Choroba niedokrwienna serca
Choroba niedokrwienna serca
zespół objawów klinicznych
wywołany zaburzeniem równowagi
między wielkością przepływu
wieńcowego
a zapotrzebowaniem mięśnia
sercowego na tlen i związki
energetyczne
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
Najczęstszą przyczyną (>98% przypadków)
Najczęstszą przyczyną (>98% przypadków)
CHNS jest
CHNS jest
miażdżyca tętnic wieńcowych
miażdżyca tętnic wieńcowych
Inne
Inne
Skurcz , zator,zapalenie tętnicy wieńcowej
Skurcz , zator,zapalenie tętnicy wieńcowej
Uraz tętnicy wieńcowej
Uraz tętnicy wieńcowej
Zakrzepica tętnicza wskutek zaburzeń hemostazy
Zakrzepica tętnicza wskutek zaburzeń hemostazy
Zmniejszona podaż tlenu w stosunku do
Zmniejszona podaż tlenu w stosunku do
zapotrzebowania
zapotrzebowania
Nazewnictwo ChNS
Nazewnictwo ChNS
Zespół niedokrwienia mięśnia
Zespół niedokrwienia mięśnia
sercowego, niezależnie od przyczyny
sercowego, niezależnie od przyczyny
to
to
niewydolność wieńcowa
niewydolność wieńcowa
Jeżeli przyczyną niedokrwienia
Jeżeli przyczyną niedokrwienia
mięśnia sercowego są zmiany
mięśnia sercowego są zmiany
organiczne lub czynnościowe w
organiczne lub czynnościowe w
tętnicach wieńcowych jest to
tętnicach wieńcowych jest to
choroba
choroba
niedokrwienna serca
niedokrwienna serca
lub choroba wieńcowa
lub choroba wieńcowa
Nazewnictwo ChNS
Nazewnictwo ChNS
Przewlekła postać bólowa zespołu
Przewlekła postać bólowa zespołu
niedokrwienia mięśnia sercowego to
niedokrwienia mięśnia sercowego to
dusznica bolesna stabilna
dusznica bolesna stabilna
Ostry lub podostry zespół
Ostry lub podostry zespół
niedokrwienia mięśnia sercowego
niedokrwienia mięśnia sercowego
bez martwicy mięśnia sercowego to
bez martwicy mięśnia sercowego to
dusznica bolesna niestabilna
dusznica bolesna niestabilna
Nazewnictwo ChNS
Nazewnictwo ChNS
Ostry zespół niedokrwienia z wytworzeniem
Ostry zespół niedokrwienia z wytworzeniem
martwicy mięśnia sercowego to
martwicy mięśnia sercowego to
zawał
zawał
serca
serca
Bezbólowe niedokrwienie mięśnia
Bezbólowe niedokrwienie mięśnia
sercowego to
sercowego to
nieme niedokrwienie
nieme niedokrwienie
Niedokrwienie na tle skurczu tętnicy
Niedokrwienie na tle skurczu tętnicy
wieńcowej to
wieńcowej to
dusznica bolesna naczyniospastyczna
dusznica bolesna naczyniospastyczna
Czynniki wewnątrzustrojowe
Czynniki wewnątrzustrojowe
odgrywające rolę w powstawaniu
odgrywające rolę w powstawaniu
miażdżycy
miażdżycy
Skłonności dziedziczne –
Skłonności dziedziczne –
zaburzenia gospodarki lipidowej
zaburzenia gospodarki lipidowej
i metabolizm ściany
i metabolizm ściany
naczyniowej
naczyniowej
Wiek
Wiek
Płeć
Płeć
Czynność hormonalna
Czynność hormonalna
tarczycy, trzustki, gonad, nadnerczy
tarczycy, trzustki, gonad, nadnerczy
Zaburzenia układu nerwowego
Zaburzenia układu nerwowego
Zaburzenia procesu krzepnięcia krwi
Zaburzenia procesu krzepnięcia krwi
Inne choroby:
Inne choroby:
niedoczynność tarczycy, cukrzyca, nadciśnienie
niedoczynność tarczycy, cukrzyca, nadciśnienie
Czynniki zewnątrzustrojowe
Czynniki zewnątrzustrojowe
Otyłość
Otyłość
Dieta wysokotłuszczowa
Dieta wysokotłuszczowa
Używki
Używki
Brak aktywności fizycznej
Brak aktywności fizycznej
Stres
Stres
Najważniejsze czynniki
Najważniejsze czynniki
ryzyka choroby
ryzyka choroby
niedokrwiennej serca to:
niedokrwiennej serca to:
Nadciśnienie > 160/95 mmHg
Nadciśnienie > 160/95 mmHg
Cholesterol > 190 mg/dl
Cholesterol > 190 mg/dl
Trójglicerydy > 150 mg/dl
Trójglicerydy > 150 mg/dl
Podział kliniczny ChNS
Podział kliniczny ChNS
1.
1.
Dławica piersiowa stabilna /wysiłkowa/
Dławica piersiowa stabilna /wysiłkowa/
2.Dławica piersiowa spontaniczna-Prinzmetala
2.Dławica piersiowa spontaniczna-Prinzmetala
3.Dławica piersiowa niestabilna (niestabilna choroba wieńcowa)
3.Dławica piersiowa niestabilna (niestabilna choroba wieńcowa)
4.Zawał serca
4.Zawał serca
a)świeży zawał serca
a)świeży zawał serca
b)przebyty zawał serca
b)przebyty zawał serca
5.Nieme niedokrwienie
5.Nieme niedokrwienie
6)Kardiologiczny zespół X
6)Kardiologiczny zespół X
Podział choroby wieńcowej
Podział choroby wieńcowej
Ostre zespoły wieńcowe
Ostre zespoły wieńcowe
Z uniesieniem odcinka ST
Z uniesieniem odcinka ST
Bez uniesienia odcinka ST
Bez uniesienia odcinka ST
Na podstawie obrazu
Na podstawie obrazu
klinicznego
klinicznego
(+bioch. wskaźników, zmian w EKG)
(+bioch. wskaźników, zmian w EKG)
Niestabilna dławica piersiowa
Niestabilna dławica piersiowa
Zawał serca bez uniesienia ST
Zawał serca bez uniesienia ST
Zawał serca z uniesieniem odcinka
Zawał serca z uniesieniem odcinka
ST
ST
Zawał serca nieokreślony
Zawał serca nieokreślony
Nagły zgon sercowy
Nagły zgon sercowy
Na podstawie ewolucji
Na podstawie ewolucji
obrazu EKG
obrazu EKG
Zawał serca bez załamka Q
Zawał serca bez załamka Q
Zawał serca z załamkiem Q
Zawał serca z załamkiem Q
Stabilna ChW –
Stabilna ChW –
objawy: typowy ból dławicowy
objawy: typowy ból dławicowy
ból o charakterze ucisku, zaciskania, pieczenia, uczucia
ból o charakterze ucisku, zaciskania, pieczenia, uczucia
ciężaru w klatce piersiowej;
ciężaru w klatce piersiowej;
umiejscowi
umiejscowi
enie:
enie:
za mostkiem, w lewej okolicy przedsercowej
za mostkiem, w lewej okolicy przedsercowej
(lokalizacja nietypowa: plecy, szyja, szczęka, twarz, ramiona,
(lokalizacja nietypowa: plecy, szyja, szczęka, twarz, ramiona,
górne części brzucha)
górne części brzucha)
p
p
romieni
romieni
owanie:
owanie:
do barków lub lewej kończyny górnej;
do barków lub lewej kończyny górnej;
czas trwania:
czas trwania:
kilka minut;
kilka minut;
ustęp
ustęp
owanie:
owanie:
kilka minut po odpoczynku lub zażyciu NTG
kilka minut po odpoczynku lub zażyciu NTG
wywołany zwiększeniem zapotrzebowania mięśnia sercowego
wywołany zwiększeniem zapotrzebowania mięśnia sercowego
na tlen
na tlen
np.
np.
przez: wysiłek fizyczny, stres, obfity posiłek, niską
przez: wysiłek fizyczny, stres, obfity posiłek, niską
temperaturę otoczenia
temperaturę otoczenia
50
50
% zwężenie – objawy wysiłkowe; 90% - objawy
spoczynkowe
Niestabilna choroba wieńcowa NChW-wywołana jest
gwałtownym ograniczeniem przepływu krwi przez dany
obszar m.sercowego na skutek pęknięcia niestabilnej
blaszki miażdżycowej
Dławica Prinzmetala
Dławica Prinzmetala
Ból dławicowy wywołany jest
Ból dławicowy wywołany jest
skurczem tętnicy wieńcowej
skurczem tętnicy wieńcowej
Charakteryzuje się przejściowym
Charakteryzuje się przejściowym
uniesieniem odcinków ST w EKG
uniesieniem odcinków ST w EKG
Epizody zwykle ustępują i nie
Epizody zwykle ustępują i nie
prowadzą do zawału
prowadzą do zawału
Występuje u 2-5% chorych z dławicą
Występuje u 2-5% chorych z dławicą
piersiową
piersiową
Dławica Prinzmetala
Dławica Prinzmetala
60% osób z dławicą odmienną ma istotne
60% osób z dławicą odmienną ma istotne
zwężenia tętnic wieńcowych
zwężenia tętnic wieńcowych
Występują czynniki ryzyka miażdżycy
Występują czynniki ryzyka miażdżycy
Szczególną rolę odgrywa palenie
Szczególną rolę odgrywa palenie
papierosów
papierosów
Skurcz może być wywoływany przez
Skurcz może być wywoływany przez
hiprwentylację, stres, niską temperaturę,
hiprwentylację, stres, niską temperaturę,
zażycie kokainy
zażycie kokainy
Najczęściej kurcz dotyczy prawej tętnicy
Najczęściej kurcz dotyczy prawej tętnicy
wieńcowej
wieńcowej
Kurcz związany jest głównie z napływem
Kurcz związany jest głównie z napływem
jonów Ca do komórek mięśni gładkich,
jonów Ca do komórek mięśni gładkich,
dlatego w leczeniu skuteczne są Ca-blokery.
dlatego w leczeniu skuteczne są Ca-blokery.
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne
Ból dławicowy
Ból dławicowy
Niesprowokowany
Niesprowokowany
Długotrwały
Długotrwały
Często w nocy
Często w nocy
Ale może się pojawić po wysiłku
Ale może się pojawić po wysiłku
*Uniesienie odcinków ST w EKG.
*Uniesienie odcinków ST w EKG.
Ostry zespół wieńcowy bez
Ostry zespół wieńcowy bez
uniesienia ST
uniesienia ST
Spowodowany przez świeże lub narastające
Spowodowany przez świeże lub narastające
ograniczenie przepływu krwi przez tętnicę
ograniczenie przepływu krwi przez tętnicę
wieńcową (niestabilna dławica piersiowa)
wieńcową (niestabilna dławica piersiowa)
doprowadzające u części chorych do
doprowadzające u części chorych do
martwicy małych obszarów mięśnia
martwicy małych obszarów mięśnia
sercowego (zawał serca bez uniesienia ST)
sercowego (zawał serca bez uniesienia ST)
Przejawia się wzrostem stężenia markerów
Przejawia się wzrostem stężenia markerów
martwicy (troponiny), bez świeżego
martwicy (troponiny), bez świeżego
uniesienia ST
uniesienia ST
Ostry zespół wieńcowy bez
Ostry zespół wieńcowy bez
uniesienia ST
uniesienia ST
Objawy podmiotowe
Objawy podmiotowe
Ból w klatce piersiowej (nie ustępuje w
Ból w klatce piersiowej (nie ustępuje w
trakcie 5 min po ustaniu czynnika
trakcie 5 min po ustaniu czynnika
wywołującego lub po przyjęciu NTG)
wywołującego lub po przyjęciu NTG)
Objawy przedmiotowe
Objawy przedmiotowe
Nie ma charakterystycznych objawów
Nie ma charakterystycznych objawów
Związane z choroba podstawową
Związane z choroba podstawową
Zawał serca –definicja
Zawał serca –definicja
wg ESC/ACC
wg ESC/ACC
1.
1.
Typowy wzrost i stopniowy spadek troponiny T
Typowy wzrost i stopniowy spadek troponiny T
lub CK-MB oraz jedno z wymienionych:
lub CK-MB oraz jedno z wymienionych:
typowy wywiad bólów dławicowych
typowy wywiad bólów dławicowych
pojawienie się patologicznego załamka Q
pojawienie się patologicznego załamka Q
zmiany w EKG-obniżenie/uniesienie ST
zmiany w EKG-obniżenie/uniesienie ST
2. Cechy świeżego zawału w badaniu sekcyjnym
2. Cechy świeżego zawału w badaniu sekcyjnym
Zawał serca –definicja i
Zawał serca –definicja i
patofizjologia
patofizjologia
Zawał serca
Zawał serca
to martwica komórek mięśnia
to martwica komórek mięśnia
sercowego na określonym obszarze wywołana
sercowego na określonym obszarze wywołana
ostrym niedokrwieniem.
ostrym niedokrwieniem.
W ponad 90% bezpośrednią przyczyna zawału jest
W ponad 90% bezpośrednią przyczyna zawału jest
całkowite zamknięcie światła tętnicy wieńcowej
całkowite zamknięcie światła tętnicy wieńcowej
przez zakrzep spowodowany pęknięciem blaszki
przez zakrzep spowodowany pęknięciem blaszki
miażdżycowej zwężającej tętnicę. Pęknięcie
miażdżycowej zwężającej tętnicę. Pęknięcie
blaszki prowadzi do aktywacji krzepnięcia z
blaszki prowadzi do aktywacji krzepnięcia z
wytworzeniem skrzepliny.
wytworzeniem skrzepliny.
Obraz kliniczny
Obraz kliniczny
- objawy podmiotowe
- objawy podmiotowe
Ból w klatce piersiowej
Ból w klatce piersiowej
Duszność
Duszność
Osłabienie
Osłabienie
Zawroty głowy, stan przedomdleniowy,
Zawroty głowy, stan przedomdleniowy,
omdlenie
omdlenie
Kołatanie serca
Kołatanie serca
Ból w środkowym nadbrzuszu lub w prawym
Ból w środkowym nadbrzuszu lub w prawym
górnym kwadrancie brzucha
górnym kwadrancie brzucha
Niepokój, lęk, strach przed śmiercią
Niepokój, lęk, strach przed śmiercią
Obraz kliniczny
Obraz kliniczny
- objawy przedmiotowe
- objawy przedmiotowe
Nie ma charakterystycznych objawów
Nie ma charakterystycznych objawów
Stan podgorączkowy
Stan podgorączkowy
Bladość, poty
Bladość, poty
Przyśpieszenie akcji serca i tętna
Przyśpieszenie akcji serca i tętna
Cwał serca
Cwał serca
Szmery nad sercem
Szmery nad sercem
Rzężenia nad płucami
Rzężenia nad płucami
Sinica obwodowa
Sinica obwodowa
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
Markery martwicy
Markery martwicy
Troponiny – najbardziej czuły i swoisty
Troponiny – najbardziej czuły i swoisty
marker
marker
CK-MB i aktywność CK-MB
CK-MB i aktywność CK-MB
Mioglobina (najszybciej się pojawia, ale
Mioglobina (najszybciej się pojawia, ale
najmniej swoisty)
najmniej swoisty)
Powikłania zawału mięśnia sercowego
Powikłania zawału mięśnia sercowego
1.
1.
Zaburzenia
rytmu
serca
Zaburzenia
rytmu
serca
(
(
60-80%
60-80%
)
-
)
-
p
p
rzyczyny :
rzyczyny :
pobudzenie układu autonomicznego
pobudzenie układu autonomicznego
niedokrwienie
niedokrwienie
zaburzenia elektrolitowe
zaburzenia elektrolitowe
lokalne gromadzenie się produktów przemian
lokalne gromadzenie się produktów przemian
beztlenowych.
beztlenowych.
2.
2.
Wstrząs kardiogenny
Wstrząs kardiogenny
(10-15%) – rozpoznanie:
(10-15%) – rozpoznanie:
objawy hipoperfuzji
objawy hipoperfuzji
spadek ciśnienia skurczowego
spadek ciśnienia skurczowego
<
<
80 mmHg
80 mmHg
trwający
trwający
>
>
30 minut
30 minut
wskaźnik serca poniżej 1.8 l/min/m
wskaźnik serca poniżej 1.8 l/min/m
2
2
oliguria (diureza godzinowa mniejsza od 20ml/h)
oliguria (diureza godzinowa mniejsza od 20ml/h)
Powikłania zawału mięśnia sercowego
Powikłania zawału mięśnia sercowego
3
3
.
.
Ostra niewydolno
Ostra niewydolno
ść
ść
lewokomorowa
lewokomorowa
(
(
3-10% chorych;
3-10% chorych;
cz
cz
ęś
ęś
ciej razem ze wstrz
ciej razem ze wstrz
ą
ą
sem zawałowym do 20%)
sem zawałowym do 20%)
4.
4.
Ostra hipotonia
Ostra hipotonia
:
:
odruchow
odruchow
a
a
wagotoni
wagotoni
a
a
z bradykardi
z bradykardi
ą
ą
hipowolemi
hipowolemi
ą
ą
(
(
PAWP <
PAWP <
8 mmHg
8 mmHg
, OCŻ - niskie)
, OCŻ - niskie)
zawał prawej komory
zawał prawej komory
(
(
PAWP - niskie
PAWP - niskie
;
;
OCŻ - wysokie
OCŻ - wysokie
)
)
5.
5.
Powikłania mechaniczne zawału mięśnia sercowego
Powikłania mechaniczne zawału mięśnia sercowego
Pęknięcie mięśnia brodawkowatego
Pęknięcie mięśnia brodawkowatego
(0,1-1,0%)
(0,1-1,0%)
Pęknięcie IVS
Pęknięcie IVS
(0,5-3,0%)
(0,5-3,0%)
Pęknięcie ściany wolnej LV
Pęknięcie ściany wolnej LV
(1-3%, 4-14 dzień po, częściej w HA)
(1-3%, 4-14 dzień po, częściej w HA)
Tętniak pozawałowy
Tętniak pozawałowy
(5-30%)
(5-30%)
Powikłania zawału mięśnia sercowego
Powikłania zawału mięśnia sercowego
6
6
.
.
Zespół pozawałowy (Dresslera)
Zespół pozawałowy (Dresslera)
4% chorych głównie mi
4% chorych głównie mi
ę
ę
dzy 2 a 10 tygodniem zawału serca
dzy 2 a 10 tygodniem zawału serca
7.
7.
Ponowny zawał mi
Ponowny zawał mi
ęś
ęś
nia sercowego
nia sercowego
8.
8.
Zastoinowa niewydolno
Zastoinowa niewydolno
ść
ść
kr
kr
ąż
ąż
enia
enia
ekspansja i przebudowa mięśniówki serca
ekspansja i przebudowa mięśniówki serca
po zawale mięśnia sercowego
po zawale mięśnia sercowego
9.
9.
Nagła
Nagła
ś
ś
mier
mier
ć
ć
sercowa
sercowa
25% chorych;
25% chorych;
gł. w mechanizmie
gł. w mechanizmie
migotani
migotani
a
a
komór
komór
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
REGULACJA CIŚNIENIA
REGULACJA CIŚNIENIA
TĘTNICZEGO
TĘTNICZEGO
Objętość wyrzutowa serca
Objętość wyrzutowa serca
Opór obwodowy naczyń
Opór obwodowy naczyń
krwionośnych
krwionośnych
Autonomiczny układ nerwowy
Autonomiczny układ nerwowy
Objętość krwi krążącej
Objętość krwi krążącej
Czynność nerek
Czynność nerek
Czynniki nerwowe i humoralne (RAA)
Czynniki nerwowe i humoralne (RAA)
Ciśnienie tętnicze krwi
Ciśnienie tętnicze krwi
BP = CO x SVR
BP = CO x SVR
BP = ciśnienie tętnicze
BP = ciśnienie tętnicze
CO = objętość minutowa serca =
CO = objętość minutowa serca =
objętość wyrzutowa serca
objętość wyrzutowa serca
x częstość skurczów serca
x częstość skurczów serca
SVR = naczyniowy opór obwodowy
SVR = naczyniowy opór obwodowy
KLASYFIKACJA HA
KLASYFIKACJA HA
Prawidłowe < 120 i <
Prawidłowe < 120 i <
80
80
Stan przednadciśnieniowy 120-139 lub
Stan przednadciśnieniowy 120-139 lub
80-89
80-89
Nadciśnienie
Nadciśnienie
Stopień I 140-159 lub
Stopień I 140-159 lub
90-99
90-99
Stopień II
Stopień II
≥
≥
160 lub
160 lub
≥
≥
100
100
Czynniki zwiększające ryzyko
Czynniki zwiększające ryzyko
rozwoju choroby
rozwoju choroby
nadciśnieniowej
nadciśnieniowej
Predyspozycje genetyczne
Predyspozycje genetyczne
Nadmierne spożycie soli,niedostateczne
Nadmierne spożycie soli,niedostateczne
spożycie potasu
spożycie potasu
Niska aktywność ruchowa
Niska aktywność ruchowa
Otyłość-zwłaszcza brzuszna,hyperlipidemia
Otyłość-zwłaszcza brzuszna,hyperlipidemia
Palenie tytoniu,nadużywanie alkoholu
Palenie tytoniu,nadużywanie alkoholu
Często powtarzające się sytuacje stresowe
Często powtarzające się sytuacje stresowe
PODZIAŁ
PODZIAŁ
Nadciśnienie pierwotne
Nadciśnienie pierwotne
Choroba nadciśnieniowa
Choroba nadciśnieniowa
Gdy nie udaje się ustalić żadnej
Gdy nie udaje się ustalić żadnej
przyczyny
przyczyny
Nadciśnienie wtórne
Nadciśnienie wtórne
Znana jest przyczyna
Znana jest przyczyna
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
WTÓRNEGO
Nerkopochodne
Nerkopochodne
Jednostronne choroby nerek
Jednostronne choroby nerek
Zapalenie odmiedniczkowe
Zapalenie odmiedniczkowe
Mechaniczne zaburzenia przepływu krwi w nerce
Mechaniczne zaburzenia przepływu krwi w nerce
Dysplazja i wady rozwojowe nerki
Dysplazja i wady rozwojowe nerki
Obustronne choroby nerek
Obustronne choroby nerek
Ostre zapalenie kłębuszkowe
Ostre zapalenie kłębuszkowe
Przewlekłe zapalenie kłębuszkowe
Przewlekłe zapalenie kłębuszkowe
Zapalenie odmiedniczkowe
Zapalenie odmiedniczkowe
Kolagenozy
Kolagenozy
Dna moczanowa
Dna moczanowa
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
WTÓRNEGO
Nadciśnienie w chorobach
Nadciśnienie w chorobach
gruczołów dokrewnych
gruczołów dokrewnych
Guz chromochłonny nadnerczy
Guz chromochłonny nadnerczy
Pierwotny hiperaldosteronizm (Z. Conna)
Pierwotny hiperaldosteronizm (Z. Conna)
Zespół i choroba Cushinga
Zespół i choroba Cushinga
Akromegalia
Akromegalia
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
WTÓRNEGO
Nadciśnienie w chorobach układu
Nadciśnienie w chorobach układu
krążenia
krążenia
Miażdżyca tętnic
Miażdżyca tętnic
Wady serca i naczyń
Wady serca i naczyń
Krążenie hiperkinetyczne
Krążenie hiperkinetyczne
(nadczynność tarczycy, choroba beri-beri,
(nadczynność tarczycy, choroba beri-beri,
niedokrwistość)
niedokrwistość)
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA
WTÓRNEGO
WTÓRNEGO
Nadciśnienie w chorobach układu
Nadciśnienie w chorobach układu
nerwowego
nerwowego
Guzy mózgu
Guzy mózgu
Urazy mózgu
Urazy mózgu
SKUTKI NADCIŚNIENIA
SKUTKI NADCIŚNIENIA
Układ krążenia
Układ krążenia
Przerost lewej komory serca
Przerost lewej komory serca
Choroba wieńcowa
Choroba wieńcowa
Zmiany naczyń obwodowych (miażdżyca)
Zmiany naczyń obwodowych (miażdżyca)
Kryterium zaawansowania zmian jest badanie
Kryterium zaawansowania zmian jest badanie
dna oka
dna oka
4 stopnie
4 stopnie
I – czynnościowe zmiany w naczyniach : tętnice zwężone,
I – czynnościowe zmiany w naczyniach : tętnice zwężone,
rozciągnięte na swoim przebiegu
rozciągnięte na swoim przebiegu
II – naczynia dodatkowo zmienione strukturalnie (objaw
II – naczynia dodatkowo zmienione strukturalnie (objaw
skrzyżowania
skrzyżowania
Salus-Gunna
Salus-Gunna
– ucisk żył przez tętnice)
– ucisk żył przez tętnice)
III – dodatkowe uszkodzenie siatkówki : krwotoki, ogniska
III – dodatkowe uszkodzenie siatkówki : krwotoki, ogniska
degeneracji
degeneracji
IV – dodatkowo obrzęk tarczy n. wzrokowego
IV – dodatkowo obrzęk tarczy n. wzrokowego
SKUTKI NADCIŚNIENIA
SKUTKI NADCIŚNIENIA
OUN
OUN
Niedokrwienie i zawał mózgu
Niedokrwienie i zawał mózgu
Na podłożu miażdżycy
Na podłożu miażdżycy
Masywny krwotok związany z
Masywny krwotok związany z
nadciśnieniem
nadciśnieniem
Ostra encefalopatia nadciśnieniowa
Ostra encefalopatia nadciśnieniowa
Obrzęk mózgu
Obrzęk mózgu
Silne bóle głowy, wymioty, zaburzenia
Silne bóle głowy, wymioty, zaburzenia
widzenia, splątanie, uogólnione drgawki
widzenia, splątanie, uogólnione drgawki
SKUTKI NADCIŚNIENIA
SKUTKI NADCIŚNIENIA
Nerki
Nerki
Marska nerka
Marska nerka
Mikroalbuminuria jest wczesnym
Mikroalbuminuria jest wczesnym
objawem
objawem
FAZA ZŁOŚLIWA NADCIŚNIENIA
FAZA ZŁOŚLIWA NADCIŚNIENIA
Duży wzrost ciśnienia skurczowego
Duży wzrost ciśnienia skurczowego
Zmiany na dnie oka odpowiadające
Zmiany na dnie oka odpowiadające
III lub IV okresowi
III lub IV okresowi
Szybko postępujące zmiany
Szybko postępujące zmiany
narządowe (zwłaszcza OUN i nerek)
narządowe (zwłaszcza OUN i nerek)
OBJAWY KLINICZNE
OBJAWY KLINICZNE
Bóle głowy (okolica potyliczna; rano)
Bóle głowy (okolica potyliczna; rano)
Zawroty głowy
Zawroty głowy
Szum w uszach
Szum w uszach
Nerwowość
Nerwowość
Bóle przedsercowe
Bóle przedsercowe
Kołatania serca
Kołatania serca
Objawy naczynioruchowe
Objawy naczynioruchowe
Zaburzenia wzroku
Zaburzenia wzroku
PRZEŁOM NADCIŚNIENIOWY
PRZEŁOM NADCIŚNIENIOWY
Znaczny /często gwałtownie narastający/ wzrost
Znaczny /często gwałtownie narastający/ wzrost
ciśnienia rozkurczowego często >140mmHg/lub
ciśnienia rozkurczowego często >140mmHg/lub
stopniowy wzrost w ciągu kilku tygodni czy
stopniowy wzrost w ciągu kilku tygodni czy
miesięcy >300/130mmHg zagrażający życiu
miesięcy >300/130mmHg zagrażający życiu
chorego z powodu
chorego z powodu
Encefalopatii nadciśnieniowej
Encefalopatii nadciśnieniowej
Obrzęk mózgu, tarczy n. wzrokowego, bóle głowy, zawroty,
Obrzęk mózgu, tarczy n. wzrokowego, bóle głowy, zawroty,
nudności, zaburzenia widzenia, ewentualnie ubytki neurologiczne i
nudności, zaburzenia widzenia, ewentualnie ubytki neurologiczne i
drgawki ,wylew podpajęczynówkowy lub śródmózgowy,
drgawki ,wylew podpajęczynówkowy lub śródmózgowy,
Przeciążenia lewej komory z zagrożeniem obrzękiem płuc
Przeciążenia lewej komory z zagrożeniem obrzękiem płuc
Napadu dławicy piersiowej,zawału mięśnia
Napadu dławicy piersiowej,zawału mięśnia
sercowego,obrzęku płuc, tętniaka rozwarstwiającego
sercowego,obrzęku płuc, tętniaka rozwarstwiającego
aorty,rzucawki porodowej,zaburzeń rytmu serca/
aorty,rzucawki porodowej,zaburzeń rytmu serca/
Niewydolność
Niewydolność
krążenia
krążenia
Patologiczne zmniejszenie przepływu krwi przez
Patologiczne zmniejszenie przepływu krwi przez
tkanki i narządy organizmu.
tkanki i narządy organizmu.
Jest to stan kiedy komora serca opróżnia się w czasie
Jest to stan kiedy komora serca opróżnia się w czasie
skurczu w stopniu niewystarczającym aby
skurczu w stopniu niewystarczającym aby
utrzymać pełne krążenie dla potrzeb ustroju
utrzymać pełne krążenie dla potrzeb ustroju
/to zespół objawów odczuwanych przez chorego jako
/to zespół objawów odczuwanych przez chorego jako
zmniejszenie aktywności
zmniejszenie aktywności
życiowej(fizycznej)chorego.
życiowej(fizycznej)chorego.
* Zmniejszenie objętości minutowej serca w stosunku
* Zmniejszenie objętości minutowej serca w stosunku
do zapotrzebowania tkanek
do zapotrzebowania tkanek
* Zaburzenia mechanizmów zapewniających należyty
* Zaburzenia mechanizmów zapewniających należyty
przepływ krwi w naczyniach krwionośnych
przepływ krwi w naczyniach krwionośnych
Podział niewydolności
Podział niewydolności
krążenia
krążenia
Pochodzenia obwodowego
Pochodzenia obwodowego
Zmniejszenie ilości krwi krążącej
Zmniejszenie ilości krwi krążącej
Nerwowe, humoralne lub mieszane zaburzenia
Nerwowe, humoralne lub mieszane zaburzenia
prawidłowego napięcia ściany naczyniowej
prawidłowego napięcia ściany naczyniowej
Zaburzenia mieszane – pochodzenia
Zaburzenia mieszane – pochodzenia
sercowego i naczyniowego
sercowego i naczyniowego
Pochodzenia sercowego
Pochodzenia sercowego
Niewydolność skurczowa
Niewydolność skurczowa
Niewydolność rozkurczowa
Niewydolność rozkurczowa
Typy niewydolności serca
Typy niewydolności serca
Niewydolność lewokomorowa
Niewydolność lewokomorowa
Niewydolność prawokomorowa
Niewydolność prawokomorowa
Niewydolność ostra
Niewydolność ostra
Niewydolność przewlekła
Niewydolność przewlekła
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE
OBJĘTOŚĆ MINUTOWĄ
OBJĘTOŚĆ MINUTOWĄ
Bezpośrednią przyczyną n. k. pochodzenia
Bezpośrednią przyczyną n. k. pochodzenia
sercowego jest
sercowego jest
mniejsza
mniejsza
w stosunku do
w stosunku do
aktualnych potrzeb,
aktualnych potrzeb,
wydajność pracy serca
wydajność pracy serca
jako pompy. Wydajność określona jest
jako pompy. Wydajność określona jest
wielkością
wielkością
objętości minutowej
objętości minutowej
determinowanej przez:
determinowanej przez:
Kurczliwość
Kurczliwość
Obciążenie wstępne
Obciążenie wstępne
Obciążenie następcze
Obciążenie następcze
Częstość pracy serca
Częstość pracy serca
Podział niewydolności
Podział niewydolności
krążenia
krążenia
Pochodzenia sercowego
Pochodzenia sercowego
Zaburzenia mechaniczne
Zaburzenia mechaniczne
Uszkodzenie mięśnia sercowego
Uszkodzenie mięśnia sercowego
CHNS, zawał serca
CHNS, zawał serca
Kardiomiopatie
Kardiomiopatie
Zapalenie mięśnia sercowego
Zapalenie mięśnia sercowego
Zaburzenia rytmu i
Zaburzenia rytmu i
przewodzenia/migotanie przedsionków i
przewodzenia/migotanie przedsionków i
nadkomorowe zaburzenia
nadkomorowe zaburzenia
rytmu,bradykardia
rytmu,bradykardia
Postacie mieszane
Postacie mieszane
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ LEWEJ
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ LEWEJ
KOMORY
KOMORY
Ciężkie uszkodzenie mięśnia lewej komory
Ciężkie uszkodzenie mięśnia lewej komory
Zawał serca, przemijające niedokrwienie dużej części ściany
Zawał serca, przemijające niedokrwienie dużej części ściany
komory
komory
Tamponada serca
Tamponada serca
Zaciskające zapalenie osierdzia
Zaciskające zapalenie osierdzia
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
Wady serca (m.in. zwężenie ujścia aorty, zwężenie
Wady serca (m.in. zwężenie ujścia aorty, zwężenie
zastawki dwudzielnej,
zastawki dwudzielnej,
Nagłe gromadzenie znacznej ilości krwi w
Nagłe gromadzenie znacznej ilości krwi w
łożysku naczyniowym krążenia; obrzęk
łożysku naczyniowym krążenia; obrzęk
śródmiąższowy
śródmiąższowy
Przesięk do pęcherzyków płucnych
Przesięk do pęcherzyków płucnych
PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ
PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ
LEWEJ KOMORY SERCA
LEWEJ KOMORY SERCA
Schorzenia mięśnia
Schorzenia mięśnia
sercowego
sercowego
Nadciśnienie
Nadciśnienie
tętnicze
tętnicze
Wady serca
Wady serca
OBRAZ KLINICZNY PNLK
OBRAZ KLINICZNY PNLK
Duszność wysiłkowa lub spoczynkowa nasilająca się
Duszność wysiłkowa lub spoczynkowa nasilająca się
w czasie wysiłku
w czasie wysiłku
Napadowa duszność nocna-asthma cardiale
Napadowa duszność nocna-asthma cardiale
Tachypnoe i ortopnoe
Tachypnoe i ortopnoe
Sinica
Sinica
Kaszel, często z odpluwaniem rdzawo podbarwionej
Kaszel, często z odpluwaniem rdzawo podbarwionej
plwociny
plwociny
Nad polami płucnymi różnie nasilone objawy zastoju
Nad polami płucnymi różnie nasilone objawy zastoju
w krążeniu płucnym
w krążeniu płucnym
Niedostateczna objętość wyrzutowa: zmniejszenie
Niedostateczna objętość wyrzutowa: zmniejszenie
sprawności fizycznej, zaburzenia czynności mózgu.
sprawności fizycznej, zaburzenia czynności mózgu.
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ
PRAWEJ KOMORY
PRAWEJ KOMORY
Zator tętnicy płucnej lub jej odgałęzień
Zator tętnicy płucnej lub jej odgałęzień
Odma (wentylowa)
Odma (wentylowa)
Stan astmatyczny
Stan astmatyczny
Tamponada serca lub szybko
Tamponada serca lub szybko
narastający wysięk opłucnowy
narastający wysięk opłucnowy
Przebicie tętniaka aorty do tętnicy
Przebicie tętniaka aorty do tętnicy
płucnej lub ostre pęknięcie przegrody
płucnej lub ostre pęknięcie przegrody
międzykomorowej
międzykomorowej
ZATOR TĘTNICY PŁUCNEJ
ZATOR TĘTNICY PŁUCNEJ
Źródłem zatorów są
Źródłem zatorów są
Żylaki kończyn dolnych 80%
Żylaki kończyn dolnych 80%
Żyły miednicy mniejszej 10%
Żyły miednicy mniejszej 10%
Jamy prawego serca w przebiegu
Jamy prawego serca w przebiegu
niewydolności krążenia i wad serca
niewydolności krążenia i wad serca
PATOMECHANIZM ZMIAN W
PATOMECHANIZM ZMIAN W
ZATORZE T.P.
ZATORZE T.P.
Zamknięcie tętnic płucnych
Zamknięcie tętnic płucnych
Nagły wzrost ciśnienia w naczyniach
Nagły wzrost ciśnienia w naczyniach
płucnych
płucnych
Wzrost obciążenia prawej komory i ostra
Wzrost obciążenia prawej komory i ostra
niewydolność prawej komory
niewydolność prawej komory
OBJAWY ZATORU TĘTNICY
OBJAWY ZATORU TĘTNICY
PŁUCNEJ
PŁUCNEJ
Tachypnoe
Tachypnoe
Tachykardia
Tachykardia
Spadek ciśnienia tętniczego
Spadek ciśnienia tętniczego
Sinica
Sinica
Utrata świadomości
Utrata świadomości
Jeśli zator doprowadzi do zawału to
Jeśli zator doprowadzi do zawału to
może dołączyć się krwioplucie i ból w
może dołączyć się krwioplucie i ból w
klatce piersiowej
klatce piersiowej
PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ
PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ
PRAWEJ KOMORY
PRAWEJ KOMORY
Choroby prowadzące do niewydolności
Choroby prowadzące do niewydolności
komory lewej
komory lewej
Nadciśnienie w tętnicy płucnej
Nadciśnienie w tętnicy płucnej
Wady serca (wrodzone lub nabyte)
Wady serca (wrodzone lub nabyte)
Schorzenia mięśnia sercowego i osierdzia
Schorzenia mięśnia sercowego i osierdzia
OBJAWY KLINICZNE PNPK
OBJAWY KLINICZNE PNPK
Wzrost ciśnienia żylnego w krążeniu dużym
Wzrost ciśnienia żylnego w krążeniu dużym
Przyrost masy ciała i obrzęki (wzrost ciśnienia
Przyrost masy ciała i obrzęki (wzrost ciśnienia
hydrostatycznego oraz zmniejszenie przepływu
hydrostatycznego oraz zmniejszenie przepływu
nerkowego)
nerkowego)
Kończyny dolne
Kończyny dolne
Okolica krzyżowo-lędźwiowa i plecy
Okolica krzyżowo-lędźwiowa i plecy
Powiększenie wątroby (powierzchnia gładka, brzeg
Powiększenie wątroby (powierzchnia gładka, brzeg
zaokrąglony, tkliwa przy obmacywaniu)
zaokrąglony, tkliwa przy obmacywaniu)
Przesięki do jam ciała/opłucnej,rzadziej do worka
Przesięki do jam ciała/opłucnej,rzadziej do worka
osierdziowego/
osierdziowego/
Poszerzenie żył szyjnych
Poszerzenie żył szyjnych
Oliguria
Oliguria
Skłonność do zakrzepów.
Skłonność do zakrzepów.