Początki torakochirurgii
Początki torakochirurgii
W starożytności schorzenia i rany
W starożytności schorzenia i rany
klatki piersiowej, brzucha, głowy i
klatki piersiowej, brzucha, głowy i
pęcherza moczowego uważano za
pęcherza moczowego uważano za
śmiertelne (Hipokrates z Kos ur. 460-
śmiertelne (Hipokrates z Kos ur. 460-
377 p.n.e)
377 p.n.e)
Jeszcze w połowie XIX wieku rak płuca był
Jeszcze w połowie XIX wieku rak płuca był
diagnozowany głównie w czasie autopsji,
diagnozowany głównie w czasie autopsji,
natomiast niezmiernie rzadko podczas życia
natomiast niezmiernie rzadko podczas życia
chorego. Wynikało to z faktu, iż ówcześni lekarze
chorego. Wynikało to z faktu, iż ówcześni lekarze
nie znali metod i nie mieli narzędzi służących
nie znali metod i nie mieli narzędzi służących
do badania schorzeń narządów klatki piersiowej.
do badania schorzeń narządów klatki piersiowej.
Rene Laennec w 1815 roku pierwszy napisał kurs
Rene Laennec w 1815 roku pierwszy napisał kurs
szkoleniowy o klinice i patologii raka płuca a
szkoleniowy o klinice i patologii raka płuca a
Andral w 1821 opisał metodę badania
Andral w 1821 opisał metodę badania
plwociny pod kątem komórek nowotworowych.
plwociny pod kątem komórek nowotworowych.
Wykrycie przez Roentgena w 1895 r.
Wykrycie przez Roentgena w 1895 r.
promieniowania X,
promieniowania X,
Zastosowanie przez Killiana w 1897 r.
Zastosowanie przez Killiana w 1897 r.
bronchoskopii znacznie zwiększyło możliwości
bronchoskopii znacznie zwiększyło możliwości
diagnostyczne tej praktycznie nieznanej choroby.
diagnostyczne tej praktycznie nieznanej choroby.
O ile jednak lekarze zaczęli zdawać sobie
O ile jednak lekarze zaczęli zdawać sobie
sprawę z istnienia raka płuca a nawet pojawiły
sprawę z istnienia raka płuca a nawet pojawiły
się pierwsze przypadki przyżyciowej diagnozy
się pierwsze przypadki przyżyciowej diagnozy
tej choroby, o tyle leczenie chirurgiczne
tej choroby, o tyle leczenie chirurgiczne
pozostawało nadal w fazie eksperymentu i
pozostawało nadal w fazie eksperymentu i
najczęściej kończyło się zgonem chorego ze
najczęściej kończyło się zgonem chorego ze
względu na
względu na
zapadanie się płuca podczas
zapadanie się płuca podczas
operacji przy otwartej klatce piersiowej
operacji przy otwartej klatce piersiowej
i
i
objawy ostrej niewydolności oddechowej.
objawy ostrej niewydolności oddechowej.
Należy jednak pamiętać, że liczne
Należy jednak pamiętać, że liczne
doświadczenia przeprowadzane w końcu XIX-go
doświadczenia przeprowadzane w końcu XIX-go
i na początku XX-go wieku na zwierzętach,
i na początku XX-go wieku na zwierzętach,
które poddawano operacjom wycięcia płata lub
które poddawano operacjom wycięcia płata lub
całego płuca, legły u podstaw
całego płuca, legły u podstaw
późniejszych sukcesów w leczeniu operacyjnym
późniejszych sukcesów w leczeniu operacyjnym
raka płuca u ludzi
raka płuca u ludzi
Pierwsze operacje na płucu były
Pierwsze operacje na płucu były
podejmowane przez chirurgów z powodu
podejmowane przez chirurgów z powodu
chorób zapalnych swoistych i
chorób zapalnych swoistych i
nieswoistych, jak wycięcie szczytu płuca
nieswoistych, jak wycięcie szczytu płuca
przez Tuffiera w 1881 roku.
przez Tuffiera w 1881 roku.
Dopiero w 1910 r. Kummel pierwszy
Dopiero w 1910 r. Kummel pierwszy
wyciął płuco z powodu raka, podwiązując
wyciął płuco z powodu raka, podwiązując
wnękę w całości – niestety bez
wnękę w całości – niestety bez
powodzenia. W dwa lata później Davies w
powodzenia. W dwa lata później Davies w
Londynie dokonał wycięcia płata płuca z
Londynie dokonał wycięcia płata płuca z
powodu raka, stosując zbliżoną do
powodu raka, stosując zbliżoną do
obecnej technikę rozdzielnego
obecnej technikę rozdzielnego
zaopatrywania elementów wnęki płuca
zaopatrywania elementów wnęki płuca
Przełom w poglądach na możliwość
Przełom w poglądach na możliwość
operacji płuc dokonał się w Klinice Jana
operacji płuc dokonał się w Klinice Jana
Mikulicza we Wrocławiu w roku 1904
Mikulicza we Wrocławiu w roku 1904
podczas doświadczeń podjętych przez
podczas doświadczeń podjętych przez
jego asystenta Ferdynanda Sauerbrucha,
jego asystenta Ferdynanda Sauerbrucha,
który odkrył, że operowanie chorego w
który odkrył, że operowanie chorego w
szczelnej masce lub w komorze niskich
szczelnej masce lub w komorze niskich
ciśnień zapobiega zapadaniu się płuca
ciśnień zapobiega zapadaniu się płuca
podczas zabiegu. Jednak zasadnicze
podczas zabiegu. Jednak zasadnicze
rozwiązanie problemu odmy opłucnowej
rozwiązanie problemu odmy opłucnowej
podczas operacji torakochirurgicznych
podczas operacji torakochirurgicznych
miało nadejść ze strony nowoczesnej
miało nadejść ze strony nowoczesnej
anestezjologii
anestezjologii
Mikulicz i jego zespół operacyjny
Mikulicz i jego zespół operacyjny
w 1899 roku
w 1899 roku
Ferdinand Sauerbruch (3 lipca 1875 - 2 lipca 1951) prezentujący
Ferdinand Sauerbruch (3 lipca 1875 - 2 lipca 1951) prezentujący
przypadek pacjenta
przypadek pacjenta
W 1929 roku w Stanach Zjednoczonych
W 1929 roku w Stanach Zjednoczonych
Harold Brunn po wykonaniu lobektomii
Harold Brunn po wykonaniu lobektomii
pierwszy zastosował drenaż jamy
pierwszy zastosował drenaż jamy
opłucnej,
opłucnej,
w 1933 roku Graham z powodzeniem
w 1933 roku Graham z powodzeniem
przeprowadził jednoetapową
przeprowadził jednoetapową
pulmonektomię z powodu raka
pulmonektomię z powodu raka
płuca, rekomendując
płuca, rekomendując
leczenie operacyjne
leczenie operacyjne
jako standard w tej chorobie
jako standard w tej chorobie
Gwałtowny wzrost zachorowań na raka płuca w latach
Gwałtowny wzrost zachorowań na raka płuca w latach
trzydziestych stał się czynnikiem stymulującym chirurgów
trzydziestych stał się czynnikiem stymulującym chirurgów
do wzmożenia poszukiwań nowych metod diagnostyczno-
do wzmożenia poszukiwań nowych metod diagnostyczno-
leczniczych. Odkąd w pierwszej połowie lat 40-tych
leczniczych. Odkąd w pierwszej połowie lat 40-tych
wynaleziono penicylinę i streptomycynę, co znacznie
wynaleziono penicylinę i streptomycynę, co znacznie
ograniczyło konieczność chirurgicznego leczenia gruźlicy
ograniczyło konieczność chirurgicznego leczenia gruźlicy
płuc i rozstrzeni oskrzeli –
płuc i rozstrzeni oskrzeli –
rak płuca pozostał głównym
rak płuca pozostał głównym
wyzwaniem dla rodzącej się współczesnej chirurgii klatki
wyzwaniem dla rodzącej się współczesnej chirurgii klatki
piersiowej
piersiowej
Po roku 1940 pulmonektomia i lobektomia w USA a później w
Po roku 1940 pulmonektomia i lobektomia w USA a później w
Europie stały się operacjami regularnie wykonywanymi z
Europie stały się operacjami regularnie wykonywanymi z
powodu raka płuca w oddziałach torakochirurgicznych,
powodu raka płuca w oddziałach torakochirurgicznych,
Allison już w 1946 r. przedstawił dokładny opis
Allison już w 1946 r. przedstawił dokładny opis
pulmonektomii, obecnie nazywanej rozszerzoną, skupiając
pulmonektomii, obecnie nazywanej rozszerzoną, skupiając
się na resekcjach guzów zlokalizowanych między wnęką
się na resekcjach guzów zlokalizowanych między wnęką
płuca, naczyniami płucnymi i osierdziem. Opisał on
płuca, naczyniami płucnymi i osierdziem. Opisał on
technikę osobnego zamykania naczyń płucnych po
technikę osobnego zamykania naczyń płucnych po
otwarciu worka osierdziowego podczas tego typu zabiegów.
otwarciu worka osierdziowego podczas tego typu zabiegów.
Zasugerował także znaczenie usunięcia w jednym bloku
Zasugerował także znaczenie usunięcia w jednym bloku
wraz z usuwanym płucem zmienionych nowotworowo
wraz z usuwanym płucem zmienionych nowotworowo
węzłów chłonnych
węzłów chłonnych
W raku płuca dopiero chirurdzy z Memorial Hospital w
W raku płuca dopiero chirurdzy z Memorial Hospital w
Nowym Jorku dokonali w 1949 r. pierwszych resekcji
Nowym Jorku dokonali w 1949 r. pierwszych resekcji
miąższu płucnego wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi
miąższu płucnego wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi
techniką „en block”, a później zaobserwowali u niektórych
techniką „en block”, a później zaobserwowali u niektórych
z tych chorych
z tych chorych
znaczne wydłużenie okresu przeżycia
znaczne wydłużenie okresu przeżycia
.
.
Jednak największym problemem w tych pierwszych latach
Jednak największym problemem w tych pierwszych latach
torakochirurgii onkologicznej było nie istnienie systemu
torakochirurgii onkologicznej było nie istnienie systemu
klasyfikacji zaawansowania raka płuca, opartego o mapę
klasyfikacji zaawansowania raka płuca, opartego o mapę
węzłów chłonnych, który wprowadziłby rozdział między
węzłów chłonnych, który wprowadziłby rozdział między
węzłami wnęki płuca i śródpiersia oraz pozwolił
węzłami wnęki płuca i śródpiersia oraz pozwolił
identyfikować grupy określonych stacji węzłowych w
identyfikować grupy określonych stacji węzłowych w
śródpiersiu.
śródpiersiu.
Znaczenie dróg chłonnych śródpiersia w
Znaczenie dróg chłonnych śródpiersia w
rozprzestrzenianiu się komórek raka płuca zostało opisane
rozprzestrzenianiu się komórek raka płuca zostało opisane
po raz pierwszy w 1951 r. przez
po raz pierwszy w 1951 r. przez
Oschner`a i DeBakey`a
Oschner`a i DeBakey`a
.
.
Od tej chwili coraz częściej zaczęto wykonywać
Od tej chwili coraz częściej zaczęto wykonywać
limfadenektomię śródpiersiową w trakcie leczniczego
limfadenektomię śródpiersiową w trakcie leczniczego
zabiegu operacyjnego.
zabiegu operacyjnego.
Współczesna torakochirurgia
Współczesna torakochirurgia
Diagnostyka inwazyjna chorób
Diagnostyka inwazyjna chorób
układowych, ściany klatki piersiowej,
układowych, ściany klatki piersiowej,
opłucnej, płuc i śródpiersia
opłucnej, płuc i śródpiersia
Leczenie operacyjne chorób
Leczenie operacyjne chorób
wrodzonych lub nabytych ściany klatki
wrodzonych lub nabytych ściany klatki
piersiowej, opłucnej, płuc i śródpiersia
piersiowej, opłucnej, płuc i śródpiersia
Torakochirurgia dziś i jutro
Torakochirurgia dziś i jutro