Fizjologia wysiłku – 

Fizjologia wysiłku – 

prawidłowe mechanizmy 

prawidłowe mechanizmy 

adaptacyjne

adaptacyjne



wzrost częstości oddechów, objętości 

wzrost częstości oddechów, objętości 

oddechowej, wzrost dyfuzji tlenu na 

oddechowej, wzrost dyfuzji tlenu na 

poziomie pęcherzyków

poziomie pęcherzyków



wzrost częstotliwości rytmu serca, wzrost 

wzrost częstotliwości rytmu serca, wzrost 

pojemności wyrzutowej serca, wzrost 

pojemności wyrzutowej serca, wzrost 

kurczliwości serca, wzrost przepływu 

kurczliwości serca, wzrost przepływu 

wieńcowego

wieńcowego



rozszerzenie naczyń obwodowych, wzrost 

rozszerzenie naczyń obwodowych, wzrost 

ekstrakcji tlenu , mobilizacja substratów 

ekstrakcji tlenu , mobilizacja substratów 

dostarczających energię  

dostarczających energię  

Prawidłowa reakcja układu 

Prawidłowa reakcja układu 

sercowo naczyniowego na 

sercowo naczyniowego na 

wysiłek

wysiłek



wzrost  częstotliwości rytmu serca ( HR)

wzrost  częstotliwości rytmu serca ( HR)



wzrost pojemności wyrzutowej serca(SV)

wzrost pojemności wyrzutowej serca(SV)



wzrost pojemności minutowej serca( CO)

wzrost pojemności minutowej serca( CO)



wzrost frakcji wyrzutowej ( EF)

wzrost frakcji wyrzutowej ( EF)



wzrost ciśnienia tętniczego skurczowego, 

wzrost ciśnienia tętniczego skurczowego, 

niewielki spadek rozkurczowego 

niewielki spadek rozkurczowego 

MET

MET



jednostka energii odpowiadająca zużyciu tlenu w 

jednostka energii odpowiadająca zużyciu tlenu w 

warunkach podstawowych spoczynku i wynosi 

warunkach podstawowych spoczynku i wynosi 

        

        

3.5 ml /kg /min

3.5 ml /kg /min



określa wydolność fizyczną

określa wydolność fizyczną



poniżej 5 MET – słaba  wydolność fizyczna

poniżej 5 MET – słaba  wydolność fizyczna



7 -12 MET  - prawidłowa wydolność fizyczna  

7 -12 MET  - prawidłowa wydolność fizyczna  

                       

                       

             

             

                 

                 

Przewidywana maksymalna 

Przewidywana maksymalna 

częstotliwość rytmu serca

częstotliwość rytmu serca

 

 

220 – wiek          

220 – wiek          

badanego

badanego

Nieprawidłowe reakcje na 

Nieprawidłowe reakcje na 

wysiłek

wysiłek



ból w klatce piersiowej

ból w klatce piersiowej



duszność

duszność



 

 

brak wzrostu ciśnienia tętniczego 

brak wzrostu ciśnienia tętniczego 

skurczowego ( SBP)

skurczowego ( SBP)



brak wzrostu częstości akcji serca ( HR)

brak wzrostu częstości akcji serca ( HR)



nadmierny wzrost HR i  SBP

nadmierny wzrost HR i  SBP



chromanie przestankowe

chromanie przestankowe

Wskazania do próby 

Wskazania do próby 

wysiłkowej

wysiłkowej



ocena  rezerwy wieńcowej ( kwalifikacja do 

ocena  rezerwy wieńcowej ( kwalifikacja do 

koronarografii, ocena po zabiegach PCI i 

koronarografii, ocena po zabiegach PCI i 

chirurgicznej rewaskularyzacji serca) 

chirurgicznej rewaskularyzacji serca) 



ocena wydolności wysiłkowej

ocena wydolności wysiłkowej



ocena zaburzeń rytmu serca mającymi 

ocena zaburzeń rytmu serca mającymi 

związek z wysiłkiem 

związek z wysiłkiem 



ocena reakcji ciśnienia tętniczego na wysiłek

ocena reakcji ciśnienia tętniczego na wysiłek



ocena reakcji chronotropowej serca na 

ocena reakcji chronotropowej serca na 

wysiłek

wysiłek

Przeciwwskazania 

Przeciwwskazania 

bezwzględne do próby 

bezwzględne do próby 

wysiłkowej

wysiłkowej



świeży zawał serca ( do 7 dni)

świeży zawał serca ( do 7 dni)



niestabilna  dławica piersiowa

niestabilna  dławica piersiowa



istotne obniżenie lub uniesienie 

istotne obniżenie lub uniesienie 

odcinka ST jako wyraz ostrego 

odcinka ST jako wyraz ostrego 

niedokrwienia serca

niedokrwienia serca



niekontrolowane zaburzenia rytmu 

niekontrolowane zaburzenia rytmu 

serca dające objawy

serca dające objawy



ciasne zwężenie zastawki aortalnej   

ciasne zwężenie zastawki aortalnej   

Przeciwwskazania 

Przeciwwskazania 

bezwzględne c.d.

bezwzględne c.d.



niekontrolowana niewydolność serca

niekontrolowana niewydolność serca



świeże procesy zakrzepowe

świeże procesy zakrzepowe



ostry zator płuc

ostry zator płuc



ostre  rozwarstwienie aorty   

ostre  rozwarstwienie aorty   

Przeciwwskazania względne 

Przeciwwskazania względne 

do wykonania próby 

do wykonania próby 

wysiłkowej

wysiłkowej



zwężenie  pnia lewej tętnicy wieńcowej

zwężenie  pnia lewej tętnicy wieńcowej



umiarkowane wady zastawkowe

umiarkowane wady zastawkowe



zaburzenia elektrolitowe 

zaburzenia elektrolitowe 



wysokie wartości RR  (SBP >200 

wysokie wartości RR  (SBP >200 

mmHg, DBP > 110 mmHg 

mmHg, DBP > 110 mmHg 



bradyarytmie i tachyarytmie

bradyarytmie i tachyarytmie



upośledzenie fizyczne lub psychiczne

upośledzenie fizyczne lub psychiczne



ciąża 

ciąża 

Organizacja pracowni 

Organizacja pracowni 

prób wysiłkowych

prób wysiłkowych



położenie w szpitalu lub poza 

położenie w szpitalu lub poza 

szpitalem z możliwością 

szpitalem z możliwością 

bezzwłocznego transportu do OITK

bezzwłocznego transportu do OITK



wyposażona w sprzęt reanimacyjny

wyposażona w sprzęt reanimacyjny



bieżnia ruchoma, cykloergometr, 

bieżnia ruchoma, cykloergometr, 

monitor, aparat EKG

monitor, aparat EKG

Przeprowadzanie badania

Przeprowadzanie badania



pacjent powinien być 2 godziny po 

pacjent powinien być 2 godziny po 

lekkim posiłku

lekkim posiłku



kwalifikacja przez lekarza 

kwalifikacja przez lekarza 

wykonującego próbę

wykonującego próbę



obecność wyszkolonego lekarza i 

obecność wyszkolonego lekarza i 

technika medycznego

technika medycznego



przygotowanie skóry pacjenta 

przygotowanie skóry pacjenta 

( zmniejszenie oporności )  

( zmniejszenie oporności )  

Protokoły próby 

Protokoły próby 

wysiłkowej

wysiłkowej

protokół Bruce’a

protokół Bruce’a

( osoby bardziej sprawne, z wiekszą 

( osoby bardziej sprawne, z wiekszą 

wydolnościa fizyczną )

wydolnościa fizyczną )

protokół Scheffielda 

protokół Scheffielda 

( osoby z mniejszą wydolnością fizyczną 

( osoby z mniejszą wydolnością fizyczną 

,z względnymi p/wskazaniami, 

,z względnymi p/wskazaniami, 

wczesne testy pozawałowe) 

wczesne testy pozawałowe) 

Protokół Bruce’a

Protokół Bruce’a

Faza 

Faza 

wysiłku

wysiłku

Czas

Czas

(min)

(min)

V 

V 

km/god

km/god

z

z

Nachyl

Nachyl

enie 

enie 

bieżni

bieżni

Wydate

Wydate

k 

k 

energet

energet

yczny 

yczny 

(MET)

(MET)

1

1

3

3

2.7

2.7

10

10

4.8

4.8

2

2

3

3

4.0

4.0

12

12

6.8

6.8

3

3

3

3

5.6

5.6

14

14

9.6

9.6

4

4

3

3

6.7

6.7

16

16

13.2

13.2

5

5

3

3

8.0

8.0

18

18

16.1

16.1

Interpretacja próby 

Interpretacja próby 

wysiłkowej

wysiłkowej

1) test uważamy za diagnostyczny gdy:

1) test uważamy za diagnostyczny gdy:

pacjent osiągnął min.85% limitu tętna max. oraz

pacjent osiągnął min.85% limitu tętna max. oraz

wydolność fizyczną >5 MET ( brak objawów 

wydolność fizyczną >5 MET ( brak objawów 

ch.n.s.) 

ch.n.s.) 

2) ocena wydolności fizycznej (MET)

2) ocena wydolności fizycznej (MET)

3) ocena rezerwy wieńcowej ( typowy ból, 

3) ocena rezerwy wieńcowej ( typowy ból, 

zmiany ST-T)

zmiany ST-T)

4) ocena reakcji chronotropowej serca 

4) ocena reakcji chronotropowej serca 

5) ocena reakcji ciśnienia tętniczego

5) ocena reakcji ciśnienia tętniczego

  

  

Wskazania do przerwania 

Wskazania do przerwania 

próby wysiłkowej

próby wysiłkowej



Ból  w klp nasilający się podczas wysiłku

Ból  w klp nasilający się podczas wysiłku



Znaczne zmęczenie, duszność

Znaczne zmęczenie, duszność



Zaburzenia równowagi , bóle nóg

Zaburzenia równowagi , bóle nóg



Niedokrwienie z obniżeniem  ST >3 mm 

Niedokrwienie z obniżeniem  ST >3 mm 



Niedokrwienie z uniesieniem ST > 1 mm

Niedokrwienie z uniesieniem ST > 1 mm



Wzrost RR do 250/130mmHg i 100% HR

Wzrost RR do 250/130mmHg i 100% HR



Wystąpienie bloku odnogi lub bloku P-K 

Wystąpienie bloku odnogi lub bloku P-K 

II i III stopnia

II i III stopnia

Kilka słów o „ echo”

Kilka słów o „ echo”



ocena morfologii serca 

ocena morfologii serca 



ocena kurczliwości  serca

ocena kurczliwości  serca



ocena worka osierdziowego

ocena worka osierdziowego



ocena początkowego odcinka aorty

ocena początkowego odcinka aorty



ocena przepływu krwi przez 

ocena przepływu krwi przez 

zastawki

zastawki

Frakcja wyrzutowa - EF %

Frakcja wyrzutowa - EF %

Miara kurczliwości mięśnia sercowego

Miara kurczliwości mięśnia sercowego

Stosunek róznicy objetości 

Stosunek róznicy objetości 

koncoworozkurczowej i skurczowej 

koncoworozkurczowej i skurczowej 

do objetości końcoworozkurczowej 

do objetości końcoworozkurczowej 

lewej komory wyrażony w 

lewej komory wyrażony w 

procentach 

procentach