DIAGNOSTYKA I LECZENIE

DIAGNOSTYKA I LECZENIE

CHOROBY

CHOROBY

NIEDOKRWIENNEJ

NIEDOKRWIENNEJ

TĘTNIC OBWODOWYCH

TĘTNIC OBWODOWYCH

Przewlekłe Niedokrwienie Kończyn

Przewlekłe Niedokrwienie Kończyn

Synonimy

Synonimy



Choroba Tętnic Obwodowych

Choroba Tętnic Obwodowych



Peripheral Arterial Disease (PAD)

Peripheral Arterial Disease (PAD)



Peripheral Arterial Occlusive Disease

Peripheral Arterial Occlusive Disease

(PAOD)

(PAOD)



nazwa i skrót używane w piśmiennictwie

nazwa i skrót używane w piśmiennictwie

Etiopatogeneza choroby

Etiopatogeneza choroby

niedokrwiennej

niedokrwiennej



Rozsiany proces miażdżycowy.

Rozsiany proces miażdżycowy.



Dotyczy naczyń:

Dotyczy naczyń:



aorty i naczyń obwodowych

aorty i naczyń obwodowych



Naczyń Ośrodkowego Układu

Naczyń Ośrodkowego Układu

Nerwowego

Nerwowego



Stopień PAD skorelowany jest z

Stopień PAD skorelowany jest z

ryzykiem:

ryzykiem:



Utraty kończyny

Utraty kończyny



zawału mięśnia sercowego

zawału mięśnia sercowego



udaru mózgu

udaru mózgu



nagłej śmierci sercowo-naczyniowej

nagłej śmierci sercowo-naczyniowej

Epidemiologia PAD

Epidemiologia PAD

Przedział wiekowy

Przedział wiekowy

w latach

w latach

Zachorowalność

Zachorowalność

na PAD

na PAD

40 - 59

40 - 59

3%

3%

60 - 69

60 - 69

8%

8%

powyżej 69

powyżej 69

19%

19%

•

Do 70 r.ż. - głównie mężczyźni

Do 70 r.ż. - głównie mężczyźni

•

Po 70 r.ż. - choroba równie często dotyczy

Po 70 r.ż. - choroba równie często dotyczy

obu płci

obu płci

Epidemiologia

Epidemiologia

1.

1.

Wiek pacjenta

Wiek pacjenta

2.

2.

Brak aktywności fizycznej

Brak aktywności fizycznej

3.

3.

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu

4.

4.

Cukrzyca

Cukrzyca

5.

5.

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

6.

6.

Hiperlipidemia

Hiperlipidemia

7.

7.

Stan po menopauzie

Stan po menopauzie

Czynniki ryzyka:

Diagnostyka PAD

Diagnostyka PAD



Badanie:

Badanie:



podmiotowe

podmiotowe



przedmiotowe

przedmiotowe



Wskaźnik Kostkowo-Ramienny

Wskaźnik Kostkowo-Ramienny



Ocena długości dystansu chromania

Ocena długości dystansu chromania



Testy laboratoryjne

Testy laboratoryjne



Usg Doppler,

Usg Doppler,

arteriografia

arteriografia

,

,

angioskopia

angioskopia

Diagnostyka PAD - Badanie chorego

Diagnostyka PAD - Badanie chorego



Charakterystyczne objawy:

Charakterystyczne objawy:



zmęczenie mięśni podudzi

zmęczenie mięśni podudzi



pobolewanie lub ból mięśni podudzi

pobolewanie lub ból mięśni podudzi



występujące podczas wysiłku i

występujące podczas wysiłku i

ustępujące

ustępujące

po odpoczynku.

po odpoczynku.

Objaw

Objaw





Chromanie przestankowe

Chromanie przestankowe

Rozpoznanie

Rozpoznanie





Miażdżyca tętnic

Miażdżyca tętnic

Skala Fontaine’a

Skala Fontaine’a

Stopień 1: objawy niecharakterystyczne –

Stopień 1: objawy niecharakterystyczne –

perstezje

perstezje

Stopień 2: chromanie przestankowe

Stopień 2: chromanie przestankowe

Stopień 3: dolegliwości bólowe nocne

Stopień 3: dolegliwości bólowe nocne

Stopień 4: zmiany martwicze

Stopień 4: zmiany martwicze

Diagnostyka PAD

Diagnostyka PAD

Wskaźnik Kostkowo-Ramienny (WKR)

Wskaźnik Kostkowo-Ramienny (WKR)

Ang. nazwa:

Ang. nazwa:

Ankle – Brachial Index, skrót ABI

Ankle – Brachial Index, skrót ABI



Wartości poniżej 0,9

Wartości poniżej 0,9



rozpoznanie PAD

rozpoznanie PAD



czułość 95%

czułość 95%



swoistość niemal 100%

swoistość niemal 100%



Prognostyczny parametr oceny ryzyka

Prognostyczny parametr oceny ryzyka

wystąpienia:

wystąpienia:



trudno gojących się ran

trudno gojących się ran



wzrostu ryzyka amputacji kończyny

wzrostu ryzyka amputacji kończyny

Niskie wartości WKR świadczą o rozsianym procesie

Niskie wartości WKR świadczą o rozsianym procesie

miażdżycowym obejmującym naczynia obwodowe i

miażdżycowym obejmującym naczynia obwodowe i

ośrodkowe.

ośrodkowe.

Diagnostyka PAD

Diagnostyka PAD

Ocena wydolności pacjenta

Ocena wydolności pacjenta



Sposób weryfikacji wydolności i plan

Sposób weryfikacji wydolności i plan

leczenia chorego.

leczenia chorego.

1.

1.

Pomiar dystansu chromania na bieżni

Pomiar dystansu chromania na bieżni

2.

2.

Ocena wydolności układu krążenia i

Ocena wydolności układu krążenia i

oddechowego, pod kątem operacji:

oddechowego, pod kątem operacji:

sposobu znieczulenia, utraty krwi, czasu

sposobu znieczulenia, utraty krwi, czasu

trwania operacji, stopnia unieruchomienia

trwania operacji, stopnia unieruchomienia

po leczeniu operacyjnym, etc.

po leczeniu operacyjnym, etc.

3.

3.

W przypadku decyzji o leczeniu

W przypadku decyzji o leczeniu

operacyjnym arteriografia

operacyjnym arteriografia

Epidemiologia chromania

Epidemiologia chromania

przestankowego

przestankowego

b e z o b ja w ó w

W K R <0 ,9

1 0 %

s k ró c e n ie

d y s ta n s u

1 6 %

p o n o w n a

re w a s k u la ry z a c ja

2 6 %

w y s o k a

a m p u ta c ja

2 0 %

re w a s k u la ry z a c ja

7 %

w y s o k a

a m p u ta c ja

4 %

s ta n k o ń c z y n

z a w a ł s e rc a

u d a r m ó z g u

b e z z g o n u 2 0 %

p rz y c z y n a

s e rc o w o -n a c z y n io w a

7 5 %

in n a

2 5 %

ś m ie rte ln o ś ć

5 -le tn ia

3 0 %

u k ła d s e rc o w o n a c z y n io w y

c h ro m a n ie p rz e s ta n k o w e

5 %

p rz e w le k łe k ry ty c z n e

n ie d o k rw ie n ie k o ń c z y n

1 %

p o p u la c ja p o w y ż e j 5 5 ro k u

Diagnostyka PAD – Testy

Diagnostyka PAD – Testy

laboratoryjne.

laboratoryjne.

1.

1.

Badania podstawowe

Badania podstawowe



mofologia krwi-

mofologia krwi-

hematokryt

hematokryt



poziom glikemii

poziom glikemii



profil lipidów

profil lipidów

3.

3.

U osób z epizodami zakrzepowymi w

U osób z epizodami zakrzepowymi w

przeszłości lub wywiadzie rodzinnym,

przeszłości lub wywiadzie rodzinnym,

manifestujących objawy chromania

manifestujących objawy chromania

a)

a)

w

w

młodym wieku

młodym wieku

b)

b)

przy braku czynników

przy braku czynników

ryzyka:

ryzyka:



Morfologia

Morfologia



ocena krzepliwości krwi

ocena krzepliwości krwi

2.

2.

EKG

EKG

Leczenie Choroby Niedokrwiennej

Leczenie Choroby Niedokrwiennej

Tętnic

Tętnic

1.

1.

Jest początkiem wspólnego tzn. lekarza i

Jest początkiem wspólnego tzn. lekarza i

pacjenta, zmagania się z tym schorzeniem.

pacjenta, zmagania się z tym schorzeniem.

Rozpoznanie Choroby Niedokrwiennej Tętnic

Rozpoznanie Choroby Niedokrwiennej Tętnic

(PAD)

(PAD)

2.

2.

Wezwaniem pacjenta do zmiany stylu życia!

Wezwaniem pacjenta do zmiany stylu życia!

Leczenie Choroby Niedokrwiennej

Leczenie Choroby Niedokrwiennej

Tętnic

Tętnic

(1)

(1)

Eliminacja czynników ryzyka – postępowanie

Eliminacja czynników ryzyka – postępowanie

chorego.

chorego.

1.

1.

Bezwzględne zaprzestanie palenia tytoniu.

Bezwzględne zaprzestanie palenia tytoniu.



Stymulowane i wspomagane przez lekarza

Stymulowane i wspomagane przez lekarza

►

edukacja

edukacja

►

zalecanie środków farmakologicznych

zalecanie środków farmakologicznych

2.

2.

Zwalczanie otyłości – modyfikacja diety.

Zwalczanie otyłości – modyfikacja diety.

3.

3.

Wzrost codziennej aktywności chorego.

Wzrost codziennej aktywności chorego.

Leczenie Choroby Niedokrwiennej

Leczenie Choroby Niedokrwiennej

Tętnic

Tętnic

(2)

(2)

Postępowanie zalecane i kontrolowane przez

Postępowanie zalecane i kontrolowane przez

lekarza.

lekarza.

1.

1.

Rehabilitacja ruchowa pod kontrolą

Rehabilitacja ruchowa pod kontrolą

lekarską.

lekarską.



ćwiczenia przez 60 minut

ćwiczenia przez 60 minut



3 razy w tygodniu

3 razy w tygodniu



od 3 do 6 m-cy

od 3 do 6 m-cy

2.

2.

Postępowanie farmakologiczne.

Postępowanie farmakologiczne.



Heparyna albo

Heparyna albo



leczenie przeciwpłytkowe i

leczenie przeciwpłytkowe i



Pentoxylilina

Pentoxylilina

Leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne

Choroby Niedokrwiennej Tętnic

Choroby Niedokrwiennej Tętnic

Jest możliwe u chorych bez obwodowych zmian

Jest możliwe u chorych bez obwodowych zmian

martwiczych.

martwiczych.

Konieczność spełnienia 5 warunków:

Konieczność spełnienia 5 warunków:

1.

1.

Zawsze wdrożenie leczenia farmakologicznego.

Zawsze wdrożenie leczenia farmakologicznego.

2.

2.

Pomimo farmakologii utrzymywanie się objawów

Pomimo farmakologii utrzymywanie się objawów

uniemożliwiających pacjentowi pracę lub innych istotnych

uniemożliwiających pacjentowi pracę lub innych istotnych

dla niego czynności.

dla niego czynności.

3.

3.

Przeprowadzić ocenę historii leczenia i zaprognozować

Przeprowadzić ocenę historii leczenia i zaprognozować

dalszy przebieg choroby.

dalszy przebieg choroby.

4.

4.

Spodziewane korzyści przeważają nad ryzykiem

Spodziewane korzyści przeważają nad ryzykiem

okołooperacyjnym.

okołooperacyjnym.

5.

5.

Ocena technicznych możliwości przeprowadzenia zabiegu

Ocena technicznych możliwości przeprowadzenia zabiegu

(zależne od stanu chorego i wyniku arteriografii).

(zależne od stanu chorego i wyniku arteriografii).

Choroba Tętnic Obwodowych (PAD)

Choroba Tętnic Obwodowych (PAD)

Podsumowanie

Podsumowanie



Ilość chorych z PAD systematycznie wzrasta.

Ilość chorych z PAD systematycznie wzrasta.



Objawy PAD (m.in. chromanie przestankowe) są

Objawy PAD (m.in. chromanie przestankowe) są

wyrazem uogólnionego procesu miażdżycy tętnic.

wyrazem uogólnionego procesu miażdżycy tętnic.



Wczesne rozpoznanie i wdrożenie prawidłowego

Wczesne rozpoznanie i wdrożenie prawidłowego

postępowania zmniejsza ryzyko śmierci z przyczyn

postępowania zmniejsza ryzyko śmierci z przyczyn

sercowo-naczyniowych.

sercowo-naczyniowych.



Efektywność terapii zależy od:

Efektywność terapii zależy od:



zrozumienia przez chorego istoty choroby

zrozumienia przez chorego istoty choroby



zmiany trybu życia przez pacjenta

zmiany trybu życia przez pacjenta



należytej współpracy pacjenta z

należytej współpracy pacjenta z

interdyscyplinarnym zespołem lekarzy:

interdyscyplinarnym zespołem lekarzy:

►

wdrożenie postępowania rehabilitacyjnego

wdrożenie postępowania rehabilitacyjnego

►

farmakoterapia

farmakoterapia

►

postępowanie chirurgiczne

postępowanie chirurgiczne

Uprzejmie dziękuję

Uprzejmie dziękuję

za uwagę.

za uwagę.