UKŁĄD KRĄŻENIA

UKŁĄD KRĄŻENIA

TĘTNICE

TĘTNICE

TĘTNICA GŁÓWNA (AORTA)

TĘTNICA GŁÓWNA (AORTA)



jest największym naczyniem

jest największym naczyniem

tętniczym ustroju, którego średnica

tętniczym ustroju, którego średnica

wynosi przeciętnie 28 mm

wynosi przeciętnie 28 mm



jej odgałęzienia zaopatrują w krew

jej odgałęzienia zaopatrują w krew

narządy całego ciała

narządy całego ciała



aorta bierze początek w

aorta bierze początek w

lewej

lewej

komorze serca

komorze serca



w miejscu odejścia aorty widnieje

w miejscu odejścia aorty widnieje

zastawka

zastawka

, złożona z trzech

, złożona z trzech

płatków, które od swojego kształtu

płatków, które od swojego kształtu

noszą nazwę

noszą nazwę

półksiężycowatych

półksiężycowatych



tuż ponad nimi aorta jest zgrubiała

tuż ponad nimi aorta jest zgrubiała

i to miejsce nazywamy

i to miejsce nazywamy

opuszką

opuszką

aorty

aorty



tętnicę główną dzielimy na trzy

tętnicę główną dzielimy na trzy

części:

części:



aorta wstępująca

aorta wstępująca



łuk aorty

łuk aorty



aorta zstępująca

aorta zstępująca

(wyróżniamy

(wyróżniamy

w niej

w niej

aortę piersiową i aortę

aortę piersiową i aortę

brzuszną

brzuszną

)

)

Aorta wstępująca

Aorta wstępująca



kieruje się początkowo ku

kieruje się początkowo ku

górze i ku stronie prawej,

górze i ku stronie prawej,

od przodu sąsiaduje z

od przodu sąsiaduje z

pniem płucnym

pniem płucnym



w dalszym przebiegu

w dalszym przebiegu

zagina się ku tyłowi i ku

zagina się ku tyłowi i ku

stronie lewej,

stronie lewej,

przechodząc w

przechodząc w

łuk aorty

łuk aorty



od części wstępującej, tuż

od części wstępującej, tuż

powyżej zastawek, biorą

powyżej zastawek, biorą

początek

początek

tętnice

tętnice

wieńcowe serca

wieńcowe serca

Łuk aorty

Łuk aorty



przechodzi ponad lewym

przechodzi ponad lewym

oskrzelem głównym i lewą

oskrzelem głównym i lewą

tętnicą płucną

tętnicą płucną



następnie biegnie w kierunku

następnie biegnie w kierunku

tylnej ściany klatki piersiowej,

tylnej ściany klatki piersiowej,

gdzie na wysokości IV kręgu

gdzie na wysokości IV kręgu

piersiowego rozpoczyna się

piersiowego rozpoczyna się

część zstępująca aorty

część zstępująca aorty



od łuku aorty odchodzą trzy

od łuku aorty odchodzą trzy

gałęzie, zaopatrujące w krew

gałęzie, zaopatrujące w krew

kończyny górne i głowę:

kończyny górne i głowę:



pień ramienno – głowowy

pień ramienno – głowowy



tętnica szyjna wspólna lewa

tętnica szyjna wspólna lewa



tętnica podobojczykowa lewa

tętnica podobojczykowa lewa



od wklęsłej powierzchni łuku

od wklęsłej powierzchni łuku

aorty odchodzą cienkie

aorty odchodzą cienkie

gałęzie oskrzelowe

gałęzie oskrzelowe

Aorta zstępująca

Aorta zstępująca



ma kształt wydłużonej litery S

ma kształt wydłużonej litery S



rozpoczyna się ona na wysokości IV

rozpoczyna się ona na wysokości IV

kręgu piersiowego, kończy się na

kręgu piersiowego, kończy się na

poziomie IV kręgu lędźwiowego

poziomie IV kręgu lędźwiowego



aorta piersiowa (część piersiowa

aorta piersiowa (część piersiowa

aorty zstępującej):

aorty zstępującej):



znajduje się powyżej jej przejścia

znajduje się powyżej jej przejścia

przez przeponę leżącą na wysokości

przez przeponę leżącą na wysokości

XII kręgu piersiowego

XII kręgu piersiowego



początkowy i końcowy odcinek aorty

początkowy i końcowy odcinek aorty

piersiowej przebiega po lewej stronie

piersiowej przebiega po lewej stronie

kręgosłupa, środkowy leży na

kręgosłupa, środkowy leży na

powierzchni przedniej, granicząc od

powierzchni przedniej, granicząc od

przodu z przełykiem

przodu z przełykiem



leżąc na tylnej ścianie klatki

leżąc na tylnej ścianie klatki

piersiowej, aorta wygina się zgodnie

piersiowej, aorta wygina się zgodnie

z wygięciami kręgosłupa

z wygięciami kręgosłupa



od aorty piersiowej odchodzą gałęzie:

od aorty piersiowej odchodzą gałęzie:



oskrzelowe

oskrzelowe



przełykowe

przełykowe



śródpiersiowe

śródpiersiowe



tętnice międzykręgowe tylne (10

tętnice międzykręgowe tylne (10

par)

par)

Aorta zstępująca

Aorta zstępująca



aorta brzuszna:

aorta brzuszna:



biegnie od rozworu tętnicy głównej

biegnie od rozworu tętnicy głównej

w przeponie do wysokości IV kręgu

w przeponie do wysokości IV kręgu

lędźwiowego, gdzie dzieli się na

lędźwiowego, gdzie dzieli się na

naczynia końcowe:

naczynia końcowe:



dwie tętnice biodrowe

dwie tętnice biodrowe

wspólne

wspólne



nieparzystą tętnicę krzyżową

nieparzystą tętnicę krzyżową

pośrodkową

pośrodkową



biegnie pozaotrzewnowo i

biegnie pozaotrzewnowo i

sąsiadując z kręgosłupem leży po

sąsiadując z kręgosłupem leży po

jego lewej stronie

jego lewej stronie



na przedniej powierzchni trzonów

na przedniej powierzchni trzonów

kręgowych po stronie prawej aorty

kręgowych po stronie prawej aorty

znajduje się żyła główna dolna

znajduje się żyła główna dolna



od przodu aorta graniczy z trzustką

od przodu aorta graniczy z trzustką

i dolną częścią dwunastnicy

i dolną częścią dwunastnicy



oddaje ona gałęzie: ścienne i

oddaje ona gałęzie: ścienne i

trzewne

trzewne



gałęzie aorty dzielimy na:

gałęzie aorty dzielimy na:



gałęzie łuku aorty

gałęzie łuku aorty



gałęzie aorty piersiowej

gałęzie aorty piersiowej



gałęzie aorty brzusznej

gałęzie aorty brzusznej

Tętnica szyjna wspólna

Tętnica szyjna wspólna

(arteria carotis communis)

(arteria carotis communis)



po stronie prawej odchodzi od pnia ramienno –

po stronie prawej odchodzi od pnia ramienno –

głowowego, po stronie lewej bezpośrednio od

głowowego, po stronie lewej bezpośrednio od

łuku aorty

łuku aorty



tętnica szyjna wspólna prawa

tętnica szyjna wspólna prawa





powstaje z

powstaje z

podziału pnia ramienno – głowowego, poza

podziału pnia ramienno – głowowego, poza

stawem mostkowo – obojczykowym prawym

stawem mostkowo – obojczykowym prawym



tętnica szyjna wspólna lewa

tętnica szyjna wspólna lewa





opuszcza otwór

opuszcza otwór

górny klatki piersiowej, przechodząc poza

górny klatki piersiowej, przechodząc poza

stawem mostkowo – obojczykowym lewym

stawem mostkowo – obojczykowym lewym



od tego miejsca stosunki topograficzne obydwu

od tego miejsca stosunki topograficzne obydwu

tętnic są jednakowe

tętnic są jednakowe



tętnica szyjna wspólna

tętnica szyjna wspólna

leży na powięzi

leży na powięzi

przykrywającej mięśnie głębokie szyi

przykrywającej mięśnie głębokie szyi



stosunki topograficzne:

stosunki topograficzne:



od przodu

od przodu





mięsień mostkowo –

mięsień mostkowo –

obojczykowo – sutkowy

obojczykowo – sutkowy



przyśrodkowo

przyśrodkowo





tchawica i przełyk (u dołu),

tchawica i przełyk (u dołu),

krtań i gardło (w górze)

krtań i gardło (w górze)



bocznie

bocznie





żyła szyjna wewnętrzna (między

żyła szyjna wewnętrzna (między

żyłą a tętnicą przebiega nerw błędny)

żyłą a tętnicą przebiega nerw błędny)



na wysokości górnej krawędzi chrząstki

na wysokości górnej krawędzi chrząstki

tarczowatej tętnica szyjna wspólna dzieli się na

tarczowatej tętnica szyjna wspólna dzieli się na

dwie gałęzie równej wielkości:

dwie gałęzie równej wielkości:



tętnicę szyjną zewnętrzną

tętnicę szyjną zewnętrzną



tętnicę szyjną wewnętrzną

tętnicę szyjną wewnętrzną

Tętnica szyjna zewnętrzna

Tętnica szyjna zewnętrzna

(arteria carotis externa)

(arteria carotis externa)



w początkowym odcinku leży przyśrodkowo od żyły szyjnej wewnętrznej,

w początkowym odcinku leży przyśrodkowo od żyły szyjnej wewnętrznej,

następnie przechodzi na jej stronę boczną

następnie przechodzi na jej stronę boczną



leżąc w

leżąc w

trójkącie tętnicy szyjnej

trójkącie tętnicy szyjnej

, pokryta jest powięzią, mięśniem

, pokryta jest powięzią, mięśniem

szerokim szyi i skórą i tu można wyczuć na niej tętno

szerokim szyi i skórą i tu można wyczuć na niej tętno



na wysokości szyjki wyrostka kłykciowego żuchwy dzieli się na dwie gałęzie

na wysokości szyjki wyrostka kłykciowego żuchwy dzieli się na dwie gałęzie

końcowe:

końcowe:



tętnicę skroniową powierzchowną

tętnicę skroniową powierzchowną

(arteria temporalis superficialis)

(arteria temporalis superficialis)

:

:



jest przedłużeniem tętnicy szyjnej zewnętrznej

jest przedłużeniem tętnicy szyjnej zewnętrznej



biegnie ku górze, leżąc nieco ku przodowi od otworu słuchowego

biegnie ku górze, leżąc nieco ku przodowi od otworu słuchowego

zewnętrznego

zewnętrznego



na wysokości górnego brzegu oczodołu dzieli się na dwie gałęzie

na wysokości górnego brzegu oczodołu dzieli się na dwie gałęzie

końcowe (czołową i ciemieniową)

końcowe (czołową i ciemieniową)



jest często widoczna u osób starszych

jest często widoczna u osób starszych



tętnicę szczękową

tętnicę szczękową

(arteria axillaris)

(arteria axillaris)

:

:



odchodzi od tętnicy szyjnej zewnętrznej pod kątem prostym na

odchodzi od tętnicy szyjnej zewnętrznej pod kątem prostym na

wysokości szyjki wyrostka kłykciowego żuchwy

wysokości szyjki wyrostka kłykciowego żuchwy



początkowo biegnie ku przodowi i przyśrodkowo, następnie dostaje

początkowo biegnie ku przodowi i przyśrodkowo, następnie dostaje

się do dołu skrzydłowo – podniebiennego

się do dołu skrzydłowo – podniebiennego



najważniejsze odgałęzienia tętnicy szczękowej (zębodołowa dolna,

najważniejsze odgałęzienia tętnicy szczękowej (zębodołowa dolna,

zębodołowa górna tylna, tarczowa górna, językowa, twarzowa,

zębodołowa górna tylna, tarczowa górna, językowa, twarzowa,

gardłowa wstępująca, potyliczna, uszna tylna, podoczodołowa)

gardłowa wstępująca, potyliczna, uszna tylna, podoczodołowa)

Tętnica szyjna wewnętrzna

Tętnica szyjna wewnętrzna

(arteria carotis interna)

(arteria carotis interna)



od miejsca podziału tętnicy szyjnej wspólnej

od miejsca podziału tętnicy szyjnej wspólnej

kieruje się ku podstawie czaszki

kieruje się ku podstawie czaszki



przez

przez

kanał tętnicy szyjnej

kanał tętnicy szyjnej

(canalis

(canalis

caroticus)

caroticus)

dostaje się ona do wnętrza czaszki,

dostaje się ona do wnętrza czaszki,

gdzie biegnie ku przodowi obok siodła

gdzie biegnie ku przodowi obok siodła

tureckiego, przez zatokę jamistą

tureckiego, przez zatokę jamistą



nieco ku tyłowi od wyrostka pochyłego

nieco ku tyłowi od wyrostka pochyłego

przedniego zagina się ku górze, przebija oponę

przedniego zagina się ku górze, przebija oponę

twardą i wchodzi na podstawę mózgowia

twardą i wchodzi na podstawę mózgowia



odchodzą od niej następujące tętnice:

odchodzą od niej następujące tętnice:



oczna

oczna



przednia mózgu

przednia mózgu



środkowa mózgu

środkowa mózgu

Tętnica podobojczykowa

Tętnica podobojczykowa

(arteria subclavia)

(arteria subclavia)



tętnica podobojczykowa prawa

tętnica podobojczykowa prawa

odchodzi od pnia

odchodzi od pnia

ramienno – głowowego,

ramienno – głowowego,

lewa

lewa

zaś bezpośrednio od

zaś bezpośrednio od

łuku aorty

łuku aorty



wskutek tego tętnica podobojczykowa prawa jest

wskutek tego tętnica podobojczykowa prawa jest

nieco krótsza od lewej

nieco krótsza od lewej



wychodzi ona z otworu górnego klatki piersiowej,

wychodzi ona z otworu górnego klatki piersiowej,

kieruje się nieco ku tyłowi od szczytu płuca, leżąc

kieruje się nieco ku tyłowi od szczytu płuca, leżąc

na osklepku opłucnej

na osklepku opłucnej



razem ze splotem ramiennym przechodzi między

razem ze splotem ramiennym przechodzi między

mięśniami pochyłymi, przylegając do I żebra

mięśniami pochyłymi, przylegając do I żebra



w dalszym odcinku tętnica podobojczykowa

w dalszym odcinku tętnica podobojczykowa

przechodzi bez wyraźnej granicy w

przechodzi bez wyraźnej granicy w

tętnicę

tętnicę

pachową

pachową



odchodzą od niej następujące gałęzie:

odchodzą od niej następujące gałęzie:



tętnica kręgowa

tętnica kręgowa



tętnica piersiowa wewnętrzna

tętnica piersiowa wewnętrzna



pień tarczowo – szyjny

pień tarczowo – szyjny



tarczowa dolna

tarczowa dolna



szyjna wstępująca

szyjna wstępująca



szyjna powierzchowna

szyjna powierzchowna



nadłopatkowa

nadłopatkowa



pień żebrowo – szyjny

pień żebrowo – szyjny



karkowa głęboka

karkowa głęboka



międzyżebrowa najwyższa

międzyżebrowa najwyższa



tętnica poprzeczna szyi

tętnica poprzeczna szyi

Tętnica pachowa

Tętnica pachowa

(arteria axillaris)

(arteria axillaris)



jest przedłużeniem

jest przedłużeniem

tętnicy

tętnicy

podobojczykowej

podobojczykowej



biegnie ona od wysokości górnego

biegnie ona od wysokości górnego

brzegu I żebra do miejsca skrzyżowania

brzegu I żebra do miejsca skrzyżowania

z dolnym brzegiem ścięgna mięśnia

z dolnym brzegiem ścięgna mięśnia

piersiowego większego, gdzie przechodzi

piersiowego większego, gdzie przechodzi

w

w

tętnicę ramienną

tętnicę ramienną

(arteria brachialis)

(arteria brachialis)



tętnica pachowa

tętnica pachowa

leży w dole

leży w dole

pachowym, poza mięśniami większym i

pachowym, poza mięśniami większym i

mniejszym

mniejszym



przyśrodkowo i ku przodowi od niej

przyśrodkowo i ku przodowi od niej

znajduje się żyła pachowa

znajduje się żyła pachowa



nerw pośrodkowy obejmuje tętnicę

nerw pośrodkowy obejmuje tętnicę

dwoma pęczkami

dwoma pęczkami



od tętnicy pachowej odchodzą tętnice:

od tętnicy pachowej odchodzą tętnice:



piersiowa najwyższa

piersiowa najwyższa



piersiowo – barkowa

piersiowo – barkowa



piersiowa boczna

piersiowa boczna



podłopatkowa

podłopatkowa



okalające ramię przednia i tylna

okalające ramię przednia i tylna

Tętnica ramienna

Tętnica ramienna

(arteria brachialis)

(arteria brachialis)



jest przedłużeniem tętnicy pachowej

jest przedłużeniem tętnicy pachowej



leżąc w bruździe przyśrodkowej ramienia, podąża do zgięcia

leżąc w bruździe przyśrodkowej ramienia, podąża do zgięcia

łokciowego, gdzie dzieli się na

łokciowego, gdzie dzieli się na

tętnicę łokciową i promieniową

tętnicę łokciową i promieniową



tętnicy ramiennej towarzyszą dwie żyły ramienne i nerw

tętnicy ramiennej towarzyszą dwie żyły ramienne i nerw

pośrodkowy, który początkowo leży bocznie od tętnicy ramiennej,

pośrodkowy, który początkowo leży bocznie od tętnicy ramiennej,

ku dołowi zaś przechodzi na jej powierzchnię przyśrodkową

ku dołowi zaś przechodzi na jej powierzchnię przyśrodkową



od tętnicy ramiennej odchodzą następujące gałęzie:

od tętnicy ramiennej odchodzą następujące gałęzie:



głęboka ramienia

głęboka ramienia



promieniowa

promieniowa

(arteria radialis)

(arteria radialis)



jest niejako przedłużeniem tętnicy ramiennej

jest niejako przedłużeniem tętnicy ramiennej



odchodzi od niej pod rozcięgnem mięśnia dwugłowego

odchodzi od niej pod rozcięgnem mięśnia dwugłowego

ramienia, przedostaje się na przednio – boczną

ramienia, przedostaje się na przednio – boczną

powierzchnię przedramienia i kieruje się ku dołowi,

powierzchnię przedramienia i kieruje się ku dołowi,

biegnąc równolegle do mięśnia ramienno –

biegnąc równolegle do mięśnia ramienno –

promieniowego

promieniowego



w dolnym odcinku przedramienia leży na kości

w dolnym odcinku przedramienia leży na kości

promieniowej, pokryta jedynie skórą --- łatwe wyczucie

promieniowej, pokryta jedynie skórą --- łatwe wyczucie

tętna

tętna



w dalszym ciągu biegnie przez tzw.

w dalszym ciągu biegnie przez tzw.

tabakierkę

tabakierkę

anatomiczną

anatomiczną

, po czym między I a II kością śródręcza

, po czym między I a II kością śródręcza

dostaje się na dłoń, gdzie przechodzi w

dostaje się na dłoń, gdzie przechodzi w

łuk dłoniowy

łuk dłoniowy

głęboki

głęboki



do ważniejszych rozgałęzień tętnicy promieniowej należą:

do ważniejszych rozgałęzień tętnicy promieniowej należą:



gałąź dłoniowa powierzchowna

gałąź dłoniowa powierzchowna



tętnica główna kciuka

tętnica główna kciuka



tętnice grzbietowe śródręcza

tętnice grzbietowe śródręcza

Tętnica ramienna

Tętnica ramienna

(arteria brachialis)

(arteria brachialis)



łokciowa

łokciowa

(arteria ulnaris)

(arteria ulnaris)



przechodzi ona przez dół łokciowy i

przechodzi ona przez dół łokciowy i

kieruje się ku dołowi po przednio –

kieruje się ku dołowi po przednio –

przyśrodkowej powierzchni

przyśrodkowej powierzchni

przedramienia

przedramienia



po stronie bocznej kości grochowatej

po stronie bocznej kości grochowatej

oddaje gałąź dłoniową głęboką, która

oddaje gałąź dłoniową głęboką, która

łączy się z końcem tętnicy promieniowej,

łączy się z końcem tętnicy promieniowej,

tworząc

tworząc

łuk dłoniowy głęboki

łuk dłoniowy głęboki



do ważniejszych jej odgałęzień należą:

do ważniejszych jej odgałęzień należą:



tętnica międzykostna wspólna

tętnica międzykostna wspólna



gałąź dłoniowa głęboka

gałąź dłoniowa głęboka



gałąź dłoniowa powierzchowna

gałąź dłoniowa powierzchowna



końcowe gałęzie tętnicy promieniowej

końcowe gałęzie tętnicy promieniowej

i tętnicy łokciowej łącząc się ze sobą

i tętnicy łokciowej łącząc się ze sobą

tworzą tętnicze

tworzą tętnicze

łuki dłoniowe

łuki dłoniowe

powierzchowny i głęboki

powierzchowny i głęboki





usprawniają krążenie krwi w obrębie

usprawniają krążenie krwi w obrębie

ręki

ręki

Tętnica ramienna

Tętnica ramienna

(arteria brachialis)

(arteria brachialis)

Odgałęzienia aorty

Odgałęzienia aorty

piersiowej

piersiowej



od aorty piersiowej odchodzą

od aorty piersiowej odchodzą

gałęzie

gałęzie

trzewne i ścienne

trzewne i ścienne



cienkie gałęzie trzewne biegną do:

cienkie gałęzie trzewne biegną do:



oskrzeli

oskrzeli



przełyku

przełyku



osierdzia

osierdzia



do gałęzi ściennych należą:

do gałęzi ściennych należą:



gałęzie śródpiersiowe i tętnice przeponowe

gałęzie śródpiersiowe i tętnice przeponowe

górne

górne



tętnice międzyżebrowe tylne

tętnice międzyżebrowe tylne

Odgałęzienia aorty

Odgałęzienia aorty

piersiowej

piersiowej

Gałęzie ścienne aorty

Gałęzie ścienne aorty

brzusznej

brzusznej



Tętnica przeponowa

Tętnica przeponowa





rozgałęzia się

rozgałęzia się

na dolnej powierzchni przepony i

na dolnej powierzchni przepony i

oddaje tętnicę nadnerczową górną

oddaje tętnicę nadnerczową górną



Tętnice lędźwiowe

Tętnice lędźwiowe





w liczbie

w liczbie

czterech par biegną poprzecznie

czterech par biegną poprzecznie

między mięśniami brzucha

między mięśniami brzucha



Tętnica krzyżowa pośrodkowa

Tętnica krzyżowa pośrodkowa





cienka gałązka biegnącą w

cienka gałązka biegnącą w

przedłużeniu aorty brzusznej

przedłużeniu aorty brzusznej

Gałęzie trzewne nieparzyste aorty

Gałęzie trzewne nieparzyste aorty

brzusznej

brzusznej

Pień trzewny

Pień trzewny

(truncus celiacus)

(truncus celiacus)



odchodzi od przedniej ściany aorty na wysokości XII kręgu piersiowego

odchodzi od przedniej ściany aorty na wysokości XII kręgu piersiowego



krótki, 1 cm, pień dzieli się na trzy tętnice:

krótki, 1 cm, pień dzieli się na trzy tętnice:



Tętnica wątrobowa wspólna

Tętnica wątrobowa wspólna

(arteria hepatica communis)

(arteria hepatica communis)



po oddzieleniu się od pnia trzewnego biegnie ku stronie prawej i

po oddzieleniu się od pnia trzewnego biegnie ku stronie prawej i

dalej jako tętnica wątrobowa właściwa wchodzi do więzadła

dalej jako tętnica wątrobowa właściwa wchodzi do więzadła

wątrobowo – dwunastniczego

wątrobowo – dwunastniczego



następnie podążając do wrót wątroby biegnie wraz z przewodem

następnie podążając do wrót wątroby biegnie wraz z przewodem

żółciowym wspólnym i żyłą wrotną

żółciowym wspólnym i żyłą wrotną



tętnica wątrobowa wspólna ma następujące odgałęzienia:

tętnica wątrobowa wspólna ma następujące odgałęzienia:



tętnica żołądkowo – dwunastnicza

tętnica żołądkowo – dwunastnicza



tętnica żołądkowa prawa

tętnica żołądkowa prawa



tętnica wątrobowa właściwa

tętnica wątrobowa właściwa



Tętnica żołądkowa lewa

Tętnica żołądkowa lewa

(arteria gastrica sinistra)

(arteria gastrica sinistra)



po oddzieleniu się od pnia trzewnego wchodzi od strony lewej na

po oddzieleniu się od pnia trzewnego wchodzi od strony lewej na

krzywiznę mniejszą żołądka

krzywiznę mniejszą żołądka



łączy się ona z tętnicą żołądkową prawą, tworząc łuk biegnący

łączy się ona z tętnicą żołądkową prawą, tworząc łuk biegnący

wzdłuż krzywizny mniejszej żołądka

wzdłuż krzywizny mniejszej żołądka



Tętnica śledzionowa

Tętnica śledzionowa

(arteria lienalis)

(arteria lienalis)



po odejściu od pnia trzewnego biegnie poza żołądkiem ku stronie

po odejściu od pnia trzewnego biegnie poza żołądkiem ku stronie

lewej, tworząc liczne wygięcia

lewej, tworząc liczne wygięcia



oddaje po drodze odgałęzienia do żołądka i do trzustki i wpada do

oddaje po drodze odgałęzienia do żołądka i do trzustki i wpada do

wnęki śledziony

wnęki śledziony

Gałęzie trzewne nieparzyste aorty

Gałęzie trzewne nieparzyste aorty

brzusznej

brzusznej

Tętnica krezkowa górna

Tętnica krezkowa górna

(arteria mesenterica

(arteria mesenterica

superior)

superior)



odchodzi od przedniej powierzchni aorty brzusznej,

odchodzi od przedniej powierzchni aorty brzusznej,

1 – 2 cm poniżej pnia trzewnego

1 – 2 cm poniżej pnia trzewnego



dzieli się ona wielokrotnie, zaopatrując w krew

dzieli się ona wielokrotnie, zaopatrując w krew

jelito cienkie i znaczną część jelita grubego

jelito cienkie i znaczną część jelita grubego



gałęzie tętnicze zespalają się ze sobą łukowatymi

gałęzie tętnicze zespalają się ze sobą łukowatymi

połączeniami, tworzącymi tzw.

połączeniami, tworzącymi tzw.

arkady

arkady



gałęzie tętnicy krezkowej górnej biorą nazwy od

gałęzie tętnicy krezkowej górnej biorą nazwy od

zaopatrywanych przez siebie odcinków przewodu

zaopatrywanych przez siebie odcinków przewodu

pokarmowego:

pokarmowego:



tętnica trzustkowo – dwunastniczo dolna

tętnica trzustkowo – dwunastniczo dolna



tętnice jelita czczego i krętego

tętnice jelita czczego i krętego



tętnica krętniczo – okrężnicza

tętnica krętniczo – okrężnicza



tętnica okrężnicza prawa

tętnica okrężnicza prawa



tętnica okrężnicza środkowa

tętnica okrężnicza środkowa

Gałęzie trzewne nieparzyste

Gałęzie trzewne nieparzyste

aorty brzusznej

aorty brzusznej

Tętnica krezkowa dolna

Tętnica krezkowa dolna

(arteria mesenterica

(arteria mesenterica

inferior)

inferior)



odchodzi od aorty na poziomie III kręgu

odchodzi od aorty na poziomie III kręgu

lędźwiowego

lędźwiowego



podobnie jak tętnica krezkowa górna tworzy

podobnie jak tętnica krezkowa górna tworzy

liczne arkady

liczne arkady



zaopatruje ona

zaopatruje ona





okrężnicę zstępującą, esowatą i

okrężnicę zstępującą, esowatą i

częściowo odbytnicę

częściowo odbytnicę



ma następujące gałęzie:

ma następujące gałęzie:



tętnica okrężnicza lewa

tętnica okrężnicza lewa



tętnice esicze

tętnice esicze



tętnica odbytnicza górna

tętnica odbytnicza górna

Gałęzie trzewne parzyste aorty

Gałęzie trzewne parzyste aorty

brzusznej

brzusznej



Tętnice nadnerczowe środkowe

Tętnice nadnerczowe środkowe



odchodzą od aorty brzusznej nieco powyżej poziomu tętnicy

odchodzą od aorty brzusznej nieco powyżej poziomu tętnicy

krezkowej górnej i biegną poprzecznie do nadnerczy

krezkowej górnej i biegną poprzecznie do nadnerczy



Tętnice nerkowe

Tętnice nerkowe

(arteriae renales)

(arteriae renales)



są najgrubsze z parzystych naczyń trzewnych

są najgrubsze z parzystych naczyń trzewnych



odchodzą od aorty brzusznej pod kątem prostym na wysokości II

odchodzą od aorty brzusznej pod kątem prostym na wysokości II

kręgu lędźwiowego i biegną ku bokowi i nieco ku dołowi

kręgu lędźwiowego i biegną ku bokowi i nieco ku dołowi



tętnica nerkowa prawa jest dłuższa i przechodzi poza żyłą

tętnica nerkowa prawa jest dłuższa i przechodzi poza żyłą

główną dolną

główną dolną



oddaje ona drobne odgałęzienia do nadnercza, tkanki

oddaje ona drobne odgałęzienia do nadnercza, tkanki

okołonerkowej oraz miąższu nerki

okołonerkowej oraz miąższu nerki



Tętnice jądrowe lub jajnikowe

Tętnice jądrowe lub jajnikowe



zaopatrują gruczoły płciowe

zaopatrują gruczoły płciowe



odchodzą nieco poniżej tętnic nerkowych, biegną ku dołowi,

odchodzą nieco poniżej tętnic nerkowych, biegną ku dołowi,

krzyżują się z moczowodem i osiągają wysokość kresy łukowatej

krzyżują się z moczowodem i osiągają wysokość kresy łukowatej



w dalszym ciągu u mężczyzn tętnice jądrowe podążają przez

w dalszym ciągu u mężczyzn tętnice jądrowe podążają przez

kanał pachwinowy do jąder, a u kobiet tętnice jajnikowe kierują

kanał pachwinowy do jąder, a u kobiet tętnice jajnikowe kierują

się przyśrodkowo, wchodzą do więzadła szerokiego macicy,

się przyśrodkowo, wchodzą do więzadła szerokiego macicy,

zaopatrują w krew jajniki i oddają odgałęzienia do macicy

zaopatrują w krew jajniki i oddają odgałęzienia do macicy

Gałęzie końcowe aorty

Gałęzie końcowe aorty

brzusznej

brzusznej



aorta brzuszna na wysokości IV kręgu

aorta brzuszna na wysokości IV kręgu

lędźwiowego dzieli się na dwie tętnice

lędźwiowego dzieli się na dwie tętnice

biodrowe wspólne

biodrowe wspólne



kierują się one w bok i ku dołowi

kierują się one w bok i ku dołowi



na wysokości stawu krzyżowo –

na wysokości stawu krzyżowo –

biodrowego

biodrowego

tętnica biodrowa

tętnica biodrowa

wspólna

wspólna

dzieli się na tętnice:

dzieli się na tętnice:



biodrową wewnętrzną

biodrową wewnętrzną



biodrową zewnętrzną

biodrową zewnętrzną

Tętnica biodrowa wewnętrzna

Tętnica biodrowa wewnętrzna

(arteria iliaca interna)

(arteria iliaca interna)



ma długość kilku cm

ma długość kilku cm



na wysokości górnego brzegu

na wysokości górnego brzegu

otworu zapłonionego dzieli się

otworu zapłonionego dzieli się

na

na

gałąź przednią i tylną

gałąź przednią i tylną



gałąź tylna

gałąź tylna

– gałęzie:

– gałęzie:



biodrowo – lędźwiowa

biodrowo – lędźwiowa



krzyżowa boczna

krzyżowa boczna



pośladkowa górna

pośladkowa górna



gałąź przednia

gałąź przednia

zaopatruje

zaopatruje

trzewia miednicy mniejszej

trzewia miednicy mniejszej

(pęcherz moczowy, odbytnicę,

(pęcherz moczowy, odbytnicę,

macicę i narządy płciowe

macicę i narządy płciowe

zewnętrzne) – gałęzie:

zewnętrzne) – gałęzie:



pępkowa

pępkowa



maciczna

maciczna



pośladkowa dolna

pośladkowa dolna

Tętnica biodrowa zewnętrzna

Tętnica biodrowa zewnętrzna

(arteria iliaca externa)

(arteria iliaca externa)



leży w przedłużeniu tętnicy

leży w przedłużeniu tętnicy

biodrowej wspólnej i kieruje się

biodrowej wspólnej i kieruje się

ku dołowi i ku bokowi

ku dołowi i ku bokowi



sąsiaduje od strony bocznej z

sąsiaduje od strony bocznej z

mięśniem lędźwiowym

mięśniem lędźwiowym

większym

większym



przechodzi przez rozstęp

przechodzi przez rozstęp

naczyń na udo, gdzie leży po

naczyń na udo, gdzie leży po

bocznej stronie żyły udowej

bocznej stronie żyły udowej



od skrzyżowania z więzadłem

od skrzyżowania z więzadłem

pachwinowym tętnica

pachwinowym tętnica

biodrowa zewnętrzna przybiera

biodrowa zewnętrzna przybiera

nazwę

nazwę

tętnicy udowej

tętnicy udowej



na swym przebiegu oddaje

na swym przebiegu oddaje

gałęzie:

gałęzie:



nadbrzuszną dolną

nadbrzuszną dolną



okalającą biodro

okalającą biodro

Tętnica udowa

Tętnica udowa

(arteria femoralis)

(arteria femoralis)



jest przedłużeniem

jest przedłużeniem

tętnicy

tętnicy

biodrowej zewnętrznej

biodrowej zewnętrznej



początkowy odcinek tętnicy leży w

początkowy odcinek tętnicy leży w

obrębie trójkąta udowego, pokryty

obrębie trójkąta udowego, pokryty

blaszką powierzchowną powięzi

blaszką powierzchowną powięzi

szerokiej uda

szerokiej uda



sąsiaduje bocznie z nerwem

sąsiaduje bocznie z nerwem

udowym i przyśrodkowo z żyłą

udowym i przyśrodkowo z żyłą

udową (w tym miejscu ze względu

udową (w tym miejscu ze względu

na powierzchowne położenie daje

na powierzchowne położenie daje

się na niej wyczuć tętno)

się na niej wyczuć tętno)



w dalszym przebiegu tętnica udowa

w dalszym przebiegu tętnica udowa

leży na mięśniach przywodzących

leży na mięśniach przywodzących

udo, wreszcie przez kanał

udo, wreszcie przez kanał

przywodzicieli przechodzi na tylną

przywodzicieli przechodzi na tylną

stronę uda i dostaje się do dołu

stronę uda i dostaje się do dołu

podkolanowego

podkolanowego



odchodzi od niej

odchodzi od niej

tętnica głęboka

tętnica głęboka

uda

uda

Tętnica podkolanowa

Tętnica podkolanowa

(arteria poplitea)

(arteria poplitea)



od wyjścia z kanału przywodzicieli

od wyjścia z kanału przywodzicieli

leży na dnie dołu podkolanowego

leży na dnie dołu podkolanowego



nieco bardziej powierzchownie

nieco bardziej powierzchownie

znajduje się żyła podkolanowa i

znajduje się żyła podkolanowa i

nerw kulszowy

nerw kulszowy



pęczek naczyniowo – nerwowy

pęczek naczyniowo – nerwowy

pokrywa warstwa tkanki

pokrywa warstwa tkanki

tłuszczowej i z tego powodu w dole

tłuszczowej i z tego powodu w dole

podkolanowym trudno jest wyczuć

podkolanowym trudno jest wyczuć

tętno

tętno



oddaje ona odgałęzienia do:

oddaje ona odgałęzienia do:



okolicznych mięśni

okolicznych mięśni



torebki stawu kolanowego

torebki stawu kolanowego



więzadeł

więzadeł



sieci stawowej kolana

sieci stawowej kolana



w dolnej części dołu podkolanowego

w dolnej części dołu podkolanowego

dzieli się na

dzieli się na

tętnicę piszczelową

tętnicę piszczelową

przednią i tylną

przednią i tylną

Tętnice goleni i stopy

Tętnice goleni i stopy

Tętnica piszczelowa przednia

Tętnica piszczelowa przednia

(arteria tibialis anterior)

(arteria tibialis anterior)



przez otwór w błonie międzykostnej dostaje się na przednią powierzchnię,

przez otwór w błonie międzykostnej dostaje się na przednią powierzchnię,

leżąc głęboko po bocznej stronie mięśnia piszczelowego przedniego

leżąc głęboko po bocznej stronie mięśnia piszczelowego przedniego



w dalszym ciągu tętnica przechodzi na grzbiet stopy, gdzie przybiera

w dalszym ciągu tętnica przechodzi na grzbiet stopy, gdzie przybiera

nazwę tętnicy grzbietowej stopy

nazwę tętnicy grzbietowej stopy



wspólnie z nią biegną dwie żyły oraz nerw strzałkowy głęboki

wspólnie z nią biegną dwie żyły oraz nerw strzałkowy głęboki



oddaje odgałęzienia do:

oddaje odgałęzienia do:



sieci stawowej kolana

sieci stawowej kolana



mięśni goleni

mięśni goleni



sieci kostki bocznej i przyśrodkowej

sieci kostki bocznej i przyśrodkowej



tętnica grzbietowa stopy biegnie powierzchownie między ścięgnami

tętnica grzbietowa stopy biegnie powierzchownie między ścięgnami

mięśnia prostownika długiego palców, a na grzbiecie stopy między I a II

mięśnia prostownika długiego palców, a na grzbiecie stopy między I a II

kością śródstopia można wyczuć na niej tętno

kością śródstopia można wyczuć na niej tętno

Tętnica piszczelowa tylna

Tętnica piszczelowa tylna

(arteria tibialis posterior)

(arteria tibialis posterior)



biegnie w przedłużeniu tętnicy podkolanowej ku tyłowi od błony

biegnie w przedłużeniu tętnicy podkolanowej ku tyłowi od błony

międzykostnej, razem z nerwem piszczelowym

międzykostnej, razem z nerwem piszczelowym



następnie owija się do tyłu koło kostki przyśrodkowej i pod troczkiem

następnie owija się do tyłu koło kostki przyśrodkowej i pod troczkiem

mięśni zginaczy dostaje się na podeszwę

mięśni zginaczy dostaje się na podeszwę



tu dzieli się na gałęzie końcowe:

tu dzieli się na gałęzie końcowe:



tętnicę podeszwową przyśrodkową

tętnicę podeszwową przyśrodkową



tętnicę podeszwową boczną

tętnicę podeszwową boczną