Znaczenie
Znaczenie
kliniczne
kliniczne
β2 –
β2 –
mikroglobuliny
mikroglobuliny
w chorobie
w chorobie
nowotworowej
nowotworowej
β2 – mikroglobulina
(β2-M)
• Niskocząsteczkowe białko o masie 11800
daltonów.
• Zbudowanym z pojedynczego łańcucha
polipeptydowego zawierającego 100
aminokwasów, połączonych jednym wiązaniem
dwusiarczkowymw pozycji 25–81
• Sekwencja aminokwasów wykazuje uderzające
podobieństwo do stałej części ciężkiego łańcucha
immunoglobuliny IgG, zwłaszcza fragmentuCH3
• Jej powstawanie zależy od aktywacji antygenów
głównego układu zgodności tkankowej (HLA) klasy
I oraz stanu odpornościowego organizmu
• Obecnść β2-M stwierdzono na powierzchni
większości komórek ustroju, w tym w szczególnie
duże ilości na limfocytach T, B oraz makrofagach
• Stężenie tego białka w surowicy ludzi
zdrowych nie przekracza zwykle
2,5 mg/l
• Nie zależy od płci
• Poza surowicą, niewielkie ilości β2-M wykrywa
się również w:
Moczu,
Płynie mózgowo-rdzeniowym,
Płynie maziówkowym,
Płynie otrzewnowym,
Ślinie.
• Ze względu na małą masę cząsteczkową tego
białka, jest ono filtrowane przez nerki i następnie
wchłaniane zwrotnie w cewkach
• Powoduje to wzrost stężenia B2-mikroglobuliny w
przypadkach zmniejszenia filtracji kłębuszkowej i
niewydolności nerek.
• Zwiększenie wydalania tego białka z moczem
może wskazywać na uszkodzenie kanalików
nerkowych.
• Podniesiony poziom B2-mikroglobuliny w surowicy
przy prawidłowej filtracji kłębuszkowej sugeruje
wzrost produkcji lub uwalniania tego białka
Wzrostu stężenia β2-M w
surowicy:
ciąża
starszy wiek
upośledzenie przesączania kłębuszkowego
celiakia
układowy toczeń rumieniowaty
choroba Leśniowskiego-Crohna
choroba Gravesa-Basedowa
wole Hashimoto
mononukleoza zakaźna
cytomegalia
AIDS
ostrym wirusowym zapaleniem wątroby typu A, B, C
niektóre nowotwory
Znaczenie
β2-M w
diagnostyce choroby
nowotworowej
• Wzrost stężenia β2-M w surowicy występuje głównie w
chorobach limfoproliferacyjnych, takich jak :
Chłoniaki ziarnicze i nieziarnicze
Szpiczak mnogi
Przewlekła białaczka limfoblastyczna B-komórkowa
Białaczka T-komórkowa dorosłych
• Wzrost stężenia może również występować w niektórych
guzach litych t.j.:
Rak nosogardła
Rak krtani
Rak sutka
Rak trzustki
• Poziom wyjściowy β2-M koreluje z klinicznym stadium
zaawansowania chłoniaków ziarniczych i nieziarniczych
• Wśród chorych z ziarnicą złośliwą podwyższone
wartości β2-M w momencie diagnozy stwierdzono u
8–15% pacjentów w stadium I i II choroby i 47–50 % w
stadiach zaawansowanych (III i IV)
• Podobne zależności zaobserwowano w przypadku
chłoniaków nieziarniczych, w których zarówno średnie
stężenia β2-M, jak i odsetek nieprawidłowych jej
wartości, były znacząco wyższe wśród chorych ze
stadium III i IV, w porównaniu do chorych z procesem
zlokalizowanym
Znaczenie prognostyczne
β2-M
• Wyjściowy poziom B2-M stanowi niezależny czynnik
prognostyczny,związany z odsetkiem uzyskiwanych remisji oraz
długością całkowitego przeżycia u chorych z różnymi typami
schorzeń limfoproliferacyjnych.
• Na podstawie grupy chorych z chłoniakiem nieziarniczym
wykazano, iż podwyższony wstępny poziom B2-M związany był z
większym ryzykiem wznowy oraz średnią długością przeżycia.
• Kliniczną remisję choroby osiągnęło 70 % chorych z
prawidłowym stężeniem β2-mikroglobuliny w momencie
diagnozy oraz 37 % pacjentów z poziomem badanego markera
przekraczającym 3 mg/l
• Wśród pacjentów z rozpoznaniem ziarnicy złośliwej różnice w
odsetku uzyskanych CR były mniejsze, jednak statystycznie
znamienne (93%, gdy B2-M nie przekraczało 2,5 mg/l oraz 79%,
gdy poziom markera był większy od 2,5 mg/l)
Znaczenie prognostyczne
β2-M
• Poziom B2- M pełni bardzo istotna
rolę prognostyczną w szpiczaku
mnogim (wraz z CRP i LDH)
• Wyznacza on grupę ryzyka,
warunkuje prawdopodobieństwo
przeżycia oraz implikuje wybór
postępowania terapeutycznego.
Monitorowanie przebiegu
choroby i odpowiedzi na
leczenie
• Poziom B2-M obniża się podczas chemioterapii w
przypadku chłoniaków
• Brak postępu leczenia wiąże się ze stale podwyższonym
poziomem B2-m w surowicy
• W okresie wznowy choroby stwierdza się istotny wzrost
stężenia tego markera
• W przypadku raka sutka podwyższone wyjściowe
wartości B2-M obniżają się znacząco wraz z uzyskiwaną
kliniczną odpowiedzią na leczenie, jednak nie powracają
do poziomu charakterystycznego dla ludzi zdrowych
• Wystąpienie progresji procesu nowotworowego wiąże się
ze wzrostem wartości B2-M do poziomu podobnego do
obserwowanego na wstępie leczenia
Dziękujemy za
Dziękujemy za
uwagę!
uwagę!