Decyzja – świadomy wybór jednego spośród rozpoznanych i uznanych
za
możliwe wariantów przyszłego działania.
Podejmowanie decyzji/proces decyzyjny to:
- akt wyboru jednej z możliwości spośród pewnego ich zestawu
inaczej
- proces wyboru jakiegoś działania jako sposobu rozstrzygnięcia
określonego
problemu.
Podstawowymi składowymi procesu decyzyjnego są
- kryteria wyboru
- alternatywy
Proces podejmowania decyzji obejmuje zatem
• identyfikację sytuacji decyzyjnej
• sformułowanie problemu decyzyjnego
• zbudowanie modelu decyzyjnego
• wyznaczenie decyzji dopuszczalnych lub decyzji optymalnych
• podjęcie ostatecznej decyzji
Wg George P. Huber’a dokonywanie wyboru ≠ rozwiązywanie problemu.
Dokonywanie wyboru oznacza ograniczony zakres działań, związanych z
wyborem jednej ze zbioru wielu możliwości. Sam wybór jest zaledwie częścią
podejmowania decyzji.
Rozwiązywanie problemu odnosi się do szerokiego zakresu przedsięwzięć
związanych z wyszukaniem i wdrożeniem kierunku działania prowadzącego
do
korekty niezadowalającej sytuacji.
Problemy i sytuacje decyzyjne pojawiają się w każdym z wyodrębnionych
przez nas
podsystemów organizacji, tzn.
1)
w obszarze celów,
2)
w obszarze struktur,
3)
w obszarze ludzi,
4)
w obszarze podsystemu technicznego,
Wynikają one z zewnętrznych zagrożeń lub szans oraz procesów i zdarzeń w
samej
organizacji
TYPY DECYZJI
Większość decyzji mieści się w jednej z dwóch kategorii:
- zaprogramowanych;
- niezaprogramowanych.
Decyzja zaprogramowana – ma dość wyraźną strukturę lub powraca
z pewną
częstotliwością. Decyzje dotyczące podstawowych systemów i procedur
operacyjnych
oraz standardowych transakcji zawieranych przez organizacje.
Decyzje niezaprogramowane – mają względnie słabą strukturę i są
podejmowane
znacznie rzadziej niż decyzje zaprogramowane. Głównymi czynnikami
w decyzjach
niezaprogramowanych są intuicja i doświadczenie. Zazwyczaj dotyczą
strategii,
projektowania organizacji, nowych zakładów, nowych wyborów, umów
zbiorowych i
problemów prawnych.
Tradycyjne i nowoczesne techniki podejmowania decyzji
SYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI
Systemy wspomagania decyzji (SWD) to skomputeryzowany system
informacyjno-analityczny, jest jednym z zastosowań informatyki, ułatwiającym
kierownikom podejmowanie decyzji. SWD może automatycznie wyszukiwać,
przetwarzać i sumować informacje potrzebne menadżerom do podejmowania
konkretnych decyzji oraz może pomóc w radzeniu sobie z rutynowymi problemami i
decyzjami.
Jedną ze współczesnych odmian SWD jest system wspomagania grupowych decyzji
(SWGD), dzięki któremu podczas narad decydenci mogą skuteczniej wykorzystać
informację w grupowym podejmowaniu decyzji
.
SYSTEMY INFORMACJI NAJWYŻSZEGO KIEROWNICTWA
System informacji najwyższego kierownictwa (SINK/EIS – executive information
system) jest najnowszą formą systemu informacyjnego. SINK jest przeznaczony do
zaspokajania szczególnych potrzeb menedżerów najwyższego szczebla zakresie
przetwarzania informacji. Systemy te raczej syntetyzują informacje, zamiast je
szczegółowo analizować. Podają one informacje przystosowane do konkretnych
potrzeb menedżera.