L.Sahs

Wywiad neurologiczny



Wiek, płeć, ręczność, rodzaj
wykonywanej pracy



Wywiad dotyczący obecnych
dolegliwości *

Obecne dolegliwości



Co dolega ?



Co się wydarzyło ?



Proszę opowiedzieć od początku ?



Charakter dolegliwości (czy mówimy
o tym samym ?)



Przebieg choroby (minuty, godziny,
dni ?)

Przebieg w czasie



Początek dolegliwości (ostry,
podostry, przewlekły, podstępny)



Czas trwania



Przebieg (statyczny, postępujący,
rzuty i remisje) *



Objawy towarzyszące; ból, bóle
głowy, nudności, wymioty,
osłabienie, drgawki

Collins RC: Neurology 1997

1. Padaczka,TIA 2. Udar mózgu 3a: Guz mózgu

3b:SM 4: AD, PD

Przebieg w czasie chorób neurologicznych

Obecne dolegliwości (przebieg w
czasie)

Ślepota oka prawego u 50 kobiety

-

nagle, 1 minuta –

TIA

-

rozwijająca się przez 10 minut i
trwająca 20 minut –

Migrena

-

Rozwijająca się przez 4 dni i
ustępująca 6 tygodni –

SM

-

Postępująca w ciągu 3 miesięcy –

Guz przysadki

Obecne dolegliwości (przebieg w
czasie)

Niedowład połowiczy lewostronny łącznie z
twarzą

Pojawiający się nagle i

trwający 10 minut

TIA, naczyniowy

Pojawiający się w ciągu

10 minut i utrzymujący

się przez co najmniej
kilka dni

Udar mózgu,

naczyniowy

Rozwijający się w ciągu

4 tygodni

Krwiak

podtwardówkowy

Rozwijający się w ciągu
4 miesięcy

Guz mózgu

Przebieg w czasie zaburzeń
neurologicznych

Czas trwania objawów

Etiologia zaburzeń

neurologicznych

Sekundy, minuty

Naczyniowe

Minuty, godziny

Metaboliczne

Godziny, dni

Metaboliczne lub infekcyjne

Dni, tygodnie

Infekcyjna, rozrostowa, ucisk

masy patologicznej

Miesiące lata

Zwyrodnieniowa lub powoli

rosnący guz

Przebieg w czasie



Początek dolegliwości (ostry,
podostry, przewlekły, podstępny)



Czas trwania



Przebieg (statyczny, postępujący,
rzuty i remisje)



Objawy towarzyszące; ból, bóle
głowy, nudności, wymioty,
osłabienie, drgawki *

Chory skarży się bóle



Lokalizacja (pokaż jednym palcem)



Promieniowanie (dermatomy)



Rodzaj (przeszywający, kłujący, jak piorun,

kłujący, tętniący itd.)



Nasilenie (czy wpływa na funkcjonowanie)



Czynniki wywołujące (stres, miesiączka, alergeny,

pozbawienie snu itd. )



Czynniki przynoszące ulgę (sen, uwolnienie od

stresu itd.)



Rytm dobowy lub sezonowy

Wiadomości dodatkowe



czynniki wyzwalające i przynoszące ulgę ?



dotychczasowe leczenie (działania

niepożądane !) i wykonane badania ?



inne objawy neurologiczne w przeszłości ?



jakie ogólne wrażenie wywiera na Tobie

pacjent ?



jak pacjent postrzega swoją chorobę ?

Uzupełnienie wywiadu



Przebyte choroby



Warunki życiowe (dieta, alc)



Narażenie na działanie trucizn



Wywiad rodzinny



Związki z chorobami
układowymi (badanie ogólne)



Potwierdzenie wywiadu od
osób postronnych !!



Preferencje seksualne

Uzupełnienie wywiadu



22 letni mężczyzna



Wracał z wakacji w
strefie malarycznej



W samolocie wypił 2
piwa



Nie można go
dobudzić na lotnisku



RTG jamy brzusznej ?

Elementy wywiadu typowe dla określonych
chorób neurologicznych

Skargi główne

Cechy wywiadu

Śpiączka lub zaburzenia

świadomości

Wywiad od rodziny, znajomych,

świadków zdarzenia

Urazy, alkohol, leki, padaczka w

wywiadzie, choroby serca ?

Czy coś podobnego zdarza się po

raz pierwszy ?

Udar mózgu

Zakres deficytu, czas trwania,

wcześniejsze takie epizody,

choroby sercowo naczyniowe,

cukrzyca , leki ?

Elementy wywiadu typowe dla określonych
chorób neurologicznych

Skargi główne

Cechy wywiadu

Bóle głowy

Początek objawów ,

umiejscowienie, czas trwania i

charakter bólu, czy towarzyszył

mu niedowład, drętwienia,

zaburzenia widzenia, nudności,

wymioty, czy wystąpiła utrata

przytomności ?

Uraz głowy

Charakter i typ urazu, utrata

przytomności, objawy ogniskowe,

objawy uogólnione ?

Zbieramy wywiad !



Przedstawiamy się !



Wyjaśniamy kim jesteśmy !



Czy pacjent zgadza się z nami
porozmawiać ?



Zapytać o wiek i zawód



Czy pacjent jest prawo czy
leworęczny !

Zbieramy wywiad …….



Czy pacjent odpowiada i reaguje
prawidłowo (wyższe czynności
umysłowe) ?



Czy chory wydaje się przygnębiony
(choroba, depresja) ?



Czy zachowuje się niewłaściwie
(uszkodzenie płata czołowego) ?



Czy prawidłowa jest mowa pacjenta ?

Piśmiennictwo



G. Fuller – Badanie neurologiczne –
to proste, 2009



G.L.Henry i wsp. Stany nagłe w
neurologii, 2007



C.Turner i wsp. Neurologia (Crash
course) 2006