Zaburzenia w krążeniu
Zakład Patomorfologii
Ogólnej AMB
2
Do zaburzeń krążenia należą:
• Obrzęk
• Przekrwienie
• Niedokrwienie
• Krwotok
• Zakrzep
• Zator
• Zawał
• Wstrząs
3
Obrzęk (oedema)
• Def. nadmiar płynu w przestrzeni
międzykomórkowej (inerstitium) i w
jamach ciała.
– miejscowy : może dotyczyć każdej tkanki
czy narządu
– uogólniony: dotyczy całego organizmu:
/anasarca/-uogólniony obrzęk skóry i
tkanki podskórnej, /hydrops universalis/-
uogólniony obrzęk całego ciała wraz z
przesiękami do jam ciała
4
Ascites -płyn obrzękowy w jamie
otrzewnej
Hydrothorax -płyn obrzękowy w jamie
opłucnej
Hydropericardium - płyn obrzękowy w
worku osierdziowym
Akumulacja płynu w obrzmiałej tkance
to :
-wysięk (exsudatum): płyn
bogaty w białko
(powyżej 3g%)
-przesięk (transudatum):
zawiera mniej białek ( poniżej 3g%)
5
Przyczyny obrzęków:
A) wzrost ciśnienia hydrostatycznego
-utrudniony odpływ z żył
-zastoinowa niewydolność krążenia
-puchlina jamy brzusznej
-wysoka temperatura
B) zmniejszenie ciśnienia osmotycznego
osocza
C) zablokowanie odpływu limfy
D) retencja sodu
E) zapalne
6
•Przekrwienie(Hyperaemia)
-czynne (H.activa):spowodowane
poszerzeniem
tętniczek
np. podczas wysiłku
fizycznego
-bierne (H.passiva) wynika ze wzrostu
ciśnienis
żylnego np. w
niewydoloności
serca,
-sinica (cyanosis) zastój
odtlenowanej krwi
żylnej /poniżej
5% odtlenowanej hemo-
globiny
we krwi/
7
KRWOTOK (Haemorrhagia)
Def. Jest to wydostanie się krwi na
zewnątrz systemu sercowo-
naczyniowego.
Dzielimy na:
• sercowe
• aortalne
• tętnicze
• włośniczkowe
• żylne
KRWOTOK (Haemorrhagia)
Def. Jest to wydostanie się krwi na
zewnątrz systemu sercowo-
naczyniowego.
Dzielimy na:
• sercowe
• aortalne
• tętnicze
• włośniczkowe
• żylne
8
•K tętniczy - krew silnie
utlenowana,
żywoczerwona,wydostaje się pod
dużym ciśnieniem,często pulsując.
•K.włośniczkowy - punktowe,
powierzchniowe siąpienie widoczne
na skórze,błonach śluzowych czy
tkankach.
•K.żylny - krew jest odtlenowana,
ciemnoczerwona lub niebieskawa
9
•K.sercowy - powstaje w wyniku rany
postrzałowej lub kłutej lub po zawale w
wyniku rozmiękania ściany serca i
pęknięcia jego ściany (ruptura cordis) -
powodując (haemopericardium)-wylew
krwi do worka osierdziowego ,
tamponadę serca i śmierć.
•K.aortalny - spowodowany często
urazem np.wypadkiem
samochodowym,osłabieniem ściany i jej
poszerzeniem (aneurysma
aortae),choroba nadciśnieniowa
-pęknięcie aorty daje masywny krwotok
i śmierć
10
•Krwotoki
możemy podzielić też
na:
•zewnętrzne- krew wypływa poza
obręb
naszego ciała,
wykrwawienie i śmierć
lub
redukcja objętości krwi
(hipowolemia)
•wewnętrzne-krew wypełnia
naturalne jamy
ciała
(haemothorax, haemopericardium,
haemoperitoneum) lub tworzy krwiak
(haematoma) czyli guz
wypełniony
krwią
•petechiae -małe krwotoki do 1mm
śr.
•purpura -skaza krwotoczna-
krwotoki 1-3mm
•ecchymoses-wybroczyny krwawe
-> niż 3mm
•suffusiones lub suggillationes -
duże
podbiegnięcia krwawe
11
Następstwa krwotoku:
•Miejscowe
-
krew niszczy tkanki narządu - ognisko
krwotoczne (Focus haemorrhagicus)
-krew gromadzi się między składnikami
tkanki, rozsuwając je i nie niszcząc ich np.w
skórze podbiegnięcie krwawe, siniak oraz w
jamach ciała i narządach rurowych krwiak
(Haematoma)
•Ogólnoustrojowe
•Niewielkie lecz stale powtarzające się-
Niedokrwistość
•Znaczna utrata krwi -
Wstrząs
12
•Wstrząs-
szybka utrata 0,5-1l krwi tętniczek
lub powolna
utrata 3-4 l krwi żylnej.
•Gastrorrhagia- krwawienie z żołądka
•Haemoptoe - krwioplucie,
•Haematemesis – wymioty krwawe,
•Haematuria - krwiomocz,
•Menorrhagia – przedłużone i obfitsze
krwawienie
miesięczne.
•Metrorrhagia - nieprawidłowe krwawienie z
macicy bez
związku z miesiączką
13
Zakrzep (Thrombus)-
polega na
zmianie płynnej krwi w lity agregat włóknika i
krwinek.
Jego powstawaniu sprzyjają (triada Virchowa):
• uszkodzenie komórek śródbłonka,
• zwolnienie prądu krwi w naczyniu,
• nadmierna krzepliwość krwi np. DIC
DIC
- zespół wykrzepiania śródnaczyniowego
polega na tworzeniu licznych drobnych
zakrzepów.najczęściej występuje we
wstrząsie (ciężkie, zakażenia, urazy, operacje,
rozległe oparzenia, choroby nowotworowe
)
14
Powstaje najczęściej na drodze
zewnątrzpochodnej krzepnięcia, rzadziej zaś na
drodze wewnątrzpochodnej.
Ciąża,promienie jonizujące, leki sterydowe
sprzyjają powstaniu DIC.
Badanie mikroskopowe ujawnia:
• zakrzepy w tętniczkach i n.włosowatych płuc,
nerek,
• możliwość drobnych zawałów w nerkach z
martwicą kory
włącznie,
• martwicę krwotoczną kory nadnerczy.
DIC
może prowadzić do skazy krwotocznej tzw
.koagulopatii ze zużycia (spadek liczby płytek i
niedobór osoczowych składników krzepnięcia.
15
Skaza krwotoczna
objawia się wybroczynami i wylewami w skórze i
błonach śluzowych,krwawienia z przewodu
pokarmowego i dróg rodnych.
Następstwa zakrzepicy:
1. Niedokrwienie narządu
2. Przekrwienie bierne przy utrudnionym
odpływie krwi
3. Zatory oderwanymi skrzeplinami lub ich
fragmentami
.
16
Różnice skrzep (cruor) i zakrzep
(thrombus
)
Thrombus
1. Powstaje za życia
wewnątrz
2. Ściśle przylega do
ściany
3. Powierzchnia
matowa,pobrużdżona
4. Krucha , rwie się
5. Naczynie w miejscu
przylegania
nierówne,matowe
– Cruor
– Powstaje za życia
na zewnątrz a po
śmierci wewnątrz
– Leży luźno, łatwo
odrywa się
– Lśniąca gładka
– Elastyczna,
– Bez zmian
17
Zatory (Emboliae)-
polegają na
zatkaniu naczynia matriałem zatorowym
przyniesionym wraz z krwią.
Dzielimy je w zależności od rodzaju tego
materiału
• skrzeplinowe
• płynowe –z płynu owodniowego
• gazowe
• z litych fragmentów-
• z komórek nowotworowych,
• tłuszczowe,
• pasożytami – np. nicienie blokujące naczynia
limfatyczne
18
W zależności od wędrówki czopu dzielimy na
:
•Z.typowe (simplex)-
czop biegnie zgodnie z
prądem krwi
•Z.nietypowe
-
z.skrzyżowany (E.cruciata) czop z krążenia
żylnego dostaje się
do
krążenia tętniczego
- z.wsteczny (E.retrograda) czop cofa się i opada
pod prąd krwi.
19
Zawał (Infarctus)
Def. Ogniskowa martwica wynikła z
gwałtownego przerwania dopływu lub
odprowadzenia krwi.
Występują:serce, mózg, płuca, nerki,
śledziona, jelita.
Nie występują: macica,tarczyca,pęcherz
moczowy,
język
Makroskopowo dzielimy na
•Z.biały( I.albus )- nerki,serce
•Z.czerwone (I.haemorrhagicus.)- jelita ,
płuca
20
Zejście zawału:
1. Organizacja (organisatio)-powstaje blizna
2. Sekwestracji (sequestratio)- tkanka martwa
zostaje oddzielona-powstaje martwak
(sequester)
3. Rozmiękanie (emolitio)-
- jałowe (przez enzymy własne)
- zakażone ( przez enzymy drobnoustrojów ) -
ropień
(Abscessus)
• Zwapnienie (Calcificatio)
21
Wstrząs (Shock)
Def. Zespół zaburzeń ogólnoustrojowych
spowodowanych dysproporcją między ilością
krwi krążącej a pojemnością łożyska
naczyniowego, co prowadzi do spadku
ciśnienia tętniczego i niedotlenienia tkanek.
Przyczyny:
1. Niewydolność pompowania krwi przez serce
(w.kardiogenny).
2. Utrata płynu z krążenia (w.hipowolemiczny)
3. Porażenie ścian naczyń i rozszerzenie
łożyska naczyniowego (w.septyczny,
anafilaktyczny, neurogenny)
22
1. Ostra niewydolność komory lewej-zawał,
m.sercowego , zator t.płucnej, tamponada.
2. a) utrata krwi - wstrząs pokrwotoczny ,
wstrząs pourazowy,
b) utrata osocza - rozległe oparzenia,
c) wody i NaCl - obfite wymioty, biegunki,
zapalenie
otrzewnej
3. a) w.septyczny - endotoksyny bakteryjne w
posocznicy
b) w.anafilaktyczny - ekspozycja na alergen
np.użądlenie
pszczoły
c) w.neurogenny - ból po urazie
23
•Nieodwracalny- zapaść krążenia, zmniejszony
przepływ krwi przez narządy ważne dla życia,
utrata ważnych życiowo funkcji.
Klinicznie wyróżniamy trzy etapy wstrząsu
•Wczesny lub wyrównany (przyspieszone tętno, tachycardia,
skurcz naczyń obwodowych, zmniejszenie wydzielania moczu.
•Niewyrównany ale odwracalny zawodzą mechanizmy
fazy wczesnej (niedociśnienie,przyspieszony, krótki oddech,
oliguria, kwasica).