Początki reformacji w
Początki reformacji w
Europie
Europie
Sytuacja w Kościele XV-
Sytuacja w Kościele XV-
wiecznym
wiecznym
- Rywalizacja hierarchii kościelnej po wielkiej schizmie
- Rywalizacja hierarchii kościelnej po wielkiej schizmie
zachodniej – światem chrześcijańskim rządzą dwa ośrodki-
zachodniej – światem chrześcijańskim rządzą dwa ośrodki-
Rzym i Awinion na czele z papieżem lub antypapieżem;
Rzym i Awinion na czele z papieżem lub antypapieżem;
-
Tendencja do odzyskania niezależności politycznej;
Tendencja do odzyskania niezależności politycznej;
-
Wzmacnianie autorytetu papieskiego m.in. Przez mecenat
Wzmacnianie autorytetu papieskiego m.in. Przez mecenat
sztuki;
sztuki;
-
Wzrost świadczeń (annatów i
Wzrost świadczeń (annatów i
świętopietrza
świętopietrza
) na rzecz
) na rzecz
Kościoła; świadczenia te zostały przekazane na odbudowe
Kościoła; świadczenia te zostały przekazane na odbudowe
Bazyliki św. Piotra zniszczonej w trakcie pożaru;
Bazyliki św. Piotra zniszczonej w trakcie pożaru;
-
Rozkwit
Rozkwit
nepotyzmu
nepotyzmu
;
;
-
Wystawne życie stanu duchownego
Wystawne życie stanu duchownego
-
Rozluźnienie obyczajów kleru;
Rozluźnienie obyczajów kleru;
Wystąpienie Marcina Lutra
Wystąpienie Marcina Lutra
-poszukiwanie środków na wystawne życie
-poszukiwanie środków na wystawne życie
zmusiło Kościół do poszukiwania ich w taki
zmusiło Kościół do poszukiwania ich w taki
sposób, który stał się rażący dla ludności
sposób, który stał się rażący dla ludności
żyjącej zgodnie z nakazami Kościoła;
żyjącej zgodnie z nakazami Kościoła;
-Kościół popierał opłaty za handel relikwiami,
-Kościół popierał opłaty za handel relikwiami,
odpusty, modlitwy…itd..
odpusty, modlitwy…itd..
-
Postępowanie takie wzbudziło opór
Postępowanie takie wzbudziło opór
wiernych oraz wielu duchownych, jednym z
wiernych oraz wielu duchownych, jednym z
nich był teolog z Wittenbergi –
nich był teolog z Wittenbergi –
Marcin Luter
Marcin Luter
.
.
Marcin Luter (1453 – 1546)
Marcin Luter (1453 – 1546)
Wystąpienie Lutra
Wystąpienie Lutra
Marcin Luter żyjący zgodnie z naukami
Marcin Luter żyjący zgodnie z naukami
Kościoła wszedł w spór z biskupem
Kościoła wszedł w spór z biskupem
Moguncji, gwałtownie sprzeciwiając się
Moguncji, gwałtownie sprzeciwiając się
kupczeniu odpustami.
kupczeniu odpustami.
31 X 1517
31 X 1517
r. ogłosił on
r. ogłosił on
95 tez
95 tez
, w których
, w których
wyraził poglądy dotyczące organizacji
wyraził poglądy dotyczące organizacji
Kościoła i moralnego stanu duchowieństwa.
Kościoła i moralnego stanu duchowieństwa.
Tezy te miały zostać przybite do drzwi
Tezy te miały zostać przybite do drzwi
kościoła zamkowego w Wittenberdze.
kościoła zamkowego w Wittenberdze.
Działalnośc Lutra
Działalnośc Lutra
Kopie 95 tez szybko rozprzestrzeniły się po
Kopie 95 tez szybko rozprzestrzeniły się po
kraju i przysporzyły Marcinowi Lutrowi
kraju i przysporzyły Marcinowi Lutrowi
wielu zwolenników.
wielu zwolenników.
Jako teolog głosił, że tylko wiara w Boga
Jako teolog głosił, że tylko wiara w Boga
może zapewnić człowiekowi zbawienie.
może zapewnić człowiekowi zbawienie.
Twierdził również, że chrzest zrównuje
Twierdził również, że chrzest zrównuje
wszystkich, przez co zanegował wyższość
wszystkich, przez co zanegował wyższość
papieża nad biskupami i biskupów nad
papieża nad biskupami i biskupów nad
resztą duchownych i wiernych.
resztą duchownych i wiernych.
Kościół wobec Lutra
Kościół wobec Lutra
Tezy Marcina Lutra wzburzyły
Tezy Marcina Lutra wzburzyły
środowisko kościelne. Początkowo on
środowisko kościelne. Początkowo on
sam nie miał zamiaru zrywać ze
sam nie miał zamiaru zrywać ze
Stolicą Apostolską, ale w
Stolicą Apostolską, ale w
1520
1520
papież
papież
wystosował doń
wystosował doń
bullę
bullę
, w której
, w której
wzywał do odwołania herezji. Luter
wzywał do odwołania herezji. Luter
spalił bullę publicznie, za co papież
spalił bullę publicznie, za co papież
nałożył na niego ekskomunikę.
nałożył na niego ekskomunikę.
Poglądy Lutra
Poglądy Lutra
Swoje poglądy Marcin Luter zawarł w tzw.
Swoje poglądy Marcin Luter zawarł w tzw.
Dużym
Dużym
Katechizmie
Katechizmie
(1529):
(1529):
-
Autorytetem w sprawach wiary jest Pismo Święte,
Autorytetem w sprawach wiary jest Pismo Święte,
a nie papież i sobory;
a nie papież i sobory;
-
Opowiadał się za komentowaniem zapisów Biblii
Opowiadał się za komentowaniem zapisów Biblii
przez każdego wiernego indywidualnie;
przez każdego wiernego indywidualnie;
-
Ograniczył liczbę sakramentów do chrztu i
Ograniczył liczbę sakramentów do chrztu i
eucharystii
eucharystii
-
Domagał się likwidacji klasztorów
Domagał się likwidacji klasztorów
-
Żądał zniesienia celibatu księży i odebrania
Żądał zniesienia celibatu księży i odebrania
majątków Kościołowi;
majątków Kościołowi;
Losy Lutra
Losy Lutra
Wyklęty przez Kościół Luter zrzucił habit i ożenił
Wyklęty przez Kościół Luter zrzucił habit i ożenił
się a resztę życia spędził na przetłumaczeniu
się a resztę życia spędził na przetłumaczeniu
Biblii na język niemiecki i pisaniu polemik
Biblii na język niemiecki i pisaniu polemik
doktrynalnych.
doktrynalnych.
Poglądy Lutra zyskały ogromną popularność,
Poglądy Lutra zyskały ogromną popularność,
zwłaszcza dzięki upadkowi autorytetu
zwłaszcza dzięki upadkowi autorytetu
Kościoła. Dokonująca się w Europie
Kościoła. Dokonująca się w Europie
reformacja
reformacja
popierana była przez monarchów, którzy
popierana była przez monarchów, którzy
wykorzystali zamieszki i zmiany w Kościele by
wykorzystali zamieszki i zmiany w Kościele by
wprowadzić silną centralną władzę w
wprowadzić silną centralną władzę w
państwie niezależnej od Kościoła, na której
państwie niezależnej od Kościoła, na której
czele stał jedynie monarcha.
czele stał jedynie monarcha.