PROGRAMY POMOCOWE
Opracowanie:
Małgorzata Rudnicka
Luty 2004
O czym będziemy mówić ?
Podstawowe informacje o możliwościach
pozyskiwania środków z obecnych i przyszłych
programów
Prezentacja wybranych programów
Fundusze strukturalne w Polsce – informacje
bazowe
Źródła informacji
publiczne środki krajowe w programach krajowych
środki ze źródeł niepublicznych (fundacje, programy
bilateralne itp.)
środki przedakcesyjne UE (Phare SSG, ISPA, Sapard)
programy wspólnotowe: Leonardo da Vinci, VI Program
ramowy, Socrates II, Młodzież
Inne: np. program PAOW
Fundusze Strukturalne + Fundusz Spójności +
Inicjatywy Wspólnotowe
Co jest na rynku? Co będzie na rynku?
PHARE (Poland and Hungary – Assistance
for Restructuring their Economies)
1991 – 1999
4 fazy programu PHARE: pomoc humanitarna, pomoc
techniczna, wsparcie inwestycji regionalnych i sektorowych
oraz pomoc podporządkowana potrzebom przygotowań do
integracji (nacisk na inwestycje infrastrukturalne)
2000 – 2006
PHARE 2 – nowa orientacja:
zakres interwencji wynika z
dwóch dokumentów:
• Partnerstwo dla Członkostwa
• Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa
PHARE – pomoc finansowa w
okresie 2000-2006 na
• Rozwój instytucjonalny – wspieranie instytucji
demokratycznych, umacnianie rządów prawa,
administracji publicznej oraz szkolenia kadr
potrzebnych do wdrażania ustawodawstwa unijnego –
30% środków
• Wsparcie inwestycyjne- 70%:
wdrażanie acquis communautaire służące
dostosowaniu prawodawstwa do unijnych norm
i
standardów
Inwestycje na rzecz spójności społeczno –
gospodarczej poprzez: wsparcie MŚP, rozwój
zasobów ludzkich oraz inwestycje w infrastrukturę
techniczną
Program PHARE
Służy finansowaniu działań mających na celu
przygotowanie organizacyjne i prawne krajów
kandydujących do członkostwa w UE. Z
programu PHARE finansowane są również od
2000 r. projekty spójności społeczno-
gospodarczej wzorowane na funduszach
strukturalnych (Europejskim Funduszu
Społecznym i Europejskim Funduszu Rozwoju
Regionalnego).
Program PHARE
Wydatkowanie środków Phare zakończy
się w 2006 r. Wówczas zostaną
zakończone projekty Phare 2003.
Program ten będzie kontynuowany w
zakresie rozwoju instytucjonalnego przez
Transition Facility (środki przejściowe).
Finansowanie spójności społeczno-
gospodarczej będzie kontynuowane w
ramach funduszy strukturalnych.
Program PHARE
W latach 2004-2006 projekty spójności
społeczno gospodarczej będą realizowane
równolegle do projektów finansowanych z
funduszy strukturalnych. Dotyczy to tych
przedsięwzięć, które są finansowane z
rocznych budżetów programów Phare 2001-
2003.
Program PHARE
Spośród obecnych krajów kandydujących
Rumunia i Bułgaria korzystać będą z
programów Phare, Sapard i ISPA do 2006 r.
(kontraktowanie). Chorwacja korzysta obecnie
z programu CARDS natomiast Turcja ze
specjalnego programu pomocy
przeznaczonego dla tego kraju. Po roku 2006
planuje się utworzenie jednego programu tzw.
Instrumentu Przedakcesyjnego (IPA) –
adresowanego do Turcji, Chorwacji oraz państw
Zachodnich Bałkanów. IPA zastąpi
dotychczasowe instrumenty takie jak PHARE,
ISPA, SAPARD, CARDS;
ISPA –
Instrument for Structural Policies for
Preaccession ;ujednolicenie poziomu
rozwoju infrastruktury technicznej w
zakresie:
OCHRONY
ŚRODOWISKA
• Zwalczanie problemów spowodowanych zanieczyszczeniem,
wód i powietrza
• Pomoc w zakresie utylizacji odpadów
• Wsparcie wdrażania acquis communautaire w zakresie ochrony
środowiska
TRANSPORT
• Rozwój infrastruktury transportowej
• Połączenie systemów komunikacyjnych z infrastrukturą krajów
członkowskich UE
• Budowa trans-europejskich sieci transportowych
Fundusz ISPA
Obejmuje wsparcie działań w zakresie
środowiska naturalnego, oraz dostosowania
sieci transportowych do standardów
europejskich; wzorowany na Funduszu
Spójności, przeznaczony jest dla dużych
projektów inwestycyjnych (powyżej 5 mln
EURO).
Fundusz ISPA
Projekty funduszu ISPA z dniem 1.05.2004
stały się projektami Funduszu Spójności.
Oznacza to, że wszelkie nowe zobowiązania
dotyczące finansowania tych projektów będą
pochodziły z tego funduszu. Z funduszu ISPA
będą realizowane zobowiązania podjęte w
latach 2000-2003.
SAPARD –
Specjalny Program
Akcesyjny Rozwoju Rolnictwa
i Obszarów Wiejskich
DZIAŁANIE 1
restrukturyzacja przetwórstwa i poprawa marketingu
artykułów rolnych i rybnych
DZIAŁANIE 2
inwestycje w gospodarstwach rolnych
DZIAŁANIE 3
rozwój i poprawa infrastruktury
DZIAŁANIE 4
różnicowanie działalności gospodarczej
SAPARD –
Specjalny Program
Akcesyjny Rozwoju Rolnictwa
i Obszarów Wiejskich
DZIAŁANIE 5
programy rolnośrodowiskowe i zalesianie
DZIAŁANIE 6
szkolenia zawodowe
Program SAPARD
Środki z programu SAPARD mogą być
wydatkowane do 2006 r. Jednak uruchomienie
środków z Sekcji Gwarancji Europejskiego
Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej było
możliwe dopiero po rozdysponowaniu środków
SAPARD pomiędzy złożone wnioski. Nastąpiło
to z końcem sierpnia ub. roku.
Fundusze przedakcesyjne a Fundusze
Strukturalne
PHARE 2
ISPA
SAPARD
ERDF
Europejskie Fundusz
Rozwoju Regionalnego
ESF
Europejski Fundusz
Społeczny
Fundusz Spójności
EAGGF
Europejski
Fundusz Gwarancji i Orientacji
Rolnej
FIFG
Finansowy Instrument
Orientacji Rybołówstwa
Programy pomocy przedakcesyjnej
0
200
400
600
800
1000
m
l
n
E
u
r
o
2003
2005
Płatnośc i
Co to są fundusze strukturalne?
• Fundusze strukturalne są Instrumentami
Polityki Strukturalnej Unii Europejskiej. Ich
zadaniem jest wspieranie restrukturyzacji i
modernizacji gospodarek krajów UE.
Wpływają przez to na zwiększenie spójności
ekonomicznej i społecznej Unii. Fundusze są
kierowane do tych sektorów gospodarki i
regionów, które bez pomocy finansowej nie są
w stanie dorównać do średniego poziomu
ekonomicznego w UE.
Fundusze strukturalne
Europejski Fundusz Społeczny
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa
Fundusz Spójności (instrument polityki
strukturalnej)
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ORIENTACJI I GWARANCJI
ROLNEJ
(EAGGF-FEOGA)
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
(ERDF)
EUROPEJSKI FUNDUSZ
SPOŁECZNY
(ESF)
FINANSOWY INSTRUMENT
WSPIERANIA
RYBOŁÓWSTWA
(FIFG)
FUNDUSZE
STRUKTURALNE
EUROPEJSKI BANK
INWESTYCYJNY
(EIB)
FUNDUSZ
SPÓJNOŚCI
(CF)
Inicjatywy Wspólnoty
LEADER - EAGGF
EQUAL - ESF
URBAN - ERDF
Międzynarodowe
działania
zwalczające nierówność
na rynkach pracy
Rewitalizacja
obszarów
miejskich
Rozwój wsi
Wspólnotowa wartość dodana
INTERREG - ERDF
Współpraca
przygraniczna,
międzynarodowa,
międzyregionalna
Środki funduszy
strukturalnych
dla Polski na lata 2004-2006
Fundusze strukturalne: 7,635 mld euro
(67,2%):
EFRR: 4,652 mld euro (60,9%).
EFS: 1,748 mld euro (22,9%).
EFOiGR: 1,055 mld euro (13,8%)
IFUR: 0,178 mld euro (2,4%).
Fundusz Spójności: 3,733 mld euro (32,8%)
Razem ze środkami krajowymi: 14,891 mld
euro
Programowanie – przygotowanie do
wykorzystania funduszy
strukturalnych
Dokumenty programowe:
•
Narodowy Plan Rozwoju
• Podstawy Wsparcia Wspólnoty
•Jednolity Dokument Programowania
• Programy Operacyjne (regionalne i sektorowe)
• Uzupełnienie Programu
Narodowy Plan Rozwoju 2004-
2006
• Narodowy Plan Rozwoju (NPR) jest
dokumentem programowym,
przygotowywanym przez dane państwo
członkowskie. Stanowi on podstawę
planowania poszczególnych działań
interwencyjnych z funduszy strukturalnych, a
także wieloletnich programów o charakterze
horyzontalnym i regionalnym. Jest to
dokument, na podstawie którego państwo
członkowskie prowadzi uzgodnienia z KE w
zakresie Podstaw Wsparcia Wspólnoty (PWW)
Podstawy Wsparcia Wspólnoty
• Dokument Podstawy Wsparcia Wspólnoty/ Community Support
Framework (PWW/CSF) określa kierunki i wysokość wsparcia
ze strony funduszy strukturalnych na realizację zamierzeń
rozwojowych i stanowi podstawę interwencji z Funduszu
Spójności.
• PWW wdrażane są poprzez programy operacyjne .
Przyjmowany jest przez KE w porozumieniu z krajem
członkowskim .
• Dokument PWW przygotowano w oparciu o NPR na lata 2004-
2006.
• Decyzją KE z dnia 22 czerwca 2004 r. zostały zatwierdzone
PWW pomocy strukturalnej Wspólnoty w regionach
spełniających kryteria Celu1 w Polsce.
OSIE ROZWOJ U NPR I PROGRAMY J E REALIZUJ ĄCE
OŚ ROZWOJ U NPR (CEL)
PROGRAM OPERACYJ NY
FUNDUSZ
WSPÓŁFI NANSUJ Ą
CY PROGRAM
1. Wspieranie konkurencyjności
przedsiębiorstw
SPO „Wzrost konkurencyjności
przedsiębiorstw” (WKP)
Europejski Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
2. Rozwój zasobów ludzkich i
zatrudnienia
SPO „Rozwój zasobów ludzkich”
(RZL)
Europejski Fundusz
Społeczny
3. Tworzenie warunków dla
zwiększenia poziomu inwestycji
SPO „Transport”
Europejski Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
4. Przekształcenia strukturalne w
rolnictwie i rybołówstwie, rozwój
obszarów wiejskich
SPO „Restrukturyzacja i
modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój
obszarów wiejskich”
SPO „Rybołówstwo i
przetwórstwo ryb”
Europejski Fundusz
Gwarancji i
Orientacji Rolnej
FI FG Finansowy
I nstrument
Orientacji
Rybołówstwa
5. Wzmocnienie potencjału
rozwojowego regionów i
przeciwdziałanie marginalizacji
niektórych obszarów
„Zintegrowany Program
Operacyjny Rozwoju
Regionalnego” (ZPORR)
Europejski Fundusz
Rozwoju
Regionalnego,
Europejski Fundusz
Społeczny
Programowanie – przygotowanie do
wykorzystania funduszy
strukturalnych
Programy operacyjne:
SOP Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw– ERDF
SOP Rozwój Zasobów Ludzkich – ESF
SOP Transport – ERDF
SOP Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich – EAGGF
SOP Rybołówstwo i przetwórstwo – FIFG
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego –
ERDF, ESF
PROGRAM AKTYWIZACJI
OBSZARÓW WIEJSKICH
,Podkomponent B-1
PROGRAM
REORIENTACJI/PRZEKWALIFIKOW
AŃ
Usługi realizowane w ramach Programu
Reorientacji/Przekwalifikowań (PAOW,B-1)
USŁUGI W ZAKRESIE SZKOLEŃ
USŁUGI W ZAKRESIE SZKOLEŃ
USŁUGI W ZAKRESIE OKRESOWEGO ZATRUDNIENIA
USŁUGI W ZAKRESIE OKRESOWEGO ZATRUDNIENIA
USŁUGI ZATRUDNIENIOWE
USŁUGI ZATRUDNIENIOWE
CENTRA WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
CENTRA WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
PLANOWANIE ROZWOJU LOKALNEGO
PLANOWANIE ROZWOJU LOKALNEGO
Kto może być wykonawcą ?
ORGANIZACJE POZARZĄDOWE
ORGANIZACJE POZARZĄDOWE
FIRMY PRYWATNE (Z PRZYNAJMNIEJ 51%
FIRMY PRYWATNE (Z PRZYNAJMNIEJ 51%
UDZIAŁAMI SEKTORA PRYWATNEGO)
UDZIAŁAMI SEKTORA PRYWATNEGO)
PUBLICZNE INSTYTUCJE SZKOLENIOWE
PUBLICZNE INSTYTUCJE SZKOLENIOWE
Wybór wykonawców
WYKONAWCY ZOSTANĄ WYŁONIENI W DRODZE
POSTĘPOWANIA KONKURSOWEGO ZGODNIE Z
PROCEDURAMI OKREŚLONYMI PRZEZ BANK
ŚWIATOWY. (nie stosuje się przepisów ustawy o
zamówieniach publicznych)
W WYNIKU KONKURSU OFERT ZAMAWIAJĄCY
MOŻE ZAWRZEĆ WIĘCEJ NIŻ JEDNĄ UMOWĘ W
RAMACH TEGO SAMEGO POSTĘPOWANIA
KONKURSOWEGO, DO WYCZERPANIA ŚRODKÓW
FINANSOWYCH PRZEWIDZIANYCH NA
REALIZACJĘ DANEJ USŁUGI.
BENEFICJENCI
OSOBY BEZROBOTNE
OSOBY BEZROBOTNE
OSOBY ZAGROŻONE UTRATĄ PRACY Z PRZYCZYN
OSOBY ZAGROŻONE UTRATĄ PRACY Z PRZYCZYN
ZMIAN TECHNOLOGICZNYCH
ZMIAN TECHNOLOGICZNYCH
PRYWATYZACYJNYCH
PRYWATYZACYJNYCH
I EKONOMICZNYCH W ZAKŁADZIE PRACY
I EKONOMICZNYCH W ZAKŁADZIE PRACY
ROLNICY PROWADZĄCY GOSPODARSTWO ROLNE
ROLNICY PROWADZĄCY GOSPODARSTWO ROLNE
O POWIERZCHNI PONIŻEJ 3 ha
O POWIERZCHNI PONIŻEJ 3 ha
PRZELICZENIOWYCH
PRZELICZENIOWYCH
OSOBY UBOGIE
OSOBY UBOGIE
(def. przez pomoc społeczną i służby
(def. przez pomoc społeczną i służby
zatrudnienia)
zatrudnienia)
MŁODZIEŻ (16-24 lat) MIESZKAJĄCA I
MŁODZIEŻ (16-24 lat) MIESZKAJĄCA I
PROWADZĄCA Z NIMI
PROWADZĄCA Z NIMI
(dot.pkt.1-3)
(dot.pkt.1-3)
WSPÓLNE
WSPÓLNE
GOSPODARSTWO DOMOWE
GOSPODARSTWO DOMOWE
MALI PRZEDSIĘBIORCY
(zamieszkali lub mający siedzibę na
terenie gmin wiejskich, miejsko - wiejskich, lub miastach do 20 tys.
mieszkańców) jeśli prowadzą działalność gospodarczą nie dłużej niż 1
rok w momencie przystąpienia do korzystania z usług i którzy przed
rozpoczęciem działalności gospodarczej spełniali kryteria wymienione w
pkt. 1-4-
dotyczy usługi Centra Wspierania Przedsiębiorczości i Inkubatory
Przedsiębiorczości
Kryteria oceny
• Zgodność z „zakresem zadań”
• Wkład wnioskodawcy
• Jakość personelu
• Doświadczenie wnioskodawcy w proponowanej działalności
• Jakość planu realizacji (np. biznes plan, plan szkoleniowy, itp.)
• Jednostkowy koszt na jedno miejsce pracy lub jedną zatrudnioną osobę
• Kreatywność oferty
• Uwarunkowania specjalne
• Bezrobocie w powiecie przekracza średnią w województwie
• Prawdopodobieństwo samowystarczalności po zakończeniu etapu I
PAOW
(dot. inkubatora przedsiębiorczości, centrum wspierania przedsiębiorczości)
PROGRAM AKTYWIZACJI
OBSZARÓW WIEJSKICH ,Komponent
A
MIKROPOŻYCZKI
Mikropożyczki
• Mikropożyczki są udzielane w złotych polskich do
równowartości 5.000 USD liczonej wg kursu średniego z dnia
złożenia kompletnego wniosku pożyczkowego
• Mogą być udzielane na okres 36 miesięcy (wliczając w to okres
karencji w spłacie rat kapitałowych pożyczki nie przekraczający
12 miesięcy)
• Oprocentowanie pożyczek jest preferencyjne i podlega
weryfikacji raz na pół roku. Oprocentowanie w okresie
obowiązywania umowy jest stałe. Od dnia 1 stycznia 2004 roku
wynosi
7,22%
• Przy udzielaniu pożyczek nie pobierane są żadne prowizje i
opłaty dodatkowe
Podmioty uprawnione do ubiegania się o
mikropożyczkę
• O mikropożyczkę mogą ubiegać się osoby,
które od minimum 12 miesięcy są na stałe
zameldowane w gminie wiejskiej, miejsko-
wiejskiej lub mieście do 20 tys.
mieszkańców oraz jednocześnie spełniają
jeden z poniższych warunków:
Podmioty uprawnione do ubiegania się o
mikropożyczkę
•
Osoby bezrobotne, gotowe rozpocząć pozarolniczą
działalność gospodarczą na własny rachunek
•
Rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne do 10 ha
przeliczeniowych
•
Aktualnie działający przedsiębiorcy zatrudniający
na stałe 5 osób, chcący rozwinąć swoją działalność
•
Absolwenci szkół ponadgimnazjalnych, gotowi
rozpocząć pozarolniczą działalność gospodarczą
na własny rachunek
Jednorazowe dotacje inwestycyjne
• Osoby, które prowadzą swą działalność
gospodarczą nie dłużej niż 12 miesięcy i
otrzymały pożyczkę
w ramach PAOW będą mogły skorzystać
z jednorazowych dotacji inwestycyjnych
na zakup środków trwałych w wysokości
3.600 zł.
Gdzie szukać informacji o PAOW?
Wojewódzki Urząd Pracy w
Krakowie
Tel. (012) 421 83 29
(dot.B-1)
www.wup-krakow.pl
www.malopolskie.pl
W Małopolsce zakończyło się składanie
wniosków do Programu PAOW
6 PROGRAM RAMOWY
EUROPEJSKI PROGRAM
BADAŃ, ROZWOJU
TECHNICZNEGO I DEMONSTRACJI
Priorytetowe obszary tematyczne
Genomika i biotechnologia dla zdrowia
Genomika i biotechnologia dla zdrowia
Technologie Społeczeństwa Informacyjnego
Technologie Społeczeństwa Informacyjnego
Nanotechnologie i nanonauka, wielofunkcyjne
Nanotechnologie i nanonauka, wielofunkcyjne
materiały oraz nowe procesy i urządzenia
materiały oraz nowe procesy i urządzenia
produkcyjne
produkcyjne
Aeronautyka i przestrzeń kosmiczna
Aeronautyka i przestrzeń kosmiczna
Jakość i bezpieczeństwo żywności
Jakość i bezpieczeństwo żywności
Zrównoważony rozwój, globalne zmiany i
Zrównoważony rozwój, globalne zmiany i
ekosystemy
ekosystemy
Obywatele i rządzenie w społeczeństwie opartym
Obywatele i rządzenie w społeczeństwie opartym
na wiedzy
na wiedzy
Kto może uczestniczyć ?
Grupa badawcza na wyższej uczelni lub instytucie badawczym –
Grupa badawcza na wyższej uczelni lub instytucie badawczym –
główna grupa docelowa w 6 PR
główna grupa docelowa w 6 PR
Przedsiębiorstwo zamierzające wprowadzać innowacje – bądź jako
Przedsiębiorstwo zamierzające wprowadzać innowacje – bądź jako
uczestnicy działalności badawczej, bądź jako instytucja
uczestnicy działalności badawczej, bądź jako instytucja
przyjmująca stypendystów i organizująca akcje szkoleniowe
przyjmująca stypendystów i organizująca akcje szkoleniowe
Małe lub średnie przedsiębiorstwo (MŚP) nie posiadające
Małe lub średnie przedsiębiorstwo (MŚP) nie posiadające
własnego zaplecza badawczego
własnego zaplecza badawczego
Stowarzyszenie przemysłowe reprezentujące MŚP
Stowarzyszenie przemysłowe reprezentujące MŚP
Administracja publiczna
Administracja publiczna
Student początkowych lat studiów – stypendia finansowane z
Student początkowych lat studiów – stypendia finansowane z
programów edukacyjnych UE, takich jak Sokrates – Erasmus i inne
programów edukacyjnych UE, takich jak Sokrates – Erasmus i inne
Indywidualny, doświadczony pracownik naukowy (posiadający
Indywidualny, doświadczony pracownik naukowy (posiadający
stopień doktora lub udokumentowany dorobek naukowy)
stopień doktora lub udokumentowany dorobek naukowy)
Naukowcy o uznanym w świecie dorobku
Naukowcy o uznanym w świecie dorobku
Instytucja z zapleczem badawczym, gdzie prowadzone są badania o
Instytucja z zapleczem badawczym, gdzie prowadzone są badania o
wadze międzynarodowej
wadze międzynarodowej
Ważne w 6PR strony www
•
www.cordis.lu
www.cordis.lu
•
www.6pr.pl
www.6pr.pl
•
www.kbn.gov.pl
www.kbn.gov.pl
•
www.transfer.edu.pl
www.transfer.edu.pl
Dla organizacji pozarządowych
www.wiadomosci.ngo.pl
Dla jednostek samorządu terytorialnego
www.malopolskie.pl
Dla przedsiębiorców
www.parp.gov.pl
www.marr.pl
Dla wszystkich
www.ukie.gov.pl
www.cie.gov.pl
www.europa.delpol.pl
www.euroinfo.org.pl
Źródła informacji o funduszach
i programach pomocowych aktywnych