Opracowała:
Małgorzata Pieczonka
Rzeszów 2013
To, jak społecznie funkcjonuje chory na depresję,
zależy od jej przyczyn, stopnia ciężkości,
odpowiedniego leczenia, liczby nawrotów
choroby i obecności okresów remisji. Depresja
może być łagodna, umiarkowana lub ciężka, jeśli
mówimy o jej nasileniu. Endogenna, reaktywna,
na podłożu organicznym, gdy rozróżniamy jej
etiologię. I w każdej z tych postaci, i w każdym
jej epizodzie chory może funkcjonować zupełnie
inaczej. Trudno określić jednoznaczny sposób
postępowania, ponieważ powinien on być
dobrany do każdego chorego indywidualnie oraz
w zależności od jego sytuacji zdrowotnej i
materialnej.
Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że
depresja jest obecnie czwartą spośród
najpoważniejszych chorób, a za 8 lat będzie
zajmować drugie miejsce, po chorobach serca,
pod względem skutków niewydolności społecznej
i zawodowej. Największy odsetek zaburzeń
depresyjnych jest u osób w wieku 35-44 lat, czyli
w wieku aktywności zawodowej. W Polsce na
depresję choruje ok. pół miliona osób, jednak
około połowa z tej liczby nie zgłasza się do
specjalistów, bojąc się stygmatyzacji i
wykluczenia.
Trudno wskazać konkretne
przyczyny depresji, ponieważ
jest to schorzenie o
wielopłaszczyznowym
podłożu, stąd też istnieje kilka
hipotez, które przybliżają
złożoność patomechanizmu
choroby. Depresja może
wynikać z zaburzeń w
poziomie neuroprzekaźników,
czynników genetycznych czy
środowiskowych. Zaburzenia
nastroju mogą czerpać swoje
źródło w negatywnych
doświadczeniach, jak i
pesymistycznym myśleniu.
Teoria środowiskowa traktuje o tym, że zaburzenia
depresyjne mogą być spowodowane czynnikami
socjoekonomicznymi oddziałującymi na człowieka.
Spośród nich naukowcy najczęściej
wymieniają: bezrobocie, kłopoty finansowe, problemy
małżeńskie, rozwód, zerwanie związku, śmierć
ukochanej osoby, samotność lub izolację. Wszystko to
może w rezultacie doprowadzić do sytuacji, z którą
człowiek nie będzie umiał sobie poradzić, która go
przerośnie. Taka sekwencja zdarzeń nie zawsze musi
prowadzić do depresji. Jest jednak wymieniana jako
jedna z ewentualnych jej przyczyn. W takich
przypadkach skuteczne leczenie depresji opiera się
na pomocy choremu w rozwiązaniu problemów i
trudności życiowych.
Naukowcy udowodnili, jak na razie tylko tyle, że
warunkowana genetycznie jest choroba
afektywna dwubiegunowa (występowanie na
przemian depresji z nadmiernym pobudzeniem).
Badania z zastosowaniem technik genetyki
molekularnej pokazują, że przekazywana jest
jednak skłonność do zaburzeń depresyjnych.
Badacze wykazali, że ujawnienie się choroby w
następnych pokoleniach jest w dużej mierze
uzależnione od działania czynników
środowiskowych. Uświadamia nam to, w jaki
sposób przyczyny zaburzeń depresyjnych
przenikają się wzajemnie.
Hipoteza biologiczna mówi o tym, że depresja
pojawia się w przebiegu wielu współistniejących
chorób przewlekłych, takich
jak: cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów,
nieswoiste zapalenia jelit (wrzodziejące zapalenie
jelita grubego i choroba Leśniowskiego-
Crohna), choroby nowotworowe. Stany te towarzyszą
chorym przez całe życie. Powodują swoiste dla siebie
ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, z
czasem prowadząc do częściowego lub całkowitego
kalectwa, a nawet do przedwczesnej śmierci w
związku z powikłaniami. Pacjenci czasem nie radzą
sobie psychicznie z ograniczeniami, jakie powodują
te choroby, dlatego mogą pojawić się stany
obniżonego nastroju i depresji.
Według Podręcznika diagnostyki i
statystyki zaburzeń psychicznych
(Diagnostic and Statistical Manual of
Mental Disorders, Fourth Edition) do
rozpoznania epizodu dużej depresji
niezbędny jest co najmniej dwutygodniowy
okres obniżonego nastroju lub też utraty
zainteresowania, wszystkimi niemal
czynnościami i płynącymi z nich
przyjemnościami. Dodatkowo w tym
samym czasie musi wystąpić pięć lub
więcej niżej wymienionych objawów:
Depresyjny nastrój przez większą część dnia.
Zmniejszenie zainteresowań i zdolności do
odczuwania przyjemności
Wyraźny wzrost lub spadek wagi
Bezsenność lub nadmierna senność
Pogorszenie panowania nad ruchami ciała
Wrażenie zmęczenia
Poczucie własnej bezwartościowości i winy
Spadek sprawności myślenia
Powracające myśli o samobójstwie i śmierci
Depresję łagodną
Depresję
umiarkowaną
Depresję Ciężką
podstawowe objawy i cechy depresji mają
łagodne nasileniemogą występować
pojedyncze charakterystyczne cechy
depresji (zmęczenie, zniechęcenie, złe
samopoczucie, brak zadowolenia,
pogorszenie snu, gorszy apetyt)
Depresja maskowana - w obrazie
klinicznym dominuje jeden z objawów
maskujący zespół depresyjny
podstawowe objawy depresji
wykazują średnie nasilenie,
zniechęcenie do życia wyraźne
obniżenie funkcjonowania
społecznego, zawodowego
bez objawów psychotycznych - dominuje
smutek, zobojętnienie, spowolnienie, niekiedy
lęk, niepokój, myśli i tendencje samobójcze
występują często, bardzo wyraźne zaburzenia
funkcjonowania społecznego, niezdolność do
pracy zawodowej
z objawami psychotycznymi - objawy jak
wyżej oraz: urojenia winy, kary,
hipochondryczne; zahamowanie ruchowe,
niekiedy osłupienie depresyjne; podniecenie
ruchowe (depresja "agitowana")
Ze względu na różnorodność przebiegu, czasu
trwania i okresu występowania wyróżniamy
następujące rodzaje depresji:
Depresja endogenna (choroba afektywna
jednobiegunowa)
Dystymia (depresja nerwicowa)
Depresja reaktywna
Depresja poporodowa
Depresja sezonowa
Depresja dwubiegunowa (choroba afektywana
dwubiegunowa)
Depresja endogenna (inaczej: depresja właściwa, depresja kliniczna, depresja ciężka)
nie ma przyczyny zewnętrznej, uważa się, że nie jest następstwem żadnego
konkretnego wydarzenia życiowego (choć rozwój medycyny być może zada kiedyś
temu twierdzeniu kłam). Depresja endogenna wywoływana jest przez bliżej
niesprecyzowane zaburzenia funkcjonowania mózgu, szczególnie systemu
hormonalnego lub nerwowego, wskazuje się tu m.in. niedobór amin biogenicznych,
spadek poziomu norepinefryny (inaczej noradrenaliny) oraz serotoniny.
Ta depresja powoduje głębokie zakłócenia funkcji psychicznych i fizycznych.
Człowiek nie może wykonywać najprostszych czynności (nie ma na nie siły), nie jest
w stanie podejmować decyzji, często się nie myje, nie przygotowuje sobie jedzenia. U
chorego występuje poczucie winy, prawie zawsze myśli samobójcze, niekiedy ze
skłonnością do realizacji.
W przypadku depresji klinicznej nie jest polecana psychoterapia, ponieważ pacjent i
tak nie ma siły na współpracę z psychoterapeutą. Depresja endogenna wymaga
bezwzględnego leczenia psychiatrycznego, w najcięższych przypadkach konieczna
jest hospitalizacja.
Ból i smutek są trudne do wytrzymania. Około 50% chorych próbuje popełnić
samobójstwo, 15% odbiera sobie w ten sposób życie. Epizod depresji ednogennej
trwa około 6 miesięcy, choć nie jest to żadną regułą. Często następuje wyleczenie i
powrót do normalnego życia, ale w wielu przypadkach są nawroty choroby, niektórzy
chorzy muszą przyjmować leki przeciwdepresyjne przez całe życie.
Dystymia to przewlekłe obniżenie nastroju trwające przynajmniej
kilka lat o przebiegu łagodniejszym od depresji endogennej.
Zachorowania następują najczęściej pomiędzy 20 a 30 rokiem
życia. Sytuacja osób z dystymią jest zwykle bardzo ciężka - mają
one prawie stale obniżony nastroj, są smutne, często mają
poczucie beznadziejności. Ich energia życiowa jest niezwykle
niska, tracą zainteresowania, charakterystyczny jest brak
koncentracji, niemożność skupienia myśli.
Pierwszą przyczyną dystymii jest nieprzystosowanie społeczne,
będące być może następstwem głębokich urazów z przeszłości:
braku poczucia bezpieczeństwa w dzieciństwie, traumatycznych
wydarzeń, które doprowadziły do utraty celów, nieumiejętności
zaspokajania i wyrażania swoich potrzeb. Drugim typem
uwarunkowań są czynniki biologiczne oraz genetyczne podobne
lub te same co w depresji endogennej.
W dystymii zaleca się łączenie leczenia psychiatrycznego z
farmokologicznym.
Ta odmiana depresji jest najprostsza w diagnozie
- depresja reaktywna jest reakcją na konkretne
traumatyczne wydarzenie życiowe, np. śmierć
bliskiej osoby, zerwanie związku. Objawy są
typowe dla epizodu depresji, ale pozbawione
niektórych składowych depresji endogennej -
poczucia winy, urojeń.
Nietypowa, przedłużona reakcja żałoby trwa na
ogół do kilku miesięcy, po czym stan emocjonalny
powoli wraca do normy. Choć depresja reaktywna
nie wymaga leczenia, jej bardzo dotkliwe o
bolesne objawy można (często powinno się)
łagodzić psychoterapią, a nawet typowymi lekami
przeciwdepresyjnymi.
Depresja poporodowa dotyka co szóstą kobietę, smutek i zmęcznie po porodzie niemal
każdą. Jak rozróżnić depresję od zwykłego smutku? Baby blues to "naturalne"
obniżenie nastroju, które pojawia się najczęściej od 2 do 4 dnia po porodzie i jest
związane z huśtawką hormonalną - występuje tak często, że nie traktuje się go, jak
objawu chorobowego. Kobieta może być rozdrażniona, rozchwiana emocjonalnie,
wybuchać płaczem bez żadnego powodu. Młoda mama często ma problemy ze snem,
poczucie winy, boi się, że nie sprosta wychowaniu albo zrobi krzywdę niemowlęciu.
Najlepszym lekarstwem jest tutaj wsparcie najbliższych. Po około sześciu tygodniach
od porodu kobieta odzyska wewnętrzny spokój i wróci do pełni sił.
Jeśli jednak smutek nie ustępuje, może to być początek depresji poporodowej.
Zazwyczaj pojawia się ona między czwartym a szóstym miesiącem po porodzie, może
narastać stopniowo lub zacząć się nagle i to od razu w najostrzejszej formie, bez
żadnego ostrzeżenia. Depresja poporodowa powoduje dyskomfort zarówno fizyczny
(ogromne zmęczenie), jak i psychiczny (ciągły smutek). Trwa dłużej niż baby blues,
przebieg jest dużo ostrzejszy. Objawy depresji poporodowej to: załamanie nastroju,
praktyczny brak odczuwania szczęścia, zmęczenie fizyczne i psychiczne, co pociąga za
sobą trudności lub niemożliwość w wykonywaniu czynności domowych, dbaniem o
dziecko i siebie, nadmienre koncentrowanie się na zdrowiu dziecka lub wręcz
przeciwnie - spadek zainteresowania dzieckiem, zaburzenia apetytu (brak jedzenia lub
objadanie się), bardzo częsty płacz bez powodu, utrata poczucia czasu (matka nie
odczuwa różnicy np. pomiędzy kwadransem a godziną), niepokój, czasem napady
paniki, utrata zainteresowań seksem oraz możliwe bóle somatyczne takie jak: bóle
głowy, pleców, brzucha, kołatanie serca.
Depresji poporodowej nie można przeczekać! Leczenie polega na pomocy
psychologicznej, często konieczne są leki przeciwdepresyjne (istnieją leki bezpieczne
dla matek karmiących piersią).
Choroba afektywna sezonowa (ang. Seasonal affective
disorder, w skrócie: SAD) przybiera postać epizodów
depresyjnych cyklicznie nawracających w określonych,
stałych porach roku. Depresję sezonową należy odróżnić od
klinicznej, w której zmiany emocjonalne zachodzą na
głębszym poziomie psychicznym. Depresję sezionową
dzielimy zazwyczaj na zimową i letnią, przy czym ta
pierwsza jest dużo częstsza.
Niepokojące objawy choroby afektywnej zimowej pojawiają
się regularnie późną jesienią lub zimą. Są to: wyraźny brak
energii, smutek, poczucie beznadziejności, duża senność,
apetyt na słodycze i związany z nim wzrost wagi,
drażliwość, kłopoty z koncentracją, brak motywacji do
działania, u kobiet także nasilenia objawów zespołu
napięcia przedmiesiączkowego.
Przypuszcza się, że w wyzwalaniu zimowych zaburzeń
afektywnych ważną rolę odgrywa niedostatek światła
słonecznego.
Choroba afektywna dwubiegunowa CHAD (dawne nazwy: zaburzenie
maniakalno-depresyjne, psychoza maniakalno-depresyjna) charakteryzuje się
naprzemiennymi stanami manii, depresji i zdrowia. Jest to najcięższy z
opisywanych tutaj przypadków. Pierwszy atak choroby występuje najczęściej
pomiędzy 20. a 30. rokiem życia. Diagnoza jest szybka i nie budzi wątpliwości,
gdyż zwykle pierwszy epizod ma charakter manii, która rozwija się w ciągu
kilku godzin lub dni.
Epizod depresyjny przebiega tak samo jak depresja jednobiegunowa. Epizod
manii charakteryzuje się porywającym nastrojem, wzrastającą samooceną,
natłokiem myśli, chory czuje, że może przenosić góry. Zmiany przypominają te
wywołane silnymi środkami psychoaktywnymi. np. amfetaminą, zmiany na ogół
są patologiczne. Pojedynczy epizod manii trwa zwykle od kilku dni do kilku
miesięcy.
Przyczyny choroby, tak jak i innych depresji, są w zasadzie nieznane,
najpopularniejsze hipotezy wskazują na: - złą pracę neuroprzekaźników, urazy i
mikrourazy mózgu, wady na etapie rozwoju płodu oraz czynniki genetyczne.
Depresja dwubiegunowa jest niezwykle wyniszczająca, często uniemożliwia
kontynuację pracy, nietypowe stany chorego na ogół doprowadzają do zepsucia
wszystkich kontaktów towarzyskich. Chorobie afektywnej dwubiegunowej
często towarzyszy alkoholizm. Współczynnik samobójstw i prób samobójczych
jest bardzo wysoki, jedna piąta chorych odbiera sobie życie.
W leczenie depresji dwubiegunowej stosuje się leki przeciwdepresyjne,
neuroleptyki oraz leki stabilizujące, takie jak sole litu.
Według szacunkowych danych WHO na świecie rocznie
popełnia samobójstwo około 500 000 osób. Liczba prób
samobójczych jest kilkunastokrotnie wyższa. W Polsce
wskaźnik rocznej liczby samobójstw wynosi około 15/100
tys. ludności i w porównaniu z innymi państwami mieści się
w strefach średnich. W genezie samobójstw główna rola
przypada zaburzeniom psychicznym, a szczególnie depresji.
Ale chociaż zdecydowana większość chorych zdradza
niechęć do życia, rozmyśla o śmierci jako ratunku na
poczucie beznadziejności, to jednak zaledwie część z nich
decyduje się na samobójczy krok. Zatem przyczyny
samobójstwa są bardziej złożone niż można sądzić. Na
decyzję o pozbawieniu się życia oprócz samej choroby
często mają czynniki środowiskowe oraz problemy życiowe,
z którymi chory nie może sobie poradzić. Ocena ryzyka
samobójstwa powinna należeć do kanonu sztuki lekarskiej,
niezależnie od specjalności jaką lekarz się zajmuje.
Cechy zespołu depresyjnego
wysoki poziom lęku, podniecenie psychoruchowe
nastrój dysforyczny
poczucie winy
poczucie beznadziejności
niska samoocena
uporczywe zaburzenia snu
dolegliwości bólowe
myśli lub zamiary samobójcze
Metody leczenia i
usprawniania pacjentów
W krajach
rozwiniętych
nawet 90 proc.
osób cierpiących
na depresję nie
otrzymuje
pomocy, choć jest
to schorzenie,
które można
wyleczyć
Wśród przyczyn tak wysokiego odsetka
chorych na depresję, którzy się nie leczą, dr
Wiesław Cubała z Kliniki Chorób
Psychicznych i Zaburzeń Nerwicowych
Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
wymienił m.in. niską świadomość społeczną
na temat objawów zaburzeń nastroju,
obawę przed negatywną oceną innych osób
i stygmatyzacją oraz fakt, że wielu ludziom
trudno zaakceptować wizytę u psychiatry.
Od zabiegów operacyjnych (lobotomii), które
miały swój początek w latach 40. XX wieku,
odstąpiono z powodu bardzo ciężkich
powikłań (w tym często zgonów). Nowy
rozdział w leczeniu zaburzeń
depresyjnych rozpoczął się wraz z
wprowadzeniem do terapii leków
przeciwdepresyjnych. Wraz z uzyskiwaniem
wiedzy na temat istoty choroby naukowcy
opracowywali nowe leki, które są obecnie
standardem postępowania w depresji
endogennej.
Zadaniem antydepresantów jest poprawienie
nastroju chorego, zmniejszenie lęku i
niepokoju, zniwelowanie zaburzeń snu,
usprawnienie procesów myślowych i
ruchowych. Substancje zawarte w tych
preparatach poprawiają funkcjonowanie
mediatorów – serotoniny i noradrenaliny –
których zaburzenia są odpowiedzialne za
depresję. Większość z nich hamuje
wychwytywanie zwrotne noradrenaliny i
serotoniny ze szczelin synaptycznych do
wnętrza komórek nerwowych. Wynikiem
tego jest wzrost stężenia tych hormonów w
neuronach i poprawa ich funkcjonowania.
selektywne inhibitory wychwytu
noradrenaliny i serotoniny – działają
szybciej niż starsze leki i są lepiej
tolerowane przez chorych;
selektywne inhibitory wychwytu
zwrotnego serotoniny (SSRI) –
stosuje się je w zaburzeniach
depresyjnych o małym nasileniu
objawów podstawowych i lęku. Nie
zaleca się ich w ciąży,
podczas karmienia piersią, w
przypadku padaczki i chorób
wątroby. Działania niepożądane, to:
brak apetytu, nudności i
wymioty, biegunki,bóle głowy,
bezsenność, lęk;
inhibitory monoaminooksydazy
(IMAO) – hamują enzymy
rozkładające noradrenalinę i
serotoninę lub tylko jedną z nich. Ich
działanie jest podobne do
trójpierścieniowych leków
przeciwdepresyjnych – szybciej
jednak wpływają na aktywizację
chorego. Nie stosuje się ich w ciąży i
podczas karmienia piersią. Działania
niepożądane, to: uczucie suchości w
jamie ustnej, zawroty i bóle głowy,
senność, bóle brzucha, zaparcia.
nieselektywne inhibitory wychwytu
noradrenaliny i serotoniny (zwane
również trójpierścieniowymi lekami
przeciwdepresyjnymi) – wpływają na
wszystkie objawy depresji, ale na ich
efekty trzeba czekać nawet kilka
tygodni.
Istnieje wiele różnych nurtów, które
mają charakterystyczne dla siebie
metody terapeutyczne. Najważniejsze
jest jednak w psychoterapii to, że
pozwala ona na szybszy powrót
pacjentów do zdrowia oraz
wzmocnienie efektów farmakoterapii.
Jak wiadomo, leczenie jest
sprawniejsze, jeśli chory wierzy w
jego rezultaty i ma
silną motywację do poprawy swojego
stanu zdrowia. Praca z osobą w
depresji jest bardzo trudna, ponieważ
jej pojmowanie świata jest zaburzone.
Osoby takie nie widzą sensu w dalszej
egzystencji, ich dotychczasowe życie,
a także przyszłość jawią się w
ciemnych barwach. Powoduje to
często opór przed wglądem we
własne wnętrze i problemy. Depresja
jest chorobą duszy, dlatego oprócz
leczenia ciała, warto także zadbać o
kondycję psychiczną osoby chorej.
Istnieje wiele różnych nurtów, które mają
charakterystyczne dla siebie metody terapeutyczne.
Najważniejsze jest jednak w psychoterapii to, że pozwala
ona na szybszy powrót pacjentów do zdrowia oraz
wzmocnienie efektów farmakoterapii. Jak wiadomo,
leczenie jest sprawniejsze, jeśli chory wierzy w jego
rezultaty i ma silną motywację do poprawy swojego stanu
zdrowia. Praca z osobą w depresji jest bardzo trudna,
ponieważ jej pojmowanie świata jest zaburzone. Osoby
takie nie widzą sensu w dalszej egzystencji, ich
dotychczasowe życie, a także przyszłość jawią się w
ciemnych barwach. Powoduje to często opór przed
wglądem we własne wnętrze i problemy. Depresja jest
chorobą duszy, dlatego oprócz leczenia ciała, warto także
zadbać o kondycję psychiczną osoby chorej.
terapia psychodynamiczna – zakłada,
że należy zmienić osobowość
pacjenta, jego postępowanie i sposób
myślenia, zwłaszcza o sobie. W
trakcie sesji analizowane są
wydarzenia z dzieciństwa pacjenta –
to w nich szuka się powodów niskiej
samooceny i poczucia
bezwartościowości. Terapeuta jest
tutaj tylko obserwatorem, na swą
osobowość wpływa tylko pacjent.
Terapia prowadzona jest nawet
latami;
terapia poznawcza – celem terapii
jest zmiana i usunięcie schematów
myślowych o negatywnym
zabarwieniu. Terapeuta bierze
czynny udział w tej psychoterapii i
wskazuje pacjentowi alternatywne
zachowania i sposoby rozwiązywania
trudności. Terapia trwa dość krótko
(zwykle ogranicza się do czasu
trwaniaepizodu depresyjnego);
terapia interpersonalna
– stosuje się ją, jeśli
depresja jest
odpowiedzialna za
zaburzone relacje
społeczne. Terapeuta
jest aktywny i analizuje
z pacjentem jego
kontakty międzyludzkie,
związki, relacje z
krewnymi.
Psychoterapia jest istotnym i
integralnym elementem leczenia
depresji. Pacjenci zwykle
chętnie poddają się tej metodzie
leczenia. Powinna ona być
wybierana w zależności od
doświadczenia terapeutów oraz
indywidualnych potrzeb
pacjenta. Należy także brać pod
uwagę rodzaj i nasilenie
depresji, z jaką zgłasza się
chory. Często wymagane jest
równoległe leczenie
farmakologiczne. Nadal
powstają nowe techniki
psychoterapeutyczne, które ich
twórcy starają się dostosowywać
do zapotrzebowania chorych.
Dzięki wprowadzeniu środków farmakologicznych korzystanie z
elektrowstrząsów ograniczono. Są one uzasadnione tylko w
niektórych przypadkach, np. w głębokiej depresji z bardzo
nasilonymi skłonnościami samobójczymi, depresji
z urojeniami, depresji lekoopornej, czyli takiej, w której leki nie
skutkują. Zabieg elektrowstrząsów wykonywany jest w
znieczuleniu ogólnym z użyciem środków zwiotczających.
Wykonuje go zespół, w skład którego wchodzą psychiatra,
anestezjolog i pielęgniarka. Dodatkowo podczas zabiegu używa się
leków zwiotczających mięśnie. Wszystko odbywa się pod kontrolą
czynności życiowych (zapis czynności serca, ciśnienia tętniczego,
częstości i głębokości oddechów). Obecnie elektrowstrząsy są
bezpiecznym zabiegiem i nie wyglądają tak, jak 50 lat temu czy
jak pokazują to filmy grozy.
Depresja dotyka bardzo wielu ludzi. Dzięki temu, że na
przestrzeni wieków naukowcy obnażyli mechanizmy jej
powstawania, wiemy, jak z nią postępować. Dzięki licznym
programom informacyjnym i reklamom społecznym coraz więcej
ludzi poddaje się leczeniu.
pod względem liczby zachorowań
depresja stanowi obecnie czwarty
najpoważniejszy problem zdrowotny na
świecie – cierpi na nią około 121
milionów osób
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
szacuje, że do roku 2020 depresja stanie
się w skali świata drugą najczęstszą
przyczyną niepełnosprawności
wynikającej ze stanu zdrowia (za
niewydolnością serca),
szacuje się, że 5-10% populacji cierpi na
depresję i wymaga interwencji
psychiatrycznej lub psychologicznej
na depresję cierpi aż 10% Polaków
(wg danych Zespołu ds. Walki z
Depresją, działającego przy
Ministrze Zdrowia), u osób przed 45
rokiem życia istnieje większe
prawdopodobieństwo zachorowania
niż u osób starszych (średni wiek
wystąpienia pierwszego epizodu
depresji to 20-40 Lat)
Zgodnie z odpowiednim
rozporządzeniem Ministra Zdrowia,
dzień 23 lutego, już po raz piąty
obchodzony jest jako Ogólnopolski Dzień
Walki z Depresją. Celem akcji
podejmowanych z okazji tego dnia jest
upowszechnianie i rozwijanie wiedzy na
temat zaburzeń psychicznych, zmiana
postaw społecznych w stosunku do osób
chorych psychicznie, a także zachęcanie
samych chorych do specjalistycznego
leczenia.
Rehabilitacja psychiatryczna to system
skoordynowanych oddziaływań społecznych,
psychologicznych, wychowawczych i medycznych
umożliwiających chorym psychicznie w miarę
samodzielną egzystencje i integracje społeczną.
W oparciu o definicję można powiedzieć, że
rehabilitacja, to przywrócenie tego co utracone.
Oznacza to proces oddziaływań leczniczych,
społecznych i zawodowych zmierzających do
przywrócenia sprawności utraconej w wyniku
choroby i umożliwienia jak najbardziej
samodzielnego życia.
Rehabilitacja lecznicza- stanowi zespół
działań prowadzących do możliwie
najpełniejszego odzyska na sprawności
psychofizycznej, utraconej wskutek
choroby
Formy: psychoterapia elementarna,
terapia zajęciowa, trening czynności
codziennych, farmakoterapia,
kinezyterapia, trening umiejętności
społecznych itp
Terapia zajęciowa dla chorych z
zaburzeniami psychicznymi należy do
podstawowych środków leczenia chorych
psychicznie. Odpowiednio dobrana praca
może wpływać:
Uspakajająco
Mobilizująco
Usprawniająco
w sensie przywrócenia choremu zdolności
nawiązywania kontaktów i współżycia z
drugimi i dostosowania się do środowiska,
w którym żyje.
W terapii zajęciowej z chorym psychicznie
wyróżnia się dwa etapy:
Terapia aktywizująca (pierwsza, wstępna,
przyłóżkowa) polegająca na zainteresowaniu
chorego własną osobą i czynnościami życia
codziennego.
Terapia resocjalizująca polegająca na
wprowadzeniu chorego do grupy przez: czynny
udział w pracach zespołowych, pomoc przy
pracach porządkowych w oddziale, udział w
pracowniach specjalistycznych poza oddziałem
(pracownia tkacka, plastyczna, krawiecka, itp.),
udział w pracach samorządu chorych.
„Świat depresji zmienia w życiu
wszystko, nic już nie jest tak, jak
było…”
Artur Marino
„Widziałem ciemne słońce.
Doświadczenie depresji.”