Zasady prawidłowego
odżywiania. Piramida
żywieniowa.
Aleksandra BORUCH
Kamila CIUPIŃSKA
Ewelina CIŹDZIEL
Justyna KULCZYCKA
Joanna LASKOWSKA
Karolina SZCZEPAŃSKA
Barbara VRABETZ
Prawidłowe
Prawidłowe
żywienie
żywienie
wpływa korzystnie na stan zdrowia człowieka oraz
warunkuje jego prawidłowy rozwój fizyczny,
psychiczny, dobre samopoczucie, wydajność w pracy
oraz zdolność do łatwego przyswajania zdobywanych
umiejętności
polega na regularnym dostarczaniu organizmowi energii i
składników odżywczych w ilościach dobranych
odpowiednio do płci, wieku, stanu fizjologicznego i
aktywności fizycznej człowieka
zagadnienia dotyczące prawidłowego żywienia obejmują:
A)
jakość produktów spożywczych,
B)
ilość dostarczanej energii,
C)
strukturę spożycia żywności,
D)
odpowiedni rozkład dziennej racji
pokarmowej na posiłki
Jakość produktów
Jakość produktów
spożywczych
spożywczych
• Jakość organoleptyczna – wygląd, smak, zapach
• Bezpieczeństwo – brak substancji toksycznych,
zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych oraz
pozostałości środków farmakologicznych
• Wygoda – żywność wysoko
przetworzona w postaci gotowych
dań; obarcza się ją winą za całą
gamę chorób cywilizacyjnych
• Jakość emocjonalna –
przypisywanie wartości
emocjonalnych określonym
produktom mimo braku różnic ich
składu w porównaniu z innymi
• Wartość odżywcza – określa możliwość wykorzystania produktu przez organizm człowieka
do zapewnienia procesów wzrostu, ciąży, karmienia naturalnego, zbilansowania masy ciała;
Jakość produktów
Jakość produktów
spożywczych
spożywczych
System GDA (Guideline Daily
Amounts, co można przetłumaczyć jako
"wskazane dzienne spożycie")
pokazuje
za pomocą danych liczbowych dwa
elementy:
ile kilokalorii
,
cukru
,
tłuszczu
,
nasyconych kwasów
tłuszczowych
oraz
sodu
zawiera jedna
porcja danego produktu, a także jaki
jest to procent dziennej normy dla
przeciętnego człowieka
Drugi model polega na przedstawieniu
tych samych informacji za pomocą trzech
kolorów.
Czerwony oznacza wysoką
zawartość
danego składnika odżywczego,
żółty - średnią
, a
zielony - niską
. Barwy
są przeważnie uzupełniane wartościami
liczbowymi
• Współczynnik strawności – strawiona i wchłonięta
ilość danego produktu/ilość składnika zawarta w
spożywanym pokarmie
Ponadto wpływ na jakość produktów mają:
Warunki magazynowania i sposoby utrwalania żywności
Zabiegi kulinarne i technologiczne
Jakość produktów
Jakość produktów
spożywczych
spożywczych
•
obieranie
– utrata części witamin i soli mineralnych
zlokalizowanych głównie pod skórką w ilości ok. 30%
•
płukanie obranych produktów
powoduje straty
białek rozpuszczalnych w wodzie oraz mono- i
disacharydów; mięso – utrata witamin: B
1
, B
2
, PP; kasze i
ryż – B
1
i PP aż w 60%!
•
rozdrabnianie
– warzywa i owoce: witamina C (nawet
50%), B
2
, karotenoidy; zboża: błonnik, witaminy (B
1
, B
2
,
PP), składniki mineralne i lizyna
•
obróbka cieplna
– zmiana cech fizykochemicznych i
biologicznych; do 100
o
C – podnosi strawność pożywienia,
do 140
o
C – zmiany niekorzystne: np. rozkład egzogennych
aminokwasów, tłuszczów, karmelizacja dekstryn