Zakażenia
Zakażenia
ropne
ropne
Agnieszka Stachowicz
Flora fizjologiczna skóry:
– Gronkowiec skórny (Staphylococcus epidermidis)
– Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus)- rzadziej
– Paciorkowce zieleniejące (Streptococcus viridans)
– Maczugowce (Corynebacterium sp., Propionibacterium)
– drożdżaki
Przejściowo
skórę
mogą
zasiedlać
drobnoustroje
pochodzące
z
przewodu
pokarmowego (zaniedbania higieny osobistej).
Naskórek + pH + zachowanie ciągłości skóry +
mikroflora fizjologiczna = naturalna bariera
zabezpieczająca
przed
inwazją
bakterii
chorobotwórczych i zakażenia.
Zakażenie
pierwotne
Zakażenie
pierwotne-
powstaje
samoistnie
i wymaga leczenia chirurgicznego
Zakażenie
wtórne
Zakażenie
wtórne-
powikłanie
leczenia chirurgicznego
Róża (erisipelas)
Różyca (erysipeloid)
Zapalenie mieszków włosowych (folliculitis)
Zapalenie naczyń i węzłów chłonnych (lymphangitis
et lymphadenitis)
Czyrak (furunculus)
Czyraczność (furunculosis)
Czyrak gromadny (carbunculus)
Zapalenie gruczołów potowych pachy (hydradenitis
axillaris)
Ropień (abscessus)
Ropowica (phlegmonae)
Ropne zapalenie ślinianki przyusznej (parotitis purulenta)
Zgorzel gazowa (gangrena emphysematosa)
Tężec (tetanus)
Promienica (actinomycosis)
Zanokcica (paronychia)
Zastrzał (panaritium)
Róża
Ostre, powierzchowne zapalenie skóry i tkanki
podskórnej wywołane przez paciorkowce
hemolizujące (Streptococcus haemoliticus).
Brak wyraźnego uszkodzenia ciągłości skóry,
wrotami zakażenia może być drobna rana na
skórze.
Często występuje na skórze twarzy (nos,
policzki) oraz na kończynach dolnych.
Zmiany mogą wędrować na skórze.
Róża
Początek choroby jest nagły, z wysoką temperaturą,
dreszczami, osłabieniem i złym samopoczuciem.
Skóra w miejscu zakażenia jest szkarłatnoczerwona,
obrzękła, a brzegi rumienia wyraźnie odgraniczone
od otaczających tkanek.
Powikłania: zajęcie głębiej położonych tkanek
(ropowica, martwica skóry i tkanki podskórnej),
posocznica, stwardnienie skóry i utrwalony obrzęk
kończyny.
Leczenie: zachowawcze. Chorą kończynę należy
unieruchomić i unieść. Lek z wyboru- duże dawki
penicyliny benzylowej
.
Róża
Różyca
Zapalenie skóry palców.
Czynnik etiologiczny: Erysipelothrix rhusiopathiae.
Droga zarażenia: podczas preparowania mięsa.
Rozlane zaczerwienienie (mniej intensywne i
słabiej odgraniczone niż w róży), ból, pieczenie,
swędzenie.
Powikłania: zapalenie wsierdzia (rzadko).
Leczenie:
– antybiotykoterapia (penicylina, ampicylina, cefalosporyny,
erytromycyna)
– nie wolno nacinać
Różyca
Zapalenie mieszków
włosowych
Etiologia najczęściej gronkowcowa.
Ropne zakażenie skóry i okolicy mieszków
włosowych
Świąd, pieczenie, krosta w miejscu ujścia
mieszka.
Leczenie: usuniecie włosa, otwarcie krosty
i przetarcie spirytusem 70%.
Powikłania: może prowadzić do czyraka.
Perifolliculitis - zapalenie skóry towarzyszące
zapaleniu mieszka włosowego.
Zapalenie
mieszków
włosowych
Czyrak
Jest to zapalenie mieszka włosowego.
Zakażone miejsce staje się bolesne, obrzęknięte
i zaczerwienione.
W ciągu krótkiego czasu rozwija się martwica tkanek
otaczających.
Czyraki zlokalizowane na wardze górnej są bardzo
niebezpieczne, istnieje niebezpieczeństwo zakażenia
przez żyłę twarzową przednią do wnętrza czaszki (należy
stosować antybiotyki).
Leczenie- dezynfekcja skóry w obrębie czyraka, suchy
opatrunek, w przypadku odczynu ogólnego lub lokalizacji
zagrażającej innym narządom- antybiotykoterapia.
Czyrak
Czyraczność
To czyraki występujące licznie w wielu
okolicach ciała.
Zdarza się to u chorych wyniszczonych,
podatnych na zakażenia.
Objawy ogólne- gorączka, leukocytoza, ból,
osłabienie.
Leczenie- drenaż + antybiotyki
Czyraczność
Czyrak gromadny
Czyraki mogą występować licznie w jednym miejscu i
łączyć się w różnej wielkości nacieki zapalne, powodując
obumarcie głębszych warstw skóry.
Na skórze tworzą się liczne czopy i przetoki.
Może dojść do posocznicy.
Leczenie tylko chirurgiczne + antybiotykoterapia.
Promienica
Czynnik etiologiczny- Actinomyces israeli
Skutek zakażenia drobnoustrojami jamy ustnej (wniknięcie
przez uszkodzoną błonę śluzową)
Przewlekłe zakażenie
Charakterystyczny twardy naciek zapalny ze skłonnością
do tworzenia przetok, z których wydobywa się treść ropna
zawierająca ziarnistości.
Zajęta może być każda tkanka lub narząd przez ciągłość
lub na skutek rozsiewu.
Najczęstsze
umiejscowienie-
twarz,
szyja,
okolica
podżuchwowa po zabiegach stomatologicznych
Inne umiejscowienia- płuca, opłucna, śródpiersie, ściana
klatki piersiowej, jama brzuszna
Promienica szyjno-
twarzowa
Wrota zakażenia- mikrourazy błony śluzowej jamy
ustnej
i gardła.
Twardy naciek w okolicy podżuchwowej i szyi.
Guzowate ziarniniaki ulegają zropieniu, a następnie
rozmiękaniu.
Skóra napięta, czerwonosina, wytwarzają się przetoki
Przebieg przewlekły- prowadzi do stopniowego
wyniszczenia
Leczenie:
– otwarcie i sączkowanie ropni i przetok
– usunięcie zmienionych zgorzelinowo zębów
– długotrwała antybiotykoterapia (penicylina benzylowa,
makrolid, klindamycyna)
Promienica szyjno-
twarzowa
Ropień
Zapalenie ropne głębokie ograniczone
Tworzy się wtedy, gdy wokół ogniska zapalnego powstanie bariera
ochronna zbudowana z komórek, naczyń krwionośnych, kolagenu
i okolicznych tkanek. W przeciwnym razie zakażenie szerzy się
na okoliczne tkanki i dochodzi do ropowicy
Gronkowce (najczęściej), również inne w tym bakterie beztlenowe.
Objawy: ból, zaczerwienienie, ocieplenie tkanki, miękkie
uwypuklenie twardniejące w częściach obwodowych
Jeśli jama ropnia zawiera dużo ropy - charakterystyczny jest objaw
chełbotania.
Skóra nad ropniem jest początkowo zaczerwieniona, później
bieleje, staje się cienka, napięta, błyszcząca
Czasami dochodzi do samoistnego przebicia ropnia przez skórę
na zewnątrz, co prowadzi do korzystnego opróżnienia jego
zawartości.
Ropowica
Zapalenie ropne głębokie rozległe
Jest ostrym postępującym zapaleniem
ropnym
rozwijającym
się
w
wiotkiej
przestrzeni międzytkankowej
Paciorkowce zwłaszcza β-hemolizujące grupy
A (hialuronidazy, fibrynolizyny, lecytynazy)
Gronkowce
Niekiedy oba zarazki razem
Ropowica
Objawy:
Gorączka
Ból jest stały i chwilami nasila się
Ustąpienie bólu świadczy o powstrzymaniu rozwoju ropowicy
Zaczerwienienie skóry
Obrzęk skóry i naciek tkanki podskórnej
Sąsiednie węzły chłonne są powiększone, bolesne i mogą
ulec zropieniu
W kilka dni od czasu zakażenia w powierzchownej ropowicy
ropa nagromadza się pod skórą
W głębokiej ropowicy wydzielina ropna przedostaje się
stopniowo w kierunku powierzchni
Martwica skóry wskutek zniszczenia naczyń krwionośnych
tkanki podskórnej
Ropowica
Leczenie:
Początkowo domięśniowe wstrzykiwanie
penicyliny
Unieruchomienie zajętej przez zakażenie
okolicy (szyna druciana lub gipsowa)
i uniesienie kończyny ku górze
Chory powinien pozostawać w łóżku
Właściwym sposobem leczenia jest
nacięcie ropowicy
Zgorzel gazowa
Patomechanizm-
zakażenie
zmiażdżonych
tkanek
przez
laseczki
beztlenowe
(Clostridiumperfringens,
Clostridium
novi,
Clostridium septicum)
Może być powikłaniem niewielkich zranień u
chorych we wstrząsie lub niedokrwistości
pokrwotocznej.
Zgorzel gazowa
1. Ból, obrzęk i zaczerwienienie w okolicy urazu
2. Rana jest bardzo tkliwa na dotyk
3. Szybkie słabo wypełnione tętno
4. Chory spocony, blady i osłabiony
5. Podwyższona ciepłota ciała
6. W ranie stwierdza się zwykle brązowy, surowiczy
płyn
o przykrym zapachu (gnilnym)
7. Barwienie metodą Grama pozwala na stwierdzenie
dużych laseczek G(+)
8. Trzeszczenia występują wzdłuż brzegów rany w
późniejszym okresie
9. Zaburzenia świadomości, majaczenie, splątanie
10.Obniżony hematokryt, wzrost stężenia bilirubiny
11.Poglądowe zdjęcie RTG okolicy rany może wykazać
obecność powietrza w tkankach miękkich
Zgorzel gazowa
Przebieg kliniczny:
1.
Lekki
•
Naciek
•
Ropień
2.
Średni
•
Ropowica
•
Zgorzel gazowa częściowa
3.
Ciężki
•
Zgorzel gazowa całkowita
•
Obrzęk zgorzeli gazowej
Leczenie: dokładne zaopatrzenie rany, wycięcie tkanek martwych
lub podejrzanych o martwicę + duże dawki penicyliny,
cefalosporyn, ewentualnie nacięcie, amputacja, tlenoterapia
Zgorzel gazowa
Zastrzał
Gronkowcowe lub mieszane zakażenie ropne
szerzące się na powierzchni dłoniowej palców.
Przyczyna- drobne urazy, rany palców.
Zakażenie rozwija się w tkance podskórnej.
Zapalenie tkanek martwica zajętych tkanek
ropień
Zastrzał
Dłoniowa strona palców
podzielona jest przegrodami
łącznotkankowymi na szereg
zamkniętych przestrzeni.
Zasada wczesnego
otwierania ognisk ropnych.
Zastrzał
Ból rwący, pulsujący, zwiększa się
przy opuszczaniu ręki.
Początkowo bolesność jest rozlana,
a następnie ogranicza się do obszaru
ropnia.
Nad ropniem może znajdować się
martwica
lub przetoka.
Zastrzał podskórny
najczęstszy
rozpoczyna się rozlanym zapaleniem tkanek
szybko doprowadza do martwicy i ropnia
zaczerwienienie
bolesność (ból pulsujący, nasila się w nocy)
obrzęk palca (większy po stronie grzbietowej)
gorączka, dreszcze, czasem zapalenie naczyń
i węzłów chłonnych
powikłania: ropień śródskórny, martwica i
przetoka skóry, rozległa martwica tkanek, ropne
zapalenie pochewek ścięgnistych, kości, stawów.
Zastrzał ścięgnisty
zapalenie szybko rozprzestrzenia się
na całą pochewkę
objawy:
1. ból na przebiegu pochewki ścięgnistej
2. przykurcz palca
3. ostry ból przy próbie wyprostowania
4.obrzęk wzdłuż ścięgien zginaczy
Zastrzał kostny
Najczęściej paliczek końcowy i środkowy.
Zapalenie
kości
powoduje
demineralizację paliczka (RTG), jednak
nie należy usuwać zmienionych zapalnie
odcinków kości.
Zastrzał kostny
objawy:
-silny ból palca
-gorączka dreszcze
-czerwonosine zabarwienie skóry
-rozlany obrzęk
długotrwały przebieg zwykle kilka przetok
Zapalenie kości gdy: utrzymuje się przetoka ropna lub
niegojąca się rana po usunięciu zastrzału.
przez przetoki mogą wydobywać się martwaki ( po ok.3
tyg.).
Zastrzał stawowy
najczęściej staw środkowego paliczka
objawy:
– silny ból palca (bóle pulsujące i uciskowe)
– gorączka dreszcze
– zajęcie naczyń i węzłów chłonnych
– później mogą być:
– ruchy boczne w stawie
– delikatne trzeszczenia przy ruchach
biernych
Zanokcica
Ropne zapalenie wału paznokciowego
.
Przyczyny zakażenia:
1. Kończyna górna: skaleczenie wału
paznokciowego (zadarcie lub obgryzanie
paznokcia)
2. Kończyna dolna: wrastanie paznokcia
(unguis incarnatus)
Zanokcica
Początkowo
pojawia
się
obrzęk,
zaczerwienienie i ból w obrębie wału
paznokciowego.
Później występują zmiany zapalne i
zaczyna się ropienie.
Zakażenie może rozszerzać się między
płytką paznokcia a jego łożyskiem, gdzie
tworzy się ropień.
Czasem sączy się uporczywie ropa,
a zarazem pojawia się czop żółtawej
ziarniny.
Zanokcica
Dziękuję
Dziękuję