1. Jakimi drogami przenikała
kultura renesansu do Polski?

Wzorem do naśladowania były Włochy, gdzie udawali się
już nie tylko duchowni, ale szlachta i bogaci mieszczanie.
Odbycie podróży naukowej do kolebki humanizmu i
odrodzenia było obowiązkowym etapem i punktem w
zdobywaniu wykształcenia. W przeciwnym kierunku z
Włoch do Polski na początku XVI w. przybywali włoscy
artyści i myśliciele wpływając bezpośrednio na
ukształtowanie się nowych prądów w literaturze, sztuce i
ogólnie kulturze na ziemiach polskich. Wpływy włoskie
uległy wzmocnieniu po przybyciu księżniczki włoskiej
Bony Sforzy i zawarciu małżeństwa z królem Zygmuntem
I Starym. Dwór ostatnich Jagiellonów świecił
renesansowym blaskiem na całą Rzeczpospolitą,
podobnie jak dwory duchownych i świeckich dostojników
państwa. Ogromną rolę odgrywał mecenat królewski,
możnowladczy a także szlachecki. Z uwagi na położenie
ziem polskich w Europie Srodkowej kultura polska była
jakby łącznikiem między Wschodem a Zachodem. Stąd
też zwłaszcza w XVII w. zaznaczyły się w Rzeczypospolitej
wpływy orientalne w modzie, sztuce i kulturze.

2. Główni mecenasi polskiego
oświecenia.

Zrywający z katolizmem magnaci fundowali szkoły,
drukarnie, finansowali przedsięwzięcia wydawnicze.
Dzięki nim działały drukarnie w Brześciu (patronat
Mikołaja Radziwiłła "Czarnego") i Łosku(patronat
Kiszków), Rakowie(patronat Sienieńskich). We
wszystkich większych miastach (Gdańsk, Toruń, Poznań,
Kraków, Wilno,Lwów) działały już drukarnie. Ośrodki
miejskie które wzbogacily się na handlu wznosiły lub
przebudowywały swoje fortyfikacje, ratusze i świątynie w
późnorenesansowych formach. Utrzymywał się mecenat
światłych przedstawicieli episkopatu. Biskupi krakowscy
Samuel Maciejowski i Piotr Myszkowski położyli zasługi
dla rozkwitu literackiej polszczyzny. Biskup Maciejowski
wygłosił w rodzimym języku oficjalną mowę państwową
na pogrzebie Zygmunta Starego. Biskup Myszkowski i
Jan Firlej byli mecenasami Jana Kochanowskiego a
biskup Krzycki mecenasem poety Klemensa Janickiego.

3. Nowe elementy w szkolnictwie
odrodzenia.

Upowszechnienie szkolnictwa średniego w postaci
nowego typu szkoły - gimnazjum humanistycznego, w
którym wykładano na wysokim poziomie matematykę,
astronomię, języki klasyczne i retorykę. Reformacja
pociągneła za sobą powstanie w poł. XVI w. licznych
gimnazjów różnowierczych, a przybycie jezuitów -
rozbudowie kolegiów.

4. Nauka polskiego odrodzenia: dyscyplina,
przedstawiciele, osiągnięcia.

W Uniwersytecie Jagiellońskim już od połowy XV w.
czytano i komentowano dzieła autorów klasycznych.
Uprawiano humaniora w skład którego wchodziły studia
greki, hebrajskiego i klasycznej łaciny, wykłady prawa
rzymskiego, lektury starożytnych pisarzy w tym Cycerona
oraz dysputy nad dziełami wybitnych humanistów. Wysoki
poziom matematyki i astronomi zawdzięczamy
działalności profesorów Akademii Krakowskiej -
Wojciecha z Brudzewa, Marcina Biema z Olkusza i Jana
Brożka. Na początku XVI w. rektor uniwersytetu (lekarz,
astrolog, geograf i historyk) Maciej z Miechowa wydał
drukiem pierwszą nowożytną geografię Europy
wschodniej pt. "Rozprawa o dwu Sarmacjach - Azjatyckiej
i Europejskiej". Sensacją stało się wydrukowanie w
Krakowie mapy Sarmacji i Polski przez kartograffa i
historyka Bernarda Wapowskiego.Ukoronowaniem
rozwoju nauka przyrodniczych i matematycznych było
opublikowanie w Norymberdze w 1543 r. dzieła M.
Kopernika "O obrotach sfer niebieskich". Jest twórcą
heliocentrycznej teorii Ziemi, ktora mowi że to Słońce
jest środkiem wszechświata.

5. Myśl społeczna i polityczna.

Andrzej Frycz Modrzewski(1503-1572) był największy
moralistą swych czasó. Jest autorem dzieła De republica
emendanda ("O poprawie Rzeczypospolitej:, 1551), w
którym krytykował stsunki feudalne i

scholastykę. Był zwolennikiem silnej władzy centralnej z
dużym udziałem szlachty i mieszczańtwa. Chciał by
Kościół był podporządkowany panstu. Krytykował wojny
niesprawiedliwe i agresywne.

Stanisław Małachowski(1513-1566) głosił że ustrój
Rzeczypospolitej nie potrzebuje naprawy. Uważał że
stosunki społeczno - polityczne w Rzeczypospolitej są
odbiciem porządku niebios. Twierdził, że wolności
szlacheckie to dar od Boga, a Kościół katolicki jest
najlepszym gwarantem istniejącego systemu.

6. Rzeźba:

Rzeźba znalazła zastosowanie w domach mieszczańskich,
szlacheckich i w kościołach jako rzeźba nagrobna.
Szczegolnie piękne i charakterysyczne są rzeźby
nagrobne biskupów Tomickiego i Gamrata w katedrze
wawelskiej dłuta J.M.Padovano. Wyjątkowe uznanie
zdobył sobie Polak Jan Michał z Urzędowa, tworca rzeźb
nagrobnych w Krakowie i w Poznaniu.

7. Malarstwo:

W malarstwie duże wpływy miał jeszcze gotyk. "Kodeks
Behema" ilustrowany przez nieznanego twórcę
niemieckiego, powstał pod wpływem sztuki dawnego
okresu. W Krakowie osiadł Hans Durer, brat słynnego
Albrechta, nadworny malarz królewski. W drugiej
połowie XVI w. unowocześniona została technika
portretowa przez tworcę portretów Batorego, Mikołaja
Kobera.

BIBLIOGRAFIA

http://pl.wikipedia.org/wiki/Ar

chitektura_renesansu_w_Pols

ce

http://www.esciagi.info/renes

ans-w-polsce,3994

www.google.pl

www.sciaga.pl

PREZENTACJE
PRZYGOTOWAŁ
MICHAŁ
MATYJA, AŻEBY
DOSTAĆ
POZYTYWNĄ
OCENE Z
HISTORII 