WYBRANE STANY
NAGŁE
-
-
zalecane
postępowanie
Nagłe przypadki wymagają
szybkiego, właściwego i
skutecznego leczenia.
Często jest to postępowanie
ratujące życie.
Czasem potencjalnie
niebezpiecznych sytuacji można
uniknąć dzięki informacjom
uzyskanym z wywiadu.
Przed przystąpieniem do
zabiegu zapytaj:
o przebyte reakcje alergiczne
o przyjmowane leki
o choroby współistniejące
o występowanie duszności lub
bólu w klp po wysiłku
kobiety o możliwość bycia w ciąży
OMDLENIE
jest spowodowane przejściowym
niedokrwieniem mózgu, wywołanym
nagłym obniżeniem ciśnienia krwi przy
zachowaniu czynności serca
PRZYCZYNY:
stres, ból, niedotlenienie,
głód, zmęczenie, itd.
OBJAWY:
RR, utrata przytomności,
zblednięcie, nadmierna potliwość,
tachykardia (lub bradykardia),
hiperwentylacja
POSTĘPOWANIE W
OMDLENIU
ułożyć chorego w pozycji poziomej z
uniesionymi kończynami dolnymi
zapewnić dostęp świeżego powietrza ew.
podać tlen
sprawdzić czynności życiowe
w razie potrzeby podać Cardiamid (20-40
kropli), Glucardiamid lub kofeinę (200
mg)
nawodnić pacjenta
NAGŁY WZROST
CIŚNIENIA TĘTNICZEGO
objawy neurologiczne
– bóle i zawroty
głowy, zaburzenia widzenia, szum w
uszach, nudności, możliwe zaburzenia
świadomości, niedowłady i drgawki
objawy sercowo-naczyniowe
– ból w
klatce piersiowej, duszność,
tachykardia
niekiedy
krwawienia z nosa
POSTĘPOWANIE PRZY
RR
ułożyć chorego z wysoko uniesionym
tułowiem
Założyć wkłucie (venflon) do żyły odłokciowej
Ważny wywiad!
Farmakoterapia: lek uspokajający, Kaptopryl
12,5 mg s.l. (1-2 tabl.) lub Nifedypina lub β-
bloker p.o., przy braku efektu: Furosemid
amp. 20 mg i.v. (2-4 amp.), gdy za słaby
efekt: Nitrogliceryna 0,5 mg s.l. lub w
aerozolu
Kontrola RR
ZABURZENIA RYTMU
Z TACHYKARDIĄ
Tachykardia u dorosłych – częstość
powyżej 100/min
OBJAWY:
często nagły początek,
dyskomfort w okolicy serca, możliwe
bóle wieńcowe, osłabienie i zawroty
głowy, ew. zaburzenia świadomości,
zlewne poty, duszność, RR
Ważne
badanie tętna
! (słabo napięte,
brak tętna na naczyniach obwodowych
)
)
POSTĘPOWANIE PRZY
TACHYARYTMII
Ułożyć zależnie od stanu
Próba Valsalvy
Podanie preparatu potasu p.o.
Leki uspokajające
β-adrenolityk p.o.
Tlen
Założenie wkłucia
hospitalizacja
FARMAKOTERAPIA
ARYTMII
NADKOMOROWYCH:
NADKOMOROWYCH:
β
β
-adrenolityki
-adrenolityki
werapamil
werapamil
adenozyna
adenozyna
propafenon
propafenon
KOMOROWYCH:
KOMOROWYCH:
lidokaina
lidokaina
amiodaron
amiodaron
ZAWAŁ MIĘŚNIA
ZAWAŁ MIĘŚNIA
SERCOWEGO
SERCOWEGO
POSTĘPOWANIE PRZEDSZPITALNE:
ocena stanu pacjenta, pomiar częstości akcji
serca, RR i oddechu (gdy możliwe wykonać
EKG)
ważny wywiad (dusznica bolesna? jakie leki
przyjmuje?)
unieruchomienie pacjenta, założenie wkłucia
uspokojenie, opanowanie bólu, podanie
nitrogliceryny s.l. i kwasu
acetylosalicylowego (300 mg p.o.)
ZAWAŁ MIĘŚNIA
SERCOWEGO
NLA lub morfina
nitrogliceryna – pompa infuzyjna
lub wlew kroplowy(24-48 h)
Leczenie trombolityczne
Wyrównanie zaburzeń jonowych
W zależności od wcześniejszego
leczenia i uwzględniając
przeciwwskazania – β-blokery
WSTRZĄS
WSTRZĄS
jest to ostra i zagrażająca życiu
jest to ostra i zagrażająca życiu
niewydolność układu sercowo-
niewydolność układu sercowo-
naczyniowego ze zmniejszeniem
naczyniowego ze zmniejszeniem
przepływu obwodowego
przepływu obwodowego
bezpośrednią przyczyną wstrząsu
bezpośrednią przyczyną wstrząsu
mogą być: zwiększenie łożyska
mogą być: zwiększenie łożyska
naczyniowego oraz zmniejszenie
naczyniowego oraz zmniejszenie
objętości krwi krążącej i
objętości krwi krążącej i
niedostateczna siła tłocząca serca
niedostateczna siła tłocząca serca
OGÓLNE POSTĘPOWANIE
LECZNICZE WE
WSTRZĄSIE
Wypełnienie łożyska
naczyniowego
Zmniejszenie oporu
obwodowego
Zwiększenie ciśnienia
perfuzyjnego
Zwiększenie siły
skurczowej serca
FARMAKOTERAPIA
WSTRZĄSU
tlen
Płyny wypełniające łożysko naczyniowe
Środki alkalizujące do wyrównania
kwasicy metabolicznej
Leki o działaniu inotropowo dodatnim
Glikokortykosteroidy
Środki fibrynolityczne
Leki przeciwbólowe i uspokajające
WSTRZĄS
ANAFILAKTYCZNY
jest stanem zagrożenia życia
(może wystąpić po podaniu wielu
leków)
OBJAWY:
duszność, blada i
spocona skóra, sinica, RR,
szybkie i słabo napięte tętno,
tachykardia, czasem obrzęk
krtani
POSTĘPOWANIE WE
WSTRZĄSIE
ANAFILAKTYCZNYM
płaskie ułożenie
sprawdzenie drożności dróg oddechowych
podanie i.m. epinefryny (0,5 mg)
założenie wkłucia i szybka infuzja PWE lub
5% r-ru glukozy
podanie hydrokortyzonu (500-1000 mg i.v.)
gdy skurcz oskrzeli aminofilina (250 mg i.v.)
ew. leki przeciwhistaminowe i preparaty
wapnia
STAN PADACZKOWY
napad trwający dłużej niż 30 min
lub kilka napadów, pomiędzy
którymi chory nie odzyskuje
przytomności
UOGÓLNIONY NAPAD
UOGÓLNIONY NAPAD
TONICZNO-KLONICZNY
TONICZNO-KLONICZNY
PIERWSZA POMOC
PIERWSZA POMOC
CZEGO NIE WOLNO ROBIĆ?
CZEGO NIE WOLNO ROBIĆ?
POSTĘPOWANIE W
STANIE PADACZKOWYM
•
Postępowanie ogólnomedyczne:
dostęp do żyły, monitorowanie
funkcji życiowych, glukoza,
tiamina (vit. B1) 100 mg, tlen
•
Leki: BD – diazepam (10 mg i.v.),
lorazepam, midazolam,
klonazepam
•
Przewiezienie do szpitala
LECZENIE STANU
PADACZKOWEGO
•
Kontynuacja leczenia BD
•
Fenytoina 15-20mg/kg m.c. i.v.
(Fosfenytoina)
•
Fenobarbital - przy dawce powyżej
40 mg/kg m.c. (0,25 g) intubacja
•
Kwas walproinowy
•
Karbamazepina – doodbytniczo
•
Paraldehyd
•
Lidokaina
CHORY AGRESYWNY
CHORY AGRESYWNY
Haloperidol – młody zdrowy (5-10 mg)
Haloperidol – młody zdrowy (5-10 mg)
osoba starsza (1-2 mg) p.o. lub i.m. –
osoba starsza (1-2 mg) p.o. lub i.m. –
można powtórzyć podania do 3 razy
można powtórzyć podania do 3 razy
Droperydol (1-2 mg i.v. – co 20-30 min)
Droperydol (1-2 mg i.v. – co 20-30 min)
Lorazepam (2 mg i.v. lub i.m. – można
Lorazepam (2 mg i.v. lub i.m. – można
powtarzać co 30-60 mg do dawki 6 mg)
powtarzać co 30-60 mg do dawki 6 mg)
Alprazolam (1 mg p.o. co 2 h do dawki
Alprazolam (1 mg p.o. co 2 h do dawki
4 mg)
4 mg)
NAPAD ASTMY
NAPAD ASTMY
OSKRZELOWEJ
OSKRZELOWEJ
nagłe odwracalne zwężenie oskrzeli
nagłe odwracalne zwężenie oskrzeli
wywołane przez czynnik infekcyjny,
wywołane przez czynnik infekcyjny,
alergeny, leki itd.
alergeny, leki itd.
OBJAWY:
OBJAWY:
ciężka duszność wdechowa i
ciężka duszność wdechowa i
wydechowa, niepokój, lęk, tachykardia,
wydechowa, niepokój, lęk, tachykardia,
suchy i męczący kaszel oraz
suchy i męczący kaszel oraz
przyjmowanie pozycji z wyprostowaną
przyjmowanie pozycji z wyprostowaną
górną częścią ciała, zaangażowanie
górną częścią ciała, zaangażowanie
pomocniczych mięśni oddechowych
pomocniczych mięśni oddechowych
POSTĘPOWANIE W
POSTĘPOWANIE W
NAPADZIE ASTMY
NAPADZIE ASTMY
Ułożyć z wysoko uniesionym tułowiem
Ułożyć z wysoko uniesionym tułowiem
Tlen donosowo(2-4 l/min)
Tlen donosowo(2-4 l/min)
β
β
-mimetyki (wziewnie, i.v., im, s.c)
-mimetyki (wziewnie, i.v., im, s.c)
Aminofilina (0,25 g/10 ml – amp.
Aminofilina (0,25 g/10 ml – amp.
rozcieńczyć do 20 ml i podawać i.v.
rozcieńczyć do 20 ml i podawać i.v.
powoli!)
powoli!)
Cholinolityki
Cholinolityki
Glikokortykosteroidy
Glikokortykosteroidy
Leki uspokajająca (ostrożnie)
Leki uspokajająca (ostrożnie)
Nawodnienie
Nawodnienie
HIPOGLIKEMIA
HIPOGLIKEMIA
OBJAWY:
OBJAWY:
pobudzenie
pobudzenie
psychomotoryczne, zlewne poty i
psychomotoryczne, zlewne poty i
drżenia mięśniowe, szerokie
drżenia mięśniowe, szerokie
źrenice, ból głowy, tachykardia,
źrenice, ból głowy, tachykardia,
temperatury ciała, później
temperatury ciała, później
senność z nagłą utratą
senność z nagłą utratą
przytomności,
przytomności,
napięcia
napięcia
mięśniowego i drgawki
mięśniowego i drgawki
LECZENIE ŚPIĄCZKI
LECZENIE ŚPIĄCZKI
HIPOGLIKEMICZNEJ
HIPOGLIKEMICZNEJ
Kilkadziesiąt ml 40% r-ru
Kilkadziesiąt ml 40% r-ru
glukozy i.v. lub wlew kroplowy
glukozy i.v. lub wlew kroplowy
Glukagon (1-5 mg i.v. lub i.m.)
Glukagon (1-5 mg i.v. lub i.m.)
Półbursztynian hydrokortyzonu
Półbursztynian hydrokortyzonu
(100-300 mg i.v.)
(100-300 mg i.v.)