Diagnostyka i programowanie rehabilitacji
CHOROBY
UKŁADU
KRĄŻENIA
Badanie sprawności układu krążenia oraz
diagnozowanie chorób serca i naczyń opiera
się na:
Próbach czynnościowych
(próby wysiłkowe, wodne, farmakologiczne)
Badaniach biochemicznych
(np. oznaczenie zawartości elektrolitów, gazów,
enzymów krwi)
Badaniach kardiograficznych
(elektrokardiografia, fonokardiografia)
Badaniach radiologicznych
(radiografia, angiografia)
Próby wysiłkowe
Próba wysiłkowa Martinetta
U zdrowych osób po 15 głębokich przysiadach, wykonanych
w ciągu 15 sek., HR wzrasta o 20-30/min, RRskurcz. podnosi
się o 10-30 mmHg, po czym po 3-5min. następuje powrót
do wartości wyjściowych.
W stanach upośledzonej sprawności układu krążenia
powysiłkowe przyspieszenie tętna jest większe, a powrót do
normy powolniejszy. RRskurcz. może nie wzrastać, a nawet
zmniejszać się po wysiłku.
Próby wysiłkowe
Próba ortostatyczna Martineta
Po przejściu z pozycji leżącej do stojącej RRskurcz.obniża
się u osób zdrowych o 15-20mmHg, RRrozkurcz.pozostaje
bez zmian, a HR nieznacznie przyspiesza się na krótki czas.
U osób z labilnym układem neurowegetatywnym może
nastąpić reakcja hipotoniczna (znaczne przyspieszenie HR,
wzrost RRrozkurcz) lub hipodynamiczna (obniżenie
RRrozkurcz i RR skurcz).
Próby wysiłkowe
Próba Valsalvy
Zdrowy człowiek może wstrzymać oddech po uprzednim
głębokim wdechu przez 20-50 sekund, przy czym jego
RRskurcz. spada nieznacznie.
U ludzi ze zmianami w mięśniu sercowym RR skurcz podczas
przeprowadzania próby – spada nawet do 70-80 mmHg.
Próby wysiłkowe
Badania spirometryczne
Pojemność życiowa płuc zmniejsza się na skutek zastoju w
krążeniu małym spowodowanym:
wadami zastawki dwudzielnej
wrodzonymi wadami serca
niewydolnością lewokomorową.
Próba wodna
Próba obciążenia wodą
Zdrowi ludzie po wypiciu 600ml wody wydalają w ciągu 2
godz taką samą ilośc moczu.
W przewlekłej niewydolności krążenia (ale bez chorób nerek
lub wątroby) obserwuje się opóźnioną diurezę.
Ciśnienie tętnicze
Ciśnienie krwi w t.ramiennej dorosłego zdrowego człowieka
po 10-minutowym spoczynku na czczo wynosi przeciętnie:
skurczowe
120 mmHg
rozkurczowe 65-90 mmHg
Ciśnienie tętnicze
W większości przypadków poziom ciśnienia tętniczego wzrasta z wiekiem.
Wiek
r.ż
Ciśnienie tętnicze [mmHg]
Prawidłowe
ciśnienie
tętnicze
skurczowe
rozkurczowe
dolna
granica
górna
granica
dolna
granica
górna
granica
15
16-19
20-24
25-29
30-39
40-49
50-59
60-69
80
90
90
90
90
90
90
100
120
130
130
130
130
140
140
150
50
60
60
60
60
60
60
60
80
85
85
85
90
90
90
90
120/80
130/85
130/85
130/85
130/90
140/90
140/90
150/90
Ciśnienie tętnicze
W warunkach fizjologicznych u osób zdrowych występują
dobowe wahania ciśnienia w granicach 5-20 mmHg.
Poziom ciśnienia w godzinach porannych spada, a w godzinach
południowych wzrasta.
Ciśnienie tętnicze
Zwiększenie ciśnienia tętniczego obserwuje się:
po wysiłkach fizycznych
w emocjach
podczas spożywania posiłków
pod wpływem oziębienia
Ciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze stwierdza się jako o b j a w w stanach chorobowych
tj:
Choroby nerek
ostre i przewlekłe zapalenie kłębuszków nerkowych, przewlekłe
odmiedniczkowe zapalenie nerek, torbielowatość nerek, guzy nerek,
zwężenia, zakrzepy i anomalie naczyń nerkowych
Zaburzenia wewnątrzwydzielnicze
pierwotny hiperaldosteronizm, zaspół Cushinga, nadczynność tarczycy
Choroby naczyń
stwardnienie tętnicy głównej i rozlane stwardnienie tętnic jamy
brzusznej, koarktacja tętnicy głównej
Choroby mózgu
guz
oraz jako
n a d c i ś n i e n i e t ę t n i c z e s a m o i s t n e (choroba
nadciśnieniowa).
Ciśnienie tętnicze
O b n i ż e n i e ciśnienia tętniczego występuje w
postaci:
hipotonii fizjologicznej
w przebiegu zawału serca
ostrej i przewlekłej niewydolności krążenia
w stanach wstrząsowych
nadwrażliwości zatoki szyjnej
niewydolności kory nadnerczy
ostrym zapaleniu wsierdzia, osierdzia i mięśnia sercowego.
Ciśnienie tętnicze
N i e j e d n a k o w e ciśnienie w tętnicach
jednoimiennych (różnice fizjologiczne wynoszą ok.10
mmHg) obserwuje się w:
tętniakach tętnicy głównej
jednostronnych zmianach miażdżycowych
zakrzepach tętniczych
Ciśnienie tętnicze
Z m n i e j s z e n i e a m p l i t u d y ciśnienia ma
miejsce w :
przewlekłej niewydolności krążenia
zarostowym zapaleniu osierdzia
Z w i ę k s z e n i e a m p l i t u d y ciśnienia obserwuje
się w:
niedomykalności zastawek tętnicy głównej
nadczynności tarczycy
nadciśnieniu samoistnym
Próba różnicoworozpoznawcza
w nadciśnieniu
Próba oziębienia
Oziębienie dłoni w wodzie o temp. +4° wywołuje u zdrowej
osoby wzrost ciśnienia nie przekraczający 25 mmHg.
We wczesnych okresach choroby nadciśnieniowej jest on
znacznie większy, a powrót do wartości sprzed oziębienia
trwa dłużej niż 5 min.
Elektrokardiografia
Badanie elektrokardiograficzne polega na zapisaniu prądów
czynnościowych serca. Zapis ma postać krzywej, zwanej
elektrokardiogramem.
Elektrokardiogragrafia
Standardowe badanie ekg
wymaga użycia 12
odprowadzeń:
3 dwubiegunowych
kończynowych (I, II, III),
3 jednobiegunowych
kończynowych (aVR, aVL,
aVF)
6 odprowadzeń
jednobiegunowych
przedsercowych (V1, V2, V3,
V4, V5, V6).
Krzywa elektrokardiograficzna
Krzywa elektrokardiograficzna opisana jest za pomocą sześciu liter
alfabetu: P, Q, R, S, T, U. Składa się z 6 załamków i 3 odcinków.
Krzywa elektrokardiograficzna
.
Załamek - tj. wychylenia
w górę lub w dół od linii
izoelektrycznej.
Odcinek - część linii
izoelektrycznej pomiędzy
załamkami.
Odstęp - łączną część
załamka oraz
sąsiadującego odcinka.
Zespół - fragment krzywej
obejmujący kilka załamków
Krzywa elektrokardiograficzna
Każdy załamek odpowiada za inną fazę potencjału
czynnościowego:
Załamek P – depolaryzacja przedsionków,
Odcinek PQ – repolaryzacja przedsionków,
Odstęp P-Q – czas dojścia pobudzenia do komór,
Zespół QRS – depolaryzacja komór,
Odcinek ST – początek repolaryzacji komór,
Odstęp Q-T – potencjał czynnościowy w roboczych włóknach
mięśnia komór,
Załamek T – repolaryzacja komór.
Krzywa elektrokardiograficzna
- Potencjał spoczynkowy i czynnościowy
Źródłem powstawania załamków są zmiany potencjału
elektrycznego występujące w komórkach mięśnia
sercowego.
Potencjał elektryczny zmienia się na skutek zmiany
szybkości przenikania przez błony komórkowe jonów sodu
(Na), potasu (K) oraz wapnia (Ca).
Krzywa elektrokardiograficzna
- Potencjał spoczynkowy i czynnościowy
Potencjał spoczynkowy, czyli stan kiedy komórka mięśnia
sercowego znajduje się w stanie spoczynku.
Kiedy nie występuje różnica potencjału na zewnątrz i
wewnątrz komórki lub też różnica potencjału pomiędzy
wnętrzem komórki, a jej powierzchnią wynosi -90mV.
Potencjał czynnościowy- stan kiedy na skutek
pobudzenia bodźcem następuje zmiana potencjału z -90mV
do -65mV. Zmiana ta wyzwala napływ jonów sodu do
wnętrza komórki mięśnia sercowego i powstanie
depolaryzacji, a następnie repolaryzacji.
Krzywa elektrokardiograficzna
- Potencjał spoczynkowy i czynnościowy
Faza 0 – szybka
depolaryzacja
Faza 1 – wstępna szybka
repolaryzacja
Faza 2 – powolna
repolaryzacja
Faza 3 – szybka repolaryzacja
Faza 4 – powrót do spoczynku
(polaryzacji)
Zmiany wartości
potencjału
Krzywa elektrokardiograficzna
- Pobudliwość i warunki przewodzenia bodźców
Pobudliwość –
zdolność do pobudzenia pod wpływem docierającego
bodźca.
Przeciwieństwem pobudliwości jest refrakcja, czyli stan
kiedy komórka nie jest pobudliwa na skutek inaktywacji
kanałów sodowych.
Krzywa elektrokardiograficzna
- Pobudliwość i warunki przewodzenia bodźców
Przewodzenie bodźców polega na szeregowym wzbudzaniu
potencjału czynnościowego w kolejnych komórkach.
Czynnikiem, który pobudza jest różnica potencjału, która
występuje pomiędzy komórką pobudzoną, a tą znajdującą się w
stanie spoczynku.
Krzywa elektrokardiograficzna
- Pobudliwość i warunki przewodzenia bodźców
Szybkość szerzenia się pobudzenia zależy od:
amplitudy potencjału czynnościowego,
szybkości narastania ramienia potencjału czynnościowego,
kierunek rozprzestrzeniania się fali pobudzenia.
Krzywa elektrokardiograficzna
- Układ bodźcoprzewodzący mięśnia sercowego
Grupa komórek, które mają
zdolność do wytwarzania i
przenoszenia impulsów
wywołujących skurcze
serca. Skurcze serca
powstają tylko w wyniku
działania układu
bodźcoprzewodzącego
serca. Komórki nerwowe
występujące w sercu nie
mają wpływu na wyzwalanie
pobudzenia w sercu.
Układ bodźcoprzewodzący mięśnia sercowego
Krzywa elektrokardiograficzna
- Rejestracja sygnału elektrokardiograficznego
Serce pracuje cyklicznie. Jeden cykl pracy serca składa się z
trzech etapów:
PAUZA – rozkurcz przedsionków i komór, krew napływa do
przedsionków
SKURCZ PRZEDSIONKÓW – przedsionki kurczą się, a krew
napływa do obu komór,
SKURCZ KOMÓR – ściany komór kurczą się, powstaje wysokie
ciśnienie, a krew zostaje wyrzucona do tętnicy głównej i płucnej.
Patologiczne zmiany w ekg
W zapisie EKG różnicować można
kolejne warstwy ogniska
zawałowego w ścianie mięśnia
sercowego
strefa martwicy – patologiczny
załamek Q (dłuższy niż 0,04 s oraz
wyższy niż 25% załamka R)
strefa uszkodzenia – fala
Pardeego, uniesiony odcinek ST
strefa niedotlenienia – ujemny
załamek T.
Zawał mięśnia sercowego
(łac. infarctus myocardii)
– martwica mięśnia sercowego spowodowana jego niedokrwieniem
na skutek zamknięcia tętnicy wieńcowej doprowadzającej krew do
obszaru serca.
Strefa martwicy, tzw.
dziura elektryczna
Strefa uszkodzenia
Strefa niedotlenienia
Patologiczne zmiany w ekg
- Zawał mięśnia sercowego
W zależności od lokalizacji zawału zmiany występują w różnych
odprowadzeniach:
zawał rozległy przedni – odprowadzenia V1-V6, I, aVL
zawał dolnej ściany serca – odprowadzenia II, III, aVF
zawał tylnej ściany serca – odprowadzenia V1, V2
Zawał mięśnia sercowego
Różnicowanie bólu wieńcowego z bólem zawałowym
Cecha
Ból wieńcowy
Ból zawałowy
Charakter:
gniotący/piekący ból
zamostkowy, penetrujący do
lewej ręki, przestrzeni
międzyłopatkowej, żuchwy
gniotący/piekący ból zamostkowy,
penetrujący do lewej ręki,
przestrzeni międzyłopatkowej,
żuchwy
Czas trwania:
5-17 min
> 30min.
Wpływ
nitratów:
Ustaje po nitratach
Nie ustaje po nitratach
Wpływ
wysiłku:
występuje dopiero po wysiłku
występuje nawet podczas spoczynku
Zawał mięśnia sercowego
Pierwsza pomoc przy zawale
Pomoc przedlekarska sprowadza się do ułożenia chorego w
pozycji półsiedzącej (o ile jest przytomny) lub bocznej
ustalonej (jeśli jest nieprzytomny), wezwaniu fachowej
pomocy medycznej i kontroli tętna i oddechu.
Jeśli ustanie praca serca i oddech należy rozpocząć masaż
serca.
W warunkach domowych należy podać 300–500 mg
aspiryny doustnie i 0,4-0,8 mg nitrogliceryny podjęzykowo i
natychmiast wezwać karetkę.
Patologiczne zmiany w ekg
Migotanie przedsionków-
(łac. fibrillatio atriorum)
-
najczęstsze zaburzenie rytmu serca, polegające na
nieskoordynowanym pobudzeniu przedsionków serca.
Niekiedy pierwszą manifestacją migotania przedsionków są
powikłania zatorowe lub zaostrzenie niewydolności serca.
Objawy:
kołatanie serca
ból w klatce piersiowej
duszność
łatwe męczenie się
zawroty głowy
omdlenie
poty
gorsza tolerancja wysiłku
uczucie lęku
wielomocz
nieregularne tętno z deficytem tętna
Patologiczne zmiany w ekg
- Migotanie przedsionków
Migotanie przedsionków (górny zapis) i rytm zatokowy (dolny zapis)
całkowita niemiarowość komór z częstością akcji serca zwykle
około 100-150/min
brak załamków P
odstępy R-R nieregularne
obecna fala migotania - fala f (falujący ruch linii izoelektrycznej
najlepiej widoczny w odprowadzeniu V1, o częstości około 350-
600/min.)
zespoły QRS zwykle wąskie
Migotanie przedsionków
Powikłania zakrzepowo-zatorowe:
Nieprawidłowo kurczące się przedsionki powodują zaburzenia
przepływu krwi i zwiększone ryzyko powstania skrzeplin. Mogą one
ulec przeniesieniu do krwiobiegu i stać się źródłem zatorów, głównie
w krążeniu mózgowym.
Najczęstszym powikłaniem zakrzepowo-zatorowym migotania
przedsionków jest udar niedokrwienny mózgu.
W ciągu pierwszych 24-48 h napadu migotania przedsionków ryzyko
jest stosunkowo małe, rośnie ono w miarę długości trwania napadu.
Migotanie przedsionków
Czynniki ryzyka zwiększające ryzyko powikłań
zakrzepowo-zatorowych:
wiek (im osoba starsza tym ryzyko większe)
zwężenie zastawki mitralnej
sztuczna zastawka serca
przebyty udar niedokrwienny mózgu
obecność skrzepliny w lewym przedsionku
choroba niedokrwienna serca
nadciśnienie tętnicze
cukrzyca
niewydolność serca
nadczynność tarczycy
kardiomiopatia przerostowa
Patologiczne zmiany w ekg
W badaniu ekg widoczne szerokie
zespoły QRS i brak załamka P.
Częstoskurcz komorowy jest
potencjalnym zagrożeniem życia
ponieważ może przejść w
migotanie komór.
Każdy przypadek utrwalonego
częstoskurczu komorowego jest
wskazaniem do
natychmiastowego leczenia.
Częstoskurcz komorowy
- trzepotanie komór
(łac. tachycardia ventricularis)
- zaburzenie rytmu serca, polegające na wystąpieniu
przyśpieszonej czynności skurczowej serca, która pochodzi z
ośrodka zlokalizowanego w mięśniu komór serca.
Częstoskurcz komorowy
Częstoskurcz komorowy - trzepotanie komór
Leczenie:
Częstoskurcz komorowy bez pulsu wymaga zastosowania szybkiej
defibrylacji i rozpoczęcia zabiegów reanimacji (CPR).
Przy częstoskurczu komorowym z tętnem i kiedy pacjent jest
stabilny podaje się amidaron 150–300 mg.
Przy częstoskurczu komorowym z tętnem, ale gdy pacjent jest
niestabilny lub nieprzytomny, wykonuje się kardiowersję.
Patologiczne zmiany w ekg
Blok serca przedsionkowo-komorowy
(łac. dissociatio atrioventricularis)
- czasowe, napadowe lub stałe zaburzenie przewodzenia bodźców z
węzła zatokowo-przedsionkowego do roboczego mięśnia komór.
Przebiega w 3 stopniach zaawansowania.
Blok I stopnia
charakteryzuje się w badaniu ekg wydłużeniem odstępu PQ powyżej
0,2 s.
Blok II stopnia przebiega dwojako:
jako blok typu Mobitz I
charakteryzujący się stopniowym, wydłużaniem odstępu PQ, aż do
wypadnięcia zespołu QRS
jako blok typu Mobitz II
polegający na całkowitym wypadnięciu zespołu QRS
Blok III stopnia
polega na zupełnie nieskoordynowanej pracy przedsionków i komór,
czemu towarzyszy niezależne występowanie, odpawiadającym im w
badaniu ekg załamków P i zespołów QRS. Częstotliwość rytmu komór
jest wolniejsza niż przedsionków.
Blok przedsionkowo-komorowy
Blok przedsionkowo-komorowy III stopnia.
Na czerwono zaznaczono załamki P, na niebiesko zespoły QRS
Blok przedsionkowo-komorowy
Leczenie
przewlekły blok I stopnia oraz blok II stopnia typu Mobitz I
najczęściej nie wymagają postępowania leczniczego, a
jedynie okresowej kontroli. Należy dążyć do odstawienia
leków zwalniających przewodzenie przedsionkowo-
komorowe, zwłaszcza gdy odstęp PQ wynosi > 0,24-0,26 s.
u chorych z blokiem II stopnia typu Mobitz II oraz blokiem III
stopnia zwykle istnieją wskazania do wszczepienia
stymulatora serca, gł. ze względu na niebezpieczeństwo
wystąpienia groźnych zaburzeń rytmu oraz objawowej
bradykardii.
Ekg wysiłkowe (test
wysiłkowy)
– opiera się na zależności zmieniającego się zapisu ekg pod
wpływem wysiłku fizycznego. Wysiłek fizyczny powoduje
zwiększanie zapotrzebowania na tlen, co organizm
kompensuje przez zwiększenie przepływu przez naczynia
wieńcowe.
Test na bieżni ruchomej (wg protokołu Bruce'a)
Ekg wysiłkowe (test wysiłkowy)
U osób z niewydolnością przepływu wieńcowego, powyżej
pewnego wysiłku, zapotrzebowanie na tlen nie może już
dalej zostać pokryte drogą zwiększonego przepływu i
rozwijają się cechy niedokrwienia mięśnia sercowego.
Ekg wysiłkowe (test wysiłkowy)
Wskazania
diagnostyka bólów w klatce piersiowej
diagnostyka niespecyficznych zmian w ekg spoczynkowym
ocena zaawansowania choroby niedokrwiennej serca
diagnostyka zaburzeń rytmu serca
diagnostyka nadciśnienia
ocena skuteczności leczenia
kwalifikacja do badań inwazyjnych (koronarografia)
kwalifikacja do rehabilitacji
kontrola rehabilitacji
Badanie radiologiczne (rtg)
-
pozwala na dość precyzyjne określenie granic i rozmiarów serca
oraz dużych naczyń, wielkości komór i grubości ich ściany,
objętości serca oraz dynamiki skurczów i rozkurczów serca.
Prawidłowo wymiar całkowity serca u osoby dorosłej nie
powinien przekraczać 50% średnicy klatki piersiowej.
Badanie radiologiczne
Najważniejsze elementy, tworzące zarys
sylwetki serca w projekcji PA.
Prawy brzeg sylwetki serca (od przepony ku
górze) tworzą:
1.
Krawędź prawego przedsionka (od
przepony do wnęki)
2.
Żyła główna górna (od wnęki ku górze)
Lewy brzeg sylwetki serca (od przepony ku
górze) tworzą:
1.
Cień lewej komory (od przepony do wnęki)
2.
Uszko lewego przedsionka (wklesłość na
poziomie bieguna lewej wnęki)
3.
Pień płucny (na poziomie wnęki)
4.
Łuk aorty (powyżej)
Najważniejsze elementy budujące zarys
serca w projekcji bocznej:
1.
Brzeg przedni utworzony jest przez cień
prawej komory
2.
Brzeg tylny utworzony jest przez cień lewej
komory
Badanie radiologiczne
W przypadku powiększenia lewego przedsionka w obrazie
rtg widoczne jest wypełnienie wklęsłości i wyrównanie
zarysu, a w skrajnych przypadkach jego uwypuklenie.
W przypadku powiększenie lewej komory w obrazie rtg
widoczne jest poszerzenie i zaokrąglenie dolnej granicy
serca po stronie lewej.
Echokardiografia
(ultrasonokardiografia – USG,
echo serca)
– nieinwazyjna technika diagnostyki obrazowej, oparta na
wykorzystaniu zjawiska odbicia wiązki ultradźwięków, od
struktur serca i dużych naczyń, z wykorzystaniem
ultradźwięków o częstotliwości 1,5–10 MHz.
Echokardiografia
Badanie wykonywane poprzez ścianę klatki piersiowej umożliwia
obrazowanie serca w badaniu:
jednowymiarowym (M-mode) – umożliwiające ocenę wymiarów serca;
dwuwymiarowym (2D) – umożliwiającym pomiary powierzchni i
objętości oraz obliczenie frakcji wyrzutowej;
trójwymiarowym (3D) – umożliwia ocenę struktur serca w
perspektywie (obraz przestrzenny), co umożliwia dokładną ocenę
serca w przypadku wad serca przed zabiegami kardiochirurgicznymi;
badanie dopplerowskie – oparte na wykorzystaniu zjawiska Dopplera,
umożliwiające pomiar prędkości ruchu elementów odbijających
emitowaną wiązkę ultradźwięków, np. przepływu krwi w tętnicach.
Echokardiografia
Prawidłowy obraz serca w echokardiogramie przezklatkowym
Echokardiografia
Interpretacja badania:
1.
Ocena kurczliwości mięśnia sercowego:
normokineza – stan prawidłowy – prawidłowa ruchomość mięśnia
sercowego
hipokineza – zmniejszona ruchomość mięśnia sercowego,
występująca w przypadku:
niedokrwienia
niepełnościennej martwicy
akineza – brak ruchu, występujący w przypadku:
blizny pozawałowej
pełnościennego niedokrwienia
dyskineza – paradoksalny ruch w kierunku przeciwnym do
otaczającego mięśnia sercowego
blizna pozawałowa
tętniak >
Echokardiografia
2.
Ocena wymiarów struktur serca i dużych naczyń
LVEDd – wymiar końcoworozkurczowy lewej komory – 3,5–5,7 cm
LVESd – wymiar końcowoskurczowy lewej komory – 3,0–3,9 cm
RVEDd – wymiar końcoworozkurczowy prawej komory – 1,8–2,7 cm
PWd – grubość tylnej ściany serca w rozkurczu – 0,9–1,2 cm
PWs – grubość tylnej ściany serca w skurczu – 1,0–1,8 cm
IVSd – grubość przegrody międzykomorowej w rozkurczu – 0,9–1,2 cm
LA – lewy przedsionek – 2,0–4,0 cm
Ao – opuszka aorty – 2,0–3,8 cm
MPA – pień płucny – 1,5–2,7 cm
LVEF – frakcja wyrzutowa lewej komory – 55–70%
FS – frakcja skurczowa lewej komory – 28–44%
przepływ maksymalny przez zastawkę mitralną – 0,6–1,3 m/s
przepływ maksymalny przez zastawkę aortalną – 1,0–1,7 m/s
przepływ maksymalny przez zastawkę płucną – 0,6–0,9 m/s
przepływ maksymalny przez zastawkę trójdzielną – 0,3–0,7 m/s.
Badania biochemiczne krwi
– badanie obejmujące analizę składników osocza. Wskazuje
na poziom enzymów, hormonów, białek, elektrolitów i
pierwiastków śladowych w organizmie.
Wyniki obrazują stan ogólny organizmu lub stan kliniczny
konkretnych narządów (np.profil wątrobowy, trzustkowy,
nerkowy, reumatyczny itp.)
Profil ogólny
morfologia krwi obwodowej ze zróżnicowaniem leukocytów
odczyn opadania krwinek czerwonych (OB.)
badanie ogólne moczu (białko, hemoglobina, bilirubina, lipidy)
elektrolity w surowicy (sód, potas, chlorki)
profil lipidowy (cholesterol, triglicerydy (TG), cholesterol HDL,
cholesterol LDL)
glukoza we krwi
Profil sercowy- dodatkowo
kinaza fosfokreatynowa (CK)
troponina
Badania biochemiczne krwi
Badania biochemiczne krwi
W badaniu biochemicznym krwi każdy oceniany składnik
ma ustalone granice normy, tzw. wartości referencyjne.
Normy badań laboratoryjnych zależą od innych elementów
procesu diagnostycznego, dlatego analizą wyników
powinien zawsze zajmować się lekarz prowadzący pacjenta.
Badania biochemiczne krwi
Normy badania krwi dla poszczególnych składników
osocza:
leukocyty: 4000- 10 000 µ/l
OB
mężczyźni 1-15 mm
kobiety 3-20 mm
glukoza: 70–100 mg/dl (3,9-5,6 mmol/l)
cholesterol całkowity: 140–200 mg/dl (3,6–5,2 mmol/l)
trójglicerydy (TG): 60–165 mg/dl (0,55-2,0 mmol/l)
kinaza kreatynowa (CK)
mężczyźni: 18–100
µ
/l
kobiety: 10–66
µ
/l
potas: 3,5-5,0 mmol/l
sód: 135–145 mmol/l
chlor: 95–105 mmol/l
Badanie hematologiczne
(morfologia krwi)
– badanie polegające na ilościowej i jakościowej ocenie
elementów morfotycznych krwi.
Morfologia krwi - prawidłowe wskaźniki
Nazwa
Norma u
kobiet
mężczyzn
Krwinki czerwone (RBC)
4,2–5,4
mln/mm³
4,5–5,9
mln/mm³
Retikulocyty
20–130 x 10
9
/l
MCV
81-99 f
80-94 f
MCH
27–31 pg
MCHC
33–37 g/dl
Hemoglobina (Hb)(HGB)
12-16 g/100
ml
14-18 g/100
ml
Hematokryt (HCT)
0,40–0,51
0,40–0,54
Krwinki białe (WBC)
4 500 do 10 000/mm³
Granulocyty
1,8–8,9 x 10
9
/l
Granulocyty obojętnochłonne
(neutrofile) (NEUT)
1,5–7,4 x 10
9
/l
Granulocyty kwasochłonne (eozynofile)
(EOS)
0,02–0,67 x 10
9
/l
Granulocyty zasadochłonne (bazofile)
(BASO)
0–0,13 x 10
9
/l
Limfocyty (LYMPH)
1,1–3,5 x 10
9
/l
Limfocyty B
0,06–0,66 x 10
9
/l
Limfocyty T
0,77–2,68 x 10
9
/l
Limfocyty T CD4+
0,53–1,76 x 10
9
/l
Limfocyty T CD8+
0,30–1,03 x 10
9
/l
Komórki NK
0,20–0,40 x 10
9
/l
Monocyty (MONO)
0,21–0,92 x 10
9
/l
Płytki krwi (PLT)
140 000–450 000/mm³
Wpływ
wysiłku fizycznego
na układ krążenia
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ aktywności ruchowej na układ
krążenia:
Zwolnienie spoczynkowej i submaksymalnej częstości
skurczów serca
Obniżenie submaksymalnego ciśnienia tętniczego krwi
Wzrost objętości sylwetki serca
Wzrost max.pojemności minutowej (CO) i objętości
wyrzutowej (SV) serca
Wzrost tętniczo-żylnej różnicy zawartości tlenu we krwi
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ wysiłku fizycznego na krążenie
wieńcowe:
Adaptacja budowy naczyń
Wzrost średnicy tętnic wieńcowych
Angiogeneza
- tętniczek
- naczyń włosowatych
- krążenia obocznego
Obniżenie oporu naczyniowego
Wzrost przepływu wieńcowego
Wzrost zdolności transportowych naczyń włosowatych
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ aktywności ruchowej na składniki
lipidowe krwi:
Wzrost stężenia HDL- cholesterolu
Obniżenie stężenia LDL- cholesterolu
Obniżenie stężenia trójglicerydów
Zmniejszenie lub brak zmian stężenia cholesterolu całkowitego
Wzrost stężenia apoproteiny A1* w surowicy
Wzrost lipazy**
* Apoproteina A-1 (Apo-A1) wchodzi w skład cząstki HDL natomiast w lipoproteinach LDL znajduje się apoproteina B (Apo-B).
Od ich ilości zależy, czy cholesterol zacznie odkładać się w ścianach tętnic czy bezpiecznie opuści organizm.
** Enzym rozkładający kwasy tłuszczowe.
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ wysiłku fizycznego w nadtlenkach
lipidów i układzie antyoksydacyjnym:
Zwiększenie aktywności układu antyoksydacyjnego*
Wzrost stężenia w krwinkach czerwonych
witaminy E i witaminy C
glutationu **
* Układ antyoksydacyjny ma na celu neutralizację wolnych rodników.
**
Najważniejszy nieenzymatyczny czynnik antyoksydacyjny.
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ wysiłku fizycznego na układ
hemostazy:
Wzrost aktywności fibrynolitycznej* osocza
Obniżenie stopnia aktywności płytek krwi (sklejania)
Obniżenie aktywności czynnika VII (zmniejszenie zakrzepów)
Obniżenie stężenia fibrynogenu
Fibrynoliza – fizjologiczny proces rozkładu zakrzepu, będący częścią hemostazy. Podobnie, jak proces krzepnięcia krwi,
zachodzi w sposób kaskadowy.
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ aktywności ruchowej na
objętość i skład krwi:
Zwiększenie objętości krwi
Wzrost stężenia hemoglobiny
Wzrost stężenia 2,3-difosfoglicerynianu* (2,3-DPG) w
krwinkach czerwonych
* Gromadzenie się 2,3-difosfoglicerynianu powoduje przesunięcie krzywej dysocjacji hemoglobiny w prawo i zwiększenie
dostarczenia tlenu do tkanek.
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ wysiłku fizycznego na układ
oddechowy:
Wzrost siły mięśni oddechowych i ruchomości kl.piersiowej
Wzrost pojemności życiowej płuc (VC)
Wzrost objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1)
Wzrost max. dowolnej wentylacji płuc (MVV)
Niższa częstość oddechów
Wzrost pojemności dyfuzyjnej płuc
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ wysiłku fizycznego na reakcje
hormonalne:
Zmniejszenie reakcji hormonalnej na wysiłki submaksymalne
Zmniejszenie aktywności współczulnego układu nerwowego
Zmniejszenie stężenia insuliny we krwi
Poprawa tolerancji glukozy
Wzrost stężenia ß-endorfiny*
* Endorfiny- hormony, które wywołują doskonałe samopoczucie oraz tłumią odczuwanie drętwienia i bólu.
Wpływ wysiłku fizycznego na układ krążenia
Wpływ
wysiłku fizycznego na tkankę tłuszczową:
- zależy od bilansu tłuszczowego
Zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej
Zmniejszenie wielkości adypocytów*
Wzrost wrażliwości tkanki tłuszczowej na działanie czynników
lipolitycznych
* Komórki tłuszczowe odgrywające rolę w regulacji pobierania pokarmu i gospodarki energetycznej organizmu.
Trening fizyczny
w profilaktyce chorób
układu krążenia
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Osoby zdrowe
Osoby ze zwiększonym zagrożeniem choroby
niedokrwiennej serca, tj osoby z:
otyłością
zaburzeniem gospodarki lipidowej
psychonerwicami
nadciśnieniem tętniczym
uzależnieniem od papierosów
obciążeniem rodzinnym
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Kryteria skuteczności treningu:
Uzyskanie dobrej wydolności fizycznej
Uzyskanie spoczynkowej częstości skurczów serca ok.
60/min
Obniżenie zawartości tłuszczu podskórnego (M- 13%, K-
20%)
Stabilizacja wskaźnika masy ciałą w granicach 24 +- 1
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Higieniczno-zdrowotne zasady treningu
fizycznego:
Wykonuj głównie ćwiczenia wytrzymałościowe
Ćwicz w terenie na miękkim podłożu
Nie rywalizuj z partnerem, ze sobą walcz z rozwagą
Do ćwiczeń przystępuj w 1,5 - 2 godz. po posiłku
Każda nawet banalna infekcja (katar, kaszel, ból gardła,
dreszcze, biegunka, ) jest zakazem do wykonywania
ćwiczeń
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Przygotowanie do treningu:
Ogólne badanie lekarskie
Brak przeciwwskazań do ćwiczeń
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Przeciwwskazania do intensywniejszych ćwiczeń:
Choroba niedokrwienna serca, powodująca ból wieńcowy przy minimalnej
aktywności ruchowej oraz wczesny okres po przebyciu zawału serca (1-
3mies)
Jawna niewydolność krążenia, z trudem poddająca się leczeniu
Wady zastawkowe serca nabyte i wrodzone, szczególnie sinicze
Znaczne powiększenie serca w przebiegu szeregu chorób mięśnia
sercowego;
Nasilone zaburzenia rytmu serca i przewodzenia, które występują lub
nasilają się przy niewielkim nawet obciążeniu
Niewyrównana cukrzyca
Nadciśnienie tętnicze >180/110 mmHg w spoczynku lub niepodlegające
wpływom leczenia
Nadmierna otyłość (BMI >40)
Ostre kłębkowe zapalenie nerek
Ostre postaci chorób infekcyjnych
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Optymalna dawka aktywności fizycznej:
3-5 x tyg w czasie 20-60min
np. 5x tyg 20 min lub 4x 30 min lub 3x45 min
intensywność 60-80%maxHR (HR max= 220-wiek)
RRmax=200-wiek
np.200-20=180
20-letni mężczyzna nie powinien przekraczać ciśnienia 200mmHg przy obciążeniu
180 Wat
Co ćwiczyć?:
ćwiczenia o charakterze wytrzymałościowym uzupełnione ćwiczeniami
rozciągającymi i gibkościowymi
Dla osób o słabej kondycji:
4x tyg marsz na dystansie 5km w czasie 40 min
Dobór form ćwiczeń rekreacyjno-sportowych dla prewencji
choroby niedokrwiennej serca
Formy zalecane
Formy warunkowo
zalecane
Formy niezalecane
marsz
wędrówka piesza
wędrówka górska
biegi narciarskie
biegi łyżwiarskie
siatkówka
modyfikowana
golf
gimnastyka
pływanie (24-28°C)
wędrówka wioślarska
tenis
tenis stołowy
koszykówka
modyfikowana
piłka ręczna (bez
zawodów)
piłka nożna
taniec
jeździectwo
żeglarstwo
narciarstwo zjazdowe
wspinaczka górska
surfing
sporty siłowe
lekkoatletyka (biegi
krótkie, skoki, rzuty)
gimnastyka
przyrządowa
hokej na lodzie
rugby
gimnastyka
izometryczna
szybownictwo
nurkowanie (ze
sprzętem
i bez)
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Bezpieczeństwo:
Konieczna rozgrzewka i wychłodzenie po wysiłku
Indywidualna samoocena tolerancji wysiłku fizycznego w
czasie ćwiczeń oraz po ich zakończeniu
W razie niepokojących objawów przerwać ćwiczenia
W razie konieczności zmniejszyć obciążenie treningowe
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Zmęczenie obwodowe (mięśnie):
↑ zawartości ATP
↑ stężenia amoniaku
↑ zawartości jonów wodorowych
↑ zawartości jonów potasowych (arytmie)
wyczerpanie zasobów glikogenu
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Zmęczenie centralne (ośrodkowe)
kwasica
↑ temp. ciała
↑ stężenia amoniku
hipoglikemia
duszność
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Przetrenowanie –
niezaplanowane obniżenie stopnia wydolności przez
dłuższy czas, których przyczyną jest dysproporcja między
wielkością obciążenia a możliwościami
Przyczyny:
nieprawidłowe żywienie
infekcje
monotonia ćwiczeń
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Prawidłowa tolerancja wysiłku
chęć kontynuowania wysiłku
łatwość utrzymania limitu tętna
uczucie zmęczenia mięśni
po treningu
dobre samopoczucie
szybka restytucja
między treningami
szybko przemija uczucie zmęczenia
tętno wraca do 60 /min
chęć do następnego wysiłku
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Wątpliwa tolerancja wysiłku
obojętność psychiczna co do kontynuowania ćwiczeń
tętno w 3 min po zakończeniu treningu 120-140/min
bóle ścięgien, mięśni
między treningami
ogólne znużenie
obojętność co do kontynuowania treningu
przyspieszenie tętna ≥ 80/min
bóle ścięgien i mięśni
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Patologiczna tolerancja wysiłku
zaburzenie koordynacji (zawroty głowy, mroczki przed oczami)
ostre bóle poza mięśniowe
bóle w klatce piersiowej
duszność
nierówność tętna
silne bóle mięśni, ścięgien
między treningami
niechęć do ćwieczeń, bezsenność, brak łaknienia
przyspieszenie tętna > 80 /min
bóle w klatce piersiowej
objawy przeciążeń ze strony narządu ruchu
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Postępowanie przy patologicznej tolerancji wysiłku
przerwanie ćwiczeń (min 1-2 tyg)
konsultacja lekarska
analiza obciążeń treningowych i ich modyfikacja
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Przyczyny nagłej śmierci w sporcie wyczynowym: < 35
lat
Kardiomiopatia przerostowa 48%
(przerost mięśnia kosztem jamy komory)
Nieprawidłowości naczyń wieńcowych 14%
(brak jednej, nadmiernie poskręcane, niedrożne odchodzące od tętnicy
płucnej, przebiega pod mięśniem sercowym- mostek mięśniowy)
Samoistny przerost lewej komory 18%
CHNS 10%
Nierozpoznane wady serca 10%
Trening fizyczny w profilaktyce chorób układu krążenia
Przyczyny nagłej śmierci w sporcie wyczynowym: >
35 lat
Miażdżyca, CHNS 80%
Wypadanie płatka zastawki mitralnej 20 %
Planowanie
treningu leczniczego
w chorobach
sercowo-naczyniowych
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
Korzyści wynikające z systematycznej
aktywności fizycznej:
wydajniejsza praca serca
mniejsze zużycie tlenu na jednostkę energii
większa tolerancja na gwałtowny lub niespodziewany wysiłek
większa wydajność pracy mięśni szkieletowych
zmniejszenie masy ciała
usprawnienie gospodarki tłuszczowej
poprawa stanu psychicznego
zwiększenie wydolności intelektualnej
zahamowanie tempa rozwoju miażdżycy
zwiększenie poczucia bezpieczeństwa
wydłużenie życia, poprawa jakości życia
Dobór form rekreacyjno-
sportowych do uprawiania
w chorobach układu krążenia
Czynniki mające wpływ na reakcje układu
krążenia:
rodzaj wysiłku
czynniki klimatyczne, pogodowe, środowisko
sposób wykonywania wysiłku
(pozycja, angażowanie mięśni, opanowanie techniki)
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w chorobach
układu krążenia
Klasyfikacja pracy fizycznej - % VO2max
Lekka
< 10%
Średnia
10-30 %
Ciężka
30-50%
Bardzo ciężka
> 50%
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w chorobach
układu krążenia
VO2max = zapotrzebowaniu na tlen
tj. gdy zapotrzebowanie na tlen podczas wykonywania pracy jest równe indywidualnej
wartości VO2max
- wysiłek maksymalny
VO2max < od zapotrzebowania na tlen
tj. gdy zapotrzebowanie na tlen podczas wykonywania pracy jest większe od
indywidualnej wartości VO2max
- wysiłek supramaksymalny
VO2max > od zapotrzebowania na tlen
tj. gdy zapotrzebowanie na tlen podczas wykonywania pracy jest mniejsze od
indywidualnej wartości VO2max
- wysiłek submaksymalny
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w chorobach
układu krążenia
Rodzaj wysiłku zależy od:
typu skurczu
wielkości grup mięśniowych
czasu trwania
intensywności
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w chorobach
układu krążenia
Wpływ zimna:
skurcz naczyń krwionośnych skóry i tkanki podskórnej
(ukł.współczulny)
wzrost obwodowego układu oporu naczyniowego
wzrost RR
działanie odruchowe na twarz (bradykardia, wzrost RR)
Wpływ ciepła:
wzrost skórnego przepływu krwi (o 2%)
rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry
wydzielanie potu
utrata wody ( na 1% utraty całkowitej wody z ustroju przypada
2% utraty osocza)
utrata elektrolitów
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w
chorobach układu krążenia
Zalety środowiska wodnego:
pozorne zmniejszenie masy ciała
na ciało działa zmniejszona siła grawitacji (poziome
ułożenie)
ciśnienie wody utrudnia wdech, ale ułatwia wydech
ciepła woda rozluźnia
masaż
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w chorobach
układu krążenia
Znaczenie dobrze opanowanej techniki:
mniejszy wydatek energetyczny
większa przyjemność
zmniejszenie stresu
bezpieczeństwo
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w chorobach
układu krążenia
Formy kinezyterapii wywołujące zaburzenia
ze strony układu krążenia:
Ćwiczenia izometryczne mięśni tułowia
Ćwiczenia na ATLASIE obręczy barkowej i kkg
Ćwiczenia indywidualne zwiększające zakres ruchomości w
części szyjnej kręgosłupa (trakcja ręczna)
Ćwiczenia w klasycznym zespole bólowym kręgosłupa
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w chorobach
układu krążenia
Efekty niepożądane:
wzrost RR
ból wieńcowy
tahykardia
arytmia
w 4-7 dniu terapii
Dobór form rekreacyjno- sportowych do uprawiania w
chorobach układu krążenia
Wysiłek statyczny powoduje:
duży wzrost RR
duży wzrost HR
zwiększoną kurczliwość mięśnia serca
utrudniony dopływ krwi żylnej
większe pobudzenie ukł. adrenergicznego
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
Warunki bezpieczeństwa treningu:
Właściwa kwalifikacja
Indywidualny dobór wysiłku
Wyposażenie w sprzęt leczniczo-ratunkowy
Współpraca z pacjentem
Przed rozpoczęciem zajęć spytać o samopoczucie i o
miniony dzień !
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
Szczególnego nadzoru wymagają chorzy,
u których występuje:
Niewydolność serca, upośledzona czynność lewej komory - EF
30%
(frakcja wyrzutowa prawidłowa- 60%)
Hipotonia w czasie wysiłku (spadek RR)
Złożone zaburzenia rytmu serca
Bóle wieńcowe
Niska wydolność fizyczna
Młodzi ludzie z chorobą niedokrwienną serca (poniżej 40 r.ż.)
–
brak krążenia obocznego
Cukrzycy
Osoby z problemami mózgowymi (udary)
Dyssymulanci (którzy nie przyznaja się do dolegliwości)
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
Zagrożenia życia:
Zasłabnięcie
poczucie, spadku ciśnienia, poczucie, że zaraz nastąpi zemdlenie, ciemność przed
oczami
- Leżenie z lekko uniesionymi nogami
Omdlenie
pełna utrata świadomości, często związane z upadkiem, czasem łączy się z oddaniem
moczu pod siebie co świadczy o zatrzymaniu krążenia
- Leżenie z lekko uniesionymi nogami
Śpiączka
długotrwała utrata świadomości
- Masaż kończyn górnych i dolnych, powoli zpionizować
NZK
zatrzymanie krążenia, ustanie czynności serca (brak wszelkich pobudzeń
elektrycznych serca, osłuchowo-brak czynności serca)
Reakcja zależy od czasu jaki upłynął:
- kilka minut: uderzenie w klatkę piersiową, masaż serca
- kilka godzin: nie ruszać!
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
Dawkowanie obciążeń
treningowych:
60-90% max tętna uzyskanego w próbie wysiłkowej wykonanej
bez leków
w przypadku stosowania leków obniżyć limit tętna o 10-20%, a
następnie podwyższyć próg tak jak bez leków
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
ZALETY treningu interwałowego
bardziej fizjologiczny
daje lepszą poprawę tolerancji wysiłku
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
WSKAZANIA do stosowania treningu
interwałowego:
Pacjenci z małą tolerancją wysiłku i dobrym stanem serca
Pacjenci z zaburzeniem kurczliwości i niewydolnością krążenia
(niska EF)
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
SCHEMAT treningu interwałowego:
Pacjenci z małą tolerancją wysiłku i dobrym stanem serca
- wysokie obciążenie (0,5-1min) na przemian z niskim
(1min)
Pacjenci z zaburzeniem kurczliwości i niewydolnością
krążenia (niska EF)
- obciążenie 20 sek, bez obciążenia 1min
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
ZALETY treningu ciągłego:
Korzystniejsza adaptacja do wysiłku
(zwiększona funkcja n.błędnego, katecholaminy)
Korzystna korekta metabolizmu lipidowego i
węglowodanowego
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
WSKAZANIA do stosowania treningu
ciągłego:
Pacjenci o dobrej kondycji ogólnej
Pacjenci ze współistniejącym niedokrwieniem
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
SCHEMAT treningu ciągłego:
1.
5 min rozgrzewki bez obciążenia
2.
obciążenie właściwe – co najmniej 15 min;
stopniowo wydłużać czas do 30 min utrzymując progowe
tętno, potem można ewentualnie zwiększać tętno
3.
wyciszenie
Trening leczniczy w chorobach sercowo-naczyniowych
Częstotliwość sesji treningowej:
Program ambulatoryjny 3x tyg
Program stacjonarny 5-6 x tyg
OPRACUJ PROGRAM
TRENINGU
ZDROWOTNEGO
Profilaktyka chorób sercowo-
naczyniowych
OPRACUJ PROGRAM TRENINGU ZDROWOTNEGO
DLA:
Mężczyzna, lat 50, z otyłością i zaburzeniami lipidowymi.
Realizacja treningu- lato, upodobania mężczyzny: nurkowanie,
tenis stołowy.
Kobieta, lat 40, z psychonerwicą. Realizacja treningu- zima,
kobieta nie ma specjalnych upodobań sportowych.
Kobieta, lat 32, z zaburzeniami gospodarki lipidowej, obciążona
genetycznie chorobami serca. Realizacja treningu- wiosna,
upodobania kobiety: piłka ręczna
Mężczyzna, lat 38, obciążony genetycznie chorobami serca, palacz
papierosów. Realizacja treningu- zima, upodobania mężczyzny:
sporty siłowe, piłka nożna, narciarstwo
OPRACUJ PROGRAM TRENINGU ZDROWOTNEGO:
I.
Przygotowanie- badania:
II.
Środki zabezpieczające (przeciwwskazania):
III.
Kontrola
IV.
Uwagi
V.
Trening zdrowotny
Typ treningu
Parametry treningu:
Rodzaj ćwiczeń
Plan tygodniowy:
Trening zdrowotny
Mężczyzna, lat 50, z otyłością i zaburzeniami lipidowymi.
Realizacja treningu- lato, upodobania mężczyzny:
nurkowanie, tenis stołowy.
I.
Przygotowanie- badania:
Ogólne badanie lekarskie
Brak przeciwwskazań do intensywniejszych ćwiczeń
II. Środki zabezpieczające (przeciwwskazania):
Przeciwwskazana rywalizacja- zawody sportowe
Przeciwwskazane nurkowanie!
III. Kontrola
HR przed i po wysiłku
Indywidualna samoocena tolerancji wysiłku
IV. Uwagi
Ćwiczyć 2 godz. po posiłku
Konieczna rozgrzewka i wychłodzenie organizmu
W razie niepokojących objawów przetrwać ćwiczenia
W razie konieczności zmniejszyć obciążenie treningowe
Trening zdrowotny
Mężczyzna, lat 50, z otyłością i zaburzeniami lipidowymi.
Realizacja treningu- lato, upodobania mężczyzny:
nurkowanie, tenis stołowy.
V.
Trening zdrowotny
Typ treningu wytrzymałościowy
Parametry treningu:
Intensywność:
HR max= 80% ze 170 = 136 /min
RR= 200-50=150 tj. nie powinien przekraczać 200mmHg przy obciążeniu 150
Wat
Czas: 45 min
Częstotliwość: 7x tyg
Rodzaj ćwiczeń
tenis stołowy, marszobiegi, żeglarstwo, pływanie
Plan tygodniowy:
poniedziałek- tenis stołowy, wtorek- marszobieg, środa- tenis stołowy, czwartek-
marszobieg, piątek- tenis stołowy, sobota- pływanie, niedziela- żeglarstwo
Trening zdrowotny
Kobieta, lat 40, z psychonerwicą. Realizacja treningu-
zima, kobieta
nie ma specjalnych upodobań sportowych.
I. Przygotowanie- badania:
Ogólne badanie lekarskie
Brak przeciwwskazań do intensywniejszych ćwiczeń
II. Środki zabezpieczające (przeciwwskazania):
brak
III. Kontrola
HR przed i po wysiłku
RR przed i po wysiłku
Indywidualna samoocena tolerancji wysiłku
IV. Uwagi
Ćwiczyć 2 godz. po posiłku
Konieczna rozgrzewka i wychłodzenie organizmu
W razie niepokojących objawów przetrwać ćwiczenia
W razie konieczności zmniejszyć obciążenie treningowe
Trening zdrowotny
Kobieta, lat 40, z psychonerwicą. Realizacja treningu-
zima, kobieta nie ma specjalnych upodobań sportowych.
V.
Trening zdrowotny
Typ treningu wytrzymałościowy
Parametry treningu:
Intensywność:
HR max= 80% ze 180 = 144 /min
RR= 200-40=160 tj. nie powinien przekraczać 200mmHg przy
obciążeniu 160Wat
Czas: 45 min
Częstotliwość: 3x tyg
Rodzaj ćwiczeń
taniec, aerobic, callanetics
Plan tygodniowy:
poniedziałek-taniec, środa- aerobic, piątek- callanetics
Trening zdrowotny
Kobieta, lat 32, z zaburzeniami gospodarki lipidowej, obciążona
genetycznie chorobami serca.Realizacja treningu- wiosna,upodobania
kobiety:piłka ręczna
I. Przygotowanie- badania:
Ogólne badanie lekarskie
Brak przeciwwskazań do intensywniejszych ćwiczeń
II. Środki zabezpieczające (przeciwwskazania):
Przeciwwskazana rywalizacja- zawody sportowe
III. Kontrola
HR przed i po wysiłku
Indywidualna samoocena tolerancji wysiłku
IV. Uwagi
Ćwiczyć 2 godz. po posiłku
Konieczna rozgrzewka i wychłodzenie organizmu
W razie niepokojących objawów przetrwać ćwiczenia
W razie konieczności zmniejszyć obciążenie treningowe
Trening zdrowotny
Kobieta, lat 32, z zaburzeniami gospodarki lipidowej, obciążona
genetycznie chorobami serca.Realizacja treningu- wiosna,upodobania
kobiety:piłka ręczna
V.
Trening zdrowotny
Typ treningu wytrzymałościowy
Parametry treningu:
Intensywność:
HR max= 80% ze 188 = 150 /min
RR= 200-32=168 tj. nie powinien przekraczać 200mmHg przy
obciążeniu 170Wat
Czas: 45 min
Częstotliwość: 3x tyg
Rodzaj ćwiczeń
piłka ręczna, tenis ziemny, jogging
Plan tygodniowy:
poniedziałek-tenis ziemny, środa-piłka ręczna, piątek- jogging
Trening zdrowotny
Mężczyzna, lat 38, obciążony genetycznie chorobami serca,
palacz papierosów. Realizacja treningu- zima, upodobania
mężczyzny: sporty siłowe, piłka nożna, narciarstwo
I. Przygotowanie- badania:
Ogólne badanie lekarskie
Brak przeciwwskazań do intensywniejszych ćwiczeń
II. Środki zabezpieczające (przeciwwskazania):
Przeciwwskazana rywalizacja- zawody sportowe
Przeciwwskazane sporty siłowe!
III. Kontrola
HR przed i po wysiłku
Indywidualna samoocena tolerancji wysiłku
IV. Uwagi
Ćwiczyć 2 godz. po posiłku
Konieczna rozgrzewka i wychłodzenie organizmu
W razie niepokojących objawów przetrwać ćwiczenia
W razie konieczności zmniejszyć obciążenie treningowe
Trening zdrowotny
Mężczyzna, lat 38, obciążony genetycznie chorobami serca,
palacz papierosów. Realizacja treningu- zima, upodobania
mężczyzny: sporty siłowe, piłka nożna, narciarstwo
V.
Trening zdrowotny
Typ treningu wytrzymałościowy
Parametry treningu:
Intensywność:
HR max= 80% ze 182 = 145 /min
RR= 200-38=162 tj. nie powinien przekraczać 200mmHg przy
obciążeniu 160Wat
Czas: 45 min
Częstotliwość: 4x tyg
Rodzaj ćwiczeń
piłka nożna, narciarstwo zjazdowe, narciarstwo biegowe, pływanie
Plan tygodniowy:
wtorek-piłka nożna (halowa), czwartek- pływanie, sobota- narty
biegowe, niedziela- narty zjazdowe
AKTYWNOŚĆ RUCHOWA
chorobach serca
W NADCIŚNIENIU
OTYŁOŚCI
Przewlekłej
niew.tętniczej
Kwalifikacja do wysiłku
fizycznego
Badanie przedmiotowe – pod kątem
Epizodów bólu za mostkiem
Zaburzeń rytmu serca
Przeciwwskazań do wysiłku spowodowanych zaburzeniami
ortopedycznymi, neurologicznymi
Pomiar spoczynkowego ciśnienia tętniczego
Badania laboratoryjne: podstawowe badania biochemiczne i
hematologiczne
Spoczynkowe EKG
Badania dodatkowe: USG, RTG klatki piersiowej
Planowanie treningu u
chorych