PSYCHOPATOLOGIA OGÓLNA
ZABURZENIA
SPOSTRZEGANIA

Złudzenia



niepatologiczne (zachowany krytycyzm)



fizjologiczne – uwarunkowane strukturą
przedmiotu i budową analizatora



wynikające z nastawienia, powstające pod
wpływem emocji



patologiczne – zniekształcone
spostrzeżenia, których chory nie
koryguje mimo dowodów błędności; może
towarzyszyć im urojeniowa interpretacja

ZABURZENIA
SPOSTRZEGANIA

Omamy (halucynacje)



spostrzeżenia chorego, powstające bez bodźców

działających z zewnątrz



wytwory psychiki chorego rzutowane na

zewnątrz (projekcja)



chory ma poczucie realności tych przeżyć, jest

przekonany o ich rzeczywistym istnieniu

Podział omamów ze względu na budowę:



elementarne – pojedyncze wrażenia (błyski,

trzaski)



proste – dotyczą jednego analizatora



złożone – dotyczą więcej niż jednego analizatora

ZABURZENIA SPOSTRZEGANIA

Omamy (halucynacje)

Podział omamów ze względu na rodzaj analizatora:



wzrokowe – (widzenie postaci, zmienione kształty ciała); mogą

być makro- mikrooptyczne, statyczne lub dynamiczne; rzadko

rzutowane poza pole widzenia np. z tyłu (objaw sobowtóra)



słuchowe (głosy, ugłośnienie myśli, głosy nakazujące tzw.

imperatywy)



smakowe (zmieniony smak potraw)



zapachowe (gaz, zgnilizna, trupi, zapach nieba)



dotykowe (robaki na powierzchni skóry, swędzenie,

promieniowanie, ogrzewanie, chłód)



czucia wewnętrznego – interoceptywne (przemieszczanie

narządów, ściskanie mózgu, gnicie, pustka)

Pseudohalucynacje – wyobrażenia odczuwane jako doznania

obce, narzucone z zewnątrz, ale zlokalizowane w przestrzeni

wewnętrznej (nie mają cech przedmiotowej rzeczywistości)

Halucynoidy – oceniane krytycznie przez chorego

Zmiany w indywidualnym
spostrzeganiu rzeczywistości:

derealizacja – rzeczywistość wydaje się

nierealna, inna, obca (ludzie poruszają

się jak roboty, wydaje się, że przedmioty

maja inne kształty lub rozmiary niż

zwykle, spostrzeganie jakby przez mgłę)



depersonalizacja - poczucie zmiany

siebie (odłączenia od własnej osoby,

utraty tożsamości, spostrzeganie własnej

osoby jako obcej, poczucie wyobcowanie)

ZABURZENIA MYŚLENIA
- zaburzenia treści myślenia

Urojenia - fałszywe sądy o rzeczywistości, które

chory wypowiada z głębokim przekonaniem o

ich prawdziwości; nie koryguje tych sądów

mimo dowodów błędności

Podział urojeń ze względu na treść:



prześladowcze



zazdrości



hipochondryczne



grzeszności, winy



poniżenia, zubożenia, nihilistyczne



wielkościowe



odnoszące – ksobne



oddziaływania, owładnięcia

Podział urojeń ze względu na
budowę:



paranoiczne – usystematyzowane, zwykle

dotyczące jednej sprawy, powiązane ze sobą,

pozornie logiczne, wewnętrznie spójne



paranoidalne – luźno ze sobą powiązane,

dotyczą zwykle wielu spraw, brak wyraźnej,

konsekwentnej struktury



inkoherentne – brak wszelkiej spójności,

zmienne w treści, absurdalne

ZABURZENIA MYŚLENIA
- zaburzenia treści myślenia



Idee nadwartościowe - skrajne, dominujące, wiodące

przekonania, które chory uważa za szczególnie ważne,

słuszne, z którymi związany jest emocjonalnie;

podporządkowuje im całe swoje życie; występuje mała

podatność na perswazję, korygowanie ich.



Myśli natrętne (obsesje) - myśli uporczywie

narzucające się, oceniane krytycznie, nieprzyjemne;

chory dąży do przeciwstawiania się im



Myślenie magiczne – nieodróżnianie znaku (słowa) od

tego, co reprezentuje; wiara w to, że myślenie i

działanie są tym samym, brak logicznego powiązanie

pomiędzy przyczyną a skutkiem (np. w natręctwach –

odczynianie)

Zaburzenia toku myślenia



Przyspieszenie toku myślenia



Zwolnienie toku myślenia



Zahamowanie toku myślenia



Zatamowanie myślenia



Rozkojarzenie – brak powiązania pomiędzy poszczególnymi

fragmentami wypowiedzi



Gonitwa myślowa



Neologizmy



Perseweracje



Werbigeracje



Splątanie myślenia



Lepkość myślenia



Drobiazgowość myślenia



Rozwlekłość myślenia



Dezorientacja - zaburzenie co do miejsca, czasu lub własnej

osoby

Zaburzenia pamięci



Nadczynność – szybkie i dokładne zapamiętywanie i

odtwarzanie



Niedoczynność – upośledzenia zapamiętywania i

przypominania



czynnościowa



organiczna



Amnezja – niepamięć



wsteczna



następcza



Paramnezje - zafałszowanie pamięci



Złudzenia pamięciowe - zniekształcone przypominanie trafnie

zapamiętanego materiału



Omamy pamięciowe - przekonanie o realności przeżyć, które

wystąpiły tylko w wyobraźni



Konfabulacje – wypełnianie luk pamięciowych fałszywą,

przypadkową treścią

Psychopatologia emocji

Afekt patologiczny



nagły początek



burzliwy przebieg z wyładowaniem ruchowym



objawy wegetatywne



krótki czas trwania



znużenie, sen po reakcji



niepamięć

Zaburzenia nastroju (ze względu na treść emocji)



hypothymia - obniżony nastrój



dysforia (drażliwość)



lęk



hyperthymia – podwyższony nastrój



nastrój euforyczny



egzaltacja



ekstaza

Zaburzenia lękowe

nasilone, nieuzasadnione obawy, nieproporcjonalne

do bodźców zewnętrznych

Objawy psychiczne lęku:



martwienie się, strach, przewidywanie lęku



poczucie przerażenia lub paniki



nadmierne pobudzenie psychiczne



drażliwość zmęczenie



bezsenność



powodowanie lub uleganie wypadkom



derealizacja, depersonalizacja



trudności z koncentracją

Zaburzenia lękowe

Skargi somatyczne:



ból głowy



lekkość w głowie i zawroty



kołatanie serca i ból w klatce piersiowej



rozstrój żołądka i biegunka



częste oddawanie moczu



kula w gardle



niepokój ruchowy



brak tchu



parestezje



suchość w ustach

Zaburzenia lękowe

Objawy przedmiotowe:



pocenie się



chłodna, lepka skóra



tachykardia i zaburzenia rytmu serca



zaczerwienienie lub bladość skóry



wzmożenie odruchów



drżenie



przestraszanie się



niepokój manipulacyjny

Psychopatologia emocji



Nietrzymanie afektu – epizodyczne

wyładowania



Labilność emocjonalna – zmienność nastroju



Ambiwalencja emocjonalna – współistnienie

emocji o przeciwnym znaku



Zaleganie afektu - nadmiernie długie trwanie

raz wzbudzonego afektu



Stępienie uczuciowe – zanik uczuć wyższych



Spłycenie afektu – słaba reakcja emocjonalna



Paratymia i paramimia – emocje lub ich

ekspresja niedostosowane do sytuacji,

niezgodne z treścią wypowiedzi

Zaburzenia aktywności i
napędu



Obniżenie aktywności



Podwyższenie aktywności



Spowolnienie i zahamowanie ruchowe



Osłupienie – osłupienie dysocjacyjne, depresyjne,

katatoniczne



Zaburzenia katatoniczne:



Podniecenie katatoniczne



Osłupienie katatoniczne – stupor katatonicus



Osłupienie receptoryczne



Osłupienie efektoryczne



Zryw ruchowy – raptus katatonicus



Katalepsja - giętkość woskowa



Negatywizm

Paragnomen