Histofizjologia
UKŁADU
PŁCIOWEGO
Histofizjologia
UKŁADU
PŁCIOWEGO
Spermatogeneza – proces
w którym ze spermatogonii
powstają plemniki obejmuje
trzy etapy:
Spermatocytogenezę
Spermiogenezę
Spermatogeneza
Komórki Sertoliego
(podporowe)
Funkcja odżywcza
Funkcja ochronna (składnik układu krew –
jądro)
Funkcja fagocytująca
Funkcja wydzielnicza
Płyn kanalikowy
Peptyd inhibina (hamujący wydzielanie FSH)
Białko wiążące adrogeny (ABP)(warunkujące
wysokie stężenie testosteronu w jądrze i
najądrzu)
Estrogeny
TGF oraz Somatomedyna C
Bariera: krew -
jądro
Śródbłonek naczyń włosowatych
ciągłych (I stopień)
Błona własna kanalików
nasiennych (II stopień)
Przegrody powstałe z
połączonych ze sobą wypustek
komórek podporowych Sertoliego
(III stopień)
Czynność hormonalna
jądra
Androgeny (testosteron) uwalniany do
krwi oraz kanalików nasiennych – kom.
Leydiga)
Stymuluje spermatogenezę
Stymuluje strukturę i funkcję przewodów
wyprowadzających
Stymuluje funkcję gruczołów dodatkowych
Wpływa na utrzymanie II rzędowych cech
płciowych
Hormony przysadki regulujące
czynność hormonalną jądra: LH i FSH
Podział pęcherzyków
jajnikowych
Pierwotne – komórka jajowa otoczona jest jedną
warstwą płaskich komórek (później -komórki
ziarniste)
Wzrastające (pierwszorzędowe) – otoczone
osłonką przeźroczystą z funkcją:
Receptorową (receptory dla główki plemnika)
Odżywczą i regulatorową
Dojrzewające (drugorzędowe) – otoczone
osłonką pęcherzykową zbudowane z warstwy
wew. i zew.
Pęcherzyki dojrzałe (Graafa / trzeciorzędowe)
Pęcherzyki zanikowe
Ciałko żółte (miesiączkowe i ciążowe)
Ciałko włókniste a następnie białawe
Czynność hormonalna
jajników
Estrogeny (estradiol, estriol, estron) produkowane
przez kom. warstwy wew. i przekształcane przez
komórki ziarniste a także komórki paraluteinowe
ciałka żołtego oraz gruczoł śródmiąższowy jajnika.
Inhibina – wytwarzana przez komórki warstwy
ziarnistej i hamująca wydzielanie FSH
Progesteron, oksytocyna i relaksyna –
produkowany przez komórki luteinowe ciałka
żółtego
Androgeny – produkowane przez komórki
wnękowe rdzenia jajnika
Gonadotropina kosmówkowa – produkowana po
zapłodnieniu przez kosmówkę (powstanie ciałka
żółtego ciążowego)
Faza folikularna – FSH pobudza do
wzrostu 10-20 pęcherzyków jajnikowych
oraz wzrasta produkcja estrogenów
hamujących uwalnianie FSH
Owulacja – stymulowana gwałtownym
wzrostem stężenia LH i lutropiny
Faza lutealna – rozpoczyna się po
owulacji i polega na powstaniu ciałka
żółtego produkującego progesteron,
estrogeny, oksytocynę, inhibinę i
relaksynę
Cykl jajnikowy (28
dni)
Cykl jajnikowy
FSH produkowana głównie do 14
dnia cyklu powoduje dojrzewanie
pęcherzyków jajnikowych i
produkcję estrogenów
LH wydzielana około 14 dnia (tzw.
pik LH) co wywołuje owulację
Estrogeny i inhibina hamują
stopniowo uwalnianie FSH,
progesteron – hamuje uwalnianie LH