Nauka chodzenia

Nauka chodzenia

Obejmuje szereg określonych czynności

Obejmuje szereg określonych czynności

realizowanych w ściśle określonej

realizowanych w ściśle określonej

kolejności. Wszystkie czynności

kolejności. Wszystkie czynności

konieczne do opanowania chodzenia

konieczne do opanowania chodzenia

możemy pogrupować i uszeregować w

możemy pogrupować i uszeregować w

pożądanej kolejności.

pożądanej kolejności.

I.

I.

ćwiczenia przygotowujące do pionizacji

ćwiczenia przygotowujące do pionizacji

II.

II.

Pionizacja

Pionizacja

III.

III.

Nauka podstawowego kroku

Nauka podstawowego kroku

IV.

IV.

Nauka chodu użytecznego

Nauka chodu użytecznego

V.

V.

Nauka czynności użytecznych i

Nauka czynności użytecznych i

asekuracyjnych np. siadanie, padanie.

asekuracyjnych np. siadanie, padanie.

I.

I.

Ćwiczenia przygotowujące

Ćwiczenia przygotowujące

do pionizacji

do pionizacji



Obejmują:

Obejmują:



Kształtowanie układu krążenia poprzez:

Kształtowanie układu krążenia poprzez:

- Ćwiczenia bierne, czynno-bierne, czynne

- Ćwiczenia bierne, czynno-bierne, czynne

-

Zmianę ułożenia kończyn dolnych / góra-dół/

Zmianę ułożenia kończyn dolnych / góra-dół/

-

Różnego rodzaju masaż

Różnego rodzaju masaż



Kształtowanie odruchów postawy poprzez oddziaływanie na:

Kształtowanie odruchów postawy poprzez oddziaływanie na:

-

Reakcje podparcia – stały ucisk na podeszwową stronę stopy /

Reakcje podparcia – stały ucisk na podeszwową stronę stopy /

deska, sprężyna/ lub rozciągania / zgięcie grzbietowe stopy i paluch

deska, sprężyna/ lub rozciągania / zgięcie grzbietowe stopy i paluch

i/lub wzrost napięcia

i/lub wzrost napięcia

-

Reakcje statyczne – a/ uświadomienie pacjentowi wykonanych

Reakcje statyczne – a/ uświadomienie pacjentowi wykonanych

biernie przez terapeutę zmian położenia głowy i innych części ciała,

biernie przez terapeutę zmian położenia głowy i innych części ciała,

b/ świadoma samodzielna zmiana położenia określonych odcinków

b/ świadoma samodzielna zmiana położenia określonych odcinków

ciała c/ dostosowanie całego ciała do zmian w położeniu głowy,

ciała c/ dostosowanie całego ciała do zmian w położeniu głowy,

bioder, stopy

bioder, stopy

-

Rekcje nastawcze – zmiana pozycji np. leżącej przez skręt szyi lub

Rekcje nastawcze – zmiana pozycji np. leżącej przez skręt szyi lub

głowy, barków

głowy, barków

-

Wzmocnienie siły mięśni

Wzmocnienie siły mięśni



Poprawa zakresu ruchów

Poprawa zakresu ruchów



Ćwiczenia równoważne

Ćwiczenia równoważne

Pionizacja

Pionizacja

Celem pionizacji jest stopniowe

Celem pionizacji jest stopniowe

przystosowanie układu krążenia

przystosowanie układu krążenia

do pracy w pozycji pionowej osób

do pracy w pozycji pionowej osób

długo przebywających w łóżku w

długo przebywających w łóżku w

pozycji leżącej. Rozróżnia się

pozycji leżącej. Rozróżnia się

zawsze pionizację bierną i czynną.

zawsze pionizację bierną i czynną.

Pionizacja bierna

Pionizacja bierna

/

/

prowadzona w łóżku

prowadzona w łóżku

/

/



Sprzęt:

Sprzęt:



Łóżko z

Łóżko z

unoszonym

unoszonym

zagłówkiem

zagłówkiem



Różne poduszki

Różne poduszki



Koce

Koce



Gąbki o różnym

Gąbki o różnym

kształcie i

kształcie i

wielkości

wielkości

Etapy pionizacji

Etapy pionizacji



Pół siad, tułów oparty o zagłówek

Pół siad, tułów oparty o zagłówek



Siad prosty, tułów zabezpieczony z tyłu i boków

Siad prosty, tułów zabezpieczony z tyłu i boków



Siad na krawędzi łóżka, tułów zabezpieczony, podudzia

Siad na krawędzi łóżka, tułów zabezpieczony, podudzia

swobodnie zwisają

swobodnie zwisają



Siad w fotelu

Siad w fotelu



Siad na krześle – zabezpieczenie- tułów przez oparcie krzesła,

Siad na krześle – zabezpieczenie- tułów przez oparcie krzesła,

boki przez terapeutę

boki przez terapeutę



Stanie z pomocą kul i z oparciem o ścianę

Stanie z pomocą kul i z oparciem o ścianę



Stanie z pomocą kul w pewnej odległości od ściany

Stanie z pomocą kul w pewnej odległości od ściany



Stanie o jednej kuli bokiem do ściany, łóżka, drabinki, chwyt ręką

Stanie o jednej kuli bokiem do ściany, łóżka, drabinki, chwyt ręką

za szczebel,

za szczebel,



Stanie tyłem do drabinki

Stanie tyłem do drabinki



Stanie z pomocą balkonika

Stanie z pomocą balkonika



Samodzielne stanie

Samodzielne stanie

Pionizacja bierna

Pionizacja bierna

/ prowadzona na stole

/ prowadzona na stole

pionizacyjnym/

pionizacyjnym/



Zasady :

Zasady :



Pacjent przymocowany – ustabilizowany do

Pacjent przymocowany – ustabilizowany do

blatu stołu pasami na poziomie stawów:

blatu stołu pasami na poziomie stawów:

kolanowych, miednicy, klatki piersiowej,

kolanowych, miednicy, klatki piersiowej,



Pionizację zaczyna się od nachylenia blatu

Pionizację zaczyna się od nachylenia blatu

stołu pod kątem 30 do 40

stołu pod kątem 30 do 40

0

0



Minimalny czas aby pionizacji od 3 do 5

Minimalny czas aby pionizacji od 3 do 5

min.. W kolejnych dniach zwiększamy kąt

min.. W kolejnych dniach zwiększamy kąt

nachylenia dochodząc do pozycji pionowej,

nachylenia dochodząc do pozycji pionowej,



Pionizację uważa się za zakończoną jeżeli

Pionizację uważa się za zakończoną jeżeli

pacjent wytrzyma w pozycji pionowej od

pacjent wytrzyma w pozycji pionowej od

20 do 30 min.

20 do 30 min.



Dla uaktywnienia / wzmacnianie kkg.,

Dla uaktywnienia / wzmacnianie kkg.,

ćwiczenie równowagi, obciążania kkd./

ćwiczenie równowagi, obciążania kkd./

pacjenta w czasie pionizacji kolejno

pacjenta w czasie pionizacji kolejno

uwalniania się pasów: klatka piersiowa,

uwalniania się pasów: klatka piersiowa,

stawy kolanowe. Ćwiczenia wykonuje się

stawy kolanowe. Ćwiczenia wykonuje się

przy drabinkach.

przy drabinkach.

Pionizacja czynna

Pionizacja czynna

Wszystkie etapy prowadzi się

Wszystkie etapy prowadzi się

podobnie jak w pionizacji biernej,

podobnie jak w pionizacji biernej,

w łóżku bez zabezpieczenia.

w łóżku bez zabezpieczenia.

Pacjent przyjmuje i utrzymuje

Pacjent przyjmuje i utrzymuje

pozycję samodzielnie.

pozycję samodzielnie.

Wykonanie

Wykonanie



Czas pierwszej pionizacji minimalnie powinien trwać

Czas pierwszej pionizacji minimalnie powinien trwać

od 3 do 5 min. Pionizacja nie musi być

od 3 do 5 min. Pionizacja nie musi być

przeprowadzona jedno czasowo. Można wykonać ją

przeprowadzona jedno czasowo. Można wykonać ją

w kilku etapach jednak tak aby uzyskać minimalny

w kilku etapach jednak tak aby uzyskać minimalny

czas,

czas,



Stała kontrola i obserwacja pacjenta / tętno,

Stała kontrola i obserwacja pacjenta / tętno,

ciśnienie, samopoczucie, rytm oddechowy/,

ciśnienie, samopoczucie, rytm oddechowy/,



Obowiązek stałe przebywania terapeuty z pacjentem

Obowiązek stałe przebywania terapeuty z pacjentem



Przedłużenie czasu pionizacji zależy od

Przedłużenie czasu pionizacji zależy od

samopoczucia pacjenta,

samopoczucia pacjenta,



Na każdym etapie pionizacji pacjent bez sensacji

Na każdym etapie pionizacji pacjent bez sensacji

powinien wytrzymać od 20 do 30 min. Jest to czas

powinien wytrzymać od 20 do 30 min. Jest to czas

potrzebny do przejścia do kolejnego etapu.

potrzebny do przejścia do kolejnego etapu.

Przed rozpoczęciem

Przed rozpoczęciem

nauki chodzenia należy

nauki chodzenia należy

pamiętać o:

pamiętać o:



Ćwiczeniach równoważnych

Ćwiczeniach równoważnych

na każdym etapie pionizacji

na każdym etapie pionizacji



Zaopatrzenie w pomoce

Zaopatrzenie w pomoce

ortopedyczne niezbędne do

ortopedyczne niezbędne do

chodu / aparaty, kule, łuski,

chodu / aparaty, kule, łuski,

wyrównanie długości

wyrównanie długości

kończyn dolnych/

kończyn dolnych/



stała dbałość o siłę i

stała dbałość o siłę i

ruchomość w obrębie kkg. i

ruchomość w obrębie kkg. i

kkd.

kkd.

III. Nauka

III. Nauka

podstawowego kroku

podstawowego kroku

Najlepiej prowadzić w poręczach. Uczymy

Najlepiej prowadzić w poręczach. Uczymy

naprzemiennego obciążenia stojąc na obu

naprzemiennego obciążenia stojąc na obu

stopach, w rozkroku, w wykroku.

stopach, w rozkroku, w wykroku.

Nauka wykroku:

Nauka wykroku:



Przemieszczenie masy ciała na jedną kd.

Przemieszczenie masy ciała na jedną kd.



Uniesienie miednicy lub zgięcie kd w stawie

Uniesienie miednicy lub zgięcie kd w stawie

kolanowym po stronie nie obciążonej

kolanowym po stronie nie obciążonej



Wysunięcie kd. w przód i oparcie pięty o podłoże z

Wysunięcie kd. w przód i oparcie pięty o podłoże z

równoczesnym przemieszczeniem środka ciężkości

równoczesnym przemieszczeniem środka ciężkości

ciała i pełnym obciążeniem kd. wykrocznej.

ciała i pełnym obciążeniem kd. wykrocznej.

Opanowanie tych czynności pozwala na dobranie

Opanowanie tych czynności pozwala na dobranie

odpowiedniego rodzaju kroku tj. dwu-, trój-, cztero

odpowiedniego rodzaju kroku tj. dwu-, trój-, cztero

taktowego.

taktowego.

Nauka chodu w

Nauka chodu w

poręczach

poręczach

Rodzaje chodu

Rodzaje chodu



Dwutaktowy

Dwutaktowy



Trójtaktowy

Trójtaktowy



Czterotaktowy

Czterotaktowy

2

2

Chód

Chód

dwutaktowy

dwutaktowy

1

2

1

2

2

1

2

1

Chód dwutaktowy

Chód dwutaktowy

1

1

1

1

1

2

2

2

Chód trójtaktowy

Chód trójtaktowy

1

1

1

2

2

3

3

3

Chód czterotaktowy

Chód czterotaktowy

1

3

4

1

2

2

3

4

Prawidłowe ustawienie

Prawidłowe ustawienie

kul w czasie chodu

kul w czasie chodu

Nieprawidłowe

Nieprawidłowe

ustawienie kul

ustawienie kul

Uwaga

Uwaga

Opanowanie tych czynności jest podstawą do

Opanowanie tych czynności jest podstawą do

wyboru rodzaju chodu użytecznego. Tych

wyboru rodzaju chodu użytecznego. Tych

czynności uczymy poza poręczami tj. z

czynności uczymy poza poręczami tj. z

balkonikiem, o kulach lub kuli, o laskach lub lasce,

balkonikiem, o kulach lub kuli, o laskach lub lasce,

bez żadnych pomocy.

bez żadnych pomocy.

Asekuracja:

Asekuracja:



Terapeuta porusza się z tyłu lub z tyłu i boku

Terapeuta porusza się z tyłu lub z tyłu i boku

pacjenta możliwie jak najbliżej. W czasie utraty

pacjenta możliwie jak najbliżej. W czasie utraty

równowagi terapeuta chwyta pacjenta pod pachy,

równowagi terapeuta chwyta pacjenta pod pachy,

ściąga do tyłu na siebie i po ugiętych kończynach

ściąga do tyłu na siebie i po ugiętych kończynach

dolnych sprowadza do pozycji siedzącej

dolnych sprowadza do pozycji siedzącej



W momencie utraty równowagi asekuracja polega

W momencie utraty równowagi asekuracja polega

na bezpiecznym sprowadzeniu pacjenta na

na bezpiecznym sprowadzeniu pacjenta na

podłoże.

podłoże.

Pomoce ortopedyczne

Pomoce ortopedyczne

Przykłady kul

Przykłady kul

IV. Nauka chodu

IV. Nauka chodu

użytecznego –

użytecznego –

doskonalenie chodu

doskonalenie chodu



W tym celu uczymy chodu po różnym

W tym celu uczymy chodu po różnym

terenie, podłożu

terenie, podłożu



Zmiana szybkości chodu

Zmiana szybkości chodu



Zwiększenie zasięgu dystansu

Zwiększenie zasięgu dystansu



Dostosowanie protezy, aparatu

Dostosowanie protezy, aparatu



Zastosowanie stymulatorów np.. W

Zastosowanie stymulatorów np.. W

stopach opadających,

stopach opadających,



Stopniowe eliminowanie pomocy np..

Stopniowe eliminowanie pomocy np..

Jednej kuli, jednej laski, aparatu

Jednej kuli, jednej laski, aparatu

odciążającego itp..

odciążającego itp..

V. Nauka czynności

V. Nauka czynności

użytecznych i

użytecznych i

asekuracyjnych

asekuracyjnych



Siadania na krześle, w fotelu, sedesie itp..

Siadania na krześle, w fotelu, sedesie itp..



chodzenie po schodach

chodzenie po schodach



Wsiadanie do środków komunikacji

Wsiadanie do środków komunikacji



Padanie i wstawanie

Padanie i wstawanie

Chodzenie po

Chodzenie po

schodach

schodach



Naukę rozpoczyna się od schodów z poręczami

Naukę rozpoczyna się od schodów z poręczami



Wchodzenie

Wchodzenie

–kula stawiana jest na pierwszy

–kula stawiana jest na pierwszy

stopień następnie kończyna dolna

stopień następnie kończyna dolna

sprawniejsza

sprawniejsza

funkcjonalnie, chorą dostawia się

funkcjonalnie, chorą dostawia się



Schodzenie

Schodzenie

– kula stawiana jest na niższym

– kula stawiana jest na niższym

stopniu następnie

stopniu następnie

słabsza

słabsza

funkcjonalnie

funkcjonalnie

kończyna dolna, zdrowa jest dostawiana

kończyna dolna, zdrowa jest dostawiana

Sposoby utrudnienia

Sposoby utrudnienia

:

:



Rezygnacja z podparcia na poręczy i przejście

Rezygnacja z podparcia na poręczy i przejście

na dwie kule

na dwie kule



Próba chodzenia naprzemiennego

Próba chodzenia naprzemiennego



Naukę rozpoczyna się od niskich schodów

Naukę rozpoczyna się od niskich schodów

przechodząc do wysokich tzw. komunikacyjnych

przechodząc do wysokich tzw. komunikacyjnych

Asekuracja:

Asekuracja:

Terapeuta asekuruje pacjenta trzymając się jedną

Terapeuta asekuruje pacjenta trzymając się jedną

dłonią poręczy i znajduje się zawsze od dołu

dłonią poręczy i znajduje się zawsze od dołu

schodów i jest skierowany do niego przodem.

schodów i jest skierowany do niego przodem.

Nauka padania

Nauka padania



Zasady:

Zasady:



nie bronić się przed upadkiem za wszelką cenę,

nie bronić się przed upadkiem za wszelką cenę,



W czasie upadku natychmiast odrzucić od siebie

W czasie upadku natychmiast odrzucić od siebie

kule,

kule,



Kontrolować upadek aby upaść na przód.

Kontrolować upadek aby upaść na przód.



Siłę uderzenia amortyzować przez zgięcie kkg.

Siłę uderzenia amortyzować przez zgięcie kkg.

w stawach łokciowych na odpowiednio

w stawach łokciowych na odpowiednio

położonych na podłożu dłoniach,

położonych na podłożu dłoniach,



Samodzielne wstanie poprzez uniesienie

Samodzielne wstanie poprzez uniesienie

miednicy i „cofanie się” na kkg równocześnie

miednicy i „cofanie się” na kkg równocześnie

wspierając się na kulach. W tym czasie kkd.

wspierając się na kulach. W tym czasie kkd.

wyprostowane w stawach kolanowych a stopy

wyprostowane w stawach kolanowych a stopy

umieszczone przy ścianie

umieszczone przy ścianie

Stopniowanie

Stopniowanie

trudności nauki

trudności nauki

padania

padania



Opad o prostym tułowiu na ścianę, na

Opad o prostym tułowiu na ścianę, na

kkg. od niewielkiego kąta wychylenia do

kkg. od niewielkiego kąta wychylenia do

większego. Odchylenie zwiększa się przez

większego. Odchylenie zwiększa się przez

odsunięcie pacjenta od ściany.

odsunięcie pacjenta od ściany.



Upadek w przód na kilka warstw

Upadek w przód na kilka warstw

materacy stopniowo zmniejszając ich

materacy stopniowo zmniejszając ich

liczbę,

liczbę,



Upadek w przód na twarde podłoże,

Upadek w przód na twarde podłoże,



Upadek w przód ze zmianą kierunku ciała

Upadek w przód ze zmianą kierunku ciała



Upadek z wyborem momentu utraty

Upadek z wyborem momentu utraty

równowagi i wiadomym kierunku

równowagi i wiadomym kierunku



Upadek niespodziewany

Upadek niespodziewany