Epidemiologia,
Epidemiologia,
etiopatogeneza
etiopatogeneza
i diagnostyka wirusowych
i diagnostyka wirusowych
zapaleń wątroby
zapaleń wątroby
Prof. dr hab. Janusz Cianciara
Prof. dr hab. Janusz Cianciara
Instytut Chorób Zakaźnych w Warszawie
Instytut Chorób Zakaźnych w Warszawie
Wirusy zapalenia wątroby
Wirusy zapalenia wątroby
wirusy pierwotnie hepatotropowe:
wirusy pierwotnie hepatotropowe:
HAV, HBV, HCV, HDV, HEV
HAV, HBV, HCV, HDV, HEV
HBV i HCV wirusy limfotropowe!
HBV i HCV wirusy limfotropowe!
wirusy wtórnie hepatotropowe:
wirusy wtórnie hepatotropowe:
EBV, CMV, HSV-1, HSV-2, VZV i inne
EBV, CMV, HSV-1, HSV-2, VZV i inne
HGV, TTV, SENV ?
HGV, TTV, SENV ?
Wirus zapalenia wątroby typu A
Wirus zapalenia wątroby typu A
hepatitis A virus (HAV)
hepatitis A virus (HAV)
Wirus RNA, budowa sferyczna, nie posiada
Wirus RNA, budowa sferyczna, nie posiada
otoczki, średnica 27 nm
otoczki, średnica 27 nm
Rodzina
Rodzina
picornaviridae
picornaviridae
, rodzaj enterowirusy
, rodzaj enterowirusy
Hepatitis A - 40% rozpoznanych wirusowych
Hepatitis A - 40% rozpoznanych wirusowych
zapaleń wątroby na świecie
zapaleń wątroby na świecie
Droga zakażenia prawie wyłącznie
Droga zakażenia prawie wyłącznie
fekalno-oralna
fekalno-oralna
Strefy endemicznego
Strefy endemicznego
występowania HAV
występowania HAV
Zapadalność na wzw A w kraja
Zapadalność na wzw A w kraja
ch
ch
europejskich
europejskich
.
.
Zapadalność wg ostatnich dostępnych danych WHO z lat 1998-2001
Zakażenia HAV w Polsce
Zakażenia HAV w Polsce
Maleje liczba wzw A w Polsce
Maleje liczba wzw A w Polsce
– od kilku lat 200 – 300 przypadków
– od kilku lat 200 – 300 przypadków
objawowych
objawowych
/ rok
/ rok
↓
↓
Rośnie liczba osób nieodpornych na HAV
Rośnie liczba osób nieodpornych na HAV
↓
↓
←
←
obecność HAV w
obecność HAV w
środowisku
środowisku
↓
↓
Ryzyko wystąpienia tzw. epidemii wyrównawczych
Ryzyko wystąpienia tzw. epidemii wyrównawczych
Źródła zakażenia HAV
Źródła zakażenia HAV
poza ogniskami „rodzimymi” źródłem
poza ogniskami „rodzimymi” źródłem
zakażenia są również:
zakażenia są również:
- turyści i osoby trudniące się handlem
- turyści i osoby trudniące się handlem
z krajów o wysokiej
z krajów o wysokiej
endemiczności, głównie z za
endemiczności, głównie z za
granicy wschodniej
granicy wschodniej
- pobyty w celach turystycznych lub
- pobyty w celach turystycznych lub
handlowych w krajach o wysokiej
handlowych w krajach o wysokiej
endemiczności
endemiczności
Ryzyko zakażenia wirusem HAV
Ryzyko zakażenia wirusem HAV
Zapadalność na WZW A wśród podróżnych
Zapadalność na WZW A wśród podróżnych
przebywających na terenach o wysokiej
przebywających na terenach o wysokiej
endemiczności
endemiczności
wynosi od 3 do 6/1000, na miesiąc pobytu
wynosi od 3 do 6/1000, na miesiąc pobytu
Zapadalność zwiększa się do
Zapadalność zwiększa się do
20/1000
20/1000
na
na
miesiąc pobytu, gdy turysta podróżuje
miesiąc pobytu, gdy turysta podróżuje
pieszo, korzysta z miejscowych ujęć wody i
pieszo, korzysta z miejscowych ujęć wody i
punktów gastronomicznych
punktów gastronomicznych
Grupy osób narażonych na zakażenie
Grupy osób narażonych na zakażenie
HAV
HAV
Podróżujący do rejonów o wysokiej
Podróżujący do rejonów o wysokiej
endemiczności
endemiczności
Misje wojskowe
Misje wojskowe
Osoby z przewlekłą chorobą wątroby
Osoby z przewlekłą chorobą wątroby
Dzieci i personel żłobków, szkół
Dzieci i personel żłobków, szkół
Pracownicy ochrony zdrowia
Pracownicy ochrony zdrowia
Narkomani
Narkomani
Homoseksualiści
Homoseksualiści
Zakażeni HIV
Zakażeni HIV
Etiopatogeneza
Etiopatogeneza
Replikacja HAV jest ograniczona
Replikacja HAV jest ograniczona
do hepatocytów
do hepatocytów
HAV nie ma właściwości cytopatycznych
HAV nie ma właściwości cytopatycznych
Uszkodzenie hepatocytów głównie na drodze
Uszkodzenie hepatocytów głównie na drodze
komórkowej odpowiedzi immunologicznej
komórkowej odpowiedzi immunologicznej
Stan dojrzałości immunologicznej kształtuje
Stan dojrzałości immunologicznej kształtuje
obraz kliniczny wzw A (dorośli – dzieci)
obraz kliniczny wzw A (dorośli – dzieci)
Objawy związane z odkładaniem się kompleksów
Objawy związane z odkładaniem się kompleksów
(vasculitis)
(vasculitis)
– wysypka i artralgia rzadko
– wysypka i artralgia rzadko
Diagnostka zakażenia HAV
Diagnostka zakażenia HAV
Przeciwciała anty-HAV IgG
Przeciwciała anty-HAV IgG
Przeciwciała anty-HAV IgM
Przeciwciała anty-HAV IgM
RNA HAV w surowicy
RNA HAV w surowicy
RNA HAV w kale
RNA HAV w kale
Wirus zapalenia wątroby typu B
Wirus zapalenia wątroby typu B
hepatitis B virus (HBV)
hepatitis B virus (HBV)
Wirus DNA, należy do hepadnawirusów,
Wirus DNA, należy do hepadnawirusów,
średnica 42 nm.
średnica 42 nm.
Zakażenie drogą parenteralną
Zakażenie drogą parenteralną
Okres wylęgania miesiąc do 6 miesięcy,
Okres wylęgania miesiąc do 6 miesięcy,
najczęściej około 2miesięcy
najczęściej około 2miesięcy
Po zakażeniu u około 5% pacjentów dochodzi
Po zakażeniu u około 5% pacjentów dochodzi
do rozwoju przewlekłego zapalenia
do rozwoju przewlekłego zapalenia
wątroby
wątroby
Zakażenia HBV na świecie
Zakażenia HBV na świecie
Liczba osób zakażonych około 300 mln
Liczba osób zakażonych około 300 mln
W Europie – około 5 mln
W Europie – około 5 mln
Skala zakażeń zróżnicowana:
Skala zakażeń zróżnicowana:
- Azja PŁd. Wsch., Afryka, Chiny: > 10%
- Azja PŁd. Wsch., Afryka, Chiny: > 10%
- Europa Wsch., Europa Płd.: 2 – 10%
- Europa Wsch., Europa Płd.: 2 – 10%
- Europa Zach., Ameryka Płn.: 0.5 – 1%
- Europa Zach., Ameryka Płn.: 0.5 – 1%
- Polska około 1% populacji
- Polska około 1% populacji
Zakażenia HBV w Polsce
Zakażenia HBV w Polsce
Osoby > 60 lat (60%) - zakażenia w wyniku kontaktu
Osoby > 60 lat (60%) - zakażenia w wyniku kontaktu
z ochroną zdrowia
z ochroną zdrowia
- zabiegi inwazyjne
- zabiegi inwazyjne
- rzadko w czasie operacji
- rzadko w czasie operacji
- transfuzjologia
- transfuzjologia
wolna od zakażeń HBV
wolna od zakażeń HBV
Osoby w wieku 18 – 25 lat: zakażenia najczęściej na
Osoby w wieku 18 – 25 lat: zakażenia najczęściej na
drodze seksualnej i „dożylna narkomania”
drodze seksualnej i „dożylna narkomania”
Brak nawyków dotyczących zasad bezpieczeństwa
Brak nawyków dotyczących zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy (rękawiczki!)
i higieny pracy (rękawiczki!)
Niewłaściwa sterylizacja
Niewłaściwa sterylizacja
Zakażenia HBV w Polsce (c.d.)
Zakażenia HBV w Polsce (c.d.)
Zakażenia od osoby przewlekle zakażonej
Zakażenia od osoby przewlekle zakażonej
HBV w warunkach domowych (szczepienia !)
HBV w warunkach domowych (szczepienia !)
Zakażenia wśród narkomanów (50 - 60%)
Zakażenia wśród narkomanów (50 - 60%)
Zakażenie okołoporodowe noworodka,
Zakażenie okołoporodowe noworodka,
matka zakażona HBV (szczepienia, HBIg)
matka zakażona HBV (szczepienia, HBIg)
Zabiegi nie medyczne - bardzo rzadko
Zabiegi nie medyczne - bardzo rzadko
Od kilku lat liczba nowych zakażeń HBV
Od kilku lat liczba nowych zakażeń HBV
nie przekracza 2 000 /rok
nie przekracza 2 000 /rok
Zakażenia HBV
Zakażenia HBV
Liczba osób przewlekle zakażonych HBV
Liczba osób przewlekle zakażonych HBV
w Polsce –
w Polsce –
około 300 000 (HBsAg+)
około 300 000 (HBsAg+)
Są to osoby, u których można rozpoznać:
Są to osoby, u których można rozpoznać:
-
tzw. bezobjawowe „nosicielstwo” HBsAg
tzw. bezobjawowe „nosicielstwo” HBsAg
-
przewlekłe zapalenie wątroby
przewlekłe zapalenie wątroby
-
marskość pozapalną wątroby
marskość pozapalną wątroby
-
pierwotny rak wątrobowo-komórkowy
pierwotny rak wątrobowo-komórkowy
-
patologię pozawątrobową
patologię pozawątrobową
Diagnostyka zakażenia HBV
HBsAg
HBsAg
– zakażenie HBV
– zakażenie HBV
HBeAg i anty-HBe
HBeAg i anty-HBe
– okres choroby i jej
– okres choroby i jej
aktywność
aktywność
DNA HBV
DNA HBV
(testem PCR) – ilość kopii/ml
(testem PCR) – ilość kopii/ml
Anty-HBc
Anty-HBc
– przebyte lub aktualne zakażenie
– przebyte lub aktualne zakażenie
Anty-HBs
Anty-HBs
– stan po szczepieniu
– stan po szczepieniu
lub przebyte zakażenie HBV
lub przebyte zakażenie HBV
Biochemia wątrobowa i biopsja wątroby
Biochemia wątrobowa i biopsja wątroby
Markery zakażenia i replikacji HBV
Markery zakażenia i replikacji HBV
zakażenie
zakażenie
→
→
przewlekłe
przewlekłe
→
→
marskość
marskość
zapalenie wątroby
zapalenie wątroby
HBsAg(+) (+)
HBsAg(+) (+)
(+ / -)
(+ / -)
HBeAg (+) HBeAg
HBeAg (+) HBeAg
→
→
anty-HBe anty-HBe (+)
anty-HBe anty-HBe (+)
DNA HBV (+)
DNA HBV (+)
(+)
(+)
(+ /
(+ /
-)
-)
anty-HBc (+) (+) (+)
anty-HBc (+) (+) (+)
5 % ostrych zapaleń wątroby
5 % ostrych zapaleń wątroby
→
→
przewlekłe zapalenie
przewlekłe zapalenie
Etiopatogeneza
Etiopatogeneza
Udział odpowiedzi typu humoralnego
Udział odpowiedzi typu humoralnego
i komórkowego
i komórkowego
Efektorem reakcji komórkowej są limfocyty
Efektorem reakcji komórkowej są limfocyty
pomocnicze, cytotoksyczne i NK
pomocnicze, cytotoksyczne i NK
Limfocyty cytotoksyczne
Limfocyty cytotoksyczne
→
→
antygeny docelowe
antygeny docelowe
(HBeAg, HBcAg) przy udziale HLA
(HBeAg, HBcAg) przy udziale HLA
→
→
martwica komórki (proces
martwica komórki (proces
zapalny)
zapalny)
Antygen HBeAg modyfikatorem odpowiedzi
Antygen HBeAg modyfikatorem odpowiedzi
komórkowej – wpływ na replikację HBV
komórkowej – wpływ na replikację HBV
Etiopatogeneza
Etiopatogeneza
Serokonwersja do anty-HBe
Serokonwersja do anty-HBe
→
→
mniejsza
mniejsza
aktywność choroby i poziom replikacji HBV
aktywność choroby i poziom replikacji HBV
Aktywacja cytokin prozapalnych:
Aktywacja cytokin prozapalnych:
TNF
TNF
β
β
, IFN
, IFN
ɣ
ɣ
, IL- 2 i IL - 3
, IL- 2 i IL - 3
Aktywacja komórek gwiaździstych
Aktywacja komórek gwiaździstych
→
→
miofibroblasty
miofibroblasty
→
→
włóknienie wątroby
włóknienie wątroby
Integracja genomu HBV z genomem hepatocytu
Integracja genomu HBV z genomem hepatocytu
- ryzyko rozwoju HCC u tych osób 400 x większe
- ryzyko rozwoju HCC u tych osób 400 x większe
niż w ogólnej populacji
niż w ogólnej populacji
Wirus zapalenia wątroby typu C
Wirus zapalenia wątroby typu C
hepatitis C virus (HCV)
hepatitis C virus (HCV)
Materiał genetyczny HCV tworzy
Materiał genetyczny HCV tworzy
jednoniciowy, liniowy RNA
jednoniciowy, liniowy RNA
HCV należy do rodziny
HCV należy do rodziny
Flaviviridae
Flaviviridae
Ma budowę sferyczną o średnicy cząstki
Ma budowę sferyczną o średnicy cząstki
około 50 nm., pokryty otoczką
około 50 nm., pokryty otoczką
Genotypy HCV
Genotypy HCV
6 głównych genotypów (1 – 6)
6 głównych genotypów (1 – 6)
W Polsce u około 70% zakażonych
W Polsce u około 70% zakażonych
stwierdzono genotyp 1b
stwierdzono genotyp 1b
Wpływ genotypu HCV na stopień
Wpływ genotypu HCV na stopień
uszkodzenia wątroby nieustalony
uszkodzenia wątroby nieustalony
Mniejsza skuteczność leczenia
Mniejsza skuteczność leczenia
u chorych IFN z genotypem
u chorych IFN z genotypem
1b
1b
Dobra skuteczność (do 80%!) u osób
Dobra skuteczność (do 80%!) u osób
z genotypem 2 i 3
z genotypem 2 i 3
WHO. Wkly Epidemiol Rec. 2000;75:18-19.
Rozpowszechnienie zakażeń
Rozpowszechnienie zakażeń
HCV
HCV
<1%
1%–2.4%
2.5%–4.9%
5%–10%
>10%
Brak danych
Zakażenia HCV
Zakażenia HCV
Na świecie około 300 mln. osób
Na świecie około 300 mln. osób
W Europie około 5 mln
W Europie około 5 mln
USA 1,7% populacji
USA 1,7% populacji
Europa Zachodnia 0,5 – 1,0%
Europa Zachodnia 0,5 – 1,0%
Europa Wschodnia > 2%
Europa Wschodnia > 2%
W Polsce 1,4% populacji – około 0,6 mln osób
W Polsce 1,4% populacji – około 0,6 mln osób
Częstość wykrywania przeciwciał anty-
Częstość wykrywania przeciwciał anty-
HCV w Polsce
HCV w Polsce
Krwiodawcy
Krwiodawcy
0,2 – 0,6%
0,2 – 0,6%
Chorzy dializowani 20%
Chorzy dializowani 20%
Personel oddz. dializ 2 – 5%
Personel oddz. dializ 2 – 5%
Chorzy hematologiczni 3 – 5%
Chorzy hematologiczni 3 – 5%
Narkomani 70%
Narkomani 70%
Losowo wybrane dzieci
Losowo wybrane dzieci
(n=1000) hospitalizowane
(n=1000) hospitalizowane
z różnych przyczyn
z różnych przyczyn
4%
4%
Potransfuzyjna ? (przed 1992 r)
Potransfuzyjna ? (przed 1992 r)
parenteralna:
parenteralna:
kontakty ze służbą zdrowia
kontakty ze służbą zdrowia
(80%)
(80%)
noworodki urodzone z matek
noworodki urodzone z matek
HCV+
HCV+
chorzy dializowani
chorzy dializowani
tatuaż, akupunktura
tatuaż, akupunktura
kontakty seksualne
kontakty seksualne
narkomani
narkomani
Drogi zakażenia HCV:
Drogi zakażenia HCV:
W 40-60% przypadków nie udaje się ustalić
W 40-60% przypadków nie udaje się ustalić
drogi zakażenia
drogi zakażenia
Diagnostyka zakażenia HCV
Diagnostyka zakażenia HCV
oznaczanie:
oznaczanie:
anty-HCV w surowicy
anty-HCV w surowicy
RNA HCV w:
RNA HCV w:
surowicy
surowicy
tkance wątrobowej
tkance wątrobowej
komórkach jednojądrowch krwi obwodowej
komórkach jednojądrowch krwi obwodowej
szpiku
szpiku
obecność RNA HCV w komórkach OUN!
obecność RNA HCV w komórkach OUN!
Każda osoba, która:
Każda osoba, która:
miała przetoczoną krew przed 1992 rokiem
miała przetoczoną krew przed 1992 rokiem
stosowała dożylnie środki narkotyczne
stosowała dożylnie środki narkotyczne
miała lub ma wielu partnerów seksualnych
miała lub ma wielu partnerów seksualnych
była hospitalizowany
była hospitalizowany
otrzymywała leki przez iniekcje
otrzymywała leki przez iniekcje
miała „małe” zabiegi chirurgiczne
miała „małe” zabiegi chirurgiczne
ma tatuaż
ma tatuaż
powinna mieć wykonane badanie
powinna mieć wykonane badanie
przeciwciał anty-HCV!!!
przeciwciał anty-HCV!!!
Przeciwciała anty – HCV mogą być
Przeciwciała anty – HCV mogą być
nie wykrywane u osób zakażonych HCV
nie wykrywane u osób zakażonych HCV
z immunosupresją (leki immunosupresyjne)
z immunosupresją (leki immunosupresyjne)
we wczesnym okresem zakażenia
we wczesnym okresem zakażenia
- okienko serologiczne
- okienko serologiczne
Badanie HCV RNA powinno być wykonane
Badanie HCV RNA powinno być wykonane
w następujących przypadkach
w następujących przypadkach
U osób, u których nie wykryto anty-HCV
U osób, u których nie wykryto anty-HCV
w wywiadzie czynnik ryzyka
w wywiadzie czynnik ryzyka
stan immunosupresji
stan immunosupresji
choroba wątroby nieznanego pochodzenia
choroba wątroby nieznanego pochodzenia
U osób z anty-HCV (+) i prawidłową aktywnością AIAT
U osób z anty-HCV (+) i prawidłową aktywnością AIAT
Badanie HCV RNA powinno być wykonane
Badanie HCV RNA powinno być wykonane
w następujących przypadkach:
w następujących przypadkach:
Wczesne rozpoznanie zakażenia
Wczesne rozpoznanie zakażenia
wczesna faza choroby (2-4 tydzień)
wczesna faza choroby (2-4 tydzień)
zakażenie HCV u noworodków
zakażenie HCV u noworodków
zakażenie u osób immunoniekompetentnych
zakażenie u osób immunoniekompetentnych
Jednorazowy negatywny wynik badania HCV
Jednorazowy negatywny wynik badania HCV
RNA w surowicy (testem PCR)
RNA w surowicy (testem PCR)
nie wyklucza zakażenia
nie wyklucza zakażenia
Około 80% zakażeń HCV przebiega bezobjawowo
Około 80% zakażeń HCV przebiega bezobjawowo
większość przypadków nierozpoznanych !
większość przypadków nierozpoznanych !
Po zakażeniu u około 80% rozwój przewlekłego
Po zakażeniu u około 80% rozwój przewlekłego
zapalenia wątroby
zapalenia wątroby
większość przypadków nie jest rozpoznana!
większość przypadków nie jest rozpoznana!
większość przypadków nie jest leczona !
większość przypadków nie jest leczona !
Zakażenie HCV
Zakażenie HCV
Objawy zakażenia HCV
Objawy zakażenia HCV
Zakażenia HCV są najczęściej bezobjawowe
Zakażenia HCV są najczęściej bezobjawowe
Większość zakażeń rozpoznaje się dopiero
Większość zakażeń rozpoznaje się dopiero
w okresie przewlekłym, w tym
w okresie przewlekłym, w tym
także w okresie marskości wątroby
także w okresie marskości wątroby
Nie ma typowych objawów dla
Nie ma typowych objawów dla
przewlekłego zakażenia HCV
przewlekłego zakażenia HCV
W zakażeniu przewlekłym najczęściej
W zakażeniu przewlekłym najczęściej
występuje uczucie osłabienia, bóle
występuje uczucie osłabienia, bóle
stawowo-mięśniowe, czasem zaburzenia
stawowo-mięśniowe, czasem zaburzenia
sfery psychicznej
sfery psychicznej
Etiopatogeneza
Etiopatogeneza
HCV wykazuje słabą immunogenność
HCV wykazuje słabą immunogenność
Niewydolna odpowiedź typu komórkowego
Niewydolna odpowiedź typu komórkowego
(skąpo lub bezobjawowy przebieg
(skąpo lub bezobjawowy przebieg
choroby)
choroby)
Duża zmienność genetyczna HCV w czasie
Duża zmienność genetyczna HCV w czasie
zakażenia
zakażenia
Presja immunologiczna
Presja immunologiczna
→
→
powstają pseudotypy
powstają pseudotypy
HCV (quasispecies) nie rozpoznawane przez
HCV (quasispecies) nie rozpoznawane przez
komórki cytotoksyczne
komórki cytotoksyczne
→
→
przetrwanie zakażenia
przetrwanie zakażenia
Etiopatogeneza
Etiopatogeneza
HCV wpływa na proces apoptozy
HCV wpływa na proces apoptozy
– zarówno na wyzwalanie jak i hamowanie
– zarówno na wyzwalanie jak i hamowanie
Białka rdzeniowe HCV mają toksyczny wpływ
Białka rdzeniowe HCV mają toksyczny wpływ
na mitochondria
na mitochondria
→
→
stres oksydacyjny
stres oksydacyjny
Aktywacja komórek gwiaździstych
Aktywacja komórek gwiaździstych
→
→
miofibroblasty
miofibroblasty
→
→
włóknienie
włóknienie
Zakażenie limfocytów B i T, komórek szpiku
Zakażenie limfocytów B i T, komórek szpiku
i komórek mikrogleju w CUN
i komórek mikrogleju w CUN
→
→
następstwa
następstwa
Udokumentowany wpływ białek HCV na proces
Udokumentowany wpływ białek HCV na proces
onkogenezy
onkogenezy
duża heterogenność sekwencji genomu wirusa,
duża heterogenność sekwencji genomu wirusa,
zwłaszcza genów kodujących białka otoczki
zwłaszcza genów kodujących białka otoczki
„
„
ucieczka” wirusa przed układem odpornościowym
ucieczka” wirusa przed układem odpornościowym
obecność pozawątrobowej lokalizacji wirusa
obecność pozawątrobowej lokalizacji wirusa
Czynniki sprzyjające przewlekłemu
Czynniki sprzyjające przewlekłemu
zakażeniu HCV
zakażeniu HCV
brak odporności na kolejne zakażenia HCV
brak odporności na kolejne zakażenia HCV
Wirus zapalenia wątroby typu D
Wirus zapalenia wątroby typu D
hepatitis D virus (HDV)
hepatitis D virus (HDV)
Wirus RNA o średnicy 35 – 37 nm.
Wirus RNA o średnicy 35 – 37 nm.
Otoczkę wirusa stanowi białko o strukturze
Otoczkę wirusa stanowi białko o strukturze
antygenowej HBsAg
antygenowej HBsAg
Może replikować się jedynie w obecności HBV
Może replikować się jedynie w obecności HBV
Rozpoznanie :przeciwciała anty-HDV IgM
Rozpoznanie :przeciwciała anty-HDV IgM
Koinfekcja – jednoczesne zakażenie HBV i HDV
Koinfekcja – jednoczesne zakażenie HBV i HDV
Nadkażenie – infekcja HDV osoby przewlekle
Nadkażenie – infekcja HDV osoby przewlekle
zakażonej HBV, zwykle ciężki przebieg choroby
zakażonej HBV, zwykle ciężki przebieg choroby
Wirus zapalenia wątroby typu D
Wirus zapalenia wątroby typu D
hepatitis D virus
hepatitis D virus
Nieznana liczba zakażeń HDV rocznie
Nieznana liczba zakażeń HDV rocznie
– diagnostyka nie jest powszechnie
– diagnostyka nie jest powszechnie
wykonywana
wykonywana
U około 1% osób zakażonych przewlekle HBV
U około 1% osób zakażonych przewlekle HBV
koinfekcja HDV
koinfekcja HDV
Szczepienia przeciwko wzw B skuteczne
Szczepienia przeciwko wzw B skuteczne
w profilaktyce zakażeń HDV
w profilaktyce zakażeń HDV
Wirus zapalenia wątroby typu E
Wirus zapalenia wątroby typu E
hepatitis E virus (HEV)
hepatitis E virus (HEV)
Wirus RNA, średnicy 32 nm,
Wirus RNA, średnicy 32 nm,
rodzina
rodzina
Calciviridae
Calciviridae
Zakażenia drogą pokarmową,
Zakażenia drogą pokarmową,
okres wylęgania 14 – 60 dni
okres wylęgania 14 – 60 dni
Ogniska epidemiczne m.in.. w: Nepalu,
Ogniska epidemiczne m.in.. w: Nepalu,
Pakistanie, Indiach i Meksyku
Pakistanie, Indiach i Meksyku
Wirus zapalenia wątroby typu E
Wirus zapalenia wątroby typu E
hepatitis E virus (HEV)
hepatitis E virus (HEV)
Zakażenia HEV w Polsce nie występują
Zakażenia HEV w Polsce nie występują
Możliwe zakażenia w czasie podróży do regionów
Możliwe zakażenia w czasie podróży do regionów
endemicznych
endemicznych
Rozpoznanie: przeciwciała anty-HEV IgM
Rozpoznanie: przeciwciała anty-HEV IgM
Wysoka śmiertelność u kobiet w III trymestrze
Wysoka śmiertelność u kobiet w III trymestrze
ciąży (10%)
ciąży (10%)
Nie ma szczepień ochronnych
Nie ma szczepień ochronnych
Udział nowopoznanych wirusów:
Udział nowopoznanych wirusów:
HGV (hepatitis G virus)
HGV (hepatitis G virus)
TTV (transfusion transmitted virus)
TTV (transfusion transmitted virus)
SENV (inicjały pacjenta)
SENV (inicjały pacjenta)
w patologii wątroby nie został udowodniony
w patologii wątroby nie został udowodniony