Układ oddechowy

Układ oddechowy- co to takiego?

Budowa układu oddechowego

Choroby układu oddechowego

Układ oddechowy jest zespołem narządów wyspecjalizowanych w

wychwytywaniu tlenu z powietrza. Tlen ma zasadnicze znaczenie dla

procesów życiowych w komórkach ustroju. Równocześnie układ

oddechowy służy do usuwania z krwi dwutlenku węgla i innych gazów

zbytecznych, które powstają w wewnątrzkomórkowych procesach

przemiany materii. Ten mechanizm

wchłaniania i usuwania powietrza z płuc, określany jako oddychanie,

umożliwia na poziomie komórki procesy nazywane oddychaniem

komórkowym, które służą do wytwarzania energii i do jej wykorzystywania

w miarę potrzeb ustroju. Jama nosowa stanowi właściwy początek dróg

oddechowych. Oczyszczone powietrze przechodzi dalej do gardła, a

stamtąd kolejno do krtani i tchawicy. W krtani obecna jest mała zastawka,

nagłośnia, która automatycznie zamyka się przy przełykaniu pokarmu.

Poniżej krtani biegnie tchawica, która na końcu rozdwaja się w dwa

oskrzela główne, wnikające do płuc. Po wejściu do płuca oskrzele dzieli się

stopniowo na coraz mniejsze, tworząc tysiące rozgałęzień, coraz

mniejszych i węższych, aż do oskrzelików. Oskrzeliki docierają do

wszystkich części płuc. Każde z nich kończy się maleńkim pęcherzykiem

płucnym. W tych pęcherzykach odbywa się właściwy proces oddychania.

Połączenie dwóch ważnych narządów, płuc i serca następuje w klatce

piersiowej, utworzonej przez kręgosłup i żebra. Dzięki elastyczności swych

ścian klatka piersiowa może zwiększać lub zmniejszać swoją pojemność

umożliwiając oddychanie. Podstawę klatki piersiowej tworzy mięsień

zwany przeponą, który oddziela klatkę piersiową od jamy brzusznej i

odgrywa zasadniczą rolę przy oddychaniu.

Układ oddechowy...

Budowa układu

oddechowego

jama ustna
gardło
krtań
tchawica
oskrzela

płuca
pęcherzyki płucne
przepona

jama nosowa

Jama nosowa



Fizjologicznie powietrze pobierane jest przez nozdrza (oddychanie

przez usta jest niefizjologiczne, a jama ustna nie jest fizjologiczną

częścią układu oddechowego) i dostaje się do oddzielonych

przegrodą przewodów jamy nosowej, które wraz ze znajdującymi

się w nich czterema parami zwisających małżowin oraz z układem

powietrznych komór kości twarzoczaszki, zwanych zatokami

przynosowymi, stanowią przestrzeń, gdzie podlega wstępnemu

oczyszczeniu, nawilgoceniu i ogrzaniu. Powierzchnia jamy

nosowej wyścielona jest błoną śluzową, której główna część

tworzy okolicę oddechową. W tej dobrze ukrwionej błonie znajdują

się liczne gruczoły wydzielające śluz i płyn surowiczy, tworzące na

jej powierzchni dodatkową warstwę, na której osadzają się

zanieczyszczenia wdychanego powietrza. Niewielka część błony

śluzowej jamy nosowej tworzy tzw. okolicę węchową, zaopatrzoną

w wyspecjalizowany nabłonek węchowy oraz gruczoły węchowe.

Dzięki nim człowiek ma powonienie, a więc potrafi odróżniać

zapachy.

Jama ustna



Jama ustna (łac. cavum oris) - początkowy odcinek przewodu

pokarmowego i oddechowego.

W niej następuje wstępna, mechaniczna obróbka pokarmu i

przygotowanie go do dalszego trawienia. Pokarm zostaje rozdrabniany,

miażdżony i mieszany ze śliną, która zawiera enzym trawienny amylazę

ślinową.Uzębienie heterodontyczne, difiodontyczne(dwa komp.zębów)

tekodontyczne(w zębodołach). Dorosły człowiek ma 32 zęby - 16 w

żuchwie i 16 w szczęce: 4

siekacze, 2 kły, 4 zęby przedtrzonowe, 6 trzonowych

Siekacze służą do odgryzania kęsów, kły do rozrywania pokarmu, a

zęby trzonowe i przedtrzonowe do jego rozcierania. W trakcie żucia

pokarmu jest zwilżany śliną wydzielaną przez ślinianki (gruczoły

ślinowe), których przewody uchodzą do jamy ustnej. W ślinie

rozpuszczane są cząsteczki pokarmu, na których obecność wyczulone

są rozmieszczone głównie na języku kubki smakowe (odpowiedzialne za

wrażenia smakowe). Po uformowaniu kęsa pokarmowego zostaje on

przekazany do dalszej części przewodu pokarmowego w akcie

połykania.

Gardło



Jama nosowa poprzez tylne nozdrza łączy się z gardłem, kilkunastocentymetrowym

nieparzystym narządem, stanowiącym przede wszystkim część układu pokarmowego. W

gardle następuje skrzyżowanie drogi oddechowej z drogą pokarmową. Istnieją jednak

specjalne struktury anatomiczne i mechanizmy, które zabezpieczają prawidłowe

(bezkolizyjne) funkcjonowanie obu dróg. Dzięki nim rzadko w warunkach pełnego zdrowia

zdarza się, by fragmenty pożywienia trafiły do niżej położonych odcinków dróg

oddechowych: krtani i tchawicy. Ochrona dróg oddechowych przed zachłyśnięciem jest

szczególnie ważna wtedy, gdy człowiek śpi i nie sprawuje świadomie kontroli nad swoim

ciałem.

Nieprawidłowości w budowie i funkcji górnej części gardła, a także podniebienia, które

oddziela jamę ustną od nosa, powodują chrapanie w czasie snu, a niekiedy są przyczyną

przejściowego zamykania drogi oddechowej i niebezpiecznych dla zdrowia bezdechów.

Częściej zdarza się zjawisko aerofagii, czyli połykania powietrza, powodujące przykre

objawy ze strony przewodu pokarmowego. Gardło jest bardzo dobrze umięśnione,

posiada warstwę okrężną i podłużną mięśni, które tworzą zwieracze i dźwigacze gardła.

Ich zadaniem jest przede wszystkim połykanie przyjętych pokarmów. Dzięki mięśniom

gardła dochodzi w czasie aktu połykania do zamknięcia dróg oddechowych.

W gardle znajdują się liczne skupiska tkanki limfatycznej - migdałki, tworzące

limfatyczny pierścień gardłowy Waldeyera. Są one bardzo ważnym składnikiem układu

odpornościowego.

Do gardła uchodzi przewód trąbkowy zapewniający przewietrzanie ucha środkowego,

gdzie ma ono swój początek.

Przód gardła stanowi jego część krtaniową. Bardzo ważnym elementem fizjologicznie z

nim związanym jest nagłośnia, ruchoma chrząstka, która anatomicznie właściwie zalicza

się do kolejnego odcinka dróg oddechowych - krtani. Nagłośnia w czasie połykania

pokarmów zamyka wejście do krtani.

Gardło jest wyścielone błoną śluzowa. W jego części nosowej - błona ma taką samą

budowę jak jama nosowa, w pozostałych częściach śluzówka ma budowę odmienną,

charakterystyczną dla górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Krtań



Wdychane powietrze z gardła przedostaje się do

krtani - długiego na 4-6 cm przewodu

zbudowanego z kilku rodzajów chrząstek, z których

najważniejsza jest chrząstka tarczowata. Chrząstki

tworzą szkielet krtani, który stanowi podporę dla

aparatu głosowego.

Chrząstki krtani są między sobą połączone

stawami lub zrostami więzadłowymi (więzadłami).

Cały system połączeń międzychrząstkowych

sprawia, że krtań jest narządem zwartym i

mocnym, ale posiadającym także określoną

ruchomość potrzebną do kształtowania barwy i

brzmienia głosu. Ważną rolę w czynności krtani

odgrywają mięśnie, mające charakter zwieraczy i

rozwieraczy oraz napinaczy warg głosowych.

Wnętrze krtani złożone jest z trzech jam - górnej,

pośredniej i dolnej. Górna łączy się z gardłem,

pośrednia - jest miejscem powstawania głosu; tam

bowiem znajdują się wargi głosowe, lewa i prawa,

tworzące tzw głośnię. Ostry brzeg błony śluzowej

warg głosowych tworzy fałdy głosowe, zwane

inaczej strunami głosowymi. Pomiędzy nimi

znajduje się szpara głośni, długości ok. 23 mm u

mężczyzn i 18 mm u kobiet.

Szpara głośni w fizjologicznych warunkach nigdy

nie jest zamknięta - powietrze zawsze może

swobodnie przejść do dalszej części dróg

oddechowych - tchawicy. Powierzchnia wewnętrzna

krtani jest wyścielona błoną śluzową o budowie

typowej dla dróg oddechowych, a więc składającą

się z nabłonka wielorzędowego z obecnością

będących w ciągłym ruchu mikrokosmków,

zawierającą liczne gruczoły produkujące śluz i płyn

surowiczy, chroniące krtań przed wysychaniem i

zanieczyszczeniami z wdychanego powietrza.

Tchawica



Krtań bezpośrednio łączy się z tchawicą,

kilkunastocentymetrową cewką (rurką), nieco

spłaszczoną w wymiarze przednio-tylnym. Jej

wymiar poprzeczny wynosi 15-20

mm.Zbudowana jest z ok. 20 okrężnych,

podkowiastych chrząstek, ułożonych jedna nad

drugą, tkwiących w mocnej łącznotkankowej

błonie włóknistej. Z tyłu ściana tchawicy jest

mniej zwarta i ma charakter błoniasty. W ścianie

tchawicy znajdują się pasma okrężnych włókien

mięśniowych mających wpływ na stan napięcia

ściany. Od środka tchawica wyścielona jest

typową dla układu tkanką śluzową z nabłonkiem

wielorzędowym migawkowym, którego migawki

poruszają się w kierunku krtani oraz z licznymi

gruczołami produkującymi śluz i płyn surowiczy,

które, tak jak w jamie nosowej i krtani, tworzą

najbardziej wewnętrzną warstwę pochłaniającą

zanieczyszczenia i nawilżającą napływające w

czasie wdechu powietrze. Migawki poruszają się z

szybkością 3-10 razy na sekundę. Wytwarzany

śluz przesuwa się z dużą szybkością. Mechanizm

migawkowy jest bardzo wydajny. Dzięki niemu

powietrze w tchawicy (i dalej - w oskrzelach)

bardzo intensywnie oczyszcza się.

Tchawica w dolnym swym końcu dzieli się na

dwa duże oskrzela - prawe i lewe. W miejscu

rozdwojenia od wewnątrz znajduje się

charakterystyczna ostroga, wklęsła listwa,

wzmacniająca zarówno tchawicę, jak i oskrzela

główne. Kąt rozdwojenia tchawicy jest różny i

waha się od 50 do 100 stopni. Oskrzela główne

mają identyczną budowę ściany, jak tchawica, tj.

posiadają podkowiaste chrząstki "zanurzone" w

zwartej tkance włóknistej; są tylko od niej

węższe. Posiadają także okrężne włókna

mięśniowe. Ciekawe, że prawe oskrzele ma

większą średnicę od lewego, za to lewe jest od
prawego dłuższe. Oskrzela główne stanowią

ostatni zewnątrzpłucny odcinek dróg

oddechowych.

Oskrzela



Jest to zespół rozgałęziających się rurek o

szerokości powyżej 1 mm

doprowadzających i odprowadzających

powietrze do/z płuc. Ściana oskrzeli

wysłana jest błoną śluzową z nabłonkiem

wielorzędowym migawkowym

(umożliwiającym czynne przemieszczanie

się śluzu do większych (oskrzeli/

tchawicy). Umięśnienie składa się z

mięśni gładkich, skurcz tych mięśni to

jeden z mechanizmów prowadzących do

ataku astmy oskrzelowej. W zależności

od wielkości oskrzela, chrząstka

pomagająca w utrzymaniu kształtu

oskrzela występuje jako pierścienie, małe

płytki bądź wysepki.

U człowieka na wysokości IV krążka

międzykręgowego tchawica dzieli się na

2 oskrzela główne:

oskrzele główne prawe (grubsze i krótsze

2,5 cm i przebiega bardziej pionowo ->

zwykle do niego wpada ciało obce)

oskrzele główne lewe (cieńsze, dłuższe, 5

cm, biegnące bardziej poziomo)

Oskrzela są obrazowane podczas

procedury medycznej bronchoskopii.

Płuca



Płuca stanowią główną część

układu oddechowego i złożone są z

dwuch części, leżących w klatce

piersiowej. Płuca mają kształt

zbliżony do ściętego stożka i

cechują sie znaczną

elastycznością, pozwalającą na

wchodzenie do nich dużej ilości

powietrza. Konsystencja ich jest

miękka, barwa różowa.

Oba płuca podzielone są na płaty:

płuco prawe ma trzy płaty, a płuco

lewe - dwa. Przyczyna tej różnicy

wynika z faktu, że po lewej stronie

klatki piersiowej mieści się oprócz

płuca także serce.

Płaty zbudowane są z

pęcherzyków płucnych, wysłane

nabłonkiem oddechowym i

otoczone gęstą siecią naczyń

krwionośnych.

Płuca są pokryte ochronną błoną,

opłucną, chroniącą je od urazów

przy ocieraniu się o ściany klatki

piersiowej.

Pęcherzyki płucne



Pęcherzyk płucny - struktura

anatomiczna ludzkiego płucach

posiadająca kształt wydrążonej jamy,

której ścianę tworzy cienki nabłonek

jednowarstwowy płaski (zbudowany

głównie z pneumocytów I i II typu). Z

zewnątrz pęcherzyki są pokryte przez

naczynia włosowate. Liczbę

pęcherzyków w płucach człowieka

szacuje się na 300-500 milionów, a ich

łączną powierzchnię na około 90m². Są

pokryte surfaktantem, co zabezpiecza

płuca przed zapadnięciem.

Poza komórkami tworzącymi

nabłonek jednowarstwowy płaski, w

pęcherzykach płucnych znajdują się

dwa inne typy komórek: makrofagi

(komórki żerne), a także komórki które

wytwarzają surfaktant.

Wchodząc do pęcherzyka włośniczki

przynoszą krew bogatą w dwutlenek

węgla i wodę. W pęcherzyku tlen z

powietrza zostaje wychwycony przez

krwinki czerwone we włośniczkach,

które jednocześnie pozbywają się

dwutlenku węgla. Krew opuszczająca

włośniczki pęcherzykowe jest bogata

w tlen, który przenosi do wszystkich

komórek ustroju.

Przepona



Przepona (łac. diaphragma) - główny mięsień oddechowy występujący u

ssaków, należy do mięśni poprzecznie prążkowanych płaskich. Oddziela

jamę brzuszną od jamy klatki piersiowej i stanowi jej ścianę dolną. Przepona

jest uwypuklona w stronę klatki piersiowej w formie dwóch kopuł - prawej i

lewej, przy czym prawa jest ustawiona o jedno międzyżebrze wyżej.

W przeponie wyróżnia się część mięśniową położoną na obwodzie i część

ścięgnistą, tworzącą środek ścięgnisty przepony. Część mięśniową w

zależności od miejsca przyczepu dzieli się na część:

żebrową - największą, która przymocowuje się do żeber (od siódmego do

dwunastego);

część lędźwiową (podkręgową) - najmocniejszą - tworzy ona dwie odnogi

oraz parzyste więzadła łukowate boczne i przyśrodkowe, przyczepiające się

do kręgów lędźwiowych i dwóch ostatnich żeber;

część mostkową - najmniejszą, która rozpoczyna się na nasadzie wyrostka

mieczykowatego mostka.

Wszystkie części kierują swe włókna do środka, gdzie tworzą środek

ścięgnisty. Na pograniczu poszczególnych części powstają szczeliny, które

czasem mogą stać się miejscem powstawania przepuklin, przez które

trzewia jamy brzusznej dostają się do klatki piersiowej. Otwory przepony to

rozwór aorty, rozwór przełyku, otwór żyły głównej dolnej.

Przykłady chorób układu
oddechowego

czkawka

gruźlica
grypa
kaszel
katar
mukowiscydoza
przeziębienie

rak płuc

zapalenie gardła
zapalenie płuc

Czkawka



Czkawka, powtarzające się mimowolne skurcze przepony powodujące
gwałtowne wciąganie powietrza z równoczesnym zamknięciem głośni i strun
głosowych, przerywające wdech i dające efekt dźwiękowy.

Czkawka jest odruchem spowodowanym podrażnieniem nerwu

przeponowego bodźcami z narządów jamy brzusznej lub bezpośrednio z
ośrodkowego układu nerwowego.

Przyczyny czkawki: nadmierne rozciągnięcie żołądka (przejedzenie), zabiegi

operacyjne w obrębie jamy brzusznej, zapalenie otrzewnej, niedrożność jelit,
zapalenie wątroby i inne.

Czkawka nie jest bezpośrednio niebezpieczna, natomiast obciąża układ

krążenia w stanach pooperacyjnych lub w przypadku chorób toczących się w
jamie brzusznej, nasilając dolegliwości.

Gruźlica



Gruźlica czyniła spustoszenia aż do początku naszego stulecia. Po początkowym cofnięciu się
w latach 1920-1940, co było związane z poprawą warunków higieny, gruźlica powróciła
podczas wojny z powodu niedożywienia. Odkrycie leków przeciwgruźliczych i upowszechnienie
szczepień, które stały się obowiązkowe, pozwoliły w latach 50. żywić nadzieję na ostateczne
zwycięstwo nad tą chorobą. Niestety nie udało się to i obecnie stwierdza się prawdziwe
zaostrzenie choroby, która nadal pozostaje plagą. Każdego roku na świecie notuje się 10 mln
przypadków nowych zachorowań, w tym 3 mln przypadków śmiertelnych, przede wszystkim w
środowiskach uboższych oraz wśród chorych na AIDS, z powodu większej podatności na
zakażenia. W Polsce każdego roku notuje się kilka tysięcy nowych przypadków tej choroby.

Początek choroby ma na ogół charakter postępujący, i trwa kilka tygodni czy miesięcy.

Oznaką gruźlicy jest najczęściej przewlekły kaszel, suchy i uporczywy, niekiedy z krwiopluciem.
Ruchy oddechowe, w chwili głębokiego wdechu, mogą powodować bóle w klatce piersiowej.
Można również zaobserwować bezdech, zmęczenie, wychudnięcie, utratę łaknienia, gorączkę i
nocne poty. Ale czasami nie występuje żaden objaw kliniczny i w 20% przypadków gruźlicę
wykrywa się w czasie prześwietlenia płuc. Ponieważ zaatakowane mogą zostać inne narządy,
objawy zależą od narządu.

Przyczyną gruźlicy jest rozwijająca się powoli bakteria Mycobacterium tuberculosis, zwana

również prątkiem gruźlicy. Jest to choroba zakaźna, przy czym do zakażenia dochodzi pod
wpływem kropel śliny chorego wydalanych podczas kaszlu, mówienia, a nawet oddychania.
Bakteria unosi się wtedy w powietrzu i zaraża osobę podatną.

W 2 na 3 przypadki choroba dotyczy mężczyzn; może okazać się śmiertelna w przypadku

osób o osłabionej odporności oraz u tych osób, które zbyt późno przedsięwzięły lub zbyt
wcześnie przerwały leczenie.

Grypa



Grypa to ostra choroba zakaźna układu

oddechowego wywołana zakażeniem

wirusem grypy. W większości

przypadków zachorowanie na grypę

powoduje obłożną chorobę, w części

przypadków mogą występować

powikłania i zdarzają się też zgony,

szczególnie u dzieci, osób starszych i

obciążonych innymi, dodatkowymi

poważnymi chorobami. Grypa przenosi

się pomiędzy ludźmi drogą kropelkową

(np. podczas kichania). Choroba

rozprzestrzenia się podczas

sezonowych epidemii powodując ostre

objawy uniemożliwiające pracę osobom

czynnym zawodowo. Epidemie grypy

powodują znaczne koszty społeczne.

Objawy grypy:
-wysoka gorączka
-bóle kostno-mięśniowe
-bóle głowy
-ból gardła
-drapanie w gardle
-suchy kaszel
-katar i kichanie
-podrażnienie oczu
-znaczne osłabienie
-dreszcze.

Model budowy cząsteczki wirusa

Kaszel



Kaszel - reakcja odruchowa na podrażnienie zakończeń nerwowych w błonie

śluzowej górnych dróg oddechowych.

Efektem są nagłe skurcze ścian klatki piersiowej, a w szczególności mięśni

wydechowych i oskrzeli z nagłym wyrzucaniem powietrza z płuc i dróg oddechowych.

Prędkość wyrzucanego powietrza dochodzi do 120 (jak podaje biologia Ville'go)

km/godz.

Reakcja ta może być wywołana ciałem obcym znajdującym się w układzie

oddechowym lub uszkodzeniem błony śluzowej górnych dróg oddechowych w

przebiegu infekcji (wirusowej lub rzadziej bakteryjnej), może być również wywołana

podrażnieniem nerwów odpowiedzialnych za przewodzenie impulsu odruchu

kaszlowego. Taką reakcję wywołuje np. podrażnienie gałęzi usznej nerwu błędnego -

może wywołać odruchową reakcję kaszlu poprzez gałęzie gardłowe tego nerwu.

Zależnie czy kaszlowi towarzyszy odkrztuszanie śluzu lub ropy wyróżniamy dwa

rodzaje kaszlu: suchy i mokry. Jest to częsty objaw chorobowy.

Suchy kaszel jest bardzo charakterystyczny dla przebytych infekcji wirusowych

górnych dróg oddechowych, w których mimo wyleczenia może się utrzymywać nawet

do 4 tygodni od końca choroby ze względu uszkodzenie błony śluzowej górnych dróg

oddechowych i drażnienie zakończeń nerwowych mieszczących się w tej błonie.

Poranny nawracający przez kilka miesięcy kaszel z odkrztuszaniem, u wieloletnich

palaczy tytoniu może świadczyć o POCHP.

Kaszel może również wywoływać gruźlica, choroba nowotworowa, alergia, astma,

zakażenie bakteriami atypowymi ( mycoplasma, chlamydia)

Katar



Nieżyt nosa (potoczna nazwa katar) - pojęcie dotyczące objawów
zapalenia błony śluzowej nosa (niekiedy także zatok przynosowych).

Do objawów należą: kichanie, "drapanie" w nosie i gardle, kaszel,

pieczenie spojówek, wyciek płynnej wydzieliny z nosa, ogólne osłabienie,
ból głowy, stan podgorączkowy.

Najczęstszą przyczyną wystąpienia kataru są zakażenia wirusowe,

szerzące się drogą kropelkową. Z tego względu należy unikać kontaktów z
chorymi, ograniczyć przebywanie w większych skupiskach ludzi w
okresach nasilania zachorowań (wiosna, jesień).

Leczenie zależy od przyczyny wywołującej i najczęściej jest to leczenie

objawowe.

Mukowiscydoza



Mukowiscydoza jest chorobą genetyczną, która zwiększa lepkość śluzu. Śluz jest

wytwarzany przez gruczoły znajdujące się w oskrzelach, jelitach i trzustce.

Zwiększenie gęstości śluzu uniemożliwia jego prawidłowe wydalanie i powoduje

zaczopowanie oraz upośledzenie czynności.

Mukowiscydoza cechuje się obecnością czopów śluzu w małych oskrzelikach, które

utrudniają dopływ powietrza i oddychanie.

Choroby stają się widoczne zaraz po urodzeniu lub nieco później. U noworodka

pierwsze stolce nie są w stanie wydostać się na zewnątrz. Niemowlęta cierpiące na

mukowiscydozę z trudem odzyskują masę urodzeniową. Dziecko dużo kaszle i z tego

powodu jest wyczerpane. Oskrzela są zatkane i ulegają zakażeniu. Dziecko cierpi na

bóle brzucha, zaparcia lub biegunkę, w niewielkim stopniu przybiera na wadze i

wykazuje opóźnienie wzrostu. Obficie poci się, a jego pot jest słony. Diagnozę

potwierdza badanie potu.

Nie eliminuje choroby, ale pozwala dziecku prowadzić normalne życie w takim

stopniu, w jakim jest to możliwe. Należy udrożnić oskrzela, stosując codzienna

kinezyterapię układu oddechowego. Aerozole i leki rozszerzające oskrzela

przyczyniają się do upłynnienia śluzu. Zakażenia (zapalenia jamy nosowo-gardłowej,

zapalenia zatok przynosowych, anginy, zapalenia oskrzeli) należy leczyć

antybiotykami. Bogate i urozmaicone pożywienie, witaminy oraz sole mineralne w

ramach uzupełnienia pożywienia, jak również enzymy trzustkowe zmniejszają

biegunkę i opóźnienie wzrostu.

Jest to choroba przewlekła i ciężka, ale jej ewolucja jest różna, w zależności od

przypadku. Codzienne zabiegi korzystnie wpływają na długość i jakość życia chorych.

Ważną rolę odgrywają rodzice. Trwają badania nad leczeniem genowym.

Przeziębienie



Przeziębienie jest to wirusowa infekcja górnych dróg oddechowych. Główne objawy

to katar, kaszel, ból gardła i podwyższona temperatura ciała. Objawy zwykle

ustępują po 5 -7 dniach.

Chorobę przeziębieniową można podzielić na 3 fazy:
Faza naczyniowa (trwająca 3 - 5 dni) - wirusy wnikają do ustroju i organizm

uruchamia mechanizmy obronne. Występują takie objawy jak: gorączka, ból,

rozszerzenie naczyń, co powoduje wyciek z nosa, a następnie uczucie zatkania nosa,

przekrwienie i obrzęk błony śluzowej nosa. W tej fazie choroby stosuje się środki

obkurczające naczynia, środki działające miejscowo, leki antyhistaminowe,

przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe oraz leki przeciwkaszlowe.

Faza komórkowa - charakteryzuje się zmianami struktury śluzu komórkowego i

powstaniem nacieku komórkowego. Towarzyszą temu: zmiana charakteru wydzieliny

z nosa, zmiana charakteru kaszlu, trudności w odkrztuszaniu, uczucie rozbicia i

osłabienia wynikające z odwodnienia. Na tym etapie wskazane jest podawanie leków

przeciwzapalnych, przeciwgorączkowych, przeciwbólowych oraz rozrzedzających

wydzielinę i wykrztuśnych. Odstawienie leków przeciwkaszlowych,

antyhistaminowych i obkurczających naczynia (zaczynają przeszkadzać w

odkrztuszaniu gęstej wydzieliny)

Faza trzecia – zakażenie bakteryjne i ewentualne powikłania – zmiana charakteru

wydzieliny na gęstą, zieloną o nieprzyjemnym zapachu, utrzymująca się długo

gorączka lub jej wzrost. Rozszerzenie procesu zapalnego poza jamę nosowo–

gardłową, na zatoki, ucho, oskrzela, płuca. Na tym etapie często trzeba już podać

antybiotyk.

Rak płuc



Rak płuca -

najczęstszy nowotwór

złośliwy na świecie.

Głównymi objawami

są: kaszel, duszność,

ból w klatce piersiowej,

krwioplucie. Podstawą

rozpoznania jest ocena

histopatologiczna

wycinków pobranych,

na przykład, podczas

bronchoskopii. W

leczeniu stosuje się

metody operacyjne,

radioterapię,

chemioterapię i inne.

Rak płuca należy do

najgorzej rokujących

nowotworów.

Zapalenie gardła



Jest to proces zapalny obejmujące gardło, czyli tę część ciała, która łączy jamę ustną i jamę

nosową z krtanią.

Zapalenie gardła należy do najczęstszych chorób.
Okres jej trwania jest krótki, najwyżej kilka dni, ale istnieją postacie przewlekłego

zapalenia gardła.

Przyczyny:
Najczęstsze przyczyny zapalenia gardła to alkohol i palenie tytoniu, dym papierosów w

powietrzu, czasem zaciekanie wydzieliny z nosa. Zakażenia bakteryjne i wirusowe, a także

reakcje alergiczne powodują ostre zapalenie gardła.

Objawy:
Przede wszystkim jest to mniej lub więcej nasilony ból przy przełykaniu. Tylna ściana

gardła jest zaczerwieniona, sucha i wykazuje objawy podrażnienia. Mogą pojawić się siczy

kaszel i chrypka.

Niekiedy dołączają się infekcje ucha, gardła i przewodów nosowych, ale nie zdarza się to

często

Leczenie:
Przede wszystkim należy stosować środki zapobiegawcze, zmniejszyć palenie i picie

alkoholu. Należy także unikać miejsc, gdzie powietrze jest zanieczyszczone. W chłodne dni

wskazane jest ciepłe ubieranie się i zakładanie szalika na szyję. Ważne jest tez zachowanie

higieny jamy ustnej, aby zapobiec zakażeniom bakteryjnym, które mogą dołączyć się do

zapalenia gardła.

Jeżeli zapalenie gardła jest wywołane chorobą alergiczną, to należy ją leczyć w odpowiedni

sposób.

Płukanie gardła wodą z solą i picie miodu z cytryną łagodzą objawy.

Zapalenie płuc



Zapalenie płuc (łac. pneumonia) - stan zapalny miąższu płucnego.

Objawy:
Przy typowych objawach choroba zaczyna się:
-osłabieniem
-bólami mięśni
-nagłą wysoką gorączką, która spada po 7-9 dniach
-dreszczami
-zlewnymi potami
-kaszlem, najpierw suchym, a następnie wilgotnym z odkrztuszaniem śluzowej lub

ropnej wydzieliny

-bóle klatki piersiowej przy oddychaniu
-duszność o różnym stopniu nasilenia.
Podczas osłuchiwania słyszymy szmer oddechowy oskrzeli lub szmer pęcherzykowy

zaostrzony. Początkowo we wczesnej fazie choroby występują trzeszczenia, a
kolejnym objawem jest rzężenie drobno i średniobańkowe, dźwięczne świsty,
furczenia. Stwierdza się stłumiony odgłos opukowy a także wzmożenie drżenia
piersiowego. Tarcie opłucnowe może być słyszalne w pierwszych dniach choroby. Gdy
w jamie opłucnej pojawia się większa ilość płynu >300 ml - wystąpi przytłumienie lub
stłumienie odgłosu opukowego i osłabienie szmerów pęcherzykowych.