Z
akłady
P
racy
C
hronionej
Wykonały :
Chódzyńska Karolina
Domańska Dominika
Kujawa Emilia
Kozak Daria
Zakład pracy chronionej
Placówka przystosowana do zatrudniania
osób niepełnosprawnych oraz służąca
zwiększaniu aktywności zawodowej wśród
osób dotkniętych inwalidztwem. Warunki
pracy w zakładzie pracy chronionej muszą
być dostosowane do stopnia i rodzaju
niepełnosprawności zatrudnionych w nim
osób. Pracodawca zobowiązany jest
również do zapewnienia
niepełnosprawnym pracownikom właściwej
opieki medycznej i rehabilitacyjnej.
Istniejące zakłady pracy chronionej są więc
zróżnicowane i tworzą placówki mające
charakter:
1) samodzielnych zakładów pracy,
2) zakładów pracy kooperujących z dużymi zakładami
przemysłowymi,
3) dodatkowych zakładów pracy przy dużych zwykłych
przedsiębiorstwach produkcyjnych,
4) wydzielonych działów pracy w zwykłych zakładach
przemysłowych, a także zorganizowanych,
5) w domach opiekuńczych – najczęściej w zakładach
dla chronicznie chorych.
Zakład pracy chronionej to zakład zatrudniający nie mniej niż
25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy,
spełniający następujące warunki:
1)
wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi:
a) co najmniej 40%, a w tym co najmniej 10% ogółu zatrudnionych
stanowią osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności,
b) co najmniej 30% niewidomych lub psychicznie chorych, albo
upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego albo umiarkowanego
stopnia niepełnosprawności,
2)
obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy:
a) odpowiadają przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy,
b) uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie
przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i
ciągów komunikacyjnych oraz spełniają wymagania dostępności do nich,
3)
jest zapewniona doraźna i specjalistyczna opieka medyczna, poradnictwo i
usługi rehabilitacyjne
.
Zakład pracy chronionej, w myśl obowiązującej
ustawy, jest jednym z trzech filarów, na którym
opiera się funkcjonowanie pomocy dla osób
niepełnosprawnych. W związku z tym zakład ten
musi stworzyć warunki, w których osoby
niepełnosprawne wykonywać będą nie tylko
obowiązki wynikające z normalnych stosunków
pracy, ale także zapewnić tym osobom właściwą
opiekę lekarską i rehabilitacyjną. W tym celu na
terenie zakładu musi znajdować się wydzielony
gabinet lekarski lub ambulatoryjny, wyposażony w
podstawowe środki niezbędne do udzielenia
pierwszej pomocy. Pracodawca zobowiązany jest
zatrudnić w oparciu o umowę o pracę przynajmniej
jedną osobę średniego personelu medycznego w
pełnym wymiarze godzin. Taką osobą może być na
przykład wykwalifikowana pielęgniarka.
Można też zatrudnić na przykład dwie
pielęgniarki na pół etatu. Warto w tym
miejscu wspomnieć, że zgodnie z
nowelizacją ustawy, która zaczęła
obowiązywać od dnia 1 stycznia 1999
r., w art. 28 ust. 1 pkt 3 słowo
podstawowa zastąpiono słowem
doraźna opieka lekarska. Wskazuje to
na zawężenie obowiązków pracodawcy
w stosunku do zapewnianej osobom
niepełnosprawnym opieki medycznej.
Specjalistyczną opiekę zakład może wykonywać
we własnym zakresie, budując i wyposażając
specjalistyczne zaplecze lekarskie i
rehabilitacyjne. środki na ten cel zakład,
który posiada status ZPCh, uzyskać może z
tworzonego przez siebie zakładowego
funduszu rehabilitacji osób
niepełnosprawnych (ZFRON). W przypadku
mniejszych podmiotów gospodarczych lub
takich, które wystąpiły dopiero z wnioskiem o
uzyskanie statusu ZPCh, wystarcza
podpisanie stosownej umowy z przychodnią
specjalistyczną, która zatrudnia lekarzy
specjalistów właściwych dla schorzeń
zatrudnionych w ZPCh osób
niepełnosprawnych.
W wypadku zapewnienia takiej opieki poza
zakładem pracy, pracodawca ma obowiązek
zagwarantowania każdemu zatrudnionemu
niepełnosprawnemu pełnego dostępu do usług
medycznych, w tym również dowóz
niepełnosprawnych.
W zależności od potrzeb zatrudnionych osób
niepełnosprawnych pracodawca jest również
zobowiązany do zatrudnienia na podstawie umowy
o pracę wykwalifikowanego rehabilitanta lub
terapeuty.
Po spełnieniu wszystkich przesłanek określonych w
art. 28 ust. 1 pracodawca może wystąpić z
wnioskiem do wojewody o przyznanie statusu
pracodawcy prowadzącego zakład pracy
chronionej.
Minimalny okres, jaki winien minąć od
spełnienia warunków, to jeden
miesiąc. Jest to okres, po upływie,
którego można stwierdzić, że zostały
spełnione przesłanki dotyczące
wskaźnika zatrudnienia osób
niepełnosprawnych. Weryfikacji
podlegają, więc wszystkie zawarte
przez pracodawcę umowy o pracę
tak z osobami pełno-, jak i
niepełnosprawnymi.
Można zaznaczyć, że również ustawodawca
przewidział możliwość zatrudnienia osób
niepełnosprawnych nie tylko na podstawie
umów o pracę, ale także umów o pracę
nakładczą (art. 28 ust. 3 ustawy).
Podstawą funkcjonowania umów o pracę
nakładczą jest art. 303 kodeksu pracy
oraz wydane na jego podstawie
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31
grudnia 1995 r. w sprawie uprawnień
pracowniczych osób wykonujących pracę
nakładczą (Dz.U. z 1976 r. nr 3, poz. 19 z
późn. zm.).
Pracodawca może spełniać przesłanki z art. 28 ust.
1, finansując nowe miejsca pracy dla osób
niepełnosprawnych ze środków własnych. Może
również wystąpić do powiatowego urzędu pracy z
ofertą zatrudnienia osób niepełnosprawnych
poszukujących pracy i nie pozostających w
zatrudnieniu i, w przypadku skierowania ich i
zatrudnienia, uzyskać możliwość przekształcenia
zakładu przy wykorzystaniu środków PFRON. W
takim wypadku pracodawca zatrudniający osoby
niepełnosprawne zobowiązany jest do
zatrudnienia osób niepełnosprawnych na
stworzonym za środki PFRON stanowisku pracy
przez okres 54 miesięcy. Zatrudnienie dotyczyć
ma stanowiska, a więc możliwe jest rozwiązanie
umowy o pracę z osobą niepełnosprawną i
przyjęcie na to samo stanowisko innej osoby
niepełnosprawnej.
Zatrudnienie takich osób dla
pracodawcy wiąże się ze zwrotem
kosztów:
1) do wysokości trzydziestokrotnego
przeciętnego wynagrodzenia za każde
stanowisko, poniesionych w związku z:
organizacją nowych stanowisk pracy dla
osób niepełnosprawnych zdolnych do pracy
lub
przystosowaniem istniejących stanowisk
pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych,
2) ponad wysokość
trzydziestokrotnego przeciętnego
wynagrodzenia, jednak nie więcej niż
pięćdziesięciokrotne wynagrodzenie
za każde stanowisko pracy w
przypadku zatrudnienia osób, które
zaliczono do znacznego stopnia
niepełnosprawności,
3) wynagrodzenia wypłacanego
osobom niepełnosprawnym za okres
18 miesięcy,
4) składki za ubezpieczenie
społeczne od wynagrodzenia
określonego w pkt 3.
Pracodawcy, którzy planują
przekształcić swój zakład i uzyskać
status ZPCh, mogą więc skorzystać z
korzyści, jakie daje ustawa znacznie
wcześniej. Wymaga to jednak
podjęcia stosownych i
przemyślanych działań jeszcze w
fazie projektowania decyzji.
Na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy
decyzję w sprawie przyznania
statusu zakładu pracy chronionej
wydaje wojewoda. Decyzję tę wydaje
się na okres 3 lat. Decyzja ta jest
oczywiście decyzją administracyjną
w rozumieniu art. 104 par. 1
kodeksu postępowania
administracyjnego, od której w myśl
art. 127 par. 1 k.p.a. służy
odwołanie. Decyzja wojewody
wydawana jest na czas określony. Po
okresie 3 lat pracodawca jest
zobowiązany ponownie skierować
wniosek.
Również w drodze decyzji wojewoda
może zwolnić pracodawcę na czas
określony, nie dłuższy jednak niż
sześć miesięcy od obowiązku
spełnienia warunku dotyczącego
wskaźnika zatrudnienia, co najmniej
40 proc. osób niepełnosprawnych,
oraz by, co najmniej 10 proc. ogółu
zatrudnionych stanowiły osoby
zaliczone do znacznego lub
umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności, jeżeli:
1) prowadzący zakład pracy
chronionej zatrudnia, co najmniej 60
proc. osób niepełnosprawnych;
2) właściwy powiatowy urząd pracy
nie może skierować wymaganej
liczby osób niepełnosprawnych,
zaliczonych do znacznego lub
umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności, posiadających
odpowiednie kwalifikacje zawodowe
lub nadających się do
przekwalifikowania.
Przyznany decyzją status zakładu pracy
chronionej może zostać utracony na mocy
decyzji wojewody w wypadku, gdy zakład nie
spełnia warunków i obowiązków, o których
mowa w art. 28 (obniżenie wskaźnika
zatrudnienia, niespełnienie warunków
dotyczących obiektów w zakładzie pracy, brak
opieki lekarskiej, poradnictwa i usług
rehabilitacyjnych) i w art. 33 ust. 1 i 2 (brak
zakładowego funduszu rehabilitacji osób
niepełnosprawnych, nie prowadzenie
ewidencji dochodów i wydatków tego
funduszu, nie prowadzenie rachunku
bankowego dla wyodrębnionych środków z
zakładowego funduszu osób
niepełnosprawnych w wysokości 10 proc. z
przeznaczeniem na pomoc indywidualną dla
niepełnosprawnych pracowników).
Od 1 stycznia 2000 roku to wojewoda
podejmuje takie działania, między innymi
wskutek informacji powziętych od samego
pracodawcy, który zgodnie z art. 30 ust. 4
jest zobowiązany:
• poinformować wojewodę o każdej zmianie
dotyczącej spełnienia warunków i
realizacji obowiązków, o których mowa w
art. 28 i 33 ust. 1 i 3, w terminie 14 dni od
daty tej zmiany,
• przedstawiać wojewodzie półroczne
informacje, dotyczące spełniania tych
warunków.
Zasady funkcjonowania zakładów
pracy chronionej określa ustawa
o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych z dnia
27 sierpnia 1997 r.
Jakie wymagania należy spełnić, aby uzyskać
status zakładu pracy chronionej:
1) działalność gospodarcza musi być prowadzona przez
co najmniej 12 miesięcy,
2) należy zatrudniać nie mniej niż 25. pracowników w
przeliczeniu na etaty,
3) należy przez okres co najmniej 6 m-cy osiągać
odpowiednie wskaźniki zatrudnienia osób
niepełnosprawnych,
4) obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład
powinny odpowiadać przepisom i zasadom bhp,
powinny też uwzględniać potrzeby osób
niepełnosprawnych w zakresie przystosowania
stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych
i ciągów komunikacyjnych oraz spełniać wymagania
dostępności do nich (kontroluje i potwierdza PIP),
5) należy zapewnić pracownikom doraźną i specjalistyczną
opiekę medyczną, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne,
6) wyjątki w tym zakresie określa art. 30 ustawy o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r.,
7) uprawnienia dla prowadzących zakłady pracy chronionej
(art. 31, 32 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27
sierpnia 1997 r.
oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki,
Pracy i Polityki Społecznej z 12. czerwca 2003 r. w sprawie
szczegółowych zasad i trybu postępowania przy udzielaniu
zakładom pracy chronionej pomocy finansowej ze środków
PFRON (Dz.U.03.125.1161).
Prowadzący zakład pracy chronionej
jest zwolniony:
1) z podatków (nie dotyczy - podatku od gier, VAT,
akcyzy, cła, dochodowego, od środków
transportowych), w tym:
a) z podatków od nieruchomości, rolnego i
leśnego zwolniony jest na zasadach określonych
w przepisach odrębnych,
b) z podatku od czynności cywilnoprawnych -
jeżeli czynność przez niego dokonana pozostaje
w bezpośrednim związku z prowadzeniem
zakładu,
2) opłat, z wyjątkiem opłaty skarbowej.
Prowadzący zakład pracy chronionej
może otrzymać ze środków PFRON:
• dofinansowanie w wysokości do 50 proc.
oprocentowania zaciągniętych kredytów
bankowych, pod warunkiem wykorzystania tych
kredytów na cele związane z rehabilitacją
zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych,
• zwrot kosztów za szkolenie zatrudnionych osób
niepełnosprawnych w związku z koniecznością
zmiany profilu produkcji,
• jednorazową pożyczkę w celu ochrony
istniejących w zakładzie miejsc pracy osób
niepełnosprawnych,
• dofinansowanie lub refundację
wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, u
których stwierdzono chorobę psychiczną,
upośledzenie umysłowe, epilepsję,
pracowników niewidomych - w wysokości
75 proc. najniższego wynagrodzenia,
• dofinansowanie w związku z zatrudnieniem
osób niepełnosprawnych w przypadku
braku podstaw do zwrotu VAT lub gdy jest
on niższy o 90 proc. od wynikającego z
wyliczenia dokonanego na podstawie
odrębnych przepisów.
Szczególne uprawnienia:
• zwrot podatku od towarów i usług
(na podstawie odrębnych przepisów)
za okresy miesięczne w 2003 r.,
• częściowe finansowanie z budżetu
państwa i PFRON wynagrodzenia
odpowiadającego należnej składce
pracownika na ubezpieczenie społ.
U
prawnienia
niepełnosprawnych
pracowników zatrudnionych
w Zakładach Pracy
Chronionej.
CZAS PRACY, URLOPY WYPOCZYNKOWE,
ZWOLNIENIA
Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 z
późn.zm.) oraz rozporządzenie Ministra GPiPS z
22 maja 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad
udzielania zwolnień od pracy osobom ze
znacznym lub umiarkowanym stopniem
niepełnosprawności w celu uczestniczenia w
turnusie rehabilitacyjnym (Dz.U. Nr 100,
poz.926) zawierają zapisy dotyczące uregulowań
zawartych w kodeksie pracy odnośnie czasu
pracy, urlopów wypoczynkowych oraz zwolnień
od pracy.
W przypadku pracownika ze znacznym lub
umiarkowanym stopniem niepełnosprawności czas
pracy nie może przekroczyć 7 godzin na dobę i 35
godzin tygodniowo. Osoba z lekkim stopniem
niepełnosprawności nie może pracować dłużej niż
8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
Osoba niepełnosprawna nie może pracować w
porze nocnej i w godzinach nadliczbowych, z
wyjątkiem pracowników zatrudnionych przy
pilnowaniu oraz, gdy na wniosek pracownika
lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne
lub z powodu jego nieobecności - lekarz
sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to
zgodę.
Osoba niepełnosprawna ma prawo do
dodatkowej przerwy 15 - minutowej w
pracy na gimnastykę lub wypoczynek.
Osobom ze znacznym i umiarkowanym
stopniem niepełnosprawności przysługuje
dodatkowy urlop wypoczynkowy w
wysokości 10 dni roboczych w roku
kalendarzowym. Prawo do pierwszego
dodatkowego urlopu pracownik
niepełnosprawny nabywa po okresie
przepracowania roku od dnia uzyskania
orzeczenia.
w celu wykonania badań specjalistycznych,
zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także
w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego, jeśli
czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami
pracy,
do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w
turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w
roku,
Pracownicy ze znacznym i umiarkowanym
stopniem niepełnosprawności mają prawo do
zwolnienia z pracy z zachowaniem
wynagrodzenia:
• łączny wymiar urlopu dodatkowego i
zwolnienia od pracy z powodu
uczestnictwa w turnusie
rehabilitacyjnym nie może
przekroczyć 21 dni roboczych.
Podstawą wypłat wynagrodzenia za
czas zwolnienia jest dokument
potwierdzający pobyt na turnusie,
wystawiony przez jego organizatora.
Osoba zatrudniona w ZPCH
może ubiegać się m.in. o
dofinansowanie na:
• odpłatność za dojazd, pobyt i leczenie w
szpitalach, sanatoriach, placówkach
rehabilitacyjno-szkoleniowych,
• pobyt w zakładach opiekuńczo-leczniczych i
pielęgnacyjno-opiekuńczych,
• leki i materiały diagnostyczno-medyczne
niezbędne do stosowania stale lub okresowo
przez osoby niepełnosprawne,
•
zakup i naprawę indywidualnego sprzętu
rehabilitacyjnego i przedmiotów ortopedycznych
oraz środków pomocniczych, urządzeń i narzędzi
technicznych oraz środków transportu
niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających
wykonywanie czynności życiowych, stosownie do
potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
adaptację i wyposażenie mieszkań,
budynków mieszkalnych oraz obiektów
zamieszkałych lub przeznaczonych dla osób
niepełnosprawnych, stosownie do potrzeb
wynikających z niepełnosprawności,
usprawnianie fizyczne,
• odpłatność za dojazd i pobyt na turnusach rehabilitacyjnych,
usprawniających, wczasach lub wypoczynku
zorganizowanym w innych formach,
• kolonie, obozy oraz turnusy rehabilitacyjne dla
niepełnosprawnych dzieci pracowników,
• opiekę pielęgnacyjną w domu nad osobą niepełnosprawną w
okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie
się, w tym opiekę socjalno-bytową,
• utrzymanie przez osoby niewidome psa przewodnika,
• zakup wydawnictw i pomocy dydaktycznych stosownie do
potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• opłacanie przewodników towarzyszących osobom
niewidomym zaliczonym do znacznego lub umiarkowanego
stopnia niepełnosprawności oraz osobom z
niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonym do
znacznego stopnia niepełnosprawności,
•
opłacanie tłumacza języka migowego,
przewóz osoby niepełnosprawnej na niezbędne
zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne,
całkowity lub częściowy zwrot ubezpieczeń
komunikacyjnych oraz ryczałtów samochodowych za
używany własny pojazd mechaniczny dla osób o
znacznym lub umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności oraz dla osób o lekkim stopniu
niepełnosprawności z powodu uszkodzeń narządu ruchu,
odpłatność za szkolenie lub dokształcanie, w tym
również w szkołach średnich i wyższych,
opłacanie składki na indywidualne ubezpieczenie
osób niepełnosprawnych.
Pomoc indywidualną, o której mowa,
przyznaje się na wniosek osób
niepełnosprawnych:
• zatrudnionych w tym zakładzie w ramach
stosunku pracy lub umowy o pracę
nakładczą, w tym przebywających na
urlopach bezpłatnych oraz urlopach
wychowawczych,
• będących uczniami odbywającymi praktyczną
naukę zawodu w tym zakładzie,
• niepracujących byłych pracowników tego
zakładu.
Wniosek o przyznanie pomocy
indywidualnej powinien zawierać:
• dane osobowe pracownika,
• datę podjęcia zatrudnienia oraz rodzaj zawartej umowy o
pracę,
• zajmowane stanowisko,
• cel, formę i kwotę wnioskowanej pomocy,
• uzasadnienie udzielenia pomocy,
• informacje o formie, wysokości i przeznaczeniu dotychczas
udzielonej pomocy,
• oświadczenie o dochodzie i liczbie członków rodziny
pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.
Wysokość przyznawanej pomocy
indywidualnej, uzależnia się od sytuacji
materialnej i losowej osoby
niepełnosprawnej, może być udzielana jako
bezzwrotna lub jako nie oprocentowana
pożyczka.
Wymagane warunki, aby otrzymać
status ZPCh można, więc podzielić na
trzy grupy:
• pierwsza związana jest ściśle z liczbą etatów (nie pracowników,
bowiem zatrudniać można osoby na 1/2 czy 1/4 etatu) oraz
przypisaną im liczbą minimalną etatów objętych przez osoby
niepełnosprawne;
• druga grupa warunków, których spełnienie niezbędne jest do
uzyskania statusu ZPCh, związana jest z przystosowaniem
wszystkich obiektów zakładu pracy do potrzeb
niepełnosprawnych. Najważniejsze działania to stworzenie
podjazdów dla wózków inwalidzkich, właściwej szerokości ciągów
komunikacyjnych, właściwej szerokości - nie mniejszej niż 90
centymetrów - szerokości drzwi, w tym również drzwi do
pomieszczeń sanitarnych, odpowiednie zainstalowanie w tych
pomieszczeniach uchwytów i innych udogodnień dla osób
poruszających się na wózkach. Odbioru właściwie dostosowanych
pomieszczeń dokonuje Państwowa Inspekcja Pracy (zob. art. 28
ust. 2 ustawy). Nie dotyczy to jednak przystosowania stanowisk
pracy oraz innych pomieszczeń, o których mowa w art. 28 ust. 1
pkt 2 lit. b w stosunku do osób zatrudnionych w dozorze i
ochronie mienia;
trzecia grupa warunków, które należy spełnić,
aby uzyskać status zakładu pracy chronionej,
związana jest z opieką lekarską i rehabilitacyjną
pracowników niepełnosprawnych.
Można zaznaczyć, że również ustawodawca
przewidział możliwość zatrudnienia osób
niepełnosprawnych nie tylko na podstawie
umów o pracę, ale także umów o pracę
nakładczą (art. 28 ust. 3 ustawy). Podstawą
funkcjonowania umów o pracę nakładczą jest
art. 303 kodeksu pracy oraz wydane na jego
podstawie rozporządzenie Rady Ministrów z
dnia 31 grudnia 1995 r. w sprawie uprawnień
pracowniczych osób wykonujących pracę
nakładczą (Dz.U. z 1976 r. nr 3, poz. 19 z
późn. zm.).
Pracodawca może spełniać przesłanki z art. 28 ust.
1, finansując nowe miejsca pracy dla osób
niepełnosprawnych ze środków własnych. Może
również wystąpić do powiatowego urzędu pracy z
ofertą zatrudnienia osób niepełnosprawnych
poszukujących pracy i nie pozostających w
zatrudnieniu i, w przypadku skierowania ich i
zatrudnienia, uzyskać możliwość przekształcenia
zakładu przy wykorzystaniu środków PFRON. W
takim wypadku pracodawca zatrudniający osoby
niepełnosprawne zobowiązany jest do zatrudnienia
osób niepełnosprawnych na stworzonym za środki
PFRON stanowisku pracy przez okres 54 miesięcy.
Zatrudnienie dotyczyć ma stanowiska, a więc
możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę z osobą
niepełnosprawną i przyjęcie na to samo stanowisko
innej osoby niepełnosprawnej.
Zatrudnienie takich osób dla pracodawcy wiąże się
ze zwrotem kosztów:
1) do wysokości trzydziestokrotnego przeciętnego
wynagrodzenia za każde stanowisko, poniesionych w
związku z: organizacją nowych stanowisk pracy dla osób
niepełnosprawnych zdolnych do pracy lub przystosowaniem
istniejących stanowisk pracy do potrzeb osób
niepełnosprawnych,
2) ponad wysokość trzydziestokrotnego przeciętnego
wynagrodzenia, jednak nie więcej niż pięćdziesięciokrotne
wynagrodzenie za każde stanowisko pracy w przypadku
zatrudnienia osób, które zaliczono do znacznego stopnia
niepełnosprawności,
3) wynagrodzenia wypłacanego osobom niepełnosprawnym za
okres 18 miesięcy,
4) składki za ubezpieczenie społeczne od wynagrodzenia
określonego w pkt 3.
Pracodawcy, którzy planują przekształcić
swój zakład i uzyskać status ZPCh, mogą
więc skorzystać z korzyści, jakie daje ustawa
znacznie wcześniej. Wymaga to jednak
podjęcia stosownych i przemyślanych działań
jeszcze w fazie projektowania decyzji.
Od 1 stycznia 2000 roku to wojewoda podejmuje
takie działania, między innymi wskutek informacji
powziętych od samego pracodawcy, który zgodnie z
art. 30 ust. 4 jest zobowiązany:
• poinformować wojewodę o każdej zmianie dotyczącej
spełnienia warunków i realizacji obowiązków, o których
mowa w art. 28 i 33 ust. 1 i 3, w terminie 14 dni od daty tej
zmiany,
• przedstawiać wojewodzie półroczne informacje, dotyczące
spełniania tych warunków.
P
owyższe informacje pracodawcy zobowiązani są
przedstawiać zgodnie z zarządzeniem ministra pracy i
polityki socjalnej z dnia 27 marca 1998 r. w sprawie
wzorów informacji przedstawianych przez
prowadzącego zakład pracy chronionej lub zakład
aktywności zawodowej (MP nr 10, poz. 186).
dopóki formalnie obowiązuje decyzja Pełnomocnika do Spraw Osób Niepełnosprawnych stwierdzająca spełnienie przez
zakład pracy warunków do nada
Z momentem otrzymania uprawnień wynikających ze
statusu zakładu pracy chronionej lub z chwilą utraty tych
uprawnień związane są określone problemy
interpretacyjne.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego przyjętym
w wyroku z 8 stycznia 1998 r. (sygn. akt III RN 103-
107/97): dopóki formalnie obowiązuje decyzja
Pełnomocnika do Spraw Osób Niepełnosprawnych
stwierdzająca spełnienie przez zakład pracy warunków do
nadania mu statusu zakładu pracy chronionej, (obecnie -
decyzja wojewody) organa podatkowe muszą ją
respektować. Oznacza to, że w tym czasie zakład korzysta
ze zwolnienia z podatków oraz innych danin i
przedstawiciele fiskusa nie mogą obciążać go
obowiązkiem ich płacenia.
Obowiązek ponownego uzyskania
statusu - nie dla wszystkich
W ustawie z dnia 09 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji
zawodowej osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 46, poz. 201 z późn.
zm.) ustawodawca nie określił terminu obowiązywania decyzji
Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, stwierdzających
spełnianie warunków określonych dla zakładu pracy chronionej. W
świetle powyższego uznaje się, że przedmiotowe decyzje wydane
zostały na czas nieokreślony i pozostają w mocy, jeżeli w zakładzie
zachowane są warunki określone w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 27
sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 z
późn. zm.) i dopełnione są obowiązki wynikające z art. 30 ust. 1 i 4
tej ustawy.
Natomiast w decyzjach wydanych po dniu 01 stycznia 1998 r., to
jest na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r.
określony jest okres ważności decyzji przyznających status zakładu
pracy chronionej. Wydawane są one na okres trzech lat i po
upływie tego okresu wygasają z mocy prawa, o ile nie zostaną
wcześniej uchylone. Pracodawca chcąc ponownie otrzymać status
pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej, powinien
wystąpić do wojewody - zgodnie z art. 28 cytowanej ustawy - z
wnioskiem o przyznanie statusu, przedkładając jednocześnie
dokumenty potwierdzające spełnianie przez niego warunków
określonych tym przepisem.
Przepisy art. 35 Kodeksu postępowania
administracyjnego przewidują, że wniosek
powinien być rozpatrzony niezwłocznie,
natomiast sprawy wymagające postępowania
wyjaśniającego powinny być załatwiane nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy
szczególnie skomplikowane nie później niż w
ciągu dwóch miesięcy. Pracodawca
zamierzający nadal prowadzić działalność jako
zakład pracy chronionej powinien złożyć
kompletny wniosek do wojewody na dwa
miesiące przed datą wygaśnięcia dotychczas
obowiązującej decyzji.
Pracodawca ubiegający się o status zakładu
pracy chronionej lub prowadzący zakład pracy
chronionej, zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 3
zobowiązany jest zapewnić doraźną i
specjalistyczną opiekę medyczną oraz
poradnictwo i usługi rehabilitacyjne. Doraźna
opieka medyczna powinna być zapewniona w
miejscu i czasie pracy osób niepełnosprawnych,
poprzez zawarcie umowy cywilno-prawnej lub
umowy o pracę z osobą posiadającą zezwolenie
na wykonywanie indywidualnej praktyki
pielęgniarskiej, wydane przez właściwą
Okręgową Radę Pielęgniarek i Położnych -
zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 30 lipca 1996 r. o
zawodach pielęgniarki i położnej.
Przeznaczone na gabinet pomieszczenie powinno być
przygotowane zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra
Zdrowia z dnia 4 kwietnia 2000 r. w sprawie wymagań, jakim
powinny odpowiadać pod względem technicznym i sanitarnym
urządzenia i pomieszczenia, w których można wykonywać
indywidualną praktykę, indywidualną specjalistyczną praktykę i
grupową praktykę pielęgniarek i położnych (Dz.U. Nr 27, poz. 344).
Pielęgniarki, które prowadziły indywidualną praktykę na podstawie
poprzednio obowiązujących przepisów, obowiązane były uzyskać
zezwolenie na wykonywanie indywidualnej praktyki pielęgniarskiej,
o którym mowa w art. 25 ust. 1 w terminie 1 roku od dnia wejścia w
życie ustawy ww., tj. do 01 listopada 1997 r.
Przypomnieć należy, iż - zgodnie z art. 30 ust. 4 ustawy o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych pracodawca prowadzący zakład pracy
chronionej zobowiązany jest do przedkładania wojewodzie
informacji półrocznych dotyczących spełniania warunków i
realizacji obowiązków, o których mowa w art. 28 i 33 ust. 1 i 3 tej
ustawy. Informacje półroczne sporządzone powinny być na wzorach
stanowiących załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 19 lipca 2000 r. w sprawie wzorów informacji
przedstawianych przez prowadzącego zakład pracy chronionej lub
zakład aktywności zawodowej oraz sposobu ich przedstawiania
(Dz.U. Nr 65. poz. 771) - w terminie do 20 stycznia za II półrocze
ubiegłego roku i do 20 lipca za I półrocze danego roku.
W przypadku zmiany jakiegokolwiek z warunków,
określonych art. 28 i realizacji obowiązku
wynikającego z art. 33 ust. 1 i 3 cytowanej ustawy,
pracodawca zobowiązany jest poinformować
wojewodę w terminie 14 dni od dnia tej zmiany.
Podobnie wnioski w sprawie zmian treści decyzji,
spowodowane zmianą np. adresu siedziby firmy lub
uruchomieniem nowej placówki, pracodawca
powinien kierować do wojewody właściwego dla
siedziby zakładu.
F
irma Produkcyjno - Usługowa
Marek John
Firma Produkcyjno - Usługowa Marek John
powstała w kwietniu 1991 roku pod nazwą
Wytwarzanie Opakowań z Tektury Falistej.
Na początku przedsiębiorstwo liczyło trzy
osoby. W kolejnych latach Firma stopniowo
się rozwijała poszerzając oferowany
asortyment opakowań, wzbogacając park
maszynowy oraz sukcesywnie zwiększając
zatrudnienie. W sierpniu 1997 roku Firma
uzyskała status Zakładu Pracy Chronionej,
który utrzymuje do obecnej chwili.
F
irma KAL-PABu.
Firma „KAL-PAB” powstała w 1993
roku. Zajmuję się ona ochroną. W
wyniku zmiany formy własności w 1997
roku została spółką z ograniczoną
odpowiedzialnością. W tym samym
roku „KAL-PAB” uzyskał status Zakładu
Pracy Chronionej.
Liczba zakładów pracy chronionej w
województwach (stan w kwietniu 2000r.)
D
ziękujemy za
uwagę! ;-)