Wyższa Szkoła Zarządzania

i Przedsiębiorczości

im. Bogdana Jańskiego w Łomży

METODYKA PRZEDMIOTÓW

HUMANISTYCZNYCH

Podstawy pomiaru dydaktycznego

25 czerwca 2011

MOŻLIWE STRATEGIE

OCENIANIA

1.

PRZEMOCY WYCHOWAWCZEJ

2.

PRYMATU METODY SPRAWDZANIA

3.

OPÓŹNIONEJ ANALIZY

4.

ANALIZY SYSTEMATYCZNEJ

SYSTEMATYCZNEJ ANALIZY

, tzn. a

naliza treści

nauczania przed jego podjęciem oraz
zaplanowanie sytuacji sprawdzania
i oceniania. Uczniowie z wyprzedzeniem są
informowani o zakresie, terminie i
metodzie sprawdzania ich osiągnięć.
To daje podstawę obiektywizacji stopni
szkolnych.

Wymaga zastosowania pomiaru

dydaktycznego.

POŻĄDANA STRATEGIA

POMIAR DYDAKTYCZNY

Polega na przyporządkowaniu
stopni szkolnych uczniom w taki
sposób, by relacje między tymi
stopniami odpowiadały relacjom
między uczniami ze względu na
określone osiągnięcia.

(B. Niemierko, 1990)

CELE POMIARU OSIĄGNIĘĆ

Określenie poziomu osiągnięć w

odniesieniu do ucznia czy klasy
umożliwia:



stwierdzenie stopnia osiągnięcia

zamierzonych celów nauczania,



planowanie dalszej pracy dydaktycznej,



indywidualizację procesu dydaktycznego,



doskonalenia własnego warsztatu pracy.

1.

Bezstronność

sytuacji sprawdzania

2.

Dokładność

punktowania wyników

3.

Rzetelność

sprawdzania

4.

Trafność

sprawdzania

5.

Obiektywizm

sprawdzania

NIEZBEDNE CECHY

POMIARU

RODZAJE POMIARU



RÓŻNICUJĄCY

–

wynik uczenia się

jest rozpatrywany na tle wyników
próby



SPRAWDZAJĄCY

-

wynik uczenia

się rozpatrujemy na tle wymagań
programowych

NARZĘDZIE POMIARU



Test osiągnięć szkolnych

zbudowany w

toku analizy treści kształcenia.



Składa się z zadań przeznaczonych do
rozwiązania w toku jednego zajęcia
szkolnego. Zadania te prezentują
wybrany zakres treści kształcenia w taki
sposób, by z jego wyników można było
wnioskować o poziomie opanowania jej
przez uczniów.

RODZAJE TESTÓW

ZASADA
PODZIAŁU

NAZWA

TESTU

WŁAŚCIWOŚCI

Rodzaj
pomiaru

Różnicujący

Sprawdzający

Sprawdzający

wielostopniow

y

Układem odniesienia są wyniki

innych uczniów.

Układem odniesienia są

jednostopniowe wymagania

programowe.

Układem odniesienia są

wielostopniowe wymagania

programowe.

Zaawansowan

ie
konstrukcyjne

Nieformalny

Standaryzowa

ny

Nie był poddany analizom,

recenzjom i próbnym

zastosowaniom.
Przeszedł standaryzację.

RODZAJE TESTÓW

ZASADA

PODZIAŁU

NAZWA

TESTU

WŁAŚCIWOŚCI

Zasięg

stosowania

Nauczycielsk

i
Szerokiego

użytku

Stosowany wyłącznie prze autora testu.
Stosowany masowo, powinien być

standaryzowany i zaopatrzony w

podręcznik testowania

Sposób

udzielania
odpowiedzi

Praktyczny

Ustny

Pisemny

Uczeń demonstruje sposób

wykonywania czynności lub wytwór i go

charakteryzuje.
Uczeń odpowiada na pytania lub

demonstruje słownie rozwiązanie

zadań.
Uczeń zapisuje swoje rozwiązania

zadań lub wskazuje gotowe

odpowiedzi.

ZADANIE TESTOWE

Najmniejsza, niezależna cząstka testu,

wymagająca od badanego udzielenia

odpowiedzi. Może mieć postać pytania,

polecenia, wypowiedzi niekompletnej

lub twierdzenia poddanego w

wątpliwość.

NIEZALEŻNOŚĆ ZADAŃ

TESTU

Oznacza, że każde z nich może być

rozwiązane przez badanego, który

może nie umieć rozwiązać

pozostałych zadań, a nawet nie

znać ich treści.

LICZBA ZADAŃ

Najważniejsze

kryterium: zależność między

długością testu a miarą rzetelności
(powtarzanie się wyników w czasie).

Ważne

są też kryteria: zakresu materiału i czasu

przeznaczonego na przeprowadzenie testu.

Najmniej ważne, a nawet

nieistotne

są: rodzaj

i forma oraz trudność zadań, bo te należy
dostosować do celu badania.

WSKAZÓWKA

PRAKTYCZNA

W szkolnym teście osiągnięć
przedmiotowych, którego wyniki mają się
stać podstawą wystawienia uczniom
stopni cząstkowych (bieżących) lub
końcowych (kwalifikacyjnych) mamy do
czynienia z pomiarem sprawdzającym
wielostopniowym, zatem musimy
uwzględnić wszystkie poziomy wymagań
programowych.

PROCES POMIAROWY

I.

Koncepcja

testu

II.

Plan

testu

III.

Budowa

zadań

PROCES POMIAROWY

IV.

Testowanie

osiągnięć

V.

Analiza

zadań

VI.

Analiza

testu

PROCES POMIAROWY

VII.

Ocenianie

osiągnięć

VII.

Ewaluacja

systemu

ZASADY BUDOWANIA TESTU

1.

Unikanie zadań pamięciowych

2.

Wprowadzenie elementów
sytuacyjnych

3.

Zróżnicowanie trudności zadań

4.

Umiarkowane normy ilościowe

ETAPY KONSTRUKCJI

TESTU

1.

KONCEPCJA:

charakterystyka

programowa, przeznaczenie, rodzaj
testu i forma zadań, plan (tabelaryczny,
graf, opis), warunki testowania

2.

OPRACOWANIE NARZĘDZIA:

kartoteka,

arkusz testowy i karta odpowiedzi,
schemat punktowania lub klucz
odpowiedzi, tabela zbiorcza wyników

WSTĘPNA ANALIZA

TESTU



Konstruowanie testu powinno się zakończyć
jego weryfikacją.



Podczas analizy bierzemy pod uwagę:



czy na pewno ważne elementy treści są
uwzględnione,



czy redakcja jest właściwa (terminologia,
składnia itp.)



czy nie ma podpowiedzi, pułapek lub wręcz
błędów rzeczowych.

LITERATURA

1.

Niemierko B. Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej
dydaktyki, WSiP, Warszawa 1997.

2.

Niemierko B. Pomiar wyników kształcenia, WSiP, Warszawa 1999.

3.

Niemierko B. Ocenianie szkolne bez tajemnic, WSiP, Warszawa
2002.

4.

Niemierko B. Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej
dydaktyki, WAiP, Warszawa 2007.

5.

Walczak W. Jak oceniać ucznia? Teoria i praktyka, Galaktyka,
Łódź 2001.

6.

Wojciechowska K., Kowalik. E. Szkolny system oceniania oparty
na pomiarze dydaktycznym, Podkowa Bis, Gdańsk 2000.

Dziękuję

Państwu

za uwagę.