Niedokrwienie mózgu w

przebiegu miażdżycy tętnic

doprowadzających krew do

mózgu

Agnieszka Majewska

Dorota Ziółkowska

Magdalena Czaplejewicz

TĘTNICE DOPROWADZAJĄCE KREW DO MÓZGU

TĘTNICE DOPROWADZAJĄCE KREW DO MÓZGU

TĘTNICE DOPROWADZAJĄCE KREW DO MÓZGU

TĘTNICE DOPROWADZAJĄCE KREW DO MÓZGU

Warianty koła Willisa

Przyczyny zwężenia i

niedrożności tętnic szyjnych



Miażdżyca



Zakrzepica



Esowate zagięcie (kinking)



Tętniak



Wady wrodzone i nabyte



Zapalenia tętnic



Przerost włóknisto- mięśniowy

Czynniki ryzyka

Niemożliwe do zmodyfikowania:



wiek ( od 55 rż. wzrasta 2x/10 lat );



płeć ( M>K; K-większa śmiertelność );



rasa ( biali najmniejsze ryzyko );



obciążenie rodzinne;

Czynniki ryzyka

Możliwe do zmodyfikowania:



nadciśnienie;



palenie tytoniu;



cukrzyca;



zwężenie tętnic szyjnych;



hiperlipidemia;



migotanie przedsionków;

Objawy kliniczne niedokrwienia

mózgu

Zaburzenia ukrwienia z zakresu kręgu

przedniego:
Niedowład / porażenie kończyny po

stronie przeciwnej
Afazja czuciowa, ruchowa
Zaburzenia czucia ( kora czuciowa )
„drop attacks” ( kora ruchowa )
Ślepota jednooczna – amaurosis fugax
Mroczek w środkowej części pola widzenia

Objawy kliniczne niedokrwienia

mózgu

Zaburzenia ukrwienia z zakresu kręgu

tylnego:
Zaburzenia równowagi
Nudności
Wymioty
Szum w uszach
Niedowidzenie połowicze

Niedokrwienie mózgu -stadia

Stadium 0: zwężenie bezobjawowe, trwa wiele

lat, wykrywane przypadkowo

TIA ( przemijające niedokrwienie mózgu ):

objawy neurologiczne trwają nie dłużej niż

24 h po czym stan pacjenta powraca do

normy

RIND ( odwracalny niedokrwienny deficyt

neurologiczny ): trwa do 21 dni

Postępujący udar: objawy neurologiczne

pogłębiają się

Dokonany zawał: ogniskowy ubytek

neurologiczny bez dalszej progresji

Badanie kliniczne

1.

Wywiad

2. Badanie fizykalne

Tętno na tt:

- szyjne
- podobojczykowe
- ramienne
- łokciowe
- promieniowe

Badanie kliniczne

Osłuchowo szmery naczyniowe (u podstawy

szyi, w trójkącie tętnicy szyjnej, w okolicy

kąta żuchwy, w dole nadobojczykowym)

RR (różnica RR skurczowego między obiema

tt.ramiennymi >20-30mmHg sugeruje

zwężenie w pniu ramienno- głowowym, lub w

jednej z tt.podobojczykowych)

Badanie neurologiczne (ruch, czucie, mowa)

Badanie okulistyczne

Badanie kliniczne

3. Badania nieinwazyjne

USG duplex scan
Angio- TK
Angio- MRI
Angioscyntygrafia

4.

Badania inwazyjne
Arteriografia klasyczna
Arteriografia subtrakcyjna

Technika badania

T.kręgowa w odc. V1 z odejściem od t. podobojczykowej

(SUBCL A) – przekrój podłużny, badanie za pomocą

kolorowego doplera

T.kręgowa w odcinku V2 – przekrój

podłużny, badanie za pomocą kolorowego

doplera

Angiografia t.kręgowej i podstawnej w projekcji

bocznej; dzięki niewielkiemu skręceniu głowy

pacjenta widoczne są obie tętnice tylne mózgu

(PCA)

Kwalifikacja do zabiegowego

leczenia zwężenie tętnic

szyjnych

Objawowi (od 70% w duplex scan)
Bezobjawowi

znaczenie ma również:



morfologia blaszki

( hypoehcogeniczność, owrzodzenia,

pęknięcia, krwotok do blaszki,



planowany rozległy zabieg

( pomostowanie wieńcowe i inne

operacje kardiochirurgiczne, AAA, S.

Leriche, itd. );

LECZENIE CHIRURGICZNE



Endarterectomia



Angioplastyka PTA tętnic szyjnych

Endarterektomia tętnic

szyjnych

Endarterektomia tętnic

szyjnych

Endarterektomia tętnic szyjnych

PTA tętnic szyjnych

Wskazania chirurgiczne:

restenoza
trudny dostęp chirurgiczny
uszkodzenie nerwów czaszkowych
po str. przeciwnej
fibrodisplasia

PTA tętnic szyjnych

Wskazania medyczne:

wysokie ryzyko - choroby
współistniejące

PTA tętnic szyjnych

Ograniczenia wskazań:

niestabilna blaszka / skrzeplina
kręte tętnice szyjne, zmiany w
rozwidleniu
trudny dostęp udowy/ ramienny
(15%)
uczulenie na środek kontrastowy

PTA tętnic szyjnych

Za

szybka technika
ograniczenie
dyskomfortu
brak uszkodzenia
nerwów
czaszkowych
hospitalizacja 24h

Przeciw

ryzyko angiografii
wyniki odległe
koszt

KINKING- esowate wygięcie

tętnicy szyjnej wewnętrznej

Przyczyny:



Wrodzone: w rozwoju płodowym przed
zstąpieniem serca do klatki piersiowej
jest ona zrotowana lub esowato wygięta



Nabyte

Następstwa:



Miażdżyca w miejscach ostrego zagięcia



Zagrożenie zawałem mózgu

KINKING- esowate wygięcie

tętnicy szyjnej wewnętrznej

Rozpoznanie: arteriografia

Leczenie: operacyjne- udrożnienie i

skrócenie tętnicy przez wycięcie
mankietu z bliższego odcinka
tętnicy i zespolenie „koniec do
końca”

SSS- zespół podkradania przez

tetnicę podobojczykową

SSS- zespół podkradania przez

tetnicę podobojczykową

Przyczyny:

Zwężenie lub niedrożność

t.podobojczykowej lub pnia
ramienno głowowego w odcinku
bliższym od miejsca odejścia
tętnicy kręgowej.

SSS- zespół podkradania przez

tetnicę podobojczykową

Objawy kliniczne:

Zawroty głowy
Zaburzenia równowagi
Krótkotrwałe zaburzenie przytomności
„drop attacks”
Objawy oczne
Objawy niedokrwienia kończyn górnych
ze zgorzelą palców włącznie

SSS- zespół podkradania przez

tetnicę podobojczykową

Rozpoznanie:

Wywiad
Badanie kliniczne (osłuchiwanie szyi

i dołów nadobojczykowych- szmer

naczyniowy; RR- różnica ciśnień na

obu ramionach >20-30mmHg, tętno-

osłabienie na tt. podobojczykowych i

ramiennych po stronie objętej

zmianami

SSS- zespół podkradania przez

tetnicę podobojczykową

Badania

USG duplex scan
Arteriografia

SSS- zespół podkradania przez

tetnicę podobojczykową

LECZENIE OPERACYJNE



Zespolenie tętnicy podobojczykowej z t.

szyjną wspólną ‘koniec do boku”



Udrożnienie pnia ramienno- głowowego lub

początkowego odcinka t. podobojczykowej



Proteza między t, szyjną wspólną i

podobojczykową przed odejściem t.

kręgowej



Proteza naczyniowa łącząca obie tt.

podobojczykowe

Zespół łuku aorty

Lokalizacja:

T. podobojczykowa lewa (60-80%)
T. szyjna wspólna lewa (25%)
Pień ramienno głowowy 915-20%)

Zwężenie / niedrożność

tętnicy kręgowej

Wskazania do operacji;

Ponad 70% zwężenie
Istotne objawy neurologiczne
Zmiany przeciwległej t. kręgowej
(niedrożna, zwężona, hiperplastyczna)

Wszystkie wyżej wymienione warunki

muszą występować jednocześnie.