NOWOCZESNE METODY
NOWOCZESNE METODY
LECZENIA CHOROBY
LECZENIA CHOROBY
HEMOROIDALNEJ
HEMOROIDALNEJ
HEMOROIDY
HEMOROIDY
– guzki krwawnicze odbytu
– guzki krwawnicze odbytu
ZEWNĘTRZNE
ZEWNĘTRZNE
Przyodbytowy splot żylny, pod skórą brzegu
Przyodbytowy splot żylny, pod skórą brzegu
odbytu
odbytu
Są wyrazem przeciążenia drogi odpływu
Są wyrazem przeciążenia drogi odpływu
krwi żylnej ( ż. odbytnicza dolna
krwi żylnej ( ż. odbytnicza dolna
ż. gł.
ż. gł.
dolna)
dolna)
WEWNĘTRZNE
WEWNĘTRZNE
(
(
corpora cavernosa recti
corpora cavernosa recti
)
)
Splot bezpośrednich połączeń tętniczo
Splot bezpośrednich połączeń tętniczo
-żylnych
-żylnych
Odpływ krwi przez
Odpływ krwi przez
ż. odbytniczą górną
ż. odbytniczą górną
ż. wrotna,
ż. wrotna,
ż. odbytniczą środkową
ż. odbytniczą środkową
ż. gł. dolna
ż. gł. dolna
HEMOROIDY WEWNĘTRZNE
HEMOROIDY WEWNĘTRZNE
Prawidłowa struktura anatomiczna
Trzy skupienia naczyniowe wypełnione krwią
W ich najbliższym sąsiedztwie - receptory
nerwowe odpowiedzialne za proces defekacji i
stan napięcia zwieraczy
Rola w trzymaniu gazów i płynnego stolca
Najczęstsze położenie w kanale odbytu
- prawa przednio – boczna ściana
- prawa tylno – boczna ściana
- lewa boczna ściana
CHOROBA
CHOROBA
HEMOROIDALNA
HEMOROIDALNA
Choroba guzków krwawniczych
Choroba guzków krwawniczych
Częstość występowania - od
Częstość występowania - od
36,4%
36,4%
wg
wg
badań Gibbons (Lancet 1986) do
badań Gibbons (Lancet 1986) do
86%
86%
wg
wg
Haasa P.A. (1983)
Haasa P.A. (1983)
Szczyt zachorowalności miedzy 45 a 65
Szczyt zachorowalności miedzy 45 a 65
rokiem życia
rokiem życia
W Polsce choruje ok.
W Polsce choruje ok.
1.600.000
1.600.000
osób;
osób;
do leczenia chirurgicznego kwalifikuje
do leczenia chirurgicznego kwalifikuje
się
się
5 - 20%
5 - 20%
, tj.
, tj.
80.000 – 320.000
80.000 – 320.000
pacjentów
pacjentów
CHOROBA
CHOROBA
HEMOROIDALNA -
HEMOROIDALNA -
symptomatologia
symptomatologia
Krwawienie
Krwawienie
– objaw najczęstszy,
– objaw najczęstszy,
związany z defekacją
związany z defekacją
•
Uwaga
Uwaga
: ok.
: ok.
4 - 16%
4 - 16%
populacji krwawi
populacji krwawi
przynajmniej raz w życiu
przynajmniej raz w życiu
•
w
w
70 – 80%
70 – 80%
przyczyną są hemoroidy
przyczyną są hemoroidy
•
w
w
15%
15%
szczelina odbytu
szczelina odbytu
•
w
w
5 – 15%
5 – 15%
inne, głównie nowotwory
inne, głównie nowotwory
PRZYCZYNY KRWAWIEŃ
PRZYCZYNY KRWAWIEŃ
Z ODBYTNICY
Z ODBYTNICY
nowotwory złośliwe i łagodne odbytu i jelita
nowotwory złośliwe i łagodne odbytu i jelita
grubego
grubego
malformacje naczyniowe dolnego odcinka
malformacje naczyniowe dolnego odcinka
jelita
jelita
choroby zapalne
choroby zapalne
uszkodzenia przy zaparciach i biegunkach
uszkodzenia przy zaparciach i biegunkach
wypadanie odbytnicy
wypadanie odbytnicy
analne praktyki seksualne
analne praktyki seksualne
urazy różnego pochodzenia
urazy różnego pochodzenia
CHOROBA
CHOROBA
HEMOROIDALNA -
HEMOROIDALNA -
symptomatologia
symptomatologia
Wypadanie guzków
Wypadanie guzków
(III – IV stopień)
(III – IV stopień)
należy różnicować z:
należy różnicować z:
–
nowotworami łagodnymi i złośliwymi
nowotworami łagodnymi i złośliwymi
–
przerostem anodremy
przerostem anodremy
–
wypadaniem śluzówki odbytnicy
wypadaniem śluzówki odbytnicy
Ból
Ból
–
Niepowikłana choroba hemoroidalna w
Niepowikłana choroba hemoroidalna w
zasadzie nie przebiega
zasadzie nie przebiega
bólem
bólem
–
Występowanie bólu można wiązać z:
Występowanie bólu można wiązać z:
zakrzepicą splotu przyodbytowego
zakrzepicą splotu przyodbytowego
zapaleniem tkanek okołoodbytowych
zapaleniem tkanek okołoodbytowych
szczeliną odbytu
szczeliną odbytu
CHOROBA
CHOROBA
HEMOROIDALNA -
HEMOROIDALNA -
symptomatologia
symptomatologia
Sączenie wydzieliny
Sączenie wydzieliny
•
Wodnista lub śluzowa
Wodnista lub śluzowa
•
Uczucie wilgotnego odbytu (
Uczucie wilgotnego odbytu (
soiling)
soiling)
jest to
jest to
wydzielina gruczołów strefy przejściowej
wydzielina gruczołów strefy przejściowej
drażnionej przez wypadanie
drażnionej przez wypadanie
Świąd odbytu
Świąd odbytu
•
Najczęściej towarzyszy mu wypadanie i sączenie
Najczęściej towarzyszy mu wypadanie i sączenie
ze zmianami uczuleniowo-zapalnymi anodermy
ze zmianami uczuleniowo-zapalnymi anodermy
Nie trzymanie gazów i stolca
Nie trzymanie gazów i stolca
•
IV stopień wypadania, brudzenie bielizny
IV stopień wypadania, brudzenie bielizny
•
Dotyczy 10% chorych
Dotyczy 10% chorych
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
HEMOROIDALNEJ
HEMOROIDALNEJ
STOPIEŃ I
STOPIEŃ I
Objawy subiektywne:
krwawienie, dyskomfort
Objawy obiektywne:
hemoroidy widoczne we wzierniku;
mogą się uwypuklać podczas parcia, jednak nie wypadają
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
HEMOROIDALNEJ
HEMOROIDALNEJ
STOPIEŃ II
STOPIEŃ II
Objawy subiektywne:
sączenie, świąd
Objawy obiektywne:
podczas parcia
wypadające hemoroidy są widoczne z brzegu
odbytu, lecz samoistnie powracają do
prawidłowego położenia po zakończeniu parcia
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
HEMOROIDALNEJ
HEMOROIDALNEJ
STOPIEŃ III
STOPIEŃ III
Objawy subiektywne:
brudzenie (bielizny)
Objawy obiektywne:
wypadanie
wymagające odprowadzenia ręcznego
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
OBRAZ KLINICZNY CHOROBY
HEMOROIDALNEJ
HEMOROIDALNEJ
STOPIEŃ IV
STOPIEŃ IV
Objawy subiektywne:
ból
Objawy obiektywne:
wypadanie
nieodprowadzalne
PROBLEMY
PROBLEMY
Schorzenia odbytu – wstydliwe i krępujące
Schorzenia odbytu – wstydliwe i krępujące
dla pacjenta i lekarza
dla pacjenta i lekarza
!
!
Leczenie nie poprzedzone badaniem
Leczenie nie poprzedzone badaniem
lekarskim!
lekarskim!
UWAGA!
UWAGA!
Rak odbytnicy i esicy to 70%
Rak odbytnicy i esicy to 70%
raków jelita grubego
raków jelita grubego
UWAGA!
UWAGA!
Około 70% raków odbytnicy
Około 70% raków odbytnicy
można wykryć podczas badania
można wykryć podczas badania
per
per
rectum
rectum
PROBLEMY
PROBLEMY
Chorzy dobrze tolerują badanie
Chorzy dobrze tolerują badanie
proktologiczne
proktologiczne
– delikatne i objaśnione
– delikatne i objaśnione
Badania proktologicznego nie można
Badania proktologicznego nie można
zastąpić innym badaniem
zastąpić innym badaniem
Rozpoznać chorobę hemoroidalną
Rozpoznać chorobę hemoroidalną
powinien każdy wyszkolony lekarz
powinien każdy wyszkolony lekarz
Wyposażenie gabinetu proste, niedrogie
Wyposażenie gabinetu proste, niedrogie
(anoskopy jednorazowego użytku)
(anoskopy jednorazowego użytku)
METODY LECZENIA
METODY LECZENIA
CHOROBY
CHOROBY
HEMOROIDALNEJ
HEMOROIDALNEJ
Leczenie zachowawcze
Leczenie zachowawcze
Leczenie instrumentalne
Leczenie instrumentalne
Leczenie chirurgiczne
Leczenie chirurgiczne
LECZENIE ZACHOWAWCZE
LECZENIE ZACHOWAWCZE
- CELE
- CELE
wpływ na ruchomość hemoroidów
wpływ na ruchomość hemoroidów
regulację wypróżnień i zapobieganie
regulację wypróżnień i zapobieganie
zaparciom
zaparciom
zapobieganie zaburzeniom
zapobieganie zaburzeniom
naczyniowym - zmniejszenie
naczyniowym - zmniejszenie
przekrwienia okolicy odbytu
przekrwienia okolicy odbytu
zmniejszanie objawów zapalenia
zmniejszanie objawów zapalenia
LECZENIE ZACHOWAWCZE –
LECZENIE ZACHOWAWCZE –
METODY
METODY
Regulacja wyprożnień, zapobieganie zaparciom:
Regulacja wyprożnień, zapobieganie zaparciom:
- otręby, śluzy roślinne, preparaty parafinowe,
- otręby, śluzy roślinne, preparaty parafinowe,
niewchłanialne cukry (laktuloza), preparaty
niewchłanialne cukry (laktuloza), preparaty
modyfikujące resorbcję zwrotną wody w jelicie tzw.
modyfikujące resorbcję zwrotną wody w jelicie tzw.
makrogole (Forlax)
makrogole (Forlax)
Porady dietetyczne:
Porady dietetyczne:
- błonnik (20 - 30 g / dobę);
- błonnik (20 - 30 g / dobę);
płyny (30 ml / kg wagi / dobę); rano woda mineralna w
płyny (30 ml / kg wagi / dobę); rano woda mineralna w
celu pobudzenia odruchu żołądkowo-okrężniczego;
celu pobudzenia odruchu żołądkowo-okrężniczego;
unikanie
unikanie
pokarmów zapierających (kawa, czekolada,
pokarmów zapierających (kawa, czekolada,
białe pieczywo, ryż czy inne węglowodany)
białe pieczywo, ryż czy inne węglowodany)
Leczenie miejscowe: -
Leczenie miejscowe: -
substancje przeciwzapalne
substancje przeciwzapalne
(sterydy); miejscowo znieczulające; namaszczające;
(sterydy); miejscowo znieczulające; namaszczające;
działające na naczynia; ściągające
działające na naczynia; ściągające
Leki flebotropowe -
Leki flebotropowe -
pochodne flawonoidów (Detralex)
pochodne flawonoidów (Detralex)
LEKI STOSOWANE
LEKI STOSOWANE
MIEJSCOWO:
MIEJSCOWO:
ProctoGlyvenol
ProctoGlyvenol
–
–
lidokaina, tribenozyd – działa p/
lidokaina, tribenozyd – działa p/
zapalnie, p/ bólowo, zwiększa odpływ żylny
zapalnie, p/ bólowo, zwiększa odpływ żylny
Tytanoreina
Tytanoreina
–
–
cynk, karagenina - działa ściągająco,
cynk, karagenina - działa ściągająco,
wysuszająco
wysuszająco
Posterisan i Posterisan H
Posterisan i Posterisan H
–
–
zawiesina zabitych
zawiesina zabitych
E. coli, ich produktów rozpadu, fenolu (hydrokortyzon) –
E. coli, ich produktów rozpadu, fenolu (hydrokortyzon) –
pobudza nieswoistą odpowiedź immunologiczną
pobudza nieswoistą odpowiedź immunologiczną
Proctosone
Proctosone
–
–
neomycyna, hydrokortyzon, eskulina –
neomycyna, hydrokortyzon, eskulina –
działanie p/ bakteryjne, p/ zapalne, ściągające
działanie p/ bakteryjne, p/ zapalne, ściągające
preparaty na bazie naturalnych saponin
preparaty na bazie naturalnych saponin
wieloskładnikowe, robione czopki
wieloskładnikowe, robione czopki
LEKI STOSOWNE DOUSTNIE
LEKI STOSOWNE DOUSTNIE
Detralex
Detralex
-
-
pochodna flawonoidowa, zawiera
pochodna flawonoidowa, zawiera
zmikronizowaną formę diosminy z dodatkiem
zmikronizowaną formę diosminy z dodatkiem
hesperydyny
hesperydyny
-
-
poprawia tonus żylny
poprawia tonus żylny
-
-
poprawia odporność kapilar,
poprawia odporność kapilar,
-
-
hamuje uwalnianie głównych mediatorów zapalenia
hamuje uwalnianie głównych mediatorów zapalenia
-
-
zwiększa przepływ w układzie chłonnym
zwiększa przepływ w układzie chłonnym
Calcium dobesilate
Calcium dobesilate
-
-
uszczelnia nn.
uszczelnia nn.
włosowate, poprawia perfuzję tkanek
włosowate, poprawia perfuzję tkanek
Venoruton
Venoruton
-
-
pochodna rutyny
pochodna rutyny
WSKAZANIA DO METOD
WSKAZANIA DO METOD
INSTRUMENTALNYCH I
INSTRUMENTALNYCH I
OPERACYJNYCH
OPERACYJNYCH
I st. zaawansowania ch. h.
I st. zaawansowania ch. h.
–
–
obliteracja, fotokoagulacja, ”bicap”
obliteracja, fotokoagulacja, ”bicap”
II st.
II st.
–
–
metoda Barrona,
metoda Barrona,
termoterapia, leczenie operacyjne
termoterapia, leczenie operacyjne
przy ch. Wspolistnijących
przy ch. Wspolistnijących
III st.
III st.
–
–
metoda Barrona, leczenie
metoda Barrona, leczenie
operacyjne
operacyjne
IV st.
IV st.
–
–
leczenie operacyjne
leczenie operacyjne
LECZENIE
LECZENIE
INSTRUMENTALNE
INSTRUMENTALNE
ŻYLAKÓW ODBYTU
ŻYLAKÓW ODBYTU
skleroterapia
skleroterapia
fotokoagulacja
fotokoagulacja
krioterapia
krioterapia
zakładanie gumowej podwiązki
zakładanie gumowej podwiązki
SKLEROTERAPIA
SKLEROTERAPIA
wstrzykiwanie do żylaków wewnętrznych środka
wstrzykiwanie do żylaków wewnętrznych środka
obliterującego - powodującego powstawanie zakrzepu
obliterującego - powodującego powstawanie zakrzepu
naczyń tworzących żylaki oraz przyrośnięcie błony
naczyń tworzących żylaki oraz przyrośnięcie błony
śluzowej do warstwy mięśniowej. (5% roztwór fenolu w
śluzowej do warstwy mięśniowej. (5% roztwór fenolu w
oleju migdałowym, 0,5% lub 1% polidokanol lub
oleju migdałowym, 0,5% lub 1% polidokanol lub
hipertoniczny roztwór chlorku sodowego.)
hipertoniczny roztwór chlorku sodowego.)
FOTOKOAGULACJA
FOTOKOAGULACJA
koagulacja podczerwienią - polega na zastosowaniu
koagulacja podczerwienią - polega na zastosowaniu
lampy halogenowej wysyłającej promieniowanie
lampy halogenowej wysyłającej promieniowanie
podczerwone do błony podśluzowej, gdzie wysoka
podczerwone do błony podśluzowej, gdzie wysoka
temperatura powoduje stan zapalny, martwicę,
temperatura powoduje stan zapalny, martwicę,
a następnie powstawanie blizny w tej okolicy.
a następnie powstawanie blizny w tej okolicy.
KRIOTERAPIA
KRIOTERAPIA
stosowana jest na zasadzie zamrażania tkanki i jej
stosowana jest na zasadzie zamrażania tkanki i jej
następowej martwicy. Powoduje ona jednak silny ból,
następowej martwicy. Powoduje ona jednak silny ból,
długotrwały wyciek treści o nieprzyjemnym zapachu
długotrwały wyciek treści o nieprzyjemnym zapachu
oraz źle gojące się rany.
oraz źle gojące się rany.
METODA BARRONA
METODA BARRONA
(
(
GUMOWE PODWIĄZKI
GUMOWE PODWIĄZKI
)
)
polega ona zakładaniu na żylaki ciasnych podwiązek
polega ona zakładaniu na żylaki ciasnych podwiązek
gumowych powodujących niedokrwienie, a następnie
gumowych powodujących niedokrwienie, a następnie
martwicę. Po około 5-7 dniach żylak wraz gumką
martwicę. Po około 5-7 dniach żylak wraz gumką
odpada
odpada
METODA BARRONA
METODA BARRONA
(
(
GUMOWE PODWIĄZKI
GUMOWE PODWIĄZKI
)
)
LECZENIE
LECZENIE
CHIRURGICZNE
CHIRURGICZNE
(
(
HEMORRHOIDECTOMIA
HEMORRHOIDECTOMIA
)
)
- wskazania
- wskazania
krwawienia
krwawienia
wypadanie guzków krwawniczych
wypadanie guzków krwawniczych
III i IV stopnia
III i IV stopnia
wypadnięcie z zadzierzgnięciem
wypadnięcie z zadzierzgnięciem
METODY OPERACYJNE
METODY OPERACYJNE
Sp. Langenbecka
Sp. Langenbecka
-
-
proste wycięcie
proste wycięcie
uszypułowanych żylaków wewnętrznych
uszypułowanych żylaków wewnętrznych
Sp. Milligana-Morgana -
Sp. Milligana-Morgana -
hemoroidektomia otwarta
hemoroidektomia otwarta
Sp. Parksa
Sp. Parksa
-
-
hemoroidektomia
hemoroidektomia
podśluzówkowa
podśluzówkowa
Sp. Fergusona -
Sp. Fergusona -
hem
hem
oroidectomia
oroidectomia
„zamknięta”
„zamknięta”
Sp. Whiteheada
Sp. Whiteheada
Sp. Longo
Sp. Longo
z użyciem staplera
z użyciem staplera
HEMOROIDEKTOMIA
HEMOROIDEKTOMIA
OTWARTA Sp. Milligana -
OTWARTA Sp. Milligana -
Morgana
Morgana
HEMOROIDEKTOMIA
HEMOROIDEKTOMIA
OTWARTA Sp. Milligana -
OTWARTA Sp. Milligana -
Morgana
Morgana
OPIEKA POOPERACYJNA
OPIEKA POOPERACYJNA
środek rozwalniający w 3 dobie
środek rozwalniający w 3 dobie
podawanie leków
podawanie leków
przeciwbólowych
przeciwbólowych
kąpiele odkażające
kąpiele odkażające
POWIKŁANIA
POWIKŁANIA
POOPERACYJNE
POOPERACYJNE
WCZESNE
WCZESNE
krwawienie
krwawienie
zatrzymanie moczu
zatrzymanie moczu
POWIKŁANIA
POWIKŁANIA
POOPERACYJNE WTÓRNE
POOPERACYJNE WTÓRNE
(PÓŹNIEJSZE)
(PÓŹNIEJSZE)
krwawienie późne
krwawienie późne
ropień
ropień
opóźnione gojenie
opóźnione gojenie
POWIKŁANIA
POWIKŁANIA
POOPERACYJNE PÓŹNE
POOPERACYJNE PÓŹNE
szczelina odbytu
szczelina odbytu
zwężenie pooperacyjne
zwężenie pooperacyjne
upośledzone trzymanie stolca
upośledzone trzymanie stolca
nawroty
nawroty
fałdy wartownicze w okolicy
fałdy wartownicze w okolicy
odbytu
odbytu
POWIKŁANIA PO
POWIKŁANIA PO
HEMOROIDEKTOMII
HEMOROIDEKTOMII
ZIEJĄCY ODBYT
ZIEJĄCY ODBYT
ZWĘŻENIE KANAŁU ODBYTU
ZWĘŻENIE KANAŁU ODBYTU