10
www.gazetapodatkowa.pl
Gazeta Podatkowa nr 47 • 12.06.2008 r.
RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
Począwszy od 1 stycznia 2008 r. zmieniły się zasady udzielania pomocy pracodawcom
zatrudniającym osoby niepełnosprawne. Zmiany w tym zakresie wprowadziła ustawa
z dnia 15 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U.
nr 115, poz. 791).
Obecnie nie ma już dofinansowania składek na ubezpieczenia społeczne, natomiast
uprawnieni pracodawcy mogą ubiegać się o refundację składek z Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (zwanego dalej Funduszem).
Refundację składek na ubezpieczenia społeczne może otrzymać z Funduszu pracodawca
posiadający status zakładu pracy chronionej, zakładu aktywności zawodowej, jak też inni
pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne, po spełnieniu warunków określonych
w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. nr 14, poz. 92).
Fundusz refunduje pracodawcy prowadzącemu zakład pracy chronionej lub zakład
aktywności zawodowej, w stosunku do zatrudnionych osób niepełnosprawnych:
1) część wynagrodzenia odpowiadającą składce należnej od pracownika na ubezpie-
czenia emerytalne i chorobowe,
2) część kosztów osobowych pracodawcy odpowiadającą składce należnej od praco-
dawcy na ubezpieczenie: emerytalne, rentowe i wypadkowe
– pod warunkiem terminowego opłacenia przez pracodawcę tych składek w całości.
Wynika to z art. 25a ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrud-
nianiu osób niepełnosprawnych.
Zatem pracodawca obowiązany jest do naliczenia i pobrania składek na ubezpieczenia
społeczne osób niepełnosprawnych, w wysokości wynikającej z obowiązujących w tym
zakresie przepisów prawa i przekazania tych składek do ZUS w pełnej wysokości.
Warto w tym miejscu przypomnieć, że w stanie prawnym obowiązującym do końca
2007 r. część wynagrodzenia odpowiadająca składce należnej od pracownika na ubezpie-
czenie emerytalne i chorobowe finansowana była przez Fundusz. Z kolei część kosztów
osobowych pracodawcy odpowiadająca należnej składce na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe pracodawcy finansowana była przez budżet państwa, a w części odpowiadającej
należnej składce na ubezpieczenie wypadkowe przez Fundusz. Ponadto pracodawca prze-
kazywał do ZUS kwotę składek pomniejszoną o równowartość składek finansowanych ze
środków Funduszu i budżetu państwa. Wprowadzone zmiany w tym zakresie w istotny
sposób zmieniły zasady rozliczania składek.
Dodać należy, że Fundusz przekazuje kwoty refundacji na rachunek bankowy wniosko-
dawcy (zakładu pracy chronionej) w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku o wypłatę
refundacji składek za dany miesiąc (art. 25c ust. 5 wymienionej ustawy). Warunkiem
wypłaty refundacji jest brak zaległości w zapłacie zobowiązań wobec funduszu, przekra-
czających kwotę 100 zł.
Pod datą złożenia wniosku do PFRON o wypłatę refundacji składek kwotę należnej re-
fundacji można ująć w księgach rachunkowych na koncie 84 „Rozliczenia międzyokresowe
przychodów” (zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości), zapisem:
– Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: PFRON),
– Ma konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
Z chwilą wpływu refundacji na rachunek bankowy można zarachować ją na zmniejszenie
kosztów zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych, zapisem:
– Wn konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
– Ma konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Wynagrodzenia, Ubezpieczenia
społeczne i inne świadczenia) lub konto zespołu 5.
Jednostka może zdecydować, że refundację otrzymanej z PFRON zaliczać będzie do
pozostałych przychodów operacyjnych. Stosowny zapis w tej sprawie należy zamieścić
w dokumentacji zasad (polityki rachunkowości). Ujęcie w księgach otrzymanej refundacji
składek ZUS przebiegać będzie wówczas zapisem:
– Wn konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
– Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”.
Przykład
Założenia
1. Wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w firmie posiadającej status zakładu pracy
chronionej wynosi brutto 2.000 zł.
2. Ze sporządzonej listy płac za maj 2008 r. wynikają następujące dane:
Refundacja składek ZUS os
ób niepełnosprawnych
w zakładzie pracy chronionej
Przedsiębiorstwo Handlowe „KARO” sp. z o.o.
ul. Wiosenna 20, Poznań
Lista płac za maj 2008 r.
Nazwisko
i imię pracow-
nika
Płaca
zasadnicza
(zł)
Wynagrodzenie
za czas niezdolności
do pracy
(zł)
Przychód
ogółem
(zł)
Podstawa wymiaru
składek na ubezpie-
czenia społeczne
(zł)
Koszty uzy-
skania
(zł)
1
2
3
4
5
6
7
1.
Nowak Jan
2.000,00
–
2.000,00
2.000,00
111,25
Podstawa
wymiaru
składki
zdrowotnej
(zł)
Podstawa obli-
czenia podatku
dochodowego (po
zaokrągleniu)
(zł)
Stawka
podatku
dochodo-
wego (%)
Kwota
zmniejsza-
jąca podatek
(zł)
Wyliczona
zaliczka na
podatek
(zł)
Składki na ubezpieczenia społeczne (zł)
emerytalna
(9,76%)
rentowa
(1,5%)
chorobowa
(2,45%)
Razem
8
9
10
11
12
13
14
15
16
195,20
30,00
49,00
274,20
1.725,80
1.615
19
48,90
257,95
Składka na ubezpieczenie
zdrowotne (zł)
Pobrana
i przekazana
zaliczka na podatek
dochodowy (po
zaokrągleniu)
(zł)
Potrącenia
(zł)
Świadczenia
rodzinne
(zł)
Wynagrodzenie
do wypłaty
(zł)
Data
i podpis
Wyliczona
(9%)
Pobrana
(9%)
Odliczona
(7,75%)
17
18
19
20
21
22
23
24
155,32
155,32
133,75
124
–
–
1.446,48
31.05.08
Jan Nowak
3. Składki obciążające pracodawcę:
a) emerytalna (9,76%), rentowa (4,5%), wypadkowa (przykładowa stawka 1,80%)
(2.000 zł × 16,06%) = 321,20 zł,
b) na Fundusz Pracy (2,45%) i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych (0,10%)
(2.000 zł × 2,55%) = 51,00 zł.
4. Refundacja składek z PFRON:
a) składka emerytalna i chorobowa finansowana przez pracownika 244,20 zł
(195,20 zł + 49,00 zł),
b) składka emerytalna, rentowa i wypadkowa finansowana
przez pracodawcę 321,00 zł (pkt 3a założeń),
c) razem kwota refundacji (a + b) = 565,20 zł.
5. Ewidencja kosztów prowadzona jest na kontach zespołu 4.
Dekretacja
1. PK – wynagrodzenie brutto na podstawie listy płac:
2.000 zł
– Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Wynagrodzenia),
– Ma konto 23 „Rozrachunki z pracownikami” (w analityce: Imienne
konto pracownika).
2. Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
finansowane przez pracownika: (274,20 zł + 155,32 zł) =
429,52 zł
– Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami” (w analityce: Imienne
konto pracownika),
– Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: ZUS).
3. Zaliczka na podatek dochodowy:
124,00 zł
– Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami” (w analityce: Imienne
konto pracownika),
– Ma konto 22
„Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: Urząd Skarbowy).
4. Składki na ubezpieczenia społeczne, FP i FGŚP finansowane
przez pracodawcę: (321,20 zł + 51,00 zł) =
372,20 zł
– Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Ubezpieczenia
społeczne i inne świadczenia),
– Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: ZUS).
5. KW – wypłata z kasy wynagrodzenia netto:
1.446,48 zł
– Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami” (w analityce: Imienne
konto pracownika),
– Ma konto 10 „Kasa”.
6. WB – przelew:
a) składek do ZUS (pkt 2 + pkt 4), tj. 429,52 + 372,20 zł =
801,72 zł
– Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: ZUS),
– Ma konto 13-0 „Rachunek bieżący”,
b) zaliczki na podatek dochodowy
124,00 zł
– Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: Urząd Skarbowy),
– Ma konto 13-0 „Rachunek bieżący”.
7. PK – kwota refundacji składek ZUS z PFRON (pkt 5c założeń):
565,20 zł
– Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: PFRON),
– Ma konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
8. WB – wpływ refundacji na rachunek bieżący:
565,20 zł
– Wn konto 13-0 „Rachunek bieżący”,
– Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: PFRON).
9. PK – zmniejszenie kosztów zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych:
– Wn konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”
565,20 zł
– Ma konto 40
„Koszty według rodzajów” (w analityce: Wynagrodzenia) 244,20 zł
– Ma konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Ubezpieczenia
społeczne i inne świadczenia)
321,00 zł
Warto wprowadzić do ksiąg rachunkowych zapisy techniczne w celu doprowadzenia
do czystości obrotów na koncie 40.
UWaga!
Pracodawcom nieposiadającym statusu zakładu pracy chronionej PFRON re-
funduje składki ZUS zgodnie z art. 25a ust. 2 i 4 wymienionej ustawy. Ewidencja
składek i ich refundacja u tych pracodawców może przebiegać na takich samych
zasadach jak w zakładzie pracy chronionej.
Ewa Gruchot