Bioterroryzm -
międzynarodowe
zagrożenie zdrowotne

Wacław Kruk, Wiktoria Pantylej

Wprowadzenie:



Bioterroryzm – to odmiana terroryzmu
w której jako broni używa się czynników
biologicznych.



Broń biologiczna („B”) – zalicza się do
broni masowego rażenia a „ładunkiem
bojowym” mogą być:



- bakterie,



- wirusy



- grzyby,



- biologiczne toksyny.

Wprowadzenie:



Popularność broni biologicznej wynika z
jej:



- skuteczności,



- łatwości uzyskania,



- łatwości stosowania,



- działania z opóźnionym efektem,



- braku szybkich i skutecznych metod
obrony

Historia bioterroryzmu:



Już w VI wiek p.n.e.:



– sporysz - do zatruwania wody w

studni,



- czarny ciemiernik – wywoływanie

biegunki u przeciwników;



Strzały z grotami moczonymi w gnijących

zwłokach;



Katapultowanie zwłok osób zmarłych np.

na dżumę;



Koce i chusty z wirusem ospy

Historia bioterroryzmu:



W 1925 r. w Genewie został

podpisany przez 100 państw tzw.

Protokół Genewski zakazujący

stosowania broni chemicznej i

biologicznej w działaniach wojennych.



W 1972 r. również w Genewie

uchwalono konwencję o zakazie

badań, oraz nakazie zniszczenia

posiadanych zapasów broni

biologicznej.

Rzeczywistość …



Japonia (1931 – 1941 r.) –zakażone

pchły i szczury wpuszczane do obozu

Chińczyków;



USA – (1941-43 r.) – badania nad

zarodnikami wąglika, bakterii

Brucelli, gorączki Q – w okresie

zimnej wojny;



ZSRR – 1979 r. – w Swierdłowsku

badania nad wąglikiem i … epidemia:

200 zachorowań, 66 zgonów!

Rzeczywistość …



ZSRR w latach 1972 – 1991 zgromadził:



- 30 ton przetrwalników wąglika,



- 20 ton wirusa ospy prawdziwej,



- zapasy dżumy (Yersinia pestis)



Irak:



- 19 000 litrów stężonej toksyny
botulinowej,



- 8 500 l. zarodników wąglika.

Rzeczywistość …



Z badań WHO (1970 r.) wynika, że:



rozpylenie z samolotu 50 kg zarodników
wąglika na terenie zamieszkałym przez 5
mln osób doprowadzić może do
zachorowania 250 tys. z których 100 tys.
umrze.



W USA z powodu skażonych wąglikiem
„przesyłek pocztowych” zachorowało 22
pracowników poczty i sortowni a 5 z nich
zmarło.

Klasyfikacja broni biologicznej:

Broń biologiczną podzielono na trzy kategorie:



Grupa A



– czynniki najgroźniejsze,



- z wysoką wirulencją,



- największa śmiertelność,



- wymagające bardzo specjalistycznych metod do
ich identyfikacji



- należą: wąglik (Bacillus anthracis), dżuma,
tularemia, ospa prawdziwa, Ebola, gorączka Lassa,
jad kiełbasiany.

Klasyfikacja broni biologicznej:



Grupa B:



- mniejsza chorobotwórczość,



- mniejsza śmiertelność,



- łatwiejsze do zidentyfikowania,



- należą: bruceloza, nosacizna,
ornitoza, dur plamisty,
salmonelloza, czerwonka, cholera.

Klasyfikacja broni biologicznej:



Grupa C:



- czynniki które mogą być
wykorzystane w przyszłości,



- należą tu wirusy: hantavirusy,
żółtej febry, kleszczowej gorączki
krwotocznej, kleszczowego
zapalenia mózgu, prątki gruźlicy
wielolekoopornej.

Cechy broni biologicznej:



1) łatwość jej otrzymania:



– 0,5% kosztów broni konwencjonalnej,



- produkcja nie wymagająca

skomplikowanych technologii;



2) przenoszenie w sposób pozornie

naturalny (wiatr, woda, wszy pchły, myszy,

szczury);



3) działa podstępnie: nie jest widoczna,

bez smaku, zapachu, bez huku, błysku itp.

Cechy broni biologicznej:



4) duża skuteczność:



- powoduje śmierć lub chorobę,



- brak szybkich i skutecznych
sposobów obrony przed nią (np. w
przyp. wąglika antybiotyk jest
skuteczny tylko przy szybkim
podaniu 24-48 godz. od infekcji!)

Rozpoznanie ataku bronią
biologiczną:



1) wiele przypadków choroby:



- na terenach do tej pory od niej
wolnych,



- w nietypowych porach roku,



- w nietypowej grupie wiekowej;



2) nietypowe drogi zakażenia;



3) nietypowy przebieg choroby;

Rozpoznanie ataku bronią
biologiczną:



4) trudności w leczeniu;



5) wybuch epidemii choroby
odzwierzęcej bez wcześniejszej
epizoocji;



6) pojawienie się kilku epidemii tej
samej choroby na terenach
oddalonych od siebie.

Sposoby obrony:



W 2001 r. broń biologiczną posiadało 13
państw.



Przestrzeganie konwencji zakazujących
produkowania i używania broni biologicznej.



W USA i Izraelu – w razie tylko podejrzenia –
rutynowa antybiotykoterapia.



Specjalistyczne przeszkolenie
funkcjonariuszy Gwardii Narodowej, poczty,
firm kurierskich do szybkiego i sprawnego
działania.

Sposoby obrony:



Organizowanie specjalistycznych Centrów –
do opanowywania paniki.



Tworzenie specjalistycznych laboratoriów
do:



- szybkiej i właściwej identyfikacji użytego
czynnika,



- oceny realnego niebezpieczeństwa,



- opracowania metod terapeutycznych
(lekowrażliwości),



dobór śr. dezynfekcyjnych i metod utylizacji,



dobór działań profilaktycznych



Opracowane na podstawie:



Nimfa Maria Stojek, Współczesne
zagrożenia bronią biologiczną –
bioterroryzm, Medycyna Ogólna
2/2008.